Nanchi Mwayuka Nyi?

Ñanyi byubilo byajinga na Bayudea byalengejile Yesu kwibakanya kuchipa?

MIZHILO YA MOSESA yaswishishe bantu kuchipa mu bintu bimo byanema. Pano bino, Yesu byo ajinga pano pa ntanda Bayudea batemenwe bingi kuchipa mu bintu byonsetu, ne byabula kunema. Baubanga bino pa kuba’mba bakwabo bashiinwe’mba byo babena kwamba bya kine. Bino pa bimye bibiji, Yesu wibakainye kuba bino. Pakuba aye wibafunjishe’mba: “‘Ee’ wenu ekale ee, ne ‘Ine’ wenu ekale ine.”—Mat. 5:33-37; 23:16-22.

Buku utelwa’mba Theological Dictionary of the New Testament walumbulula’mba buku wa Bayudea wa Talmud umweshatu patoka’mba Bayudea batemenwe bingi kuchipa mu bintu byonse. Mu uno buku wa Talmud mwanembwa mitundu yapusana pusana ya luchipo bantu lo bafwainwe kulama ne lo bafwainwe kulengulula.

Yesu kechi ye yenkatu wakainye bantu kuchipa ne. Nembi wa bwikalo bwa Bayudea aye Flavius Josephus wanembele’mba kwajinga jibumba jimo ja Bayudea bakananga kuchipa, mambo bamonanga kuchipa amba kwatama kukila ne kwamba bubela. Baitabijile kuba’mba inge muntu kimye kyonse kyo abena kwamba, kanatu achipe, ko kuba’mba wa bubela. Buku wa Bayudea utelwa’mba Wisdom of Sirach, nangwa’mba Ecclesiasticus (23:11) waamba’mba: “Muntu watemwa kuchipa ke mubi mwine.” Yesu wakainye bantu kuchipa pa bintu byabula kunema. Inge ketwambe bya kine kimye kyonse, kechi tukakebanga kuchipa pa kuba’mba bantu baswe byo tubena kwamba ne.