Ñanyi Bintu Bizhilulula Muntu?

Kijiilo kya Lupitailo kya mu 32 C.E. byo kyafwenyenyenga pepi, Yesu wapayankene bingi na kufunjisha mu Ngalilea. Monka mwayila Mizhilo ya Lesa, Yesu wayile ku Yelusalema na kutanwa ku Kijiilo kya Lupitailo. Bino, Yesu wayile mu bufyamfya mambo Bayudea bakebelenga kumwipaya. (Yoano 7:1) Panyuma ya bino, wabwelele ku Ngalilea.

Kampe Yesu wajinga mu Kapenama kimye Bafaliseo ne banembeshi kyo baishile kwi aye kufuma ku Yelusalema. Mambo ka o baishijile? Bakebelenga jishinda jakumupelamo mambo a kuzhilulula mizhilo ya bupopweshi. Bamushikishe’mba: “Mambo ka baana bobe ba bwanga o babujila kulondela bisho bya bashakulu? Abo kechi bowa ku maboko pa kuja kajo ne.” (Mateo 15:2) Lesa kechi wakambizhepo bantu kulondela kisho kya ‘kowa ku maboko kufika ne mu nkokola’ ne. (Mako 7:3) Pano bino, Bafaliseo bamonanga’mba umvwe muntu wabula kulondela kino kisho walenga mambo akatampe.

Yesu kechi wibakumbwile pa mambo o bamupelengamo ne, bino, waambile pa kutama kwabo kwa kuzhilulula Mizhilo ya Lesa kyanshijitu. Wibashikishe’mba: “Mambo ka o mulengulwila mukambizho wa Lesa na mambo a bisho byenu? Lesa waambile’mba, ‘Nemeka bashobe ne bainobe,’ kabiji ‘Yense wambila bashanji nangwa bainanji byatama bafwainwa kumwipaya.’ Bino anweba mwamba’mba, ‘Yense wambila bashanji nangwa bainanji amba: “Kintu kyo mwaketekela kutambula kwi amiwa, ke bupe bwa kupana kwi Lesa,” kechi wafwainwa kukwasha bashanji ne.’”—Mateo 15:3-6; Kulupuka 20:12; 21:17.

Bafaliseo bafunjishenga amba mali, bipe nangwatu kintu kyonse muntu kyo apana kwikala bupe kwi Lesa ke kya ku nzubo ya Lesa, kabiji kechi kyafwainwe kwikingijisha ku bintu bikwabo ne. Nangwa byonkabyo, muntu wapana kya bupe mwine ye wikilamanga. Onkao mambo, mwana pa kwamba’mba mali anji nangwa kipe ke “kobana,” ko kuba’mba kya bupe kyapanwa kwi Lesa nangwa ku nzubo ya Lesa, kyaikalangatu nobe nzubo ya Lesa yo iji na luusa pa kyokyo kipe kyo bakyangye kupana. Onkao mambo, kipe nangwa mali inge bikiji mu maboko a mwana, kechi wakonsheshe kukwasha bansemi banji bakoma bakajilwe ne.—Mako 7:11.

Yesu byo azhingijile Bafaliseo na mambo a kutwala mungi Mizhilo ya Lesa, wibambijile’mba: “Anweba mwapeezha mambo a Lesa na mambo a bisho byenu. Anweba bakamfutumfutu, Isaya waawile kine pe anweba byo aambile’mba: ‘Bano bantu bannemekatu na byatunwa byabo, pano bino, michima yabo iji kwalepa ne amiwa. Bampopwela kyatu, mambo bafunjisha mafunjisho a bantu.’” Bafaliseo bakankelwe kukumbula Yesu pa byo ebanenene. Onkao mambo, waichile jibumba ne kwibambila’mba: “Umvwai ne kukwatakanya kino: Kintu kitwela pa kanwa kechi kyo kizhilulula muntu ne, kana akya kifuma pa kanwa kanji kyo kimuzhilulula.”—Mateo 15:6-11; Isaya 29:13.

Palutwe kacheche byo atwelele mu nzubo, baana banji ba bwanga bamushikishe’mba: “Nanchi mwayuka’mba Bafaliseo baji kuzhingila pa byo mwaji kwamba nyi?” Aye wibakumbwile’mba: “Kichi kyonse kyabujile kujimba Batata ba mwiulu bakekizhulapo. Balekai bekalenga. Mambo bo bantangi bampofu. Umvwe mpofu watangijila mpofu mukwabo bonse baponena mu kimbo.”—Mateo 15:12-14.

Kyamweka Yesu wakuminye bingi Petelo byo ashikishe mu kwimenako baana ba bwanga bakwabo pa mambo a kukeba kuyuka kizhilulula muntu. Yesu waambile’mba: “Nanchi kechi mwayuka’mba bintu byonse bitwela pa kanwa bipita munda apa bino byaya mu kyolonyi nenyi? Pakuba bintu byonse bilupuka pa kanwa, bifuma mu muchima kabiji byo bizhilulula muntu. Mambo mu muchima mo mufuma milanguluko yatama, kwipayañana, bukende, bulalelale, bwivi, bubela ne mwenga. Bino byo bintu bizhilulula muntu; pakuba kuja kwa kubula kowa ku maboko kechi kuzhilulula muntu ne.”—Mateo 15:17-20.

Yesu kechi wakainyenga bantu kwikala ba butooto ne. Kechi waambilenga’mba muntu kechi wafwainwa kowa ku maboko pa kunengezha kajo nangwa pa kuja ne. Bino Yesu walengulwilenga bukamfutumfutu bwa bantangi ba bupopweshi batwajilenga mungi mizhilo yaoloka ya Lesa kupichila mu kulondela bisho bya bantu. Byubilo byatama bifuma mu muchima byo bizhilulula muntu.