Bijilo bya Bena Kilishitu Byafwainwa Kwikala bya Mushingi, bya Kubula bya Kubauba Kabiji Bitokesha Lesa pa Muchima

MABINGO aumvwinyikilengatu konse konse. Bavwajile bifita bajijilenga ne kwalañana panshi. Bakwabo bazhilenga. Bino bamo nabo bajilenga ne kusangalala. Bakwabo balalazhaminetu panshi na mambo a kupendwa maalwa. Nanchi ki ka kyo baubilenga? Ku mapunzha amo, byobyo bajila umvwe bafwisha mutemwe wabo.

Bakamonyi ba kwa Yehoba bavula baji na balongo ne bantu bo bekala nabo kinkalankulo mu bimasamasa bachina bafu. Bantu bavula baitabila kuba’mba umvwe muntu wafwa waluka ke mupashi kabiji wikala na bulume bwa kukonsha kukwasha nangwa kumanyika bomi. Alwe lwitabilo po paimena bisho byavula byo boba pa bijilo. Kijitu bulongo kumvwa bulanda ne kujila umvwe muntu wafwa. Yesu ne baana banji ba bwanga nabo bajilanga umvwe bafwisha mutemwe wabo. (Yoa. 11:33-35, 38; Byu. 8:2; 9:39) Pano bino, kechi bakizhangamo byonka byajilanga bangikazhi ba mu oa moba ne. (Luka 23:27, 28;1 Tesa. 4:13) Mambo ka? Kishinka ke kya kuba’mba bayukile bukine bwaamba pa bafu.

Baibolo walumbulula bingi bulongo kuba’mba: ‘Mambo bomi bayuka’mba tukafwa, bino bafu kafwako kyo bayuka ne . . . Butemwe bwabo ne lupato lwabo ne kichima kyabo byaonaika kala . . . mu Kalunga ka bafu mo mukaya, kafwamo mwingilo nangwa kulanguluka nangwa maana nangwa milangwe ne.’ (Sapwi. 9:5, 6, 10) Abye Binembelo bimweshatu patoka kuba’mba muntu umvwe wafwa kafwako kyo ayuka. Kechi wakonsha kulanguluka, kumvwa kutanta, kwisamba na bomi nangwa kuyuka kintu ne. Nga kumvwisha buno bukine bwa mu Baibolo kwakonsha kukwasha byepi bena Kilishitu mu kimye kya majila?

“Kukwatako ku Kyabipa Nangwa Kimo Ne”

Bakamonyi ba kwa Yehoba, kechi na mambo a mushobo nangwa kisho mo bafuma ne, abo kechi balondela bisho byaimena pa lwitabilo lwa kuba’mba bafu baji na bulume bwa kukonsha kubapo kimo bantu bomi ne. Nabiji kisho kya kulaala pa byoto, mitanda, kushinka mu kipembwe, kubwezhapo majila, kuzhikula mufu ne kumuzhika jikwabo, kulambula bintu ku bashakulu ne butuzhi. Abye byonse ke bubipisho kabiji kechi bitokesha Lesa pa muchima ne, mambo byaimena pa mafunjisho a bandemona a kuba’mba mweo kechi ufwa ne. (Ezi. 18:4) Onkao mambo, bena Kilishitu bakine kechi bobako bisho bya uno mutundu ne, mambo ‘kechi bakonsha kuja ku tebulu wa Nkambo ne ku tebulu wa bandemona pamo ne.’ (1 Ko. 10:21) Kabiji bakokela mukambizho wa mu binembelo wa kuba’mba: ‘Abanai nabo, . . . ne kukwatako ku kyabipa nangwa kimo ne.’ (2 Ko. 6:17) Kulondela kino kechi kwapela ne.

Bantu bavula mu Africa ne mu byalotu bikwabo baitabila kuba’mba umvwe babula kulondela bisho, bashakulu bazhingila. Kubula kulondela bino bisho ke mambo akatampe kabiji ke kwizhilulula kuleta jishamo ne kubula kwikala bulongo mu kimasamasa. Bakamonyi ba kwa Yehoba, bebalengulula, kwibanena mwenga ne kwibashikwa mu bimasamasa nangwatu ku balongo bo basemwa nabo na mambo a kuba’mba bakana kubako bisho byuba bantu pa bijilo. Bamo bebatopeka amba bantu batama babula kunemeka lufu. Bimye bimo bantu babula kwitabila bangata mutanchi wa kijiilo kya bena Kilishitu mu lupata. Pano twakonsha kuchinuzhuka byepi kwikatazha nabo umvwe basakishatu kwingila mwayila bisho byabo bifichisha Lesa ku muchima? Ki ka kyanema, kyo twakonsha kuba pa kuba’mba tubule kwichampankanya nabo mu bisho byakonsha kutamisha bulunda bwetu ne Yehoba?

Babulai Mulanguluko Wenu

Ku mapuzha amo mwaya ntanda, mwayilatu kisemwa bena muzhi ne balongo bo bekala na lūsa lwa kufuukula bya kuzhika wafwa. Onkao mambo, mwina Kilishitu wa kishinka wafwainwa kwamba kipasu kuba’mba bakatangijila mutanchi yense pa kijilo kyanji ke Bakamonyi ba kwa Yehoba monka mwayila mafunde a mu Baibolo. (2 Ko. 6:14-16) Bintu byo muba pa kijilo kya mwina Kilishitu kechi byafwainwa kukatazha jiwi ja muchima ja balunda nenu ba mu lwitabilo nangwa kutuntwisha bantu bayuka kyo mwaitabilamo ne kyo mufunjisha pa mambo a lufu ne.

Umvwe ubena kwimenako kipwilo kya bena Kilishitu bamupa lūsa lwa kutangijila pa kijilo, bakulumpe mu kipwilo bakonsha kubulañanapo mashinda mwakukwashisha ne kutundaika baiya pa kijilo kumvwisha mafunde a mu Baibolo aamba pa majila pa kuba’mba aswañane na mwayila mizhilo ya mu Baibolo. Umvwe bantu babula Bakamonyi batendeka lupata lwa kukeba kuba bintu byatama kyanema bingi kuchinchika ne kwamba mu mushingi paimena bwina Kilishitu bwetu. (1 Pe. 3:15) Pano kyakonsha kwikala byepi, umvwe balongo babula kwitabila baswezha amba kanatu tubile monka mwayila kisho? Ba mu kisemi baitabila bakonsha kwibaleka balongo babo kuba bintu monka mo bakebela. (1 Ko. 10:20) Pano bino, kwakonsha kwikala jashi jaamba pa “bukwasho bwa binembelo” ja kijilo pa Nzubo ya Bufumu nangwa ku mpunzha ikwabo yawama ja boba baji na bulanda bwa kufwisha mutemwe wabo. (Loma 15:4) Nangwa kya kuba mubiji wa muntu wafwa kechi wamweka ne, jashi jafwainwa kwikalako. (Mpitu. 34:5, 6, 8) Milukuchi ya bantu babula kwitabila ilengelatu bulanda kukilamo, pano bino kitutekenesha bingi pa kuyuka’mba Lesa umona kwibikako kwetu kwa kukebesha kuba kyawama kwi aye witupa “bukata bwine bwa bulume.”—2 Ko. 4:7.

Nembai Mikambizho Yenu

Umvwe muntu wanemba byo akeba’mba bikobiwe pa kijilo kyanji, kipela bingi kwisamba nabo balongo banji mambo bakonsha kunemeka bikeba wafwa. Bintu byanema byafwainwa kunembwa ke byo akeba mwine muntu kuba’mba bakebyube pa kijilo kyanji, ne mpunzha kukekela majila, apa bino ne bafwainwa kukatangijila mutanchi yense. (Nte. 50:5) Pepala wingila bulongo ke yewa ye mwafwachika ne batumonyi bamonako byo mubena kumunemba. Aba banengezhezha jimo bintu bya kulutwe ne na maana alamata ku mafunde a mu Baibolo bayuka kuba’mba kechi bafwainwa kupembela poso bakakote nangwa ba kakolwe kya kuba pakabokolengatu bino apa bakanembe ne.—Mana. 22:3; Sapwi. 9:12

Bamo bakonsha kulanguluka’mba kizhila kunemba mikambizho ya uno mutundu. Pano bino, kuba kino kumwesha mwina Kilishitu byo akoma ku mupashi ne byo atemwa bakwabo. (Fili. 2:4) Kyanema bingi kolwela jimo bintu muntu saka akiji na bumi kukila kushila uno mutembo ba mu kisemi bakashala na bulanda. Kimo kimye bakonsha kwibakatazha ne kwibalengela kulondela bisho muntu byo abujile ne kwitabilamo nangwa kuswisha’mba bakebyube pa kijilo.

Kuvuzha Bya kubauba pa Kijilo Ne

Mu byalo byavula mu Africa bantu baitabila kuba’mba pa kijilo pafwainwa kuvula bantu po pa kuba bashakulu babula kuzhingila. Bamo bamona amba majila kyo kimye kya kumwesheshamo “kwitota kwatu” kwa kuba’mba bantu bamone’mba wayukanyikilwe bingi kabiji banonshi. (1 Yoa. 2:16) Bengijisha kimye, bulume ne mali avula bingi pa kubatu’mba bamuzhike mulongo wabo na kintente. Balamaika bipepala po bakopela kilungi kya wafwa ku mapunzha apusana na mulanguluko wa kutota lufu. Kabiji bapana mashikipa paji kilungi kya wafwa pa kuba’mba bonse bakashinkwako ku majila bakavwale. Bapota mabokoshi a mutengo kukebatu’mba bantu bakakashenga. Mu kyalo kimo mu Africa bamo bafika pa kipimo kya kulenga mabokoshi apasha myotoka, madeke ne bikwabotu bintu bimwesha kutumbalala, munema, ne bunonshi. Kabiji bafumya kitumbi mu mbokoshi ne kwikilajika pa mwanya ye baanshika bulongo. Mwanamukazhi wafwa bakonsha kumuvwika ndeleshi itoka yo bavwala pa masongola, malungo mwishingo, makosa ne kumupyola bulongo. Nanchi bantu ba Lesa bafwainwa kubako bino byubilo nyi?

Bena Kilishitu bakoma ku mupashi bachinuzhuka kwivwanga mu bintu byuba bantu babula kuyuka mafunde a Lesa ne babula kwialondela. Twayukishatu bulongo kuba’mba kukizhamo kupayankana na bya kubauba kulondela bisho ne byubilo byabula bya mu binembelo ‘kechi byo bya kwa Lesa ne, byo bya panopantanda ibena kupita.’ (1 Yoa. 2:15-17) Twafwainwa kuteshako muchima ne kumona kuba’mba twachinuzhuka mupashi wa kwitota wa kukeba kwimwesha ku bantu. (Nga. 5:26) Bimweka byamwesha amba akwa kuji bantu bachina bafu, bantu bavula bashonkena pa kijilo kabiji ino nzhinde ileta bingi lukatazho. Kunemeka bafu kwakonsha kulengela bantu babula kwitabila kutendeka kuba bintu byatama. Pa bijilo bya uno mutundu pekala bingi kiwowo, kujila mabingo, kukumbata wafwa, kumwambila byambo nobe babena kwamba na muntu mumi, kubika mali ne bya bupe po balajika mufu. Bintu bya uno musango umvwe byaubiwa pa kijilo kya mwina Kilishitu byakonsha kulengela jizhina ja Yehoba kunenwa bibi ne bantu banji pamo.—1 Pe. 1:14-16.

Kuyuka bukine bwaamba pa biji bafu kwafwainwa kulengela kijilo kyetu kupusana na kya bantu ba ino ntanda. (Efi. 4:17-19) Yesu wajinga muntu wanema bingi kabiji kafwako muntu ukesakana nanji ne, bino byo afwile bamuzhikile mu mushingi, kwa kubula kuvuzha bya kubauba. (Yoa. 19:40-42) Aba baji na “muchima wa Kilishitu” banemeka bingi bijilo bya uno musango byo babula kukizhamo bya kubauba. (1 Ko. 2:16) Ee kine kubula kukizhamo bya kubauba jo jishinda jawama kuchinuzhuka byubilo byatama pa kuba’mba njijilo ya bantu batemwa Lesa ikale ya mushingi imwesha munema.

Nanchi Pafwainwa Kwikala Kusangalala Nyi?

Panyuma ya kuzhika, bisho bimo balongo ne bakinkalankulo bapwila pamo na kuja ne kusangalala ne kuzha ñoma. Abye bijiilo pekala bingi kutoma ne byubilo byatama. Bantu bamo balanguluka’mba jo jishinda jawama kutekenesheshamo boba baji na bulanda. Bakwabo bobilatu mambo a kuba’mba kyo kisho kyabo. Bino bavula baitabila kuba’mba akwe kusangalela pamo kwawama mambo ke kupana mushingi ku wafwa kabiji kilengela bashakulu ku mutambwila bulongo.

Bena kilishitu bakine banemeka bingi lufunjisho lwa mu Binembelo lwa kuba’mba: “Bulanda bwakila tuseko mu kuwama, mambo kupopomenwa kwa pa kilungi kunengezha muchima.” (Sapwi. 7:3) Abo bayuka mo kyawamina kwikala nzoo ne kulanguluka pa bumi bwa kino kimye byo bwaipipa ne kuketekela mu lusanguko. Kya kine aba baji na bulunda bwakosa ne Yehoba, ‘juba ja lufu jawama kukila juba jo basemenwe.’ (Sapwi. 7:1) Onkao mambo, kuyuka amba kijiilo kikalako panyuma ya kuzhika mufu kyakwatankana na kupopwela bapashi ne byubilo byatama kulengela bena Kilishitu bakine kubula kutolamo lubaji nangwatu kutanwako. Mwina kilishitu umvwe watanwako ku kino kijiilo kimweshatu patoka amba uno muntu kechi wanemeka Lesa ne jiwi ja muchima ja bakwabo bapopweshi ba Yehoba ne.

Lekai Bamone Lupusano

Tusanta bingi pa kubula moyo wa kuchina bafu byonka bichina bantu babula kuyuka bukine! (Yoa. 8:32) Byo tuji ‘baana ba kyeya’ tujila batemwe betu mu jishinda ja kubula kuvuzha bya kubauba, mu mushingi ne kuketekela mu lusanguko. (Efi. 5:8; Yoa. 5:28, 29) Alwe luketekelo lwitukwasha kubula kukizhamo kwikala na bulanda nobe bantu “babula luketekelo.” (1 Tesa. 4:13) Kabiji lwitulengela kuchinchika ne kukwachisha ku bupopweshi bwa kine kwa kubula kuchina bantu.—1 Pe. 3:13, 14.

Kukokela mu bukishinka mafunde a mu Binembelo kulengela bantu kumona mo ‘bapusena aba bamwingijila Lesa, ne boba babula kumwingijila.’ (Mala. 3:18) Lufu kechi lukekalako jibiji ne. (Lum. 21:4) Byo tubena kupembelela’mba uno mulaye akafike, tuleke Yehoba aketutane kasa twabula biko ne bulema, kabiji bepatulako ku ino ntanda yatama ne ku byubilo bifichisha Lesa ku muchima.—2 Pe. 3:14.

[Kipikichala pa peja 30]

Kyawama bingi kunemba byo mukeba kuba’mba bikengile pa kijilo kyenu.

[Kipikichala pa peja 31]

Bijilo bya bena Kilishitu byafwainwa kwikala bya mushingi bya kubula kuvuzha bya kubauba.