MUTWE WA KUFUNDA 18
Bintu byo Mwafwainwa Kuba pa Kuba’mba Mufikilemo Kwingijila Yehoba Bulongo
“Saka ulangulukishapo pa bino bintu; wikale monka, pa kuba’mba kuyilako palutwe kobe kumweke ku bantu bonse.”—1 TIMO. 4:15.
LWIMBO 84 Kwashai Bantu
BIJI MU UNO MUTWEa
1. Ñanyi bintu bimo byakonsha kwitukwasha kwingijila Yehoba bulongo?
ATWEBA bena Kilishitu ba kine twamutemwa bingi Yehoba. Onkao mambo, tukeba kwingijila Yehoba papelela bulume bwetu. Pa kuba’mba tube bino, twafwainwa kwikala na byubilo bya bwina Kilishitu, kufunda bintu byakonsha kwitukwasha kwingila bulongo, ne kumonapo mashinda a kukwashishamo bakwetu.
2. Mambo ka o twafwainwa kwibikilako kuba bintu byakonsha kwitukwasha kwingijila Yehoba bulongo?
2 Mambo ka o twafwainwa kubilanga bintu byakonsha kwitukwasha kwingijila bulongo Yehoba? Mambo tukeba kutookesha Shetu wa mwiulu ku muchima. Yehoba umvwa bingi bulongo inge ke twingijishe bya bupe byetu mu mwingilo wanji. Kabiji twafwainwa kubanga bintu byakonsha kwitulengela kukwashanga balongo ne banyenga. (1 Tesa. 4:9, 10) Nangwa kyakuba twabanda mu bukine, atweba bonse twakonsha kuba bintu byakonsha kwitulengela kwingijila Yehoba bulongo. Twayai tumone byo twakonsha kuba bino.
3. Kwesakana na byaamba 1 Timoti 4:12-16, mutumwa Paulo watundaikile Timoti kuba ñanyi bintu?
3 Timoti wakijinga mwanyike byo bamunembejile nkalata itanshi kwi mutumwa Paulo. Pa kikye kimye, Timoti saka aji mukulumpe mu kipwilo. Nangwa byonkabyo, Paulo watundaikile Timoti kuba bintu byakonsha kumukwasha kwingijila Yehoba bulongo. (Tangai 1 Timoti 4:12-16.) Inge mwalanguluka pa byambo byaambile Paulo, musakumona kuba’mba wakebelenga kukwasha Timoti kuba bintu byakonsha kumulengela kwingijila Yehoba bulongo. Wamukwashishe kwikala na byubilo bya bwina Kilishitu nabiji butemwe, lwitabilo ne kwilama bulongo. Kabiji wamutundaikile kutesha muchima ku kutanga pa mvula bantu, kukosesha bantu ne kwibafunjisha. Pano twayai twisambe pa bintu byaubile Timoti byakonsha kwitukwasha kwingijila Yehoba bulongo. Kabiji tusakwisamba ne pa mashinda amo akonsha kwitukwasha kwingilako pakatampe mu mwingilo.
IKALAI NA BYUBILO BYA BWINA KILISHITU
4. Kwesakana na byaamba Filipai 2:19-22, ñanyi bintu byakwashishe Timoti kwingijila Yehoba bulongo?
4 Ñanyi bintu byakwashishe Timoti kwingijila Yehoba bulongo? Wajinga na byubilo bya bwina Kilishitu. (Tangai Filipai 2:19-22.) Paulo walumbulwile Timoti amba wajinga muntu wipelula, wakishinka, wingila na mukoyo kabiji waketekelwa. Watemenwe bingi balongo ne kwibata muchima. Kino kyalengejile Paulo kutemwa bingi Timoti kabiji wamupele mingilo ikatampe. (1 Ko. 4:17) Ne atweba inge twaikala na byubilo bya bwina Kilishitu, Yehoba uketutemwa bingi ne kwitwingijisha mu kipwilo.—Sala. 25:9; 138:6.
Salai kyubilo kya bwina Kilishitu kyo mukeba kwikala nakyo (Monai mafuka 5-6)
5. (a) Mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba mwikale na kyubilo kimo kya bwina Kilishitu? (b) Byonka byamwesha kipikichala, nyenga mwanyike ubena kumwesha byepi kuba’mba ubena kwingijila pa kyubilo kya lusa?
5 Salaipo kyubilo kimo kyo mukeba kwikala na nakyo. Lombai ne kulanguluka pa kyubilo kimo kyo mukeba kwikala nakyo. Nanchi mubena kukeba kumweshanga lusa nangwa kukwasha bena Kilishitu bakwenu nyi? Nanchi mukeba kwikalanga mu mutende ne kulekelako bakwenu mambo nyi? Mwakonsha kwipuzha mulunda nenu ye mwaketekela kwimukwasha kusala kyubilo kyo mukeba kwikala nakyo.—Maana. 27:6.
6. Mwakonsha kwikala byepi na kyubilo kyo mwasala?
6 Ingijilai pa kyubilo kyo mwasalapo. Pano mwakonsha kwingijilapo byepi pa kyubilo kyo mwasalapo? Patanshi mwafwainwa kukeba bishinka pa kyokyo kyubilo kyo mwasala. Umvwe mukeba kulekelangako bakwenu mambo, mwafwainwa kutanga ne kulanguluka languluka pa bantu balekelangako bakwabo mambo ne babulanga kulekelako bakwabo mambo bo baambapo mu Baibolo. Akilangulukai pa byaubanga Yesu. Aye walekelangako bakwabo mambo. (Luka 7:47, 48) Kechi watanga muchima pa byalubankanyanga bakwabo ne, pakuba wamonangamo byawama mwi abo. Kupusanako na byajinga Yesu, Bafaliseo abo ‘balengululanga bakwabo.’ (Luka 18:9) Inge mwatanga ne kulanguluka languluka pa bano bantu, mwafwainwa kwishikisha’mba: ‘Ñanyi bintu byo mmona mu bakwetu? Ñanyi byubilo byabo byo ntapo muchima?’ Umvwe kimukatazha kulekelako mambo muntu wimuzhingijisha, vulukai ne kunemba byubilo byawama biji na yewo muntu. Kepo mwishikishe’mba: ‘Nanchi Yesu umumona byepi uno muntu? Nanchi wakonsha kumulekelako mambo nyi?’ Kuba bino kwakonsha kwimukwasha kulekelako mambo muntu wimuzhingijisha. Patanshitu, kyakonsha kwitukatazha bingi kulekelako muntu mambo wituzhingijisha. Pano bino, inge twatwajijila kwingijilapo, kiketupelela kumulekelako mambo.
FUNDAIPO MINGILO IMO
Fundai bya kuwamisha Nzubo yenu ya Bufumu (Monai jifuka 7)d
7. Kwesakana na byaamba Byambo bya Maana 22:29, mu ñanyi mashinda Yehoba mo abena kwingijisha balongo ne banyenga bayuka bulongo mingilo?
7 Kintu kikwabo kyo mwafwainwa kuba ke kufundapo mingilo imo. Akilangulukai pa bantu bavula bakebewa pa kushimika Misampi, Mazubo a Kubuñenamo ne Mazubo a Bufumu. Bavula bafunda mingilo na mambo a kwingila na balongo ne banyenga bayuka ino mingilo. Byonka byamwesha kipikichala, balongo ne banyenga babena kufunda mingilo yakonsha kwibakwasha kuwamisha Mazubo a Kubuñenamo ne Mazubo a Bufumu. Yehoba Lesa “Mfumu wa myaka,” ne Yesu Kilishitu, “Mfumu wa . . . bamfumu,” babena kwingijisha bano balongo ne banyenga kwingila ino mingilo ya kukumya. (1 Timo. 1:17; 6:15; tangai Byambo bya Maana 22:29.) Onkao mambo, twayai twingilenga mingilo yo twayuka kutumbijikilamo Yehoba.—Yoa. 8:54.
8. Mwakonsha kuba byepi inge mukeba kufundapo mwingilo umo?
8 Salaipo mwingilo ye mukeba kufunda. Ñanyi mwingilo ye mwakonsha kusalapo kufunda? Ipuzhai bakulumpe mu kipwilo kyenu nangwa kalama wenu wa mwanzo kwimubuula mingilo imo yo mwakonsha kufunda. Umvwe bemubuula kuba’mba mwafwainwa kuwamishako busendwe bwenu bwa kwamba ne kufunjisha, bepuzhai byo mwafwainwa kuba pa kuba’mba mwambenga ne kufunjisha bulongo. Kepo mwafwainwa kulondela byo bemubuula. Pano mwakonsha kuba byepi bino?
9. Ñanyi bintu byo mwafwainwa kuba pa kuba’mba muwamisheko busendwe bwenu bwa kufunjisha?
9 Bya kuba pa kuwamishako busendwe bwenu bwa kufunjisha. Twambe’mba mubena kukeba kuwamishako busendwe bwenu bwa kufunjisha. Mwafwainwa kutanga buloshuwa wa kuba’mba Teshaiko Muchima ku Kutanga ne Kufunjisha. Inge bemupa jashi ja pa kupwila kwa mukachi ka mulungu, mwakonsha kwambila mulongo wayuka kufunjisha kuteleka ku jashi jenu saka mukyangye kwamba jashi jenu, ne kuwamishako mo emubuula. Mwafwainwa kunengezhezha jimo jashi jenu saka kukiji moba avula pa kuba’mba mukejambe bulongo.—Byambo bya Maana 21:5; 2 Kolinda 8:22.
10. Ambaipo byakwashishe mulongo umo byakonsha kwimukwasha ne anweba kufunda byo mubena kukeba.
10 Pano mwakonsha kuba byepi inge mwingilo ye mukeba kufunda wakatazha? Kechi mwafwainwa kulefulwa ne! Mulongo aye Garry kechi watanganga bulongo ne. Uvuluka kuba’mba waumvwanga bingi bumvu inge wakankalwa kutanga bulongo pa kupwila. Pano bino watwajijile kwibikako. Kabiji bintu byo atangile mu mabuku etu ne bukwasho bwafumine ku balongo byamukwashishe bingi. Luno wamba bingi bulongo majashi mu Nzubo ya Bufumu, pa kubuñana kwa mwanzo ne pa kushonkena.
11. Twakonsha kuba byepi pa kuba’mba twingilenga bulongo byonka byaubile Timoti?
11 Nanchi Timoti wajinga ñambi kabiji mufunjishi wawama nyi? Kechi twayuka ne, mambo Baibolo kechi waambapo ne. Nangwa byonkabyo, Timoti waingijile bingi bulongo mingilo yanji mambo walondejile byamubuujile Paulo. (2 Timo. 3:10) Ne atweba inge ke tuwamisheko mo tubula kuba bulongo, tukengijilanga Yehoba bulongo.
MONAINGAPO MASHINDA O MWAKONSHA KUKWASHISHAMO BAKWENU
12. Ñanyi bintu byawama byo mumwenamo mu bukwasho bufuma ku bakwenu?
12 Atweba bonse tumwenamo bingi inge bakwetu betukwasha. Inge tuji mu kipatela, tumvwa bingi bulongo umvwe bakulumpe mu kipwilo baji mu Kavoto Kesamba na ba Dokotala mu Kipatela nangwa baji mu Jibumba Jipempula Bakolwa baiya na kwitumona mu kipatela. Kabiji inge tubena kupita mu makatazho tumvwa bingi bulongo inge bakulumpe mu kipwilo betufwakesha ne kwitutekenesha. Inge tubena kukeba kukwasha muntu ye tufunjisha Baibolo, tumvwa bingi bulongo inge painiya waswa kuya nanji ku muntu ye tufunjisha Baibolo ne kwitubuulako mo twafwainwa kuwamisha. Abano bonse balongo ne banyenga bepana kwitukwasha. Ne atweba pa kuba’mba twikale na lusekelo, twafwainwa kumonangapo mashinda mo twakonsha kukwashisha bakwetu. Yesu waambile’mba: “Mu kupana mufuma lusekelo lukatampe kukila mu kutambula.” (Byu. 20:35) Ñanyi bintu byo mwafwainwa kuba pa kuba’mba mwingijileko Yehoba pakatampe ne kukwasha bakwenu?
13. Ñanyi bintu byo twafwainwa kuvulukanga inge tukeba kwingilapo mwingilo umo?
13 Mwafwainwa kuyuka kintu kyo mukeba kuba. Kampe mwakonsha kwamba’mba, ‘Mbena kukeba kwingilako mingilo yavula mu kipwilo.’ Pano bino kyakonsha kwimukatazha kuyuka mwingilo ye mukeba kwingila mu kipwilo nangwa kuyuka mwingilo mwine ye mukeba. Onkao mambo, mwafwainwa kuyuka ne kusala bulongo mwingilo ye mukeba kwingila. Kabiji mwafwainwa kunemba mwingilo ye mwasala ne byo mukamufikizha.
14. Mambo ka o twafwainwa kupimpwila byo twakebelenga kuba?
14 Kabiji twafwainwa kupimpulako inge twakankalwa kufikizha byo twakebelenga. Mambo ka? Mambo kuji bintu byakonsha kumweka byakonsha kwitulengela kukankalwa kufikizha byo twakebelenga. Twambe pa kyamwekejile mutumwa Paulo. Walengele kipwilo kyakatataka mu Tesalonika mambo walangulukilenga kuba’mba ukekalanga monka ne kukwasha bena Kilishitu bakatataka. Pano bino balwanyi bamupangile Paulo mu muzhi wa Tesalonika. (Byu. 17:1-5, 10) Paulo inge wakaine kufuma mu uno muzhi, inge wabikile bumi bwa balongo mu kizumba. Nangwa byonkabyo, Paulo kechi walekele kwingila mwingilo wanji ne. Wapimpwiletu mwakwingijila mwingilo wanji. Palutwe kacheche, watumine Timoti ku Tesalonika kuya na kukosesha lwitabilo lwa bena Kilishitu bakatataka. (1 Tesa. 3:1-3) Bena Tesalonika baumvwine bingi bulongo mambo Timoti wipaine kuya na kwibakwasha.
15. Bintu bimweka mu bwikalo byakonsha kupimpula byepi byo twakebelenga kuba? Lumbululai.
15 Twakonsha kufunda byavula bingi ku byamwekejile Paulo mu Tesalonika. Bintu bimweka mu bwikalo byakonsha kwitulengela kukankalwa kufikizha ne kwingila mwingilo ye twakebelenga. (Sapwi. 9:11) Inge byobyo kiji ne kwi anweba, mwafwainwa kusala mwingilo mukwabo ye mwakonsha kufikizha. Abino byo byaubile bamulume ne mukazhi abo ba Ted ne ba Hiedi. Bebambijile kuleka mwingilo wabo pa Betele na mambo a kukolwa. Pano bino kutemwa Yehoba kwibalengejile kumwingijila mu mashinda akwabo. Patanshi batendekele mwingilo wa bupainiya wa kimye kyonse. Mu kuya kwa moba, bebatongwele kwikala bapainiya beikajila kabiji ba Ted bebatongwele kwikala nkwasho ku kalama wa mwanzo. Pano bino jibumba jetu japimpwile myaka ya kulekelapo bukalama bwa mwanzo. Kino kyalengejile ba Ted ne ba Hiedi kuyuka kuba’mba kechi basakutwajijila kwingila mwingilo wabo ne. Nangwa kyakuba kechi baumvwine bulongo ku muchima pa luno lupimpu ne, bayukile kuba’mba bakonsha kwingijilako Yehoba mu mashinda akwabo. Ba Ted baambile’mba: “Twafunda kubula kutatu muchima pa mwingilo umo.”
16. Ñanyi lufunjisho luji pa Ngalatiya 6:4?
16 Kuji bintu bimo bimweka mu bwikalo byo twakonsha kubula kupimpula. Kechi twafwainwa kulangulukanga amba Yehoba witunemeka na mambo a mwingilo ye twingila ne. Kabiji kechi twafwainwa kwesakanyanga mingilo yo twingila na ingilapo bakwetu ne. Ba Hiedi baambile’mba: “Inge ke twesakanye bwikalo bwetu na bwa bakwetu, kechi tukekala na lusekelo ne.” (Tangai Ngalatiya 6:4.) Onkao mambo, twafwainwa kumonangapo mashinda mo twakonsha kukwashisha bakwetu ne kwingijila Yehoba bulongo.b
17. Ñanyi bintu byo mwafwainwa kuba byakonsha kwimukwasha kwingijilako Yehoba pakatampe?
17 Mwakonsha kwingilako pakatampe mu mwingilo wa Yehoba inge mwapeezhako bwikalo bwenu ne kuchinuzhuka nkongole. Mwafwainwa kutatwilapo kuba bintu bicheche bikemukwasha kufikizha bintu bikatampe byo mukeba kuba mu mwingilo wa Yehoba. Nabiji inge mukeba kwikala painiya wa kimye kyonse, patanshi mwafwainwa kutwajijila kwingilangako bupainiya bwa kukwasha. Umvwe mukeba kwikala nkwasho mu kipwilo, mwafwainwa kwingilanga kimye kyabaya mu mwingilo, kupempula bakolwa ne kufwakesha balongo ne banyenga bakoma baji mu kipwilo kyenu. Kuba bino kukemukwasha kwingilako mingilo ikwabo mu jibumba ja Lesa. Kabiji ingilainga papelela bulume bwenu mwingilo yense ye bemupa.—Loma 12:11.
Salai mwingilo ye mwakonsha kufikizha (Monai jifuka 18)e
18. Byonka byamwesha kipikichala, ñanyi bintu byo twakonsha kufunjilako ku ba Beverley?
18 Nangwatu twakoma, twakonsha kwibikila bintu byo twakonsha kufikizha mu mwingilo wa Yehoba. Akilangulukai pa banyenga bajinga na myaka 75 abo ba Beverley. Bajinga na kikola kikatampe bingi kibalengelanga kukankalwa kwenda. Pano bino bakebelenga kwingilako pakatampe mu mukwekele wa kwita bantu ku Kivuluko. Bafuukwilepo kuba bintu byo bakonsheshe kufikizha. Ba Beverley bajinga bingi na lusekelo byo bafikizhe byo bakebelenga mu mukwekele wa kwita bantu ku Kivuluko. Kwibikako kwabo kwatundaikile bakwabo kwingilako na mukoyo mu mwingilo. Yehoba wanemeka bingi mingilo ingila balongo ne banyenga bakoma nangwa kyakuba kechi bengila byonka byo baingilanga kala ne.—Sala. 71:17, 18.
19. Ñanyi bintu biketukwasha kufikizha byo twafuukulapo kuba mu mwingilo wa Lesa?
19 Fuukulaipo kuba bintu byo mwakonsha kufikizha mu mwingilo wa Lesa. Ikalai na byubilo byakonsha kutookesha Yehoba ku muchima. Fundai mingilo ikalengela Yehoba kwimwingijisha mu jibumba janji. Kabiji monaingapo mashinda mo mwakonsha kukwashisha balongo ne banyenga.c Yehoba ukemupesha byonka byo apesheshe Timoti kabiji “kuyilako palutwe kwenu kukamweka ku bantu bonse.”—1 Timo. 4:15.
LWIMBO 38 Lesa Ukemukosesha
a Timoti wasapwilanga bingi bulongo. Pano bino mutumwa Paulo wamutundaikile kuba bintu byafwainwa kumulengela kwingijilanga Yehoba bulongo. Na mambo a kuba’mba Timoti walondejile byamubuujile Paulo, Yehoba wamwingijishe bingi. Kino kyalengejile Timoti kukwasha bingi balongo ne banyenga. Nanchi ne anweba mwipana kwingijila balongo ne banyenga byonka byaubile Timoti nyi? Twashiinwa kuba’mba ne anweba byobyo mubena kuba. Ñanyi bintu bikemukwasha kwingijila Yehoba bulongo? Ñanyi bintu byo mwafwainwa kuba pa kuba’mba mufikilemo kwingijila Yehoba bulongo?
b Monai ka mutwe ka kuba’mba “Kwingila Kuji Kukajilwa Kukatampe” mu kitango 10, mafuka 6-9 mu buku wa kuba’mba Bakwatankana Kuba Kyaswa Muchima wa Yehoba.
c Monai lufunjisho 60 lwa kuba’mba, “Twajijilai Kukosesha Bulunda Bwenu ne Yehoba,” mu buku wa kuba’mba Mukekala Myaka ne Myaka!
d KULUMBULULA KIPIKICHALA: Mulongo ubena kufunjisha banyenga babiji mwingilo wa kuwamisha bishimikwa, kabiji babena kwingijisha byo bafunda.
e KULUMBULULA KIPIKICHALA: Nyenga wakolwa ubula kwenda ubena kusapwila kwingijisha foni, ne kwita bantu ku Kivuluko.