Ñanyi Bintu Bikwasha Bantu Bavula Kufuukula Bintu?

Bantu bavula baswa kuba’mba byubilo bimo bimwekatu patoka’mba byawama nangwa’mba byatama. Bayuka’mba byubilo nabiji kwipayañana, kulaala na muntu kya kumukanjikizha ne kukuna baana ke mambo akatampe. Pakuba buchibamambo bwaoloka, lusa ne kifyele bayuka’mba ke byubilo byawama bingi. Bantu bavula balanguluka’mba ka pa kufuukula bintu nabiji ye bafwainwa kwilaala nanji, pa kwikala bakishinka nangwa pa bya kukomesha baana? Balanguluka’mba kechi kujipo kyawama ne kyatama mu bino bintu ne. Kabiji balanguluka’mba bijitu byonse byo bakonsha kufuukula bijitu bulongo. Pa kufuukula bintu, javula bantu batemwa kufuukula kwesakana na byo bomvwa ku muchima ne bikeba bakwabo. Nanchi kufuukula bintu mu jino jishinda kujitu bulongo nyi?

NANCHI TUFUUKULA BINTU KWESAKANA NA BYO TUMVWA KU MUCHIMA NYI?

Tufuukula bintu kwesakana na byo tumona kyawama ne kyatama ne kintu kitukwasha kuba bino kitelwa’mba jiwi ja mu muchima. (Loma 2:14, 15) Kufumatu ku bwanyike, baana bayuka lupusano luji pakachi ka kyawama ne kyatama kabiji inge bauba kintu kyatama jiwi jabo ja mu muchima jibakatazha. Byo tuya na kukoma tufunda bya kuyuka kyawama ne kyatama ku bantu bo tupwanañana nabo, bo twikala nabo kinkalankulo nangwa ku bupopweshi bo tuyamo. Pa kufuukula bintu, jiwi jetu ja mu muchima jitubuula inge twafuukula bulongo nangwa ne kwesaka na byo twijifunjisha.

Kuyuka byawama ne byatama kwitulengela kubila bantu lusa, kwibasanchila, kwibatekenya ne kumwesha kifyele ku bantu bonse. Kabiji kwitulengela kuchinuzhuka kuba bintu byakonsha kukozha balunda netu ku muchima nangwa kwitulengesha bumvu ne kwizhachisha.

Nanchi twafwainwa kwingijishanga milanguluko yetu pa kufuukula bintu nyi? Byo ajinga nsongwalume, Garrick mwine waambile’mba, “Nakebelenga bwikalo bwa kuba bintu byo nasakilenga.” Bino wataaine kuba’mba mu kuba bintu byo akebelenga kechi mwafumine bintu byawama ne. Waikele bwikalo bo alumbulwile’mba “kechi bwajinga bwa lusekelo ne, bino mwajingatu byubilo byatama nabiji kwingijisha bizhima, kupendwapendwa ne bukapondo.”

NANCHI TULONDELA BAKWETU PA KUFUUKULA BINTU NYI?

Kununga pa byo tumvwa atweba bene pa kufuukula bintu, tulanguluka pa bakwetu byo basakumona bintu byo twafuukulapo. Kino kitulengela kumwenamo mu bintu byo bapitamo ne maana abo. Tusangajika ba mu kisemi kyetu, balunda ne ba mu kimasamasa mo twikala inge twafuukula bintu byawama.

Nanchi kijitu bulongo kulondela bakwetu pa kufuukula bintu nyi? Byo akijinga nsongwakazhi, Priscila waubanga bintu byatemenwe bakwabo nabiji bulalelale. Wataine’mba kuba bintu byatemenwe bakwabo kechi mwafumine bintu byafwainwe kumuletela lusekelo ne. Waambile’mba, “Kuba bintu byaubilenga bakwetu kechi kwandetejile lusekelo ne. Bino kwandengejile kuba bintu bya kubula maana ne kubika bumi bwami mu kizumba.

NANCHI KUJIPO JISHINDA JAWAMA JA KUFUUKWILAMO BINTU NYI?

Inge tubena kukeba kuba kyawama nangwa kyatama, kulanguluka pa byo tumvwa atweba bene ne bakwetu kwitukwasha kufuukula bulongo. Bino kulondela jino jishinda kechi jonse po mufuma byawama ne. Kimye kimo twakonsha kwibika atweba bene nangwa bakwetu mu makatazho na mambo akabula kuyuka bintu bifumamo mu byo twafuukula. (Byambo bya Maana 14:12) Nangwa kya kuba atweba ne bakwetu twalanguluka’mba bintu bimo bijitu bulongo, bino bintu byakonsha kutama ne milanguluko ya bakwetu yakonsha kwaluka. Byubilo bimo byo bamonanga kala’mba byatama, luno bebitemwa kabiji byubilo bimo byo bamonanga’mba byawama luno byatama.

Nanchi kujipo jishinda jawama ja kufuukwilamo kyawama ne kyatama nyi? Nanchi kujipo mizhilo yo twafwainwa kulondela lelo jino yakonsha kwitukwasha lonka luno ne myaka ya kulutwe nyi?

Koiji nsulo ya mizhilo yawama yakonsha kukwasha bantu bonse. Kibaaba kyalondelapo kyalumbulula ko twakonsha kutaana lutangijilo lwakonsha kwitukwasha kuyuka byawama ne byatama.