“Kosai mu Lwitabilo”

1. (a) Ñanyi kintu kyamwekejile Petelo byo kwajinga luvula pa kalunga ka mema ka Ngalilea? (Monai kipikichala kitanshi.) (b) Mambo ka Petelo o atendekejile kwibila?

JUBA jimo bufuku, mutumwa Petelo ne baana ba bwanga bamo kibakatezhe kwabuka Kalunga ka Mema ka Ngalilea na mambo a luvula. Nobe mu kukopa kwa jiso, bamwene Yesu saka enda pa kalunga ka mema. Petelo waichile Yesu ne kumwipuzha inge wakonsha kwenda pa mema kuya ko aji. Yesu byo amwambijile’mba iya, Petelo wafumine mu bwato ne kutendeka kuya ko ajinga. Bino Petelo byo aendelekotu pacheche, watendekele kwibila. Mambo ka? Mambo watajile ku luvula ne manyaki ne kumvwa moyo. Petelo wabijikile’mba bamukwashe, kabiji ponkapotu Yesu wamukwachile ne kwamba’mba: “Obewa wa kalwitabilo kacheche, mambo ka o waji kuzhinaukila?”—Mateo 14:24-32.

2. Ñanyi bintu byo tusakwisambapo?

² Twayai twisambeko pa bintu bisatu pa mambo a lwitabilo, byo twakonsha kufunjilako ku kyamwekejile Petelo: (1) Petelo byo aketekejile patanshi amba Yehoba wakonsha kumukwasha, (2) kyalengejile’mba lwitabilo lwa kwa Petelo lukooke, ne (3) kyakwashishe Petelo kukosesha lwitabilo lwanji jikwabo. Kulanguluka pa bino bishinka kwakonsha kwitukwasha kuyuka bya kuba pa ‘kwimana bakosa mu lwitabilo.’—1 Kolinda 16:13.

KWITABILA AMBA LESA UKETUKWASHA

3. Mambo ka Petelo o afumijile mu bwato, kabiji ne atweba ñanyi kintu kyo twauba kipashako?

³ Petelo wajinga na lwitabilo lwakosa. Mambo ka o twaambila bino? Mambo Yesu byo amwichile, Petelo wafumine mu bwato ne kwenda pa mema. Waketekejile’mba bulume bwa Lesa busakumukwasha byonka byo bwakwashishe Yesu. Po pamotu ne atweba, Yesu byo etwichile’mba tumulondelenga, twipaine kwi Yehoba ne kubatizhiwa. Mambo ka? Na mambo a lwitabilo lwetu mwi Yehoba ne Yesu ne kuketekela’mba baketukwashanga.—Yoano 14:1; tangai 1 Petelo 2:21.

4, 5. Mambo ka lwitabilo o lwanemena?

⁴ Lwitabilo ke kintu kyanema bingi. Na mambo a lwitabilo, Petelo waendele pa mema. Kafwako muntu waketekejile’mba wakonsha kuba kino ne. Lwitabilo lwakonsha kwitulengela ne atweba kuba bintu bimona bantu amba byakatazha. (Mateo 21:21, 22) Atweba bamo twapimpula ndangulukilo ne byubilo byetu kya kuba ne bantu betuyukile kala bakankalwa kushiinwa. Twaubile luno lupimpu mambo twatemwa Yehoba ne na mambo a kuba witukwashishe kupimpula byubilo. (Tangai Kolose 3:5-10.) Lwitabilo lwitulengejile kwipana kwi Yehoba ne kwikala balunda nanji. Kwa kubula bukwasho bwanji, inge kechi twakonsheshe kuba bino ne.—Efisesa 2:8.

⁵ Lwitabilo lwitulengela kukosa. Kya kumwenako, lwitukwasha kulwisha mulwanyi wetu uji na bulume, aye Diabola inge witulukuka. (Efisesa 6:16) Kabiji na mambo a kuba twaketekela mwi Yehoba, kechi tukizhamo kwakamwa inge twaikala na makatazho ne. Yehoba witulaya’mba uketupa bintu byo tukeba umvwe twaikala na lwitabilo mwi aye ne kutangizhako Bufumu. (Mateo 6:30-34) Kununga pa bino, inge twaikala na lwitabilo, Yehoba uketupa bupe bwakilamo kunema, ko kuba’mba bumi bwa myaka.—Yoano 3:16.

KUTA MUCHIMA KU MAKATAZHO KWAKONSHA KONAUNA LWITABILO LWETU

6, 7. (a) Mwela ne manyaki byalengejile Petelo kwakamwa, twakonsha kwibyesakanya ku ka? (b) Mambo ka o twafwainwa kuyukila amba lwitabilo lwetu lwakonsha kupwa?

⁶ Petelo byo aendelenga pa Kalunga ka Mema ka Ngalilea, waumvwine moyo. Mambo ka? Mambo a mwela ne manyaki. Abino twakonsha kwibyesakanya ku meseko avula apitamo bena Kilishitu lelo jino. Nangwa kya kuba ano makatazho abaya, twakonsha kwikala bakosa na bukwasho bwa Yehoba. Vulukai kyamwekejile Petelo. Kechi waibijile na mambo a kuba mwela ne manyaki byamushinjikilenga ne. Bino, Baibolo waamba’mba: “Byo amwene luvula, waumvwine moyo.” (Mateo 14:30) Petelo walekele kutala kwi Yesu bino watajile ku luvula. Ponkapo, lwitabilo lwanji lwatendekele kukooka. Kyo kimotu ne atweba, inge ke tute muchima ku makatazho etu, twakonsha kutendeka kuzhinauka inge Yehoba uketukwasha.

⁷ Twafwainwa kuyuka amba lwitabilo lwetu lwakonsha kupwa. Mambo ka? Mambo Baibolo waamba’mba kuleka kwikala na lwitabilo bo “bundengamambo bupelawizha kwitukobankanya.” (Bahebelu 12:1) Byonka byo kyajinga kwi Petelo, ne atweba inge twatesha muchima ku bintu byatama, lwitabilo lwetu lukakooka bukiji. Pano twakonsha kuyuka byepi amba lwitabilo lwetu lwatendeka kukooka? Mepuzho alondelapo asakwitukwasha kwipimapima atweba bene.

8. Ñanyi bintu byakonsha kwitulengela kuleka kuketekela milaye ya Lesa byonka byo twiiketekejile kala?

⁸ Nanchi naketekela milaye ya Lesa byonka byo neiketekejile kala nyi? Kya kumwenako, Lesa walaya konauna ntanda ya kwa Satana. Pano bino, nanchi tulabikwa na bya kisangajimbwe byapusana pusana biji mu ino ntanda nyi? Umvwe ibyo, twakonsha kutendeka kuzhinauka inge kya kuba mpelo iji pepi. (Habakuka 2:3) Langulukai pa kya kumwenako kikwabo. Yehoba witunengezhezha bukuzhi, kabiji walaya amba uketulekelako mambo etu. Bino inge twatwajijila kutesha muchima pa mambo o twalengele kala, twakonsha kutendeka kuzhinauka inge Yehoba kine witulekelako mambo. (Byubilo 3:19) Kino kyakonsha kwitupwishisha lusekelo mu mwingilo wa Lesa ne kwitulengela kuleka kusapwila.

9. Ki ka kyakonsha kwitumwekela inge twata muchima pa bintu byetu?

⁹ Nanchi ne luno nkingijila Yehoba na bulume bwami bonse nyi? Kwingijila Yehoba na bulume bonse kwitukwasha kuta muchima pa luketekelo lwa kulutwe. Pano bino, kyakonsha kwikala byepi inge twatendeka kuta muchima pa bintu byetu? Kya kumwenako, twakosha kutwela nkito ya kufola muzema wa mali bino itulengela kubula kwingilanga kimye kyabaya mu mwingilo wa Yehoba. Kino kyakonsha kukookesha lwitabilo lwetu ne kwitulengela “kwikala bankope” mu mwingilo wa Yehoba.—Bahebelu 6:10-12.

10. Tumwesha byepi amba tuji na lwitabilo mwi Yehoba inge ketulekeleko bakwetu mambo?

¹⁰ Nanchi kinkatazha kulekelako bakwetu mambo nyi? Bakwetu inge betulubankanya, nanchi twibazhingijila nangwa kuleka kwisamba nabo nyi? Inge byo byo tuba, kampe kilengela ke kutesha muchima pa byo tubena kumvwa ku muchima. Tumwesha’mba tuji na lwitabilo mwi Yehoba inge ketulekeleko mambo bakwetu. Mu ñanyi jishinda? Inge mukwetu witulenga mambo, kiji nobe uji nakongole kwi atweba. Inge twalenga mambo kwi Yehoba, kikala nobe twakongola kwi aye. (Luka 11:4) Onkao mambo, inge twalekelako bakwetu mambo, tumwesha’mba twaketekela mwi Yehoba. Twaketekela’mba uketupesha pa kwikala na byubilo byawama kabiji mapesho anji anema kukila byakonsha kwitupa mukwetu pa mambo o etulengele. Baana ba bwanga ba kwa Yesu bafunjile’mba bafwainwa kwikala na lwitabilo pa kulekelako bakwabo mambo. Yesu byo ebafunjishe kulekelako mambo aba bebalengele mambo bimye byavula, baana banji ba bwanga bamulombele’mba: “Vuzhai lwitabilo lwetu.”—Luka 17:1-5.

11. Ki ka kyakonsha kwitulengela kubula kufunjilako inge babena kwitufundako?

¹¹ Nanchi nzhingila inge babena kumfundako nyi? Monai byo mwakonsha kufunjilako inge bemufundako kukila kumonamo bubi mu byo bemufundako nangwa mu muntu wa kwimufundangako. (Byambo bya Maana 19:20) Mwafwainwa kwibikako kufunda kulanguluka bilanguluka Yehoba!

12. Ki ka kyakonsha kulengela muntu kwijizhanya kimye kyonse pa boba betutangijila?

¹² Nanchi nejizhanya pa boba batangijila mu kipwilo nyi? Bena Isalela byo batele muchima pa sawakya watama waletele bamwendela ntanda jikumi, bejizhenye pe Mosesa ne Alona. Kepo Yehoba aipwizhe Mosesa amba: “Myaka inga yo bakabula kungitabila?” (Kubala 14:2-4, 11) Yehoba wayukile’mba bena Isalela kechi bamuketekejile ne, mambo bejizhenye pa banabalume bo atongwele abo ba Mosesa ne Alona. Kyo kimotu ne atweba, inge twijizhanya kimye kyonse pa bantu bo abena kwingijisha Yehoba kutangijila bantu banji lelo jino, kyakonsha kumwesha’mba lwitabilo lwetu mwi Lesa lwakooka.

13. Mambo ka o twafwainwa kubujila kulefulwa inge twamona’mba lwitabilo lwetu lwakooka?

¹³ Panyuma ya kwisamba pa ano mepuzho, kange mulefulwe inge mwamona’mba lwitabilo lwenu lwakooka ne. Vulukai’mba ne mutumwa Petelo naye waumvwine moyo ne kutendeka kuzhinauka. Kabiji bimye bimo, Yesu wafundangako batumwa banji na mambo a kwikala na “kalwitabilo kacheche.” (Mateo 16:8) Bino, ne atweba twakonsha kufunjilako lufunjisho lwanema ku kyamwekejile Petelo. Akimonai byo aubile panyuma ya kutendeka kuzhinauka ne kwibila mu kalunga ka mema.

TESHAI MUCHIMA KWI YESU, PA KUBA’’MBA LWITABILO LWENU LUKOSE

14, 15. (a) Petelo waubile byepi byo atendekele kwibila? (b) Twakonsha ‘kutala byepi konka’ kwi Yesu?

¹⁴ Petelo waubile byepi byo atendekele kwibila? Petelo wayukile bingi kufwenka, onkao mambo, inge wafuukwilepo kufwenka kubwela mu bwato. (Yoano 21:7) Pano mambo ka o abujile kuba bino? Mambo a kuba kechi wiketekejile aye mwine ne. Watele muchima pe Yesu jikwabo ne kuswa kumukwasha. Inge twamona’mba lwitabilo lwetu lwakooka, twafwainwa kulondela Petelo. Twakonsha kuba byepi bino?

¹⁵ Byonkatu Petelo byo atele muchima pe Yesu jikwabo amba amukwashe, ne atweba twafwainwa “kutala konka” kwi Yesu. (Tangai Bahebelu 12:2, 3.) Pano bino, kechi twakonsha kumumona byonka byamumwenenga Petelo ne. Pano twakonsha ‘kutala byepi konka’ kwi Yesu? Twafwainwa kufunda bintu byo afunjishenga ne byo aubanga ne kumulondela bulongo. Inge twauba bino, tukatambwila bukwasho bukebewa pa kukosesha lwitabilo lwetu. Twayai twisambe pa mashinda amo mo twakonsha kulondela Yesu.

16. Baibolo wakonsha kwitukwasha byepi kukosesha lwitabilo lwetu?

¹⁶ Twajijilai kuketekela Baibolo. Yesu washiinwe kuba’mba Baibolo Mambo a Lesa ne kuba’mba muji mafunde awama. (Yoano 17:17) Pa kulondela Yesu, twafwainwa kutanga Baibolo pa juba pa juba, kufunda ne kulanguluka languluka pa byo twafundamo. Kabiji twafwainwa kukebakeba mikumbu ya mepuzho o twakonsha kwikala nao. Kya kumwenako, nanchi mwashiinwa’mba kine tubena kwikala mu moba a kupelako nyi? Koseshai lwitabilo lwenu lwa kuba’mba mpelo iji pepi kupichila mu kufunda bungauzhi bwa mu Baibolo bumwesha’mba tubena kwikala mu moba a kupelako. Nanchi mukeba kukosesha lwitabilo lwenu mu milaye ya Lesa ya kulutwe nyi? Fundainga bungauzhi bwa mu Baibolo bwafika kala. Nanchi mwaswa’mba bifunjisha Baibolo bingila ne mu ano moba nyi? Mwakonsha kutanga mashimikila a balongo ne banyenga bapimpwile bwikalo bwabo ne kuwamisha byubilo byabo na mambo a bibakwashishe Baibolo.a (Monai tubyambo twa munshi.)—1 Tesalonika 2:13.

17. Mambo ka Yesu o achinchikijile meseko akatampe, kabiji twakonsha kumulondela byepi?

¹⁷ Teshai muchima pa mapesho alaya Yehoba. Yesu watele muchima pa mapesho a kulutwe, kabiji kino kyamukwashishe kuchinchika meseko akatampe. (Bahebelu 12:2) Kechi walabikilwe na bintu bya mu ino ntanda ne. (Mateo 4:8-10) Twakonsha kulondela byepi Yesu? Languluka langulukainga pa milaye yawama yalaya Yehoba. Fwanyikizhai’mba muji mu ntanda ipya. Nembai nangwa kulenga bintu byo mukobanga mu Paladisa. Nangwa nembai mutanchi wa bantu bakasangulwa bo mwakonsha kutemwa kwisamba nabo ne byo mwakonsha kutemwa kwisambapo. Monainga’mba ino ke milaye ya Lesa yo emulaya anweba bunke bwenu.

18. Lulombelo lwakonsha kwimukwasha byepi kukosesha lwitabilo?

¹⁸ Lombai kuba’mba lwitabilo lwenu lukose. Yesu wafunjishe baana banji ba bwanga kulomba Yehoba amba ebape mupashi wazhila. (Luka 11:9, 13) Inge mubena kulomba mupashi wazhila, lombai ne kuba’mba lwitabilo lwenu lukose. Lwitabilo ke kipangwa kya mupashi wazhila. Mwafwainwa kutongola kintu kyo mubena kulombapo. Kya kumwenako, inge mwamona’mba kimukatazha kulekelako bakwenu mambo, lombai kwi Yehoba amba akoseshe lwitabilo lwenu ne kwimukwasha kulekelako mambo bakwenu.

19. Twakonsha kusala byepi balunda bawama?

¹⁹ Salai balunda baji na lwitabilo lwakosa. Yesu wajimukile pa kusala balunda nanji. Batumwa bo bajinga balunda nanji ba pa muchima, mambo bajinga na lwitabilo ne bukishinka kabiji bamukookelanga. (Tangai Yoano 15:14, 15.) Londelainga Yesu ne kujimuka pa kusala balunda. Bafwainwa kwikala na lwitabilo lwakosa kabiji bakookela Yesu. Balunda ba kine bekala ba kishinka ku mukwabo nangwatu kimye kyo babena kufundako mukwabo nangwa kwibafundako.—Byambo bya Maana 27:9.

20. Ñanyi kintu kikobiwa inge twakwasha bakwetu kukosesha lwitabilo lwabo?

²⁰ Kwashainga bakwenu kukosesha lwitabilo lwabo. Yesu wakwashishe baana banji ba bwanga kukosesha lwitabilo lwabo kupichila mu byo aambanga ne mu byo aubanga. (Mako 11:20-24) Twafwainwa kulondela Yesu. Inge twauba bino, tukakosesha lwitabilo lwetu ne lwa bakwetu. (Byambo bya Maana 11:25) Mwakonsha kukwasha byepi bantu baji mu nyaunda yenu? Inge mubena kufunjisha bakwenu Baibolo, koseshai kishinka kya kuba’mba Lesa ko aji, wituta muchima ne kuba’mba Baibolo ke Mambo a Lesa. Mwakonsha kukwasha byepi balongo ne banyenga yenu kukosesha lwitabilo lwabo? Inge mwaumvwa muntu ubena kwijizhanya pa balongo batangijila mu kipwilo, kange mupelawizhe kumuchinuzhuka ne. Monaipo jishinda jawama ja kumukwashishamo kukosesha lwitabilo lwanji. (Yuda 22, 23) Inge mukiji pa sukulu kabiji bafunjishi benu babena kwamba pa kwaluka kwa bilengwa, chinchikai ne kulwila lwitabilo lwenu lwa kuba’mba kuji walengele bilengwa. Mwakonsha kukumya pa byakonsha kuba bafunjishi benu ne bakwenu bo mufunda nabo.

21. Ñanyi kintu kitulaya Yehoba atweba bonse?

²¹ Yehoba ne Yesu bakwashishe Petelo kuleka kuzhinauka ne kuleka kuchina. Byo papichile myaka, Petelo waikele na lwitabilo lwakosa lwa kumwenako ku bakwabo. Mu jishinda jimotu, Yehoba witukwasha atweba bonse kwimana bakosa mu lwitabilo. (Tangai 1 Petelo 5:9, 10.) Kikebewa kwibikako pa kwikala na lwitabilo lwakosa, bino Yehoba uketufweta inge twibikako.