Bepaine na Muchima Yense mu Philippines
PAPITA ne myaka jikumi, ba Gregorio ne ba Marilou, ba mulume ne mukazhi bajinga na myaka kukila pa 30, baingijilenga bupainiya mu Manila kabiji pa kimye kimotu baingijilenga ne nkito ya ku mubiji. Kuba bino kwakatezhe bingi, pano bino baingijilengatu bulongo. Kepo ba Marilou bebapele kifulo kya bukulumpe ku kipao kya mali ko baingilanga. Baambile’mba: “Nkito yo naingilanga itulengejile kwikala bwikalo bwawama bingi.” Bano ba mulume ne mukazhi bajinga na mali avula bingi kya kuba bafukwilepo kushimika nzubo ku mpunzha yawama bingi yaikela ku musela wa muzhi wa Manila palepa makilomita 19. Baambijile kampanyi wayuka bya kushimika shimika kuba’mba ebashimikile nzubo kabiji baumvwañene kuba’mba bakalipila mali a ino nzubo pa myaka jikumi.
“NAUMVWINENGATU NOBE MBENA KWIBILA YEHOBA”
Ba Marilou bashimikizha’mba: “Kifulo kyo bampele kyampwishishanga bingi kimye ne bulume kya kuba kizaku kyami kya kwingila mingilo ya bwina Kilishitu kyapwile. Naumvwinengatu nobe mbena kwibila Yehoba.” Balumbulula amba: “Nakankalwanga kwikala na kimye kya kwingijila mingilo ya Yehoba.” Na mambo a kino, juba jimo ba Gregorio ne ba Marilou baikele panshi ne kwisamba pa byo baubilenga mu bwikalo bwabo. Ba Gregorio baambile’mba: “Twakebelenga kupimpulako bintu, pano bino kechi twayukile byo twafwainwe kuba kino ne. Twisambile pa byo twakonsha kwingijila Yehoba mu bwikalo bwetu, mambo kechi twajinga na baana ne. Twalombele kuba’mba Yehoba etukwashe.”
Pa kyonkakya kimye, baumvwine majashi avula bingi aambilenga pa kuya na kwingijila ku bena kukebewa basapwishi ba Bufumu bavula. Ba Gregorio baambile’mba: “Twamwene kuba’mba mu ano majashi Yehoba mo mo akumbwila milombelo yetu.” Bano ba mulume ne mukazhi balombele kuba’mba lwitabilo lwabo lubaye pa kuba’mba bakose ne kufuukulapo bulongo. Mukiika mukatampe ye bajinga nanji ke mwingilo ye batatwile wa kushimika nzubo. Mambo bapaineko mali pa myaka isatu. Pano bafwainwe kuba byepi? Ba Marilou baambile’mba: “Twalangulukilenga’mba inge tulekeshe mwingilo wa kushimika nzubo, ko kuba’mba mali onse o twapanako asa kuyatu mu mema. Bino twikimwene kuba’mba twafwainwa kusalapo kuba kyaswa muchima wa Yehoba kukila byo tukeba.” Byo bavulukile byambo bya kwa mutumwa Paulo bya kuba’mba “naela bintu byonse,” balekeshe mwingilo wa kushimika nzubo, baleka ne nkito yo baingilanga ne kupotesha bintu bimo byo bajinga nabyo, ne kuya ku mpunzha ya ku muzhi yaikela pa jikuji ja Palawan, palepele makilomita 480 ku buyeke bwa Manila.—Fili. 3:8.
BAFUNJILE “KYAFYAMIKA”
Saka bakyangye kuya, ba Gregorio ne ba Marilou baesekele kupezhako bwikalo bwabo, pano bino, kechi bayukile kuba’mba bwikalo bwabo bukakizhamo kupela ko bakaya ne, kufikatu ne kimye kyo bafikile. Ba Marilou baambile’mba: “Kyakatezhe bingi, mambo kechi kwajinga malaichi nangwa bintu bikwabo bya kwingijisha ne. Mu kifulo kya kuteka pa kitofu, twachabanga nkunyi ya kutekapo. Kechi kwajinga mapunzha kwa kuya na kukayila byonka byo kyajinga mu taunyi mo twaikalanga ne.” Nangwa byonkabyo, bano ba mulume ne mukazhi batwajijile kwivululamo ene mambo o bayijile ku ino mpunzha kabiji kechi papichile moba avula ne, batendekele kupijilwa. Ba Marilou baambile’mba: “Pano luno neyowa kutamba bilengwa na Lesa, ne tubangabanga kimye kya bufuku. Kyakila pa bino byonse, tumvwa bingi bulongo inge twamona lusekelo lwikala na bantu pa kwibasapwila. Kwingijila kuno, kwitulengela ‘kufunda kyafyamika’ kya kutondwa na bintu byo tuji nabyo.”—Fili. 4:12.
Ba Gregorio bashimikizha’mba: “Byo twafikile kuno, kwajingatu Bakamonyi bana. Baumvwine bingi bulongo byo natendekele kwamba majashi a mvula bantu pa mulungu pa mulungu ne kwimba nyimbo ya Bufumu na kidali.” Mu mwakatu umo, bano ba mulume ne mukazhi bamwene kano ka jibumba kajingatu kacheche byo katendekele kukoma ne kwikala ke kipwilo kyajinga na basapwishi 24. Ba Gregorio baambile’mba: “Butemwe bo betumwesheshe mu kino kipwilo bwitufikile bingi pa muchima.” Lelo jino, inge balanguluka pa myaka itanu na umo yo baingijila ku ino mpunzha, baamba’mba: “Kafwako kintu kyo twakonsha kwesakanya ku lusekelo luji mu kumona bakatataka byo babena kwiya mu kipwilo ne. Pano luno twayuka nkebelo ya bumi kukila byo twayukile kala.”
“NAMUTOMPA NE KUMONA BYO AWAMA YEHOBA”
Mu kyalo kya Philippines balongo ne banyenga pepi na 3,000 bavilukila mu bibunji mubena kukebewa basapwishi ba Bufumu bavula. Pa bano paji ne banyenga babula kusongolwa 500. Akimonai byaubile Karen.
Karen, wakomejile mu muzhi wa Baggao mu Cagayan, luno uji na myaka kukila pa 20. Byo akijinga mwanyike walangulukanga kwingilako pakatampe mwingilo wa kusapwila. Washimikizha’mba: “Kuyuka kuba’mba kimye kyashalako bekikepesha kala ne kuba’mba bantu bonse bafwainwa kumvwa byambo bya Bufumu, kwandengejile kukebesha kuya na kwingijila ku mpunzha kubena kukebewa basapwishi bavula.” Nangwa kya kuba balongo banji bamutundaikilenga kufunda kufika palepa mu kifulo kya kuvilukila ku mpunzha kwalepa na kusapwila, Karen walombele kuba’mba Yehoba a mukwashe. Kabiji wisambile ne na baingijilanga mu mapunzha a mu mizhi. Byo afikizhe myaka 18, wayile ku mpunzha ya ku muzhi kwalepa makilomita 64 kufuma ku taunyi ko aikalanga.
Kipwilo kicheche kwayile na kwingijila Karen kyaikela ku mitumba ya ku musezho wa kalunga ka mema ka Pacific. Karen uvuluka’mba: “Pa kubatu’mba tufike ku kipwilo kyakatataka kufuma ku Baggao twaendangapo moba asatu, na kutuntuka ne kukunkuluka mitumba, kabiji twaabukanga mikola bimye 30.” Kabiji waambile’mba: “Pa kuba’mba mfike kwaikalanga bantu bamo bo nafunjishanga Baibolo, naendanga maola atanu na jimo, nalaalanga ku nzubo ya bo nafunjishanga Baibolo, kabiji juba jalondelapo naendanga maola akwabo atanu na jimo pa kubwela.” Ñanyi bintu byafumine mu kwibikako kwanji? Karen waambile na lusekelo amba: “Nangwa kya kuba pa bimye bimo maulu akolanga, bino nafunjishanga bantu Baibolo kukila pa 18. Kabiji ‘na mutompa ne kumona byo awama Yehoba’!”—Sala. 34:8.
“NAFUNJILE KUKETEKELA MWI YEHOBA”
Ki ka kyalengejile ba Sukhi, nyenga wabula kusongolwa uji na myaka kukila pa 40 wikala mu United States kuya ku Philippines? Mu 2011 batainwe ku kubuñana kwa mwanzo kwajinga jashi mo baipwizhe ba mulume ne mukazhi. Bano ba mulume ne mukazhi bashimikizhe byo bapoteshe bintu byabo byavula ne kuya ku Mexico na kwingila mwingilo wa kusapwila. Ba Sukhi baambile’mba: “Uno mwisambo wandengejile kulanguluka pa bikonkwanyi byo nabulanga kulangulukapo.” Ba Sukhi bena India, bino byo baumvwine kuba’mba bantu bamba mulaka wa Punjabi baji mu Philippines babena kukebewa kwibasapwila, bafuukwilepo kuya na kukwasha. Pano ñanyi mikiika yo bajinga nayo?
Ba Sukhi baambile’mba: “Kyakatezhe bingi kuyuka bipe byo nafwainwe kulama ne byo nafwainwe kupotesha. Kabiji pa myaka 13 naikajile bingi bulongo mu nzubo yami, pano navilukile pamo na balongo bami ne kuya na kwikala mu nzubo icheche. Kechi kyapelele kuba bino ne, pano bino, kyankwashishe kwinengezha kwikala bwikalo bwapela.” Ñanyi makatazho o bapichilemo byo bavilukijile ku Philippines? Baambile’mba: “Kuchiina bilongolo ne kutonga kwetu byo bintu byankatezhe bingi. Nafunjile kukinka manungo mwi Yehoba.” Ñanyi bintu byafuminemo? Ba Sukhi baambile na lusekelo amba: “Yehoba witubula’mba, ‘ngesekai mumone inge kechi nkemwitulwila bibusa ne.’ Nemwenejile bukine bwa bino byambo mwanamukazhi umo ye nataine mu mwingilo byo añambijile’mba, ‘Mukabwela kimye ka? Njina na mepuzho avula bingi.’ Ngikala bingi na lusekelo pa kukwasha bantu bakeba kufunda bukine pe Yehoba.” (Mala. 3:10) Ba Sukhi banungilepo’mba: “Kintu kyakijilemo kunkatazha ke kufuukulapo kuviluka. Panyuma ya kuba bino, nakuminye bingi pa kumona Yehoba byo ankwashishenga mu bintu byonse.”
“NALEKELE KUCHIINA”
Ba Sime, baji na bakazhi kabiji baji na myaka kukila pa 35, bafumine ku Philippines ne kuya ku byalo bya ku musela ku Middle East. Byo bajinga kokwa, kalama wa mwanzo wibatundaikile bingi kabiji jashi jaambile mulongo wa mu Jibumba Jitangijila najo jibalengejile kutangizhako Yehoba mu bwikalo bwabo. Ba Sime baambile’mba: “Naumvwanga bingi moyo inge nalanguluka pa kuleka nkito.” Nangwa byonkabyo, nalekele ino nkito ne kubwela ku Philippines. Lelo jino ba Sime ne bakazhi babo ba Haidee, babena kwingijila mu kibunji kya Davao del Sur kyaikela ku kabeta ka ku bulenge ku bena kukebewa basapwishi ba Bufumu bavula. Ba Sime baambile’mba: “Inge navuluka mwapita bwikalo bwetu, namusanchila bingi Yehoba pa kunkwasha kushinda moyo wa kuchina kuleka nkito ne kutangizhako bintu byanji mu bwikalo bwetu. Kafwako bwikalo buleta lusekelo kukila kwingijila Yehoba na muchima yense ne.”
“KWITULETELA BINGI LUSEKELO”
Ba Ramilo ne ba Juliet ba mulume ne mukazhi bapainiya baji na myaka kukila pa 30, byo baumvwine kuba’mba kipwilo kyaikela ku mpunzha kwalepa makilomita 30 kibena kukebewa bukwasho, bepaine kuya na kukwasha. Pa mulungu pa mulungu, bukye bulongo nangwa ne, ba Ramilo ne ba Juliet baya na kapulututu na kupwila ne kusapwila. Baji bingi na lusekelo nangwa kya kuba mukwakwa watama kabiji baabuka mikola pa tusampo. Ba Ramilo baambile’mba: “Amiwa ne bena kwami tufunjishanga Baibolo bantu 11. Kwingijila ku bena kukebewa basapwishi bavula kukebewa kwipana, nangwa byonkabyo, kuleta bingi lusekelo.”—1 Ko. 15:58.
Nanchi mubena kukeba kuyuka byavula pa bya kuya na kwingijila kubena kukebewa basapwishi ba Bufumu bavula mu kyalo kyenu nangwa mu kyalo kingi nyi? Umvwe ibyo, isambai na kalama wa mwanzo kabiji mukatange ne kibaba kya kuba’mba: “Nanchi Mwakonsha ‘Kwabukila ku Makedonya Nyi’?” kiji mu Mwingilo Wetu wa Bufumu wa August 2011.
[Mabulañano pa peja 3]
“Kafwako kintu kyo twakonsha kwesakanya ku lusekelo luji mu kumona bakatataka byo babena kwiya mu kipwilo ne. Pano luno twayuka nkebelo ya bumi kukila kala.”—Ba Gregorio ne ba Marilou
[Kipikichala pa peja 3]
[Kitenguluzha pa peja 4]
[Caption pa peja 4]
BAMO MOBAMWENA BYA MU BWIKALO
Balongo ne banyenga 70 baji na myaka kutendekela pa 18 kufika pa 50, bafuma mu byalo bingi ne kuya na kwingijila mu Philippines. Ba Robert ne ba Mirjam, ba mulume ne mukazhi baji na myaka kukila pa 40 bafumine ku Germany bafuukwilepo kuya na kwingijila ku kyalo kingi pa mwakatu umo. Papita ne myaka 14, ne luno bakiji mu Philippines mo babena kwingijila. Pano bekwashisha mu ka? Ba Robert balumbulwile’mba: “Kutana nkito kuno kwakatazha bingi, onkao mambo, pa mwaka pa mwaka tubwela ku Germany na kwingila pa bañondo basatu. Mali o tufola pa bano bañondo o etukwasha kwikala bwikalo bwapela ne kwingila mwaka yense mu Philippines.” Kwambatu kine, kwikala mu kyalo kingi kechi kwapela ne. Nangwa byonkabyo, ba Mirjam baambile’mba: “Ngikala na mutende wa mu milanguluko kabiji mmona bitutangijila Yehoba.” Ba Robert nabo baambile’mba: “Kwingijila kuno kwakosesha bingi lwitabilo lwetu.”
[Kipikichala]
[Kipikichala pa peja 5]
Karen
[Kipikichala pa peja 5]
Sukhi
[Kipikichala pa peja 6]
Sime ne ba Haidee
[Kipikichala pa peja 6]
Juliet ne ba Ramilo