MUTWE WA KUFUNDA 34
LWIMBO 3 Mwi Lesa mo mo Twaketekela, bo Bulume Bwetu
Shiinwai’mba Yehoba Ulekelako Mambo
“Anweba mwandekejileko mambo ami.”—SALA. 32:5.
BYO TUSAKWISAMBAPO
Ene mambo o twafwainwa kushiinwa’mba Yehoba witulekelako mambo ne Baibolo byo etulengela kushiinwa’mba Lesa ulekelako mambo bandengamambo balapila.
1-2. Yehoba uba byepi inge twalapila kufuma panshi ya muchima? (Monai ne kipikichala kya pa )
MFUMU Davida wayukile byo kyumvwanyika ku muchima inge muntu watwajijila kwizhachisha pa mambo o alengele kala. (Sala. 40:12; 51:3; tubyambo twa peulu) Davida walengele mambo akatampe avula mu bwikalo bwanji. Nangwa byonkabyo, walapijile kufuma panshi ya muchima kabiji Yehoba wamulekejileko mambo. (2 Sam. 12:13) Onkao mambo, Davida wajinga bingi na lusekelo byo ayukile’mba Yehoba wamulekelako mambo.—Sala. 32:1.
2 Ne atweba, twikala bingi na lusekelo inge twayuka’mba Yehoba witubila lusa ne kwitulekelako mambo etu. Kitutekenesha bingi kuyuka kuba’mba Yehoba waswila jimo kwitulekelako mambo nangwa abayepotu byepi inge twalapila kufuma panshi ya muchima, twasolola mambo o twalengele ne kwibikako kubula kubwezhapo. (Maana 28:13; Byu. 26:20; 1 Yoa. 1:9) Kabiji kitutekenesha bingi kuyuka’mba inge Yehoba witulekelako mambo, ulubako kabiji kechi uketukambwilapo kulutwe ne.—Ezi. 33:16.
Mfumu Davida wanembele masalamo avula bingi alumbulula Yehoba byo etulekelako mambo (Monai mafuka 1-2)
3-4. Nyenga umo waumvwinenga byepi ku muchima byo abatizhiwe, kabiji ñanyi bintu byo tusakwisambapo mu uno mutwe?
3 Nangwa byonkabyo, bamo kibakatazha kushiinwa’mba Yehoba wibalekelako mambo. Akilangulukai pa byapichilemo nyenga Jennifer wakomejile mu bukine. Byo ajinga mwanyike, watendekele kwikala bwikalo bwatama bwa bukakongolo mutoma kubiji. Bino mu kuya kwa myaka wapimpwile byubilo byanji, wipaine kwi Yehoba ne kufuukulapo kubatizhiwa. Waambile’mba: “Kala natemenwe bingi bya bunonshi, naubanga bulalelale, najinga kitomi kabiji nazhingilanga bingi bukiji. Na mambo a kitapisho kya bukuzhi bwa kwa Yesu, nayukile’mba Yehoba wandekejileko mambo byo nalapijile ne kulomba lulekelo lwa mambo kwi aye. Pano bino kechi nashiinwe kuba’mba kine wandekelako mambo ne.”
4 Nanchi ne anweba kimukatazha kushiinwa’mba Yehoba wimulekelako mambo o mwalengele kala nyi? Byonka byashiinwe Davida, ne atweba Yehoba ukeba’mba tushiinwe kuba’mba witubila lusa ne kwitulekelako mambo. Mu uno mutwe, tusakufunda pa ene mambo o twafwainwa kushiinwa’mba Yehoba witulekelako mambo ne bintu bisakwitukwasha kushiinwa’mba witulekelako mambo.
ENE MAMBO O TWAFWAINWA KUSHIINWA’MBA YEHOBA WITULEKELAKO MAMBO
5. Satana ukeba’mba tulangulukenga’mba ka? Ambai kyamwekele.
5 Kushiinwa’mba Yehoba witulekelako mambo kwituzhikijila ku tukose twa kwa Satana. Vulukainga kuba’mba Satana ukebesha kwitulekesha kwingijila Yehoba. Pa kuba’mba obe bino, Satana ukeba’mba tulangulukenga’mba mambo o twalengele abaya bingi, onkao mambo Yehoba kechi wakonsha kwitulekelako mambo ne. Akilangulukai pa mwanamulume wa mu Kolinda waubile bulalelale ye bafuminye mu kipwilo. (1 Ko. 5:1, 5, 13) Byo alapijile, Satana wakebelenga ba mu kipwilo kubula kumulekelako mambo ne kubula kumutambwila mu kipwilo. Kabiji Satana wakebelenga kulengela uno muntu kulanguluka’mba mambo o alengele abaya kechi bakonsha kumulekelako ne, kuba’mba akizhemo “kwikala na bulanda,” aleke ne kwingijila Yehoba. Ne lelo jino, Satana uba kintutu kimo, ukeba kwitulengela kulanguluka’mba Yehoba kechi wakonsha kwitulekelako mambo ne, pa kuba’mba tuleke kwingijila Yehoba. Pano bino,“kechi twaluba bya bujimuku byanji ne.”—2 Ko. 2:5-11.
6. Ñanyi kintu kyakonsha kwitukwasha kuleka kwizhachisha?
6 Kuyuka’mba Yehoba witulekelako mambo kwitulengela kuleka kwizhachisha. Inge twalenga mambo, tumvwa bingi kutama ku muchima. (Sala. 51:17) Kijitu bulongo kumvwa bino. Kwituzhachisha ku jiwi jetu ja mu muchima kwakonsha kwitulengela kupimpula bwikalo bwetu. (2 Ko. 7:10, 11) Pano bino kutwajijila kwizhachisha saka twalapila kala kwakonsha kwitulengela kuleka kwingijila Yehoba. Kushiinwa’mba Yehoba witulekelako mambo kuketulengela kuleka kwizhachisha. Kuba bino kuketulengela kwingijila Yehoba na jiwi ja muchima jatoka ne na lusekelo jikwabo. (Kolo. 1:10, 11; 2 Timo. 1:3) Pano twakonsha kuba byepi pa kuba’mba tushiinwe’mba Lesa witulekelako mambo?
ÑANYI BINTU BYAKONSHA KWITUKWASHA KUSHIINWA’MBA YEHOBA WITULEKELAKO MAMBO?
7-8. Yehoba wilumbulwile byepi aye mwine kwi Mosesa, kabiji kino kitulengela kushiinwa’mba ka? (Kulupuka 34:6, 7)
7 Langulukainga pe Yehoba byo elumbulwile aye mwine. Akilangulukai pa byaambile Yehoba kwi Mosesa pa Mutumba wa Sinai.a (Tangai Kulupuka 34:6, 7.) Nangwa kya kuba uji na byubilo bikwabo byawama bingi, bino wasajilepo kwilumbulula aye mwine amba “Lesa wa lusa ne kifyele.” Nanchi Lesa wilumbulwile bino, wakonsha kubula kulekelako mambo mupopweshi wanji walapila kya kine nyi? Ine. Kuba bino ke kubula lusa ne kukanama. Yehoba kechi wakonsha kwikala na bino byubilo byatama ne.
8 Twashiinwa kuba’mba Yehoba byo aambile’mba ye Lesa wa lusa, kya kine kabiji kechi wakonsha kubepa ne. (Sala. 31:5) Onkao mambo, kechi tuzhinauka byo aambile ne. Inge mwatwajijila kwizhachisha pa mambo o mwalengele kala, iipuzhai’mba, ‘Nanchi nashiinwa’mba kine Yehoba ye Lesa wa lusa ne kifyele ulekelako mambo bandengamambo bonse balapila nyi? Nanchi kechi nafwainwa kushiinwa’mba wandekelako mambo nenyi?
9. Kwitulekelako mambo kulumbulula ka? (Salamo 32:5)
9 Langulukainga pa byambo Yehoba byo atangijile banembi ba Baibolo kunemba pa byo alekelako mambo. Akilangulukai pa nembi wa Baibolo aye Davida byo alumbulwile Yehoba byo alekelako mambo. (Tangai Salamo 32:5.) Davida wanembele’mba: “Anweba mwandekejileko mambo ami.” Kyambo kya Kihebelu kyatuntululwa’mba “mwandekejileko,” kyakonsha ne kutuntululwa’mba “kunyamuna kintu” nangwa “kusenda.” Yehoba byo alekejileko mambo Davida, kyajingatu nobe wiashikula ne kwiasenda. Kino kyalengejile Davida kuleka kwizhachisha pa mambo o alengele. (Sala. 32:2-4) Ne atweba twakonsha kuleka kwizhachisha ne kwikala na lusekelo jikwabo. Inge twalapila kufuma panshi ya muchima, kechi twafwainwa kutwajijila kwizhachisha pa mambo o twalengele kala ne. Pa kuba twafwainwa kwikala na lusekelo kuba’mba Yehoba witulekelako mambo.
10-11. Byambo bya kuba’mba “mwaswila jimo kulekela mambo” bitufunjishapo ka pe Yehoba? (Salamo 86:5)
10 Tangai Salamo 86:5. Davida waambile’mba Yehoba “waswila jimo kulekela mambo.” Buku umo waamba pa bya mu Baibolo waambile pe Yehoba amba “aye ulekela mambo kabiji byo byo aji.” Mambo ka Yehoba o alekelako mambo? Lubaji lwalondelapo lwa kino kyepelo lwalumbulula’mba: “Mumwesha butemwe bubula kwaluka bwavula ku boba beta pe anweba.” Byonka byo twafunjile mu mutwe wafumako, butemwe bubula kwaluka bo bulengela Yehoba kubula kusankilapo bakalume banji bakishinka. Kabiji butemwe bubula kwaluka bulengela Yehoba kulekelako bandengamambo na muchima yense. (Isa. 55:7, tubyambo twa munshi.) Inge kimukatazha kushiinwa’mba Lesa ulekelako mambo, iipuzhai’mba: ‘Nanchi nashiinwa’mba Yehoba waswila jimo kulekelako mambo bandengamambo bonse balapila ne kumusashijila kwibobila lusa nyi? Nanchi kechi nafwainwa kushiinwa’mba wandekejileko mambo byo namusashijile kungubila lusa nenyi?’
11 Kuyuka kuba’mba Yehoba wayuka’mba twibambulwakulumbuluka kwitutekenesha bingi. (Sala. 139:1, 2) Twayai tumone byambo byaambile Davida mu Salamo mukwabo bisakwitulengela kushiinwa’mba Yehoba ukebesha kwitulekelako mambo.
KINTU YEHOBA KYO AVULUKA PE ATWEBA
12-13. Kwesakana na Salamo 103:14, ñanyi kintu Yehoba kyo avuluka pe atweba, kabiji kino kimulengela Yehoba kuba ka?
12 Tangai Salamo 103:14. Davida waambile’mba Yehoba “uvuluka’mba twi lukungu.” Mu bino byambo, Davida waambile kishinka kilengela Yehoba kulekelako mambo bapopweshi banji inge balapila: Yehoba kimye kyonse uvuluka’mba twibambulwakulumbuluka. Twayai twisambe pa mwatala bino byambo byaambile Davida.
13 Davida waambile’mba Yehoba “wayuka bulongo byo twalengwa.” Yehoba walengele Adama na “lukungu lwa panshi.” Kabiji wayuka bulongo bantu byo baji, nangwatu bantu balumbuluka bafwainwa kuja, kulaala ne kupema. (Nte. 2:7) Nangwa byonkabyo, kulengwa ku lukungu mwavwangilwe ne kintu kikwabo ba Adama ne Evwa byo balengele mambo. Byo tuji baana babo, twaswaine bundengamambo bwitulengela kuba byatama javula. Yehoba kechi wayukatu’mba twibambulwa kulumbuluka ne. Davida waambile’mba Yehoba uvuluka amba twibandengamambo. Kyambo kya Kihebelu kyo baingijisha pano kilumbulula kwitubila lusa. Onkao mambo, byambo byaambile Davida twakonsha kwibilumbulula mu byambotu bicheche amba: Yehoba wayuka’mba pa bimye bimo tulubankanya. Yehoba witubila lusa ne kwitulekelako mambo inge twalapila kufuma panshi ya muchima.—Sala. 78:38, 39.
14. (a) Davida walumbulula byepi Yehoba byo etulekelako mambo? (Salamo 103:12) (b) Tubena kufunjilako ka kwi Yehoba byo alekejileko mambo Davida? (Monai kakitenguluzha ka kuba’mba “Yehoba byo Alekelako Mambo ne Kulubako.”)
14 Ñanyi kishinka kikwabo kitukwasha kushiinwa’mba Yehoba kine ulekelako mambo? (Tangai Salamo 103:12.) Davida waambile’mba Yehoba inge witulekelako mambo, utaya kwalepa mambo etu “byonkatu musela byo aji kwalepa na muzhika.” Kuselela juba ne ko jizhikila palepa bingi. Pano kino kibena kwitufunjishapo ka pe Yehoba inge walekelako muntu mambo? Buku umo waamba pa kino kyepelo amba: “Inge mambo etu wiabika kwalepa bino, ko kuba’mba kechi wiavulukapotu nangwa pacheche ne. Kabiji kechi pekalapotu nangwa kashinshi nangwa bintu byakumulengela kwiavuluka ne.” Akikilangulukaipotu, bintu bimo inge twibimona byakonsha kwitulengela kuvuluka bintu byamwekele kala. Pano bino inge Yehoba witulekelako mambo, kijitu nobe wataya bintu byakonsha kumulengela kuvuluka mambo o twalengele ne kwitukambula.—Ezi. 18:21, 22; Byu. 3:19.
15. Twafwainwa kuba byepi inge twatwajijila kwizhachisha pa mambo o twalengele kala?
15 Byambo byaambile Davida biji mu Salamo 103 bitukwasha byepi kushiinwa’mba Yehoba ulekela mambo? Inge twatwajijila kwizhachisha pa mambo o twalengele kala, twafwainwa kwiipuzha’mba: ‘Nanchi nalubamo kuba’mba Yehoba uvuluka’mba twibandengamambo kabiji ulekelako mambo bandengamambo balapila nobe amiwa nyi? Nanchi mbena kuvuluka kuba’mba Yehoba wandekelako mambo kabiji kechi ukeavuluka ne kunkambula nenyi?’ Yehoba kechi uta muchima pa mambo o twalengele kala ne. Ne atweba, kechi twafwainwa kuta muchima pa mambo o twalengele kala ne. (Sala. 130:3) Inge twashiinwa kuba’mba Yehoba witulekelako mambo, tukaleka kwizhachisha kabiji tukatwajijila kwingijila Yehoba na lusekelo.
16. Lumbululai ene mambo o kyatamina kutwajijila kwizhachisha pa mambo o twalengele kala? (Monai ne kipikichala.)
16 Twayai twambe bino. Kutwajijila kwizhachisha pa mambo o twalengele kala kujitu nobe kwendesha motoka saka ubena kutala mu galashi wa ku motoka umwesha bibena kumweka kunyuma. Kuba bino ja kamo kamo kujitu bulongo, mambo kwakonsha kwitukwasha kuchinuzhuka bintu biji kunyuma byakonsha kuleta mapuso. Pano bino pa kuba’mba mwende bulongo, mwafwainwa kutesha muchima kulutwe ko mubena kuya. Kyo kimotu, pa bimye bimo kijitu bulongo kulanguluka pa bintu byatama byo twaubile kala. Kuba bino kwakonsha kwitukwasha kufunjilako ne kubula kubwezhapo bintu byatama byo twaubile. Pano bino inge twatwajijila kuta muchima pa bintu byatama byo twaubile kala, kwizhachisha kuketulengelanga kubula kwingijila Lesa bulongo. Twafwainwa kutesha muchima pa bintu biji kulutwe. Tuji mu jishinda jaya ku bumi mu ntanda ipya ya Lesa mo tukabulanga ‘kuvuluka bintu byatama.’—Isa. 65:17; Maana 4:25.
Byonkatu dalaivwa byo atesha muchima kutala kulutwe ko abena kuya, kechi mu galashi wa ku motoka umwesha bibena kumweka kunyuma ne, ne atweba twafwainwa kutesha muchima pa mapesho aji kulutwe, kechi pa mambo o twalengele kala ne (Monai jifuka 16)
TWAJIJILAI KUSHIINWA’MBA YEHOBA ULEKELAKO MAMBO
17. Mambo ka o twafwainwa kutwajijila kushiinwa’mba Yehoba witutemwa kabiji ulekelako mambo?
17 Twafwainwa kutwajijila kushiinwa’mba Yehoba witutemwa kabiji ulekelako mambo. (1 Yoa. 3:19) Mambo ka? Mambo Satana ukeba’mba tulangulukenga’mba Yehoba kechi witutemwa ne, kabiji kechi wakonsha kwitulekelako mambo ne. Kintu kine kyo aimenapo ke kwitulekesha kwingijila Yehoba. Onkao mambo, twafwainwa kuvulukanga’mba Satana ukatwajijila kwitweseka mambo wayuka’mba kimye kyanji kyashalako kyakepa. (Lum. 12:12) Kechi twafwainwa kumuswisha kwitushinda ne.
18. Mwafwainwa kuba byepi pa kuba’mba mushiinwe’mba Yehoba wimutemwa kabiji ulekelako mambo?
18 Pa kuba’mba mutwajijile kushiinwa’mba Yehoba wimutemwa, ingijishainga bintu byo twisambilepo mu mutwe wafumako. Pa kuba’mba mutwajijile kushiinwa’mba Yehoba ulekelako mambo, langulukainga pa byo elumbulula aye mwine. Kabiji langulukainga pa byo atangijile banembi ba Baibolo kunemba pa byo alekelako mambo. Vulukainga’mba wayuka kuba’mba mwi bambulwakulumbuluka, kabiji ukatwajijila kwimubila lusa. Kabiji vulukainga’mba ulekelako mambo na muchima yense. Inge mwashiinwa byonka byashiinwe Davida kuba’mba Yehoba witubila lusa, ne anweba mukamba’mba, “Nasanta anweba Yehoba mambo ‘mwandekelako mambo ami’!”—Sala. 32:5.
LWIMBO 1 Byubilo bya kwa Yehoba
a Monai mutwe wa kuba’mba “Byuba Yehoba pa Kulekelako Bantu Mambo” mu Kyamba kya Usopa kya June 2022, ma. 2-3, mafu. 4-5.