BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w13 5/15 pp. 26-30
  • Zhikijilainga Buswanyi Bwenu Kupichila Mu Kusala Bintu Byawama

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Zhikijilainga Buswanyi Bwenu Kupichila Mu Kusala Bintu Byawama
  • Kyamba kya Usopa—2013
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • BUSWANYI BWETU BO BU KA?
  • KANGE MWIKALE NOBE ISAO NE
  • NENGEZHAI MUCHIMA WENU LONKA LUNO
  • LANGULUKAIPO NE KWINENGEZHEZHA JIMO
  • TWAJIJILAI ‘KUKEBESHA’ MILANGWE
  • Yakoba Bamupesheshe
    Bintu byo Mwakonsha Kufunda mu Baibolo
  • Mapasa Apusene
    Buku Wami wa Mashimikila a mu Baibolo
  • Yakoba ne Isao Batendekele Kumvwañana Jibiji
    Bintu byo Mwakonsha Kufunda mu Baibolo
  • Yehoba Ye “Lesa Upana Mutende”
    Kyamba kya Usopa—2011
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2013
w13 5/15 pp. 26-30

Zhikijilainga Buswanyi Bwenu Kupichila Mu Kusala Bintu Byawama

“Shikwai kintu kyatama ne kukakachila ku kintu kyawama.” —LOMA 12:9.

MUSAKUKUMBULA’MBA KA?

Buswanyi bwitupa Lesa bo bu ka?

Twakonsha kufunjilako ka ku byaubile Isao?

Twakonsha kuzhikijila byepi buswanyi bwetu?

1, 2. (a) Mwaubile byepi pa kuba’mba musalepo kwingijila Lesa? (b) Ñanyi mepuzho o twafwainwa kwiipuzha pa buswanyi bwetu bwitupa Lesa?

ATWEBA bavula twaubile kintu kyawama bingi pa kusalapo kwingijila Yehoba Lesa ne kulondela mu ngayo ya kwa Yesu Kilishitu. (Mat. 16:24; 1 Pe. 2:21) Twanemeka bingi kwipana kwetu kwi Lesa. Kechi twasajilepo kuba bino na mambo a kuyukakotu pacheche binembelo ne, bino kusalapo kwetu kwaimenejile pa kwikala na maana alumbuluka a mu Mambo a Lesa. Kyafuminemo, twafunjile bintu byavula bikosesha lwitabilo lwetu mu buswanyi Yehoba bo akapa bantu bafunda pe ‘aye ne Yesu Kilishitu ye atumine.’—Yoa. 17:3; Loma 12:2.

2 Pa kuba’mba tutwajijile kwikala bena Kilishitu, twafwainwa kusalangapo kuba bintu bitokesha ku muchima Shetu wa mwiulu. Mu uno mutwe tusakwisamba pa mepuzho anema bingi a kuba’mba: Buswanyi bwetu bo bu ka? Twafwainwa kwibumonanga byepi? Kabiji twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba tukebutambule? Ki ka kyakonsha kwitukwasha kusalapo bintu byawama?

BUSWANYI BWETU BO BU KA?

3. Ñanyi buswanyi butengela (a) bashingwa (b) “mikooko ikwabo”?

3 Jibumba jicheche ja bena Kilishitu jitengela kutambula “buswanyi bubula kubola, bwabula kubipa kabiji bubula kwaluka,” bwanema bingi bwa kulama pamo ne Kilishitu mwiulu. (1 Pe. 1:3, 4) Pa kuba’mba batambule buno buswanyi, bafwainwa “kusemwa jibiji.” (Yoa. 3:1-3) Pano nga jibumba jikatampe ja “mikooko ikwabo” ya kwa Yesu jibena kukwasha bashingwa kusapwila mambo awama a Bufumu bwa Lesa jikatambula ñanyi buswanyi? (Yoa. 10:16) Mikooko ikwabo ikatambula buswanyi bwabujile kutambulapo bandengamambo ba Adama ne Evwa, bwa kwikala na bumi bwa myaka ne myaka mu paladisa pano pa ntanda mukabula buyanji, lufu, nangwa mabingo. (Lum. 21:1-4) O ene mambo Yesu o alayijile kapondo ye afwile nanji amba: “Kine nakwambila lelo namba, Ukekala ne amiwa mu paladisa.”—Luka 23:43.

4. Ñanyi bintu byo twiyowa pa kino kimye?

4 Ne pa kino kimye tubena kwiyowa mbaji imo ya buswanyi bwetu. Na mambo a kuba tuji na lwitabilo mu “bukuzhi bwapaine Kilishitu Yesu,” tuji na mutende wa mu milanguluko ne bulunda bwawama na Lesa. (Loma 3:23-25) Twayuka bulongo milaye yawama iji mu Mambo a Lesa. Kabiji kwikala mu bwanabwankazhi bwa ntanda yonse ke kintu kileta bingi lusekelo. Ke jishuko jikatampe bingi kwikala Kamonyi wa kwa Yehoba. O ene mambo o twanemekela buswanyi bwetu.

5. Satana ukeba kuba byepi bantu ba Lesa, kabiji ki ka kyakonsha kwitukwasha kwimana saka twakosa ku bya bujimuku byanji?

5 Nangwa byonkabyo, pa kuba’mba tukwachishe buno buswanyi bwetu bwawama, twafwainwa kujimuka na bitewa bya kwa Satana. Satana kimye kyonse ulengela bantu ba Lesa kusalapo bintu byakonsha kwibonawina buswanyi bwabo. (Bala. 25:1-3, 9) Byo ayuka’mba mpelo yanji yafwenya pepi, Satana ubena kwingila bingi na ngovu kuba’mba etujimbaike. (Tangai Lumwekesho 12:12, 17.) Pa kuba’mba ‘twimane saka twakosa ku bya bujimuku bya kwa Diabola,’ twafwainwa kutwajijila kunemeka buswanyi bwetu. (Efi. 6:11) Twakonsha kufunjilako byavula ku kyaubile Isao mwana Izaka pa mambo a byo amonanga buswanyi bwanji.

KANGE MWIKALE NOBE ISAO NE

6, 7. Isao wajinga ñanyi, kabiji ñanyi buswanyi bo afwainwe kwikala nabo?

6 Papita ne myaka nobe 4,000 kufuma kimye Izaka ne Libeka kyo basemene mapasa, Isao ne Yakoba. Bano baana byo bakomenenga bajinga na michima yapusana kabiji basajilepo mingilo yapusana pusana. “Isao wajinga kibinda mwine, wajinga muntu wa kwenda mungye, pakuba Yakoba wajinga kimote watemwa kwikala pa matente.” (Nte. 25:27) Ntuntuluzhi wa Baibolo aye Robert Alter waambile’mba kyambo bya Kihebelu kyatuntululwa’mba “kimote” kilumbulula “bukishinka nangwa kubula mambo.”

7 Isao ne Yakoba byo bafikizhe myaka ya kusemwa 15, nkambo yabo aye Abalahama wafwile, pano bino, mulaye wa kwa Yehoba kwi Abalahama kechi wafwile ne. Kulutwe Yehoba wabwezhezhepo uno mulaye kwi Izaka ne kumubuula kuba’mba mikoka yonse ya bantu ikobilwa bibusa kupichila mu lukunwa wa kwa Abalahama. (Tangai Ntendekelo 26:3-5.) Uno mulaye wamwesheshetu patoka kuba’mba Mesiasa, “lukunwa” wakishinka watongolwa pa Ntendekelo 3:15, ukafuma mu kisemi kya kwa Abalahama. Byo ajinga mubeji wa kwa Izaka, Isao ye wajinga mwine mwina uno mulaye wa buswanyi. Buno bwajinga buswanyi bwawama bingi. Nanchi wibunemekele nyi?

8, 9. (a) Isao wasajilepo ka pa buswanyi bwanji? (b) Byo papichile myaka, Isao waishile kuvuluka ka pa kyo aubile, kabiji waubile byepi?

8 Juba jimo Isao wafumine na kwenda mungye, byo afikile wataine Yakoba ‘saka abena kuteka masuku.’ Isao wamwambijile amba: “Mwane nasasapo namba, umpepo aa masuku achila, nje, mambo natembuka bingi ku nzala.” Yakoba wamwambijile’mba: “Umpoteshe ja lelo bubeji bobe.” Isao wasajilepo ka? Ponkapotu Isao wakumbwile’mba: “Pano mu buno bubeji bwami nkajilamo ka?” Isao wasajilepo muchiba wa masuku ne kusankilapo bubeji bwanji. Pa kuba’mba ashiinwe kuba’mba kya kine wamupotesha bubeji bwanji, Yakoba wamwambijile’mba: “Patanshi aki chipa kwi amiwa.” Kwa kubula nangwa kutaya kimye ne, Isao wapaine bubeji bwanji. Byo aubile bino, “Yakoba wamupele Isao shinkwa ne masuku a tukunde tuchila, ne kuja wajile ne kutoma, ne kuya kaye. Byonkabyo Isao wasujiletu bubeji bwanji.”—Nte. 25:29-34.

9 Pa kupitapo myaka, Izaka byo amwene kuba’mba uji pepi kufwa, Libeka wanengezhe kuba’mba Yakoba atambule luusa lwa bubeji bwamupoteshe kolojanji Isao. Kepo Isao ayukile kuba’mba waubile kyatama, kabiji wayile na kupopwela kwi Izaka amba: “Mumpeshe ne amiwa anweba Tata, mpeshai . . . Kechi mwashapo mapesho a kumpesha amiwa nenyi?” Izaka byo aambile’mba kechi wakonsha kumupa mapesho o apana kala kwi Yakoba ne, ‘Isao wajijile mabingo ne mipolo.’—Nte. 27:30-38.

10. Yehoba wamonanga byepi Isao ne Yakoba, kabiji mambo ka?

10 Twakonsha kufunjilako ka ku byubilo bya kwa Isao byatongolwa mu Binembelo? Isao wamwesheshe patoka kuba’mba kuba bisakasaka mubiji kwanemene kukila kwikala na mapesho afwainwe kufuma mu buswanyi bwanji. Isao byo abujile kunemeka bubeji bwanji, wamwesheshe kuba’mba kechi watemwa Lesa ne. Kabiji Isao kechi walangulukilepo pa byubilo byanji byo bikalengela bwikalo bwa kisemi kyanji kutama ne. Pakuba Yakoba aye wanemekele bingi buswanyi bwanji. Kimye kyo akebelenga kusongola, Yakoba walondejile byamubujile bansemi. (Nte. 27:46–28:3) Na mambo a kuba Yakoba wasajilepo kuba kintu kyakebewenga kutekanya ne kwipana, waishile kwikala mushakulu wa kwa Mesiasa. Pano nga Lesa wamonanga byepi Isao ne Yakoba? Kupichila mwi ngauzhi Malakai, Yehoba waambile’mba: “Natemenweko Yakoba, bino Isao namushikilwe.”—Mala. 1:2, 3.

11. (a) Bena Kilishitu bakonsha kufunjilako ka ku byaubile Isao? (b) Mambo ka Paulo o aambijile pa bulalelale kimye kyo aambilenga pa byaubile Isao?

11 Nanchi byaamba Baibolo pe Isao byanema ku bena Kilishitu lelo jino nyi? Ee, byanema bingi. Mutumwa Paulo wajimwineko bakwabo ba mu lwitabilo amba “mwi anweba kechi mwafwainwa kwikala wa bulalelale nangwa ubula kunemeka bintu byazhila byonka byajinga Isao wapoteshe bubeji bwanji na kajo ne.” (Hebe. 12:16) Luno lujimuno lwingila ne ku bena Kilishitu ano moba. Twafwainwa kutwajijila kunemeka bintu byazhila pa kuba’mba bisakasaka mubiji bibule kwitushinda ne kwitulengela kusankilapo buswanyi bwitulaya Lesa. Pano mambo ka Paulo o aambijile pa bulalelale kimye kyo aambilenga pa byaubile Isao? Mambo kwikala na muchima wajingapo ne Isao kulengela muntu kusankilapo bintu byazhila ne kusalapo bya kisangajimbwe bya bundengamambo nabiji bulalelale.

NENGEZHAI MUCHIMA WENU LONKA LUNO

12. (a) Satana witweseka byepi? (b) Ambai bya kumwenako bya mu Binembelo byakonsha kwitukwasha kusalapo kuba byawama mu bimye bya meseko?

12 Atweba bakalume ba kwa Yehoba kechi tukeba kuba bintu byakonsha kwitulengela kuba bulalelale ne. Tulomba kuba’mba Yehoba Lesa etukwashe pa kuba’mba tumukokelenga umvwe twaesekwa. (Mat. 6:13) Bino Satana kimye kyonse ukeba kukokesha bulunda bwetu na Lesa byo tubena kutwajijila kwikala bakishinka mu ino ntanda yatama. (Efi. 6:12) Byo aji lesa wa pano pa ntanda, Diabola ushukilwa mubiji wetu wa bundengamambo kupichila mu kwitweseka na bintu byatemwa bantu bambulwa kulumbuluka. (1 Ko. 10:8, 13) Fwanyikizhai kuba’mba mwaesekwa kuba bintu bisakasaka mubiji wenu mu jishinda jatama. Mwakonsha kuba byepi? Nanchi mwakonsha kufikenatu amba yafwa, byonka byaubile Isao ne kuba kintu kyatama nyi, inyi mukakana lweseko ne kunyema byonka byaubile Yosefwa mwana Yakoba, ye baesekele kwi muka Potifwalo.—Tangai Ntendekelo 39:10-12.

13. (a) Bañanyi lelo jino babena kuba byonka byaubile Yosefwa, kabiji bakwabo boba byepi byonka byaubile Isao? (b) Ñanyi kintu kyo twafwainwa kuba pa kuba’mba tubule kuba byaubile Isao?

13 Balongo ne banyenga bavula batanwapo kala mu bintu byakebewenga kusalapo kuba byaubile Isao nangwa Yosefwa. Bavula baubile bintu byawama bisangajika muchima wa Yehoba. (Mana 27:11) Pakuba bakwetu ba mu lwitabilo bamo inge baesekwa, basalapo kuba byonka byaubile Isao ne kubika mu kizumba buswanyi bwibalaya Lesa. Bavula bo bakajipila nangwa kupanga mu kipwilo pa mwaka pa mwaka balenga mambo a bulalelale. Onkao mambo, kyanema bingi kunengezha muchima wetu lonka luno saka tukyangye kutanwa mu bintu byeseka bukishinka bwetu. (Sala. 78:8) Kuji bintu bibiji byo twafwainwa kuba pa kwinengezha kushinda meseko kabiji biketukwasha kusalapo kuba byawama kulutwe.

LANGULUKAIPO NE KWINENGEZHEZHA JIMO

14. Kulanguluka pa ñanyi mepuzho kuketulengela ‘kushikwa kintu kyatama’ ne “kukakachila ku kintu kyawama”?

14 Kintu kitanshi ke kulanguluka pa bikafuma mu byubilo byetu. Kutemwa Yehoba mwine witupa buno buswanyi kuketulengela kwibunemeka bingi. Byonka byo kiji inge twatemwa muntu, kechi tukeba kumufichisha ku muchima ne. Tuba byawama pa kuba’mba etutemwe. Byo kiji bino, twafwainwa kulangulukanga pa bifuma mu bundengamambo ne byo byakonsha kwituletelela ne kufichisha bakwetu ku muchima. Twafwainwa kwiipuzha atweba bene amba: ‘Byubilo byami bya kwitemwa byakonsha kulengela bulunda bwami na Yehoba kwikala byepi? Nga kuba kintu kyatama kukalengela kisemi kyami kwikala byepi? Kabiji balongo ne banyenga mu kipwilo bakomvwa byepi? Nanchi nkatuntwisha bakwetu nyi?’ (Fili. 1:10) Kabiji twafwainwa ne kwishikisha amba: ‘Nanchi lusekelo lwa bundengamambo lwa pa kakimye kacheche lwaesakana na bintu byatama bifumamo nyi? Nanchi mbena kukeba nkajilenga byonka byajijile Isao pa kulanguluka pa byafumine mu bundengamambo bwanji nyi?’ (Hebe. 12:17) Kulanguluka pa mepuzho a uno mutundu kuketulengela ‘kushikwa kintu kyatama’ ne “kukakachila ku kintu kyawama.” (Loma 12:9) Kutemwa Yehoba kuketulengela kukakachila ku buswanyi bwetu.—Sala. 73:28.

15. Ñanyi bintu byakonsha kwitukwasha kushinda meseko akonsha konauna bulunda bwetu na Lesa?

15 Kya bubiji ke kwinengezha bya kushinda meseko. Yehoba wanengezha bintu byavula bingi bya kwitukwasha kushinda meseko a mu ino ntanda akonsha kwitonawina bulunda bwetu ne aye. Bintu bimo byo anengezha ke kufunda Baibolo, kupwila kwa bena Kilishitu, mwingilo wa kusapwila ne lulombelo. (1 Ko. 15:58) Kimye kyonse kyo tubula Yehoba biji mu muchima wetu mu lulombelo ne kimye kyo twingila na ngovu mwingilo wa bwina Kilishitu, twinengezha bya kushinda meseko. (Tangai 1 Timoti 6:12, 19.) Kwinengezha bya kushinda meseko kwaimena pa kwibikako kwetu. (Nga. 6:7) Kino kishinka kyaambiwapo bingi mu kitango kya bubiji kya mu buku wa Byambo bya Mana.

TWAJIJILAI ‘KUKEBESHA’ MILANGWE

16, 17. Twakonsha kwikala byepi na maana a kusala bintu byawama?

16 Kitango 2 kya Byambo bya Mana kitutundaika kukeba maana a kupima bintu ne milangwe. Bino bintu biketulengela kuba byawama ne kwikanya ne kuchinuzhuka kuba bisaka saka mubiji. Pa kuba’mba tube bino, twafwainwa kwibikako. Baibolo waamba’mba: ‘Mwanami, umvwe waswa kutambula byambo byami, ne kwiilama mikambizho yami mu muchima wobe nobe bintu bya buneme, ne kuta kutwi kobe ku maana, ne kutesha muchima wobe ku bya milangwe, ee, kine, umvwe wajijila maana a kupima bintu ne kwibiyuka, ne kusansula jiwi jobe mu kukeba milangwe, kabiji umvwe wiikeba nobe siliva, ne kwiikebesha pamo nobe ukeba bya buneme byafyamika, kepo ukayuka mo ayila moyo wa kumwakamwa Yehoba, ne kumona maana a kumuyuka Lesa. Mambo Yehoba ye upana maana; mu kanwa kanji mo mufuma kuyuka ne milangwe.’—Mana 2:1-6.

17 Pa kuba’mba tusalenga bintu byawama, twafwainwa kubanga bintu byatongolwa mu Byambo bya Mana. Pa kuba’mba tushinde meseko, twafwainwa kuswisha byambo bya Yehoba kupimpula bumuntu bwetu, kutwajijila kulomba lutangijilo lwa Lesa ne kukeba maana a Lesa nobe tubena kukeba bya buneme byafyamika.

18. Mwafuukulapo kutwajijila kuba ka, kabiji mambo ka?

18 Yehoba upana maana, milangwe ne maana a kupima bintu ku boba bebikako kukeba bino bya bupe. Inge twibikebesha ne kwibingijisha, biketulengela kufwenya kwipi na Mpanyi wa bino bintu aye Yehoba. Kikafumamo, bulunda bwetu na Yehoba Lesa buketuzhikijilanga mu bimye bya meseko. Kufwenya kwipi ne Yehoba ne kwikala na moyo wa kumwakamwa kuketulengela kuchinuzhuka kuba bintu byatama. (Sala. 25:14; Yako. 4:8) Lekai bulunda bwetu na Yehoba ne kwingijisha maana anji bitulengelenga kutwajijila kusalapo kuba bintu bisangajika muchima wa Yehoba ne kuzhikijila buswanyi bwetu.

[Kipikichala pa peja 28]

Kange mubikenga buswanyi bwenu mu kizumba ne

[Kipikichala pa peja 30]

Twinengezha kushinda meseko kupichila mu kukeba maana a Yehoba

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu