Nanchi muvuluka kimye kimo kyo mwaponene byo mwakijinga banyike nyi? Kampe mwikozhezhe nangwa kwishomauna mu jinungo. Abya muvuluka bainenu byo bemutekeneshe nyi? Kampe bemovwele pa kilonda ne kwimukasapo jiponda. Mwajijilenga, bino mwaumvwineko bulongo bainenu byo bemushikwile ne kwimutekenesha. Byo mwajinga banyike, mwajinga na ba kwimutekenesha kimye kyonse.

Bino inge twakoma, bintu byaluka bingi. Makatazho avula bingi, kabiji kikatazha kutaana muntu wa kwitutekenesha. Kabiji makatazho eya mu bukulumpe kechi twakonsha kwiapwisha byonka byaubanga bansemi inge twikozha betukasapo ne kwitushikula ne. Monai byaambapo bamo.

• Nanchi mwakyumvwapo kala byo kikola ku muchima inge muntu bamupanga nkito nyi? Ba Julian baambile’mba byo bebapangile nkito, baakaminwe bingi. Beipwizhenga’mba: ‘Nkalamanga byepi kisemi kyami? Naingila pa uno kampanyi pa myaka yavula, pano mambo ka o bampangila nkito?’

• Kampe masongola enu apwa kabiji kimukola bingi ku muchima. Ba Raquel baambile’mba: “Papita mwaka umo ne bañondo batanu na umo kufuma panshijile bamwatawami. Kyankolele bingi ku muchima. Naumvwangatu nobe kuji kyangasa ku muchima. Naakaminwe bingi.”

• Kampe mwakolwa kikola kibula kupwa bukiji. Mwakonsha kutendeka kwamba byaambile Yoba, amba: “Nashikwa bumi bwami; kechi mbena kukeba kutwajijila kwikala na bumi ne.” (Yoba 7:16) Kampe ne anweba mwamba byonka byaambile ba Luis baji na myaka kukila pa 80, amba: “Kimye kimo ndanguluka’mba kyawamatu ne kufwa.”

• Nangwa kampe mukeba kwimutekenesha na mambo a kufwisha mulongo wenu nangwa mulunda nenu. Ba Robert baambile’mba: “Mwanami wa mulume wafwile ndeke yo ajingamo byo yaponene. Byo naumvwinetu, kechi naswile’mba wafwa ne. Bino byo papichile kimye, po po kyankolele ku muchima, ubatu nobe bampulankanya ku mpoko, byonka byaamba Baibolo.”—Luka 2:35.

Ba Robert, ba Luis, ba Raquel ne ba Julian bebatekenshe kimye kyo bajinga na makatazho. Lesa wa Bulume Bonse ye wibatekeneshe. Lesa witutekenesha byepi? Nanchi ne anweba wakonsha kwimutekenesha nyi?

Mutumwa Paulo waambile pe Yehobaa amba ye “Lesa wa lutekenesho lonse, witutekenesha mu meseko etu onse.” (2 Kolinda 1:3, 4) Baibolo witubuula’mba, kafwako muntu ye bakonsha kukankalwa kukwasha kwi Lesa ne. Nangwatu tubena kupita mu makatazho akatampe, Shetu wa mwiulu wakonsha kwitutekenesha.

Bino kuji bintu byo twafwainwa kuba pa kuba’mba Lesa etutekeneshe. Dokotala kechi wakonsha kwitukwasha inge twabula kumubuula lukatazho lwetu ne. Ngauzhi Amosi waipwizhe’mba: “Nanchi bantu babiji bakonsha kwendela pamo kwa kubula kulayañana nyi?” (Amosi 3:3, tubyambo twa munshi.) Binembelo bitutundaika’mba: “Fwenyai kwipi ne Lesa, ne aye ukafwenya kwipi ne anweba.”—Yakoba 4:8.

Twakonsha kushiinwa byepi’mba Lesa kine ukafwenya kwipi ne atweba? Kitanshi, aye mwine witubuula mu Baibolo bimye byavula amba ukeba kwitukwasha. (Monai kakitenguluzha.) Kya bubiji, twimwena bantu bavula Lesa bo atekenesha, ba mu ano moba ne bajingako kala.

Byonkatu bantu bavula lelo byo bakeba Lesa kwibakwasha, ne Mfumu Davida naye wapichile mu makatazho. Kimye kimo wasashijile Yehoba amba: “Umvwai misashijilo ya kujila kwami kwa kukeba bukwasho.” Nanchi Lesa wamukumbwile nyi? Ee wamukumbwile, mambo Davida waambile’mba: “Natambwila bukwasho bwanji, kabiji muchima wami wasekela.”—Salamo 28:2, 7.

YESU BYO ATEKENESHANGA BANTU

Lesa wapele Yesu mwingilo mukatampe wa kutekenesha bantu. Pa mingilo yonse Lesa yo amupa Yesu paji ne wa ‘kukasa pa bilonda bya balajika michima’ ne ‘kutekenesha bonse babena kujila.’ (Isaya 61:1, 2) Byonka byo baambijile jimo, Yesu watele bingi muchima bantu “bonse bakooka ne kunemenwa.”—Mateo 11:28-30.

Yesu waambanga byambo byawama byatekeneshanga bantu. Wibobilanga kifyele, kabiji bimye bimo wabukanga ne bantu bakolwa. Juba jimo, muntu wajinga na mbumba wasashijile Yesu amba: “Umvwe mwaswa, mbukai.” Yesu waumvwine bulanda ne kumwambila’mba: “Naswa! Bukwa.” (Mako 1:40, 41) Ne uno muntu wa mbumba wabukilwe.

Lelo jino, Mwana Lesa kechi uji pano pa ntanda na kutekenesha bantu ne. Pano bino, Shanji aye Yehoba, “Lesa wa lutekenesho lonse,” watwajijila kutekenesha bantu babena kupita mu makatazho. (2 Kolinda 1:3) Monai mashinda ana engijisha Lesa pa kutekenesha bantu.

• Baibolo. “Bintu byonse byanembelwe kala bebinembele’mba tufunjileko, kuba’mba mu kuchinchika kwetu ne mu lutekenesho lwa mu Binembelo twikale na luketekelo.”—Loma 15:4.

• Mupashi Wazhila wa Lesa. Kipwilo kya bena Kilishitu kyaikele mu mutende saka papitatu moba acheche kufuma pafwijile Yesu. Mambo ka? Mambo “kyaendelenga mu moyo wa kwakamwa Yehoba ne mu lutekenesho lwa mupashi wazhila.” (Byubilo 9:31) Mupashi wazhila ke ngovu ya Lesa. Lesa wakonsha kwingijisha uno mupashi pa kutekenesha muntu yense ubena kupita mu bya malwa.

• Lulombelo. Baibolo witubuula’mba: “Kange mubambishenga michima yenu na mambo a kintu nangwa kimo ne.” Kabiji waamba ne kuba’mba: “Saka musolola kwi Lesa bintu byo mukeba; kabiji mutende wa Lesa wakila milanguluko ya bantu ukalama michima ne milanguluko yenu.”—Filipai 4:6, 7.

• Bena Kilishitu Bakwetu bakonsha kwitutekenesha mu kimye kya bya malwa. Mutumwa Paulo waambile’mba balunda nanji ‘bamutekeneshe bingi’ mu kimye kya “makatazho ne mu bya malwa.”—Kolose 4:11; 1 Tesalonika 3:7.

Kimo kimye mwakonsha kulanguluka’mba abino kechi byakonsha kwingila ne. Twayai twisambe pa bantu bapitapo kala mu makatazho o twaambapo. Byonkatu biji bano bantu, ne anweba mwakonsha kwimwena Lesa byo afikizha mulaye wanji wa kuba’mba: “Byonkatu inetu byo atekenesha mwananji, ne amiwa byo byo nkemutekeneshanga.”—Isaya 66:13.

INGE NKITO YAPWA

Ba Setha baambile’mba: “Amiwa ne benakwami betupangile makito pa kimye kimotu. Pa myaka ibiji twapulukilangatu mu bukwasho bwa bakilongo ne mu tumingilo tucheche to twaingilanga. Kino kyalengejile mwinakwami Priscilla kwikala bingi na binyenge, kabiji ne amiwa nelengulwile bingi.

“Pano twachinchikile byepi? Kimye kyonse, ba Priscilla bavulukanga byambo byaambile Yesu biji pa Mateo 6:34. Yesu waambile’mba kange tubambishenga michima na bintu bya kesha ne, mambo juba ja kesha jikekala na bijikila byajo. Kabiji milombelo yo balombanga kimye kyonse ibalengejile kuchinchika. Ne amiwa byambo biji pa Salamo 55:22 byantekeneshe bingi. Byonka byaubile nyimbi wa masalamo, nataile bisendwa byami pe Yehoba, ne aye wantekeneshe bingi. Nangwa kya kuba luno mbena kwingila, bino tweseka bingi kwikala bwikalo bwapeela, kwesakana byaambile Yesu pa Mateo 6:20-22. Bino kyakilapo pa byonse, twafwenya kwipi ne Lesa kabiji twitemwa bingi na benakwami.”

Ba Jonathan baambile’mba: “Byo kwaikele lukatazho lwa mali mu kyalo, busulu bwetu bwaponene ne bintu byonse byo twaingijile pa myaka 20 byailetu mu mema. Naakaminwe bingi pa bwikalo bwetu bwa kulutwe. Amiwa ne benakwami twatendekele kutoboka pa mali. Twakankelwenga kupota bintu kwingijisha kikachi kya ku banki.

“Bino Mambo a Lesa ne mupashi wanji bitukwashishe kufuukula bintu bulongo. Natendekele kwingila mingilo yapusana pusana, kabiji twakepesheko ne bya kupotapota. Byo tuji Bakamonyi ba kwa Yehoba, bapopweshi bakwetu nabo betukwashanga bingi. Betutundaikanga ne kwitukwasha inge bintu byakatazha.”

INGE MASONGOLA APWA

Ba Raquel baambile’mba: “Bamwatawami byo banshile, kyankolele ku muchima kabiji nazhingijile bingi. Najinga bingi na bulanda. Bino naketekejile mwi Lesa kabiji wantekeneshe bingi. Nalombanga kwi Lesa jonse, kabiji mutende wa Lesa wantekeneshanga. Kyajingatu nobe Lesa wambuka muchima walajikile.

“Baibolo wankwashishe kuleka kuzhingila ne kushinda milanguluko ya kukeba kushinkanya. Naubile byonka byanembele mutumwa Paulo pa kinembelo kya Loma 12:21, amba: ‘Kange muleke bubi bwimushindenga ne, bino shindainga bubi na byawama.’

“Mulunda nami umo wankwashishe kulubako ku bya kunyuma ne kuta muchima ku bya kulutwe. Wantangijile kinembelo kya Musapwishi 3:6 ne kuñambila’mba kwikala kimye kyo twafwainwa ‘kuleka kukeba’ byo twajinga nabyo kala. Kechi kyapeelele kukookela bino byambo ne, pano bino byankwashishe bingi. Luno nata muchima pa bintu bikwabo mu bwikalo bwami.”

Ba Elizabeth baambile’mba: “Inge masongola apwa, kikwasha bingi inge paji ba kwimutekenesha. Najinga na mulunda nami wantekeneshanga pa juba pa juba. Bimye bimo inge natendeka kujila, naye wajilanga. Nayukile’mba nji na mulunda wantemwa bingi. Nashiinwa kuba’mba Yehoba ye wamwingijishenga kuntekenesha ne kunkosesha.”

INGE MWAKOTA NANGWA MWAKOLWA

Ba Luis, bo twaji kwambapo mu kibaaba kitanshi, bakolwa kikola kya muchima, kabiji pa bimye bibiji, bakolelwe kya kuba kwashajiletu pacheche kufwa. Luno, bebabika ku munkinyi wibakwasha kupeema pa maola 16 pa juba pa juba. Baamba’mba: “Ndomba kwi Yehoba kimye kyonse. Kabiji jonse inge napwisha kulomba, mupashi wa Lesa umpa bulume. Kulomba kwi Lesa kunkwasha kuchinchika mambo naketekela mwi aye kabiji nayuka’mba wanta bingi muchima.”

Ba Petra, baji na myaka ya mu ma 80 baamba’mba: “Kuji bintu byavula byo nkeba kuba, bino kechi nakonsha kwibyuba ne. Ñumvwa bingi bulanda pa kumona bulume bwami saka buyatu na kukepa. Nkooka bingi bukiji kabiji bwikalo bwami bwa kwendatu na kutoma muchi. Javula mvuluka Yesu byo alombele kwi Shanji amba umvwe kyakonsheka, lukatazho lwanji lupwe. Bino, Yehoba wapele Yesu bulume, kabiji ne amiwa umpa bulume. Kulomba kujitu nobe muchi ye ntoma pa juba pa juba. Inge napwisha kulomba kwi Lesa, ñumvwako bulongo.”—Mateo 26:39.

Ba Julian bakolwa kikola kikatampe pa myaka 30 kibalengela kwikala na kalepu. Baamba’mba: “Luno ñendelatu mu kakinga ka bilema. Bino kindetela lusekelo mu bwikalo bwami ke kukwasha bantu. Kupana kwitulengela kubula kuta muchima pa buyanji bwetu. Kabiji Yehoba witukosesha mu bimye byakatazha, byonka byo etulaya. Ñamba byaambile mutumwa Paulo amba: ‘Bintu byonse nji na ngovu ya kwibyuba na mambo a yewa umpa bulume.’”—Filipai 4:13.

INGE MUNTU YE MWATEMWA WAFWA

Ba Antonio baambile’mba: “Batata bafwile mu mapuso a pa mukwakwa. Patanshitu byo bambuujile, nakankelwe kuswa. Kyankolele bingi ku muchima, mambo kyajingatu nobe nshiji. Bepichijilengatu munsa ya mukwakwa kimye kyo bebapunkile. Mu kipatela baikelemotu moba atanu, bafwa. Inge bamama po baji kechi najilanga ne, bino kwa bunke, najilanga bingi. Neipuzhanga’mba: ‘Mambo ka o bafwila?’

“Mu oa moba a bulanda, nalombanga Yehoba amba ankwashe kubula kwikala na binyenge. Binyenge byatendekele kupwa pachepache. Navulukanga byaamba Baibolo amba, ‘bintu bya kubula kuketekela’ bimwekela bantu bonse. Byo kiji kuba’mba Lesa kechi ubepa ne, nashiinwa’mba juba jimo, nkamonañana ne batata jibiji kimye kyo bakasangulwa.”—Musapwishi 9:11; Yoano 11:25; Titusa 1:2.

Ba Robert, bo twaji kwambapo mu kibaaba kitanshi, nabo byo byo balanguluka. Baambile’mba: “Amiwa ne mwinakwami Maribel twalombanga jonse kwi Yehoba. Kuba bino kwitukwashishe kwikala na mutende waambapo Baibolo pa Filipai 4:6, 7. Uno mutende wa mu muchima witukwashishe ne kwisamba pa lusanguko na bantapatwambo betwipwizhenga pa byamwekele. Nangwa kya kuba mwanetu wafwile mu ndeke yaponene, tuvuluka na lusekelo bintu byo twaubanga nanji pamo. Bino byo byo tutapo muchima.

“Bakamonyi bakwetu byo betubuujile’mba betumwene pa TV saka tulumbulula bintu byo twaitabilamo, twibakumbwile’mba milombelo yabo yo betulombelangako yo itukwashishe. Nayuka kuba’mba byambo byabo bya lutundaiko ke jishinda jimo Yehoba jo aingijishenga pa kwitutekenesha.”

Byonkatu byo twamona, kya kine Lesa utekenesha baji mu makatazho apusana pusana. Nanchi ne anweba wakonsha kwimutekenesha nyi? Nangwatu mupite mu makatazho a byepi ne byepi, koaji wakonsha kwimukwasha mu bino bimye byakatazha.b Nyemenai kwi Yehoba, ne aye ukemukwasha. Aye ye “Lesa wa lutekenesho lonse.”—2 Kolinda 1:3.