Mambo ka Lupato O Lwavujila?

Mambo ka lupato o lwavujila mu ntanda? Pa kuba’mba tuyuke ene mambo, patanshi twafwainwa kuyuka lupato byo lulumbulula, kilengela bantu kushikwa bakwabo, ne ene mambo lupato o lwakumbena mwaya ntanda yonse.

Lupato Lulumbulula Ka?

Lupato ke kubula kutemwa, nangwa kushikwa muntu nangwa jibumba ja bantu. Lupato ke kutwajijilatu na kutala muntu bibi.

KILENGELA BANTU KUSHIKWA BAKWABO

Kuji bintu byavula bilengela bantu kushikwa bakwabo. Bantu javula kechi bashikwa bakwabo na mambo a bintu byo boba ne, bino ke na mambo a byo baji. Aba bo bashikwa bebalangulukila’mba bakonsha kuleta byatama, nangwa kukozha bakwabo, nangwa’mba kechi bakonsha kupimpula byubilo byabo ne. Aba bo bashikwa bebamona’mba ba panshi, balwanyi, nangwa’mba bo baleta makatazho. Bantu baji na lupato ke bantu bo bakimanyikapo, bo bakyubapo nshiji, nangwa bapitapo mu bintu bikwabo bibalengejile kwikala na muchima washinta.

LUPATO BYO LUKUMBANA

Muntu wakonsha kushikwa bantu bo akyangye ne kumunañanapo nabo ne. Kya kumwenako, muntu wakonsha kushikwa muntu nangwa jibumba ja bantu na mambotu a kuba’mba kisemi kyanji nangwa balunda nanji bashikwa bobo bantu. Onkao mambo, inge muntu umo mu kisemi nangwa mu kimasamasa washikwapo bantu bamo, bonse mu kisemi nangwa mu kimasamasa bakashikwa bobo bantu.

Inge twayuka lupato byo lusampana bukiji, tukayuka ene mambo bantu bavula o bashikilwa bakwabo. Nangwa byonkabyo, pa kuba’mba tuyuke, twafwainwa kufunda pa byatendekele lupato. Baibolo wasolola bino bintu.

BAIBOLO WASOLOLA BYATENDEKELE LUPATO

Kipikichala kibena kumwesha bintu bilengela lupato. 1. Masawakya a bubela, kabiji kino kyavwangamo kulondela jibumba, kwisamba na bantu pa intaneti, ne kutamba ne kuteleka ku masawakya. 2. Kubula kuyuka bantu ba bisho bikwabo, bikoba bikwabo, nangwa bupopweshi bukwabo. 3. Kuchina lupimpu, kwibangata bintu byo baji nabyo, nangwa bintu byo babula kuyuka. 4. Lupato, kubikapotu ne misalululo ne bukapondo.

BANTU KECHI BO BATENDEKELE LUPATO NE. Lupato lwatendekejile mwiulu kimye malaika watendekele kutelwa’mba Satana Diabola kyo asatukijile Lesa. Diabola “wajinga mbanzhi byo atatwile” bunsatuki bwanji. Byo aji “wa bubela kabiji ye shanja bubela,” watwajijila kutundaika lupato ne byubilo bya bukapondo. (Yoano 8:44; 1 Yoano 3:11, 12) Baibolo wamulumbulula’mba wa bukaji kabji washinta.—Yoba 2:7; Lumwekesho 12:9, 12, 17.

BANTU BAMBULWA KULUMBULUKA BASEMWATU NA KYUBILO KYA LUPATO. Muntu mutanshi aye Adama, walondejile bundengamambo bwa kwa Satana. Na mambo a kino, bantu bonse baswana bundengamambo ne bumbulwa kulumbuluka. (Loma 5:12) Mubeji wa kwa Adama aye Kaina, washikilwe nkasaji Abela ne kumwipaya. (1 Yoano 3:12) Ibyo kuba’mba bantu bavula bamwesha butemwe ne lusa. Pano bino, na mambo a bundengamambo bo twaswana, bantu bavula bamwesha muchima wa kwitemwatu abo bene, kichima ne bwitote, kabiji bino byubilo byo bitundaika lupato.—2 Timoti 3:1-5.

KUBULA KUKEBA BANTU BA MUTUNDU MUKWABO KYO KIBAYISHA LUPATO. Ntanda yo twikalamo ilengela lupato kubaya kupichila mu kutundaika byubilo byatama ne miteeto yatama. Byubilo nabiji kwitemwatu obewa mwine, misalululo, ñambilo ya mwenga, kuba kanwa, ne konauna bipe. Abino byonse bibena kubiwa na mambo a kuba’mba “pano pa ntanda ponse paji mu bulume bwa kwa aye mubi,” Satana Diabola.—1 Yoano 5:19.

Nangwa byonkabyo, Baibolo kechi waambatu pa byatendekele lupato ne. Bino waamba ne pa lupato byo lukapwa.