MUTWE WA KUFUNDA 15
LWIMBO 30 Tata, Lesa Wami Kabiji Mulunda Nami
Kituwamina “Kufwenya Kwipi ne Lesa”
“Pakuba amiwa, kyangwamina kufwenya kwipi ne Lesa.”—SALA. 73:28.
BYO TUSAKWISAMBAPO
Byo twakonsha kufwenya kwipi ne Yehoba ne bintu byo tumwenamo pa kuba bino.
1-2. (a) Ñanyi bintu byo twafwainwa kuba pa kuba’mba twikale na mulunda wa pa muchima? (b) Ñanyi bintu byo tusakwisambapo mu uno mutwe?
NANCHI mujipo na mulunda nenu wa pa muchima nyi? Mwatendekele byepi bulunda na yewo muntu? Kyamweka mwatanwanga nanji kimye kyabaya, kuyuka makatazho anji kabiji mwayukile bintu byo atemwa ne byo ashikwa. Kabiji mwamwene’mba uji na byubilo byawama byo mukeba ne anweba kwikala nabyo. Na mambo a bino, mwamutemenwe bingi uno mulunda nenu.
2 Pa kulenga bulunda bwakosa na muntu, pakebewa kimye ne kwibikako. Abino byo byo mwafwainwa kuba ne pa kulenga bulunda bwakosa ne Yehoba Lesa. Mu uno mutwe, tusakwisamba byo twakonsha kufwenya kwipi ne Lesa wetu ne bintu byawama bifumamo. Patanshi, tusakwisamba pa ene mambo o kyawamina kufwenya kwipi na Mulunda netu wawama bingi aye Yehoba.
3. Mambo ka o twafwainwa kulanguluka languluka pa bintu byawama bifuma mu kufwenya kwipi ne Yehoba? Lumbululai.
3 Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, mwaswa kuba’mba kufwenya kwipi ne Yehoba kwawama bingi. Pano bino kulanguluka pa ene mambo o kyawamina kuba bino kwakonsha kwitulengela kutwajijila kufwenya kwipi ne aye. (Sala. 63:6-8) Twayuka kuba’mba kuja kajo kawama, kukaya makayo akosesha mubiji, kukokoloka ne kutoma mema avula kwawama bingi. Nangwa byonkabyo, bantu bavula kechi batako muchima kuba bino bintu ne. Kino kibalengela kubula kwikala na butuntulu bwa mubiji bwawama. Pano bino, inge ketulanguluke pa ene mambo kuba bino bintu o kwanemena, kino kiketulengela kutwajijila kwibyuba pa kuba’mba twikale na butuntulu bwa mubiji bwawama. Kyo kimotu, twakonsha kuyuka’mba kufwenya kwipi ne Yehoba kwawama, pano bino kulanguluka languluka pa bintu byawama bifumamo, kuketulengela kutwajijila kufwenya kwipi na Mulunda netu.—Sala. 119:27-30.
4. Kwesakana na byaamba Salamo 73:28, ñanyi byambo byanembele uno nyimbi wa salamo?
4 Tangai Salamo 73:28. Nyimbi wa Salamo 73 wajinga mwina Levi ye batongwele kwikala nyimbi pa nzubo ya Yehoba. Kyamweka waingijijile Yehoba mu bukishinka pa myaka yavula. Nangwa byonkabyo, wamwene kuba’mba aye ne bakwabo bafwainwe kutwajijila “kufwenya kwipi ne Lesa.” Ñanyi bintu byawama bifuma mu kuba bino?
“KUFWENYA KWIPI NE LESA” KWITULETELA LUSEKELO
5. (a) Mambo ka kufwenya kwipi ne Yehoba o kwituletela lusekelo? (b) Kwesakana na Byambo bya Maana 2:6-16, ambaipo mashinda amo maana a Yehoba mo akonsha kwimukwashisha ne kwimuzhikijila ku bintu byatama.
5 Inge twafwenya kwipi ne Yehoba, tukekala bingi na lusekelo. (Sala. 65:4) Kuji bintu byavula bitulengela kwikala na lusekelo. Kintu kimo kitulengela kwikala na lusekelo ke kwingijisha bintu byo tutanga mu Mambo a Lesa Baibolo. Maana aji mu Baibolo etuzhikijila ku bintu byatama ne kwitulengela kubula kulenga mambo. (Tangai Byambo bya Maana 2:6-16.) O ene mambo Baibolo o aambila’mba: “Ye mwine wa lusekelo muntu utaana maana ne muntu utambula milangwe.”—Maana 3:13.
6. Ñanyi bintu byalengejile nyimbi wa salamo o alekejile kwikala na lusekelo?
6 Balunda ba Yehoba pa bimye bimo nabo bekala na bulanda. Nembi wa Salamo 73 walekele kwikala na lusekelo byo atendekele kulanguluka pa bintu byakonsheshe kumulefula. Wazhingijile ne kubila banonshi kichima mambo walangulukilenga’mba bantu babi babulanga kwakamwa Lesa nangwa kulondela mikambizho yanji baikelenga mu mutende. Walangulukilenga’mba bakapondo ne bantu betota baikelenga bulongo ne na mibiji yakosa bulongo kabiji kechi bayandanga ne. (Sala. 73:3-7, 12) Uno nyimbi wa Salamo wajinga bingi na bijikila kya kuba pa kimye kimo walangulukilenga’mba kwingijila Yehoba kwajingatu kwatutu. Wajinga bingi na bulanda kabiji waambile’mba: “Natokeshe muchima wami kyatutu ne kowa ku maboko ami kyatutu kumwesha’mba mambo mfwao.”—Sala. 73:13.
7. Ñanyi bintu byo twafwainwa kuba pa kuba’mba tutwajijile kwikala na lusekelo? (Monai ne kya pa nkupiko.)
7 Nyimbi wa salamo kechi walekele kwingijila Yehoba na mambo a kumvwa bulanda ne. Waubilepo kintu kimo. ‘Watwelele mu nzubo yazhila ya Lesa,’ kabiji Yehoba wamolweleko. (Sala. 73:17-19) Inge twaikala na bulanda, Mulunda netu aye Yehoba uyuka. Inge twalomba kwi aye kwitutangijila ne kuswa bintu byo etufunjisha mu Mambo anji ne ku kipwilo, uketupa bulume bwa kuchinchika. Nangwatu inge twaikala na bijikila byavula, Yehoba uketutekenesha ne kwitusangajika.—Sala. 94:19.a
Mwina Levi wanembele Salamo 73, waimana mu “nzubo ya Lesa yazhila” (Monai jifuka 7)
“KUFWENYA KWIPI NE LESA” KWITULENGELA KWIKALA BWIKALO BWAWAMA PA KINO KIMYE NE LUKETEKELO LWA BINTU BYAWAMA BIJI KULUTWE
8. Kufwenya kwipi ne Lesa kwitukwasha mu ñanyi mashinda akwabo abiji?
8 Kufwenya kwipi ne Lesa kwitukwasha ne mu mashinda akwabo abiji anema. Jishinda jitanshi, kwitulengela kwikala bwikalo bwawama pa kino kimye. Ja bubiji, kwitulengela kwikala na luketekelo lwa bintu byawama biji kulutwe. (Yele. 29:11) Twayai twisambe pa bino bintu bibiji.
9. Kufwenya kwipi ne Yehoba kwitulengela kwikala byepi bwikalo bwawama pa kino kimye?
9 Kufwenya kwipi ne Yehoba kwitulengela kwikala bwikalo bwawama pa kino kimye. Bantu bavula lelo jino bakaana’mba Lesa kafwako, balanguluka’mba kechi bakonsha kwikala bwikalo bwawama ne, kabiji amba kulutwe bantu bonse bakazhiya. Nangwa byonkabyo, kwesakana na byo tufunda mu Mambo a Lesa, twashiinwa kuba’mba Lesa “ye ufweta aba bamukebesha.” (Hebe. 11:6) Nangwatu lelo jino, twikala na lusekelo mambo tubena kuba bintu Shetu wa mwiulu, aye Yehoba byo akeba.—Mpitu. 10:12, 13.
10. Ñanyi bintu Yehoba byo alaya bantu bamuketekela? (Salamo 37:29)
10 Bantu bavula batatu muchima pa bwikalo bwabo bwa pa kino kimye nabiji kwingila nkito, kwikala na kisemi ne kulamapo mali a kukekwashishamo kulutwe. Kechi bayuka bintu byawama bitulaya Lesa biji kulutwe ne. Pakuba bakalume ba Yehoba abo baketekela mwi aye. (Sala. 25:3-5; 1 Timo. 6:17) Twaketekela bingi Lesa wetu kabiji twayuka’mba ukafikizha bintu byonse byo etulaya. Kabiji tutengela kukamwingijilanga myaka ne myaka mu Paladisa.—Tangai Salamo 37:29.
11. Tumwenamo byepi inge twafwenya kwipi ne Lesa, kabiji kino kilengela Yehoba kumvwa byepi ku muchima?
11 Kufwenya kwipi ne Lesa kwitukwasha ne mu mashinda akwabo avula. Yehoba witulekelako mambo inge twalapila. (Isa. 1:18) Kino kitulengela kuleka kwizhachisha pa mambo o twalengele kala. (Sala. 32:1-5) Kabiji twikala bingi na lusekelo inge ke tusangajike Yehoba. (Maana 23:15) Mwakonsha kulanguluka ne pa bintu bikwabo byawama bifuma mu kwikala na bulunda bwawama ne Lesa. Pano mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba mutwajijile kufwenya kwipi ne Lesa?
BYO TWAKONSHA KUTWAJIJILA “KUFWENYA KWIPI NE LESA”
12. Ñanyi bintu byo mwauba pa kuba’mba mufwenye kwipi ne Lesa?
12 Inge mwi mwina Kilishitu wabatizhiwa, ko kuba’mba mwauba bintu byavula bingi bimulengela kufwenya kwipi ne Yehoba. Mwafunda bukine bwaamba pe Yehoba Lesa ne Kilishitu Yesu, mwalapila ku mambo o mwalengele kala, mwamwesha lwitabilo mwi Lesa kabiji mubena kwibikako kwikela mwayila kyaswa muchima wanji. Nangwa byonkabyo, pa kuba’mba tufwenye kwipi ne Lesa, twafwainwa kutwajijila kuba bino bintu.—Kolo. 2:6.
13. Ñanyi bintu bisatu byakonsha kwitukwasha kutwajijila kufwenya kwipi ne Yehoba?
13 Ñanyi bintu bisatu byakonsha kwitukwasha kutwajijila kufwenya kwipi ne Yehoba? (1) Twafwainwa kutwajijila kutanga Baibolo. Inge tubena kutanga Baibolo, kechi twafwainwa kufundatu pe Lesa ne. Pakuba twafwainwa kuyuka bikeba Lesa amba tubenga ne kulondela mafunde aji mu Mambo anji. (Efi. 5:15-17) (2) Twakonsha kukosesha lwitabilo lwetu inge ke tulanguluke languluke pa bintu bimwesha’mba Yehoba witutemwa. (3) Twafwainwa kutwajijila kushikwa bintu bifichisha Yehoba ku muchima ne kubula kupwanañana na bantu bebyuba.—Sala. 1:1; 101:3.
14. Kwesakana na byaamba 1 Kolinda 10:31, Ñanyi bintu bimo byo twafwainwa kubanga pa juba pa juba pa kuba’mba tutookeshenga Yehoba ku muchima? (Monai ne bipikichala.)
14 Tangai 1 Kolinda 10:31. Kyanema bingi kutwajijila kuba bintu bitookesha Yehoba ku muchima. Mu kuba bino mwavwangwa byavula. Kechi kwingilatu mwingilo wa kusapwila nangwa kupwila ne. Bintu byo tuba pa juba pa juba nabyo byafwainwa kutookeshanga Yehoba ku muchima. Inge twaikala bakishinka mu bintu byonse ne kupapo bakwetu bintu byo tuji nabyo, tusangajika bingi Yehoba. (2 Ko. 8:21; 9:7) Kabiji ukeba’mba tumweshenga’mba twanemeka bumi. Tufwenya kwipi ne Lesa wetu Nsulo ya bumi inge ke tubule kukizhamo kuja ne kutoma. Kabiji twafwainwa kubanga bintu byakonsha kwitulengela kwikala na butuntulu bwa mubiji bwawama. Kwibikako kutookesha Yehoba ku muchima nangwatu mu tubintu tucheche kukalengela Yehoba kwitutemwa bingi.—Luka 16:10.
Tutokesha Yehoba ku muchima inge ketwendeshe motoka kwesakana na mizhilo ya pa mukwakwa, kukosesha mubiji, kuja kajo kawama ne kupapo bakwetu bintu byo tuji nabyo (Monai jifuka 14)
15. Ñanyi bintu Yehoba byo akeba’mba tubilenga bakwetu?
15 Yehoba ubila lusa bantu bonse, baoloka ne babula koloka. (Mat. 5:45) Ukeba’mba ne atweba tubilenga bakwetu lusa. Kechi twafwainwa ‘kwambila muntu nangwa umo byatama, nangwa kwikala wa lutobo ne, kana kumwesha bukimote bonse ku bantu bonse.’ (Titu. 3:2) Na mambo a bino, kechi twafwainwa kulengululanga bantu na mambotu a kuba’mba kechi baitabila mu bintu byo twaitabilamo ne. (2 Timo. 2:23-25) Tufwenya kwipi ne Yehoba inge kimye kyonse ketubile bantu bonse lusa ne kwibobila byawama.
TWAKONSHA “KUFWENYA KWIPI NE LESA” NANGWATU INGE TWALEFULWA
16. Pa kupitapo kimye, nembi wa Salamo 73 watendekele kulanguluka ñanyi bintu?
16 Twakonsha kuba byepi inge pa kupitapo kimye twatendeka kulanguluka’mba Yehoba kechi witutemwa ne? Byonka byo twisambapo kala, kino kyo kyamwekejile ne nembi wa Salamo 73. Waambile’mba: “Maulu ami ashi akasenduke; maulu ami ashi akatezhimuke.” (Sala. 73:2) Waswile’mba muchima wanji ‘wamukatezhe bingi’ kabiji wajinga “nobe nyama wabula maana” ku meso a Yehoba. (Sala. 73:21, 22) Nanchi walangulukilenga’mba Lesa kechi wamutemwa kabiji amba kechi ukamulekelako mambo na mambotu a kuba’mba watamishe nyi?
17. (a) Nyimbi wa salamo byo alefwilwe bingi, ñanyi kintu kyo aubile? (b) Ñanyi kintu kyo tufunjilako ku byo aubile? (Monai ne bipikichala.)
17 Inge uno nyimbi wa masalamo walangulukilenga’mba Yehoba kechi wamutemwa ne, ko kuba’mba ino milanguluko yanji yajingatu ya pa kakimye kacheche. Kyamweka byo alefwilwe, wayukile’mba wafwainwe kufwenya kwipi ne Lesa, kwesakana na byambo byo aambile bya kuba’mba: “Pano luno nji ne anweba kimye kyonse [Yehoba]; mwankwata ku kuboko kwami kwa kilujo. Muntangijila na maana enu, kabiji kulutwe mukampa lukumo.” (Sala. 73:23, 24) Ne atweba inge twalefulwa, twafwainwa kulomba kwi Yehoba kwitukwasha mambo aye ye jibwe jetu. (Sala. 73:26; 94:18) Nangwa kya kuba maulu etu atezhimuka pa kakimye kacheche, twafwainwa kulomba kwi Yehoba ne kushiinwa’mba aye ‘waswila jimo kulekela mambo.’ (Sala. 86:5) Kikatakata inge twalefulwa bingi, twafwainwa kufwenya kwipi ne Lesa wetu.—Sala. 103:13, 14.
Inge lwitabilo lwetu ke lukooke, twafwainwa kufwenya kwipi ne Yehoba kupichila mu kuba bintu bikosesha bulunda bwetu ne aye (Monai jifuka 17))
TWAJIJILAI “KUFWENYA KWIPI NE LESA”
18. Mambo ka o tukatwajijila kufwenya kwipi ne Yehoba myaka ne myaka?
18 Kufwenya kwipi ne Yehoba ne kumuyuka bulongo kukatwajijila myaka ne myaka. Baibolo waamba’mba mashinda a Yehoba, maana anji ne bintu byo ayuka ‘byakatazha kwibilondalonda.’—Loma 11:33.
19. Byambo biji mu Masalamo bitulengela kwikala na ñanyi luketekelo?
19 Salamo 79:13 waamba’mba: “Atweba bantu benu, jitanga jenu jo mujiisha, tukemusanchilanga myaka ne myaka; kabiji tukemutotanga ku bisemi byonse bikeya.” Ne anweba mwafwainwa kushiinwa’mba Lesa ukemupesha myaka ne myaka inge mwatwajijila kufwenya kwipi ne aye, ne kwamba saka mwashiinwa’mba: “Lesa ye jibwe ja muchima wami kabiji kyo bangabilapo myaka ne myaka.”—Sala. 73:26.
LWIMBO 32 Ikalai Bakishinka kwi Yehoba!
a Bantu bamo batwajijila kwikala na bijikila ne bulanda pa kimye kyabaya bafwainwa kumona dokotala kuba’ma ebakwashe. Pa kuba’mba muyukilepo bishinka bikwabo, monai Kyamba kya Usopa Na. 1 2023.