BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w08 10/15 pp. 3-7
  • “Bikope” Bya Yehoba Bibeseka Bonse

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • “Bikope” Bya Yehoba Bibeseka Bonse
  • Kyamba kya Usopa—2008
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Yehoba Umona mu Muchima
  • Kwesekwa mu Jishinda ja Butemwe
  • Yehoba Umonatu Byonse Kabiji Ubila Monka mo Kyafwainwa
  • Kafwako Bubi Bwafyamika Ne
  • Lamainga Bulumbuluke Kimye Kyonse
  • Ingijilainga Lesa na Muchima Wenu Yense
  • Bankasa Nekolo Bajinga Namilanguluko Yapusana
    Kyamba kya Usopa—2002
  • Bukaji Bwalengejile Kaina Kwipayañana
    Bintu byo Mwakonsha Kufunda mu Baibolo
  • “Lesa Waswile” Bupe Bwabo
    Yehoba Pano Wabwezha Bupopweshi bwa Kine!
  • Mwana wa Mulume Wawamine ne Watamine
    Buku Wami wa Mashimikila a mu Baibolo
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2008
w08 10/15 pp. 3-7

“Bikope” Bya Yehoba Bibeseka Bonse

“Bikope [bya Yehoba] nabyo bibeseka baana ba bantu.”—SALA. 11:4.

1. Bantu bamutundu ka bo tufwenyako?

MUMVWA byepi pa mambo a bantu bemuta muchima kya kine? Bamba bya kine umvwe mwibalomba’mba bemubuleko bintu bimo. Kabiji inge mubena kukeba bukwasho, bepana na muchima yense kwimukwasha. Kabiji umvwe mubena kukebewa lujimuno, bemujimunako mu butemwe. (Sala. 141:5; Nga. 6:1) Nanchi kechi kyumvwanyika bulongo kuyuka bantu ba uno mutundu nenyi? Ee kine, Yehoba ne Mwananji bemuta bingi muchima. Abo bemuta muchima kukila muntu yense, kabiji milanguluko yabo yawama; bakebesha bingi kwimukwasha kuba’mba ‘mukwachishe ku bumi, bonkabwa bwa kine kine.’—1 Timo. 6:19; Lum. 3:19.

2. Yehoba uta muchima bakalume banji kufika ku ñanyi kipimo?

2 Nyimbi wa masalamo aye Davida waambile amba Yehoba wituta bingi muchima kimye kyo aambile’mba: ‘Meso [a Yehoba] ebatala, ne bikope byanji nabyo bibeseka baana ba bantu.’ (Sala. 11:4) Ee, Lesa kechi witutalatu ne; bino witweseka ne kwitweseka. Davida wanembele ne kuba’mba: “Mwapima muchima wami; mwampempula bufuku; . . . ne kumonamo kintu ne.” (Sala. 17:3) Kyamwekeshatu patoka’mba Davida wayukile Yehoba byo amutele muchima. Wayukile kuba’mba wakonsheshe kufichisha Yehoba ku muchima ne kwiletela aye mwine malwa umvwe kya kuba kechi wafumishemo milanguluko yatama mu muchima wanji ne. Nanchi ne anweba mwamuyukisha bulongo Yehoba byonka Davida byo amuyukile nyi?

Yehoba Umona mu Muchima

3. Yehoba umwesha byepi byo engila na bumbulwakoloka bwetu?

3 Yehoba ukebesha bingi kuyuka muchima wetu, ko kuba’mba byo tuji mu muchima. (Sala. 19:14; 26:2) Mu butemwe, Yehoba kechi utesha muchima pa bilubo byetu bicheche ne. Kya kumwenako, kimye Sala, muka Abalahama, kyo abujile kwamba kishinka kwi malaika wialwile ne kwikala na mubiji wa bumuntu, uno malaika wamwene’mba Sala waubile moyo ne kumvwa bumvu, onkao mambo, wamukwashishetu monka mo kyayila. (Nte. 18:12-15) Kimye mushakulu Yoba kyo ‘ebingishe mwine, ne kubingisha Lesa ne,’ Yehoba kechi wabujile kumubila bibusa Yoba ne, mambo wayukile’mba Satana ye walengele’mba Yoba amaname. (Yoba 32:2; 42:12) Kabiji Yehoba kechi wamuzhingijile mwanamukazhi wafwilwa mwina Zalefwata pa byambo byanji bya kubula kupita mu mbaji byo aambijile ngauzhi Elaija ne. Lesa wayukile’mba awa mwanamukazhi wajinga na bulanda mambo wafwishishe mwananji umotu.—1 Mfu. 17:8-24.

4, 5. Yehoba wamubijile byepi lusa Abimeleki?

4 Na mambo a kuba Yehoba weseka michima ya bantu, wata muchima ne bantu babula bapopweshi banji. Akilangulukai byo aingijile na Abimeleki, mfumu wa ku Filishitiya mu muzhi wa Gelala. Abimeleki byo abujile kuyuka’mba Sala wajinga muka Abalahama, wamupilemo amba ekale ke mukazhanji. Nangwa byonkabyo, Abimeleki saka akyangye kulaala nanji, Yehoba wamwambijile mu kiloto amba: “Kine, nayuka byo waubile kino kintu mu koloka kwa muchima wobe, kabiji yenka amiwa nakukanya kulenga mambo ku meso ami; onkao mambo najikukukanya kumulamata. Byonkabyo pano umubwezhezhe muntu mukazhanji; mambo aye ye ngauzhi wami, kabiji aye ukakulombela, ne kwikala ukekala na bumi.”—Nte. 20:1-7.

5 Kwambatu kine, Yehoba wakonsheshe kumukambula Abimeleki, mupopweshi wapopwelanga balesa ba bubela. Bino Lesa wamwene’mba uno muntu pa kyonka kimye waubile kintu kyaoloka. Yehoba wamubijile lusa ne kumwambila mfumu bya kuba pa kuba’mba alekelwe mambo ne ‘kwikala na bumi.’ Nanchi uno kechi ye Lesa ye mwafwainwa kupopwela nenyi?

6. Mu ñanyi mashinda Yesu mo alondejile Shanji?

6 Yesu walondejile bingi bulongo Shanji, kutesha muchima pa buwame bwa baana banji ba bwanga ne kwibalekelako mambo abo. (Mako 10:35-45; 14:66-72; Luka 22:31, 32; Yoa. 15:15) Muchima wa kwa Yesu waswañene bingi na byambo biji pa Yoano 3:17 bya kuba’mba: “Lesa kechi watumine Mwananji panopantanda mu kwibazhachisha ba panopantanda ne; poso amba ba panopantanda bapulukile mwi aye.” Ee, Yehoba ne Yesu betutemwa bingi kabiji butemwe bwabo bwa myaka yonse. Bumwekela mu byo bakeba’mba tukekale na bumi bwa myaka ne myaka. (Yoba 14:15) Buno butemwe bwalumbulula ene mambo Yehoba o etwesekela, byo etumona, kabiji ne byo oba pa bintu byo amona.—Tangai 1 Yoano 4:8, 19.

Kwesekwa mu Jishinda ja Butemwe

7. Yehoba witweseka byepi?

7 Kyatama bingi kulanguluka’mba Yehoba uji nobe kapokola wa mwiulu ukeba kwitukwata na mambo! Satana ye watemwa kwitushinawina bya bubela kabiji wamba’mba twingijila Lesa na mambo a kajilo. (Lum. 12:10) Kabiji wamba’mba milanguluko yetu yatama bingi! (Yoba 1:9-11; 2:4, 5) Byo aambilenga pe Lesa, nyimbi wa masalamo wanembele’mba: “Anweba Yehoba, inge mwaji mulondalonda kulenga-mambo kwetu, Anweba Nkambo, inge ñanyi ukakonsha kupuluka?” (Sala. 130:3) Mukumbu ke wa kuba’mba kafwako nangwa umotu ne! (Sapwi. 7:20) Yehoba witusopa nobe nsemi wa kifyele uji na lusa ne butemwe, kabiji ukeba kuzhikijila baana banji bo atemwa ku bya malwa. Javula witujimunako pa mambo a bumbulwakoloka ne bukoke bwetu kuba’mba tubule kwiletela malwa.—Sala. 103:10-14; Mat. 26:41.

8. Yehoba ukwasha ne kufunjisha byepi bakalume banji?

8 Butemwe bwa Lesa bumwekela mu mikambizho ne mafunde apanwa mu Binembelo ne mu kajo ka ku mupashi kanengezhiwa na ‘kalume wa kishinka ne wa maana.’ (Mat. 24:45; Hebe. 12:5, 6) Kabiji Yehoba witukwasha kupichila mu kipwilo kya bwina Kilishitu ne “byabupetu ku bantu.” (Efi. 4:8) Kunungapo, Yehoba watako bingi muchima ku lufunjisho lo etufunjisha byo aji nsemi kabiji ukeba kwitukwasha. Salamo 32:8 waamba’mba: ‘Amiwa nkakubula ne kukufunjisha jishinda jo ukayamo; Nkakubulanga maana ne jiso jami saka jikutala.’ Byo kyanemapo kuba’mba kimye kyonse tumvwinenga Yehoba! Twafwainwa kwipelula kwi aye ne kuyuka’mba ye Mufunjishi kabiji ye Shetu wa butemwe.—Tangai Mateo 18:4.

9. Byubilo bya mutundu ka byo twafwainwa kuchinuzhuka, kabiji mambo ka?

9 Nangwa byonkabyo, kange tukoseshe michima yetu na kwitota, kubula lwitabilo, nangwa kuba “bujimbijimbi bwa bundengamambo” ne. (Hebe. 3:13; Yako. 4:6) Javula bino byubilo biya umvwe muntu watendeka kwikala na milanguluko yatama nangwa lwiso mu muchima wanji. Wakonsha ne kufika pa kipimo kya kutendeka kukana lujimuno lwafwainwa lwa mu Binembelo. Ne kyakijishapo kutama, wakonsha kwikala na byubilo byatama nangwa kwenda mu mashinda atama akonsha kumulengela kwikala mulwanyi wa Lesa. Kino ke kintu kyatama bingi! (Mana. 1:22-31) Monai kya kumwenako kya kwa Kaina, mubeji wa ba Adama ne Evwa.

Yehoba Umonatu Byonse Kabiji Ubila Monka mo Kyafwainwa

10. Mambo ka Yehoba o abujijile kutala bulongo mulambo wa kwa Kaina, kabiji Kaina waubilepo byepi?

10 Kimye Kaina ne Abela kyo baletele milambo kwi Yehoba, Yehoba kechi wateletu muchima ku bya bupe byabo byonka ne, bino watele muchima ne ku kine kintu kyalengejile amba bapane byobya bya bupe. Lesa byo ayukile byajinga mu michima yabo, watajile bulongo mulambo wapaine Abela, mambo wapaine mu lwitabilo, pa kuba mulambo wa kwa Kaina kechi wamutajile bulongo ne, mambo wamwesheshe kubula lwitabilo. (Nte. 4:4, 5; Hebe. 11:4) Mu kifulo kya kufunda ku byamwekelenga ne kwalula mulanguluko wanji, Kaina wamuzhingijile bingi nkasanji.—Nte. 4:6.

11. Kaina wamwesheshe byepi muchima wa bujimbijimbi, kabiji tufunjilako ka ku kino?

11 Yehoba wamwene amba muchima wa kwa Kaina watamine bingi kabiji waambile ne Kaina mu lusa, ne kumubula amba umvwe apimpule muchima ne kuba kyawama, bintu bisa kumuwamina. Kya bulandatu ke kya kuba’mba, Kaina walengulwile lujimuno lwa Mulenga wanji kabiji waipayile nkasanji. Muchima watama wa kwa Kaina wamwekejile jikwabo mu byo amwesheshe kubula mushingi kimye kyo akumbwile bwipuzho bwamwipwizhe Lesa amba: “Abela nkasobe uji pi?” Kaina wakumbwile na bukaji amba: “Kechi nayuka ne; nanchi amiwa yami kalama wa nkasami nyi?” (Nte. 4:7-9) Muchima wakonsha kwikala na bujimbijimbi kabiji wakonsha ne kulengulula lujimuno lufuma kwi Lesa! (Yele. 17:9) Twayai tufunjileko ku mashimikila a uno mutundu ne kupelawizha kukana milanguluko yatama ne lwiso saka bikyangye kumena mizhazhi. (Tangai Yakoba 1:14, 15.) Umvwe twajimunwako mu Binembelo, twayai tulondele ne kumona’mba buno ke butemwe bwa Yehoba.

Kafwako Bubi Bwafyamika Ne

12. Yehoba ubapo byepi pa bundengamambo?

12 Bamo bakonsha kulanguluka’mba umvwe kafwako ubena kwibamona saka balenga mambo, kechi bakonsha kukabishiwa ne. (Sala. 19:12) Mwane nobe kusabapotu, kafwako bubi bubula kuyukanyikwa ne. “Bintu byonse biji patokatu, byasololwatu ku meso a yewa ye tukatotololako.” (Hebe. 4:13) Yehoba ye mutonyi weseka muchima wetu kabiji wingila mu bololoke kutazha ku bundengamambo. Ye “Lesa wa lusa ne wa bibusa, ubanda kuzhingila, wayula na butemwe bubula kwaluka ne bukishinka.” Pano bino, ku bantu babula kulapila, “kechi ukebalekatu kwa kubula kwibakabisha ne,” umvwe saka ‘balenga mambo a mu lupata’ nangwa bamwesha muchima wa bujimbijimbi. (Lupu. 34:6, 7; Hebe. 10:26) Kino kishinka kyamwekele Yehoba byo aingijile ne Akana, Ananyasa ne Safila.

13. Milanguluko yatama yalengejile byepi Akana kwikala na byubilo byatama?

13 Akana walajile mukambizho wa Lesa byo asendele bipukulwa mu muzhi wa Yeliko ne kwibifya mu tente wanji, ne kisemi kyanji kyayukile. Bubi bwanji byo bwasolwelwe, Akana waswile kuba’mba walengele mambo akatampe, mambo waambile’mba: “Kine namulenga mambo Yehoba.” (Yosh. 7:20) Byonka byajinga Kaina, Akana naye waikele na muchima watama. Akana, lunkumbwa lo lwamuletejile, kabiji lwamulengejile kwikala mujimbijimbi. Byo kiji kuba’mba abya byonse bipukulwa bya mu Yeliko byajinga bya Yehoba, ko kuba’mba Akana wamwibijile Lesa, kino kyamulengejile kumwipaya aye ne kisemi kyanji.—Yosh. 7:25.

14, 15. Mambo ka Ananyasa ne Safila o batajilwe bibi kwi Lesa, kabiji tufunjilako ka ku kino?

14 Ananyasa ne mukazhanji aye Safila, bajinga mu kipwilo kitanshi kya bwina Kilishitu mu Yelusalema. Panyuma ya Pentekosita mu 33 C.E., mali akebewenga a kulaminamo bantu baitabijile pa kyokya kimye bafumine mu mapunzha a mwalepa abo bashajile mu Yelusalema. Aa mali apainwe kupichila mu kubingulako mibingu mu kwitemenwa. Ananyasa wapoteshe bujimi ne kupanakotu mali amo. Kabiji mukazhanji naye wayukile kuba’mba mwatawanji kechi wapana mali onse ne. Kwakubula nangwa kuzhinauka ne, bano bamulume ne mukazhi bakebelenga kunemekwa bingi mukachi ka kipwilo. Bino kyubilo kyabo kyo baubile kyajinga kya bujimbijimbi. Mu jishinda ja kukumya, Yehoba wasolwele bujimbijimbi bwabo ku mutumwa Petelo, washikishe Ananyasa ene mambo o aubijile bujimbijimbi. Panyuma ya bino, Ananyasa ponkapotu waponene panshi ne kufwa wafwa. Kabiji kechi papichile ne kimyetu ne, Safila naye wafwile.—Byu. 5:1-11.

15 Ananyasa ne Safila bukoke kechi bo bwibalengejile kulenga mambo ponkapotu ne. Baumvwañene ne kubepa batumwa. Ne kyakijishepo kutama, ‘babepele mupashi wazhila ne Lesa.’ Yehoba byo aubile bimweshatu patoka kuba’mba kine winengezha kuzhikijila kipwilo ku bujimbijimbi bonse. Ee, “kyo kintu kyakatazhatu kuponena mu maboko a Lesa mumi”!—Hebe. 10:31.

Lamainga Bulumbuluke Kimye Kyonse

16. (a) Satana ubena kongola byepi bantu ba Lesa? (b) Mashinda ka Diabola o abena kwingijisha kongwelamo bantu mu mpunzha yenu?

16 Satana wituvwajila katabuka mu kukeba kwitongola kabiji ne kwitulengela kutalwa bibi kwi Yehoba. (Lum. 12:12, 17) Milanguluko yatama ya kwa Diabola yamwekeshatu patoka mu ntanda yakumbana byubilo bya bulalelale ne bukapondo. Bipikichala bimwesha bantu baji mulekese byaubatu shee pa makompyuta ne biñambañambatu bikwabo bya malaichi. Kange tongolwe na bya bujimuku bya kwa Satana ne. Byambo byetu bikale byonka byajinga bya nyimbi wa masalamo Davida amba: ‘Nkendanga na maana mu jishinda jalumbuluka. . . . Nkendanga monka mu nzubo yami na muchima walumbuluka.’—Sala. 101:2.

17. (a) Mambo ka Yehoba mu kupita kwa kimye o asolwela mambo afyamikile? (b) Ki ka kyo twafwainwa kwibikishako kubanga?

17 Lelo jino Yehoba kechi usolola bundengamambo bukatampe ne byubilo bya bujimbijimbi mu jishinda ja kukumya byonka byo aubanga kala kimo kimye ne. Pano bino umonatu byonse kabiji mu kimye kyanji ne mu jishinda janji usolola bintu byafyamika ne kwibileta pa luntunanwa. Paulo waambile’mba: “Bundengamambo bwa bantu bamo bwayukanyikatu, butangijila jimo ku kije; pakuba bwa bantu bamo bakwabo bwibalondela pa nyuma.” (1 Timo. 5:24) Kyubilo kimo kikatampe kilengela Yehoba kusolola byubilo byatama ke butemwe. Watemwa kipwilo kabiji ukeba kuzhikijila butooto bwakyo. Kabiji umwesha lusa boba balenga mambo balapila kya kine. (Mana. 28:13) Onkao mambo, twayai twibikeko kwingijilanga Lesa na muchima yense ne kukana byubilo byonse byatama.

Ingijilainga Lesa na Muchima Wenu Yense

18. Mfumu Davida wakebelenga mwananji kwingijilanga byepi Lesa?

18 Mfumu Davida waambijile mwananji Solomone amba: “Umuyuke Lesa wa amiwa shobe, ne kumwingijila na muchima wobe yense ne na kuswa kobe konse; mambo Yehoba ukebakeba mu michima ya bonse ne kuyuka byonse byo bafukula ne kulanguluka.” (1 Moba. 28:9) Davida wakebelenga mwananji kuba bintu byavula kukilatu kwitabila mwi Lesa. Wakebelenga Solomone kuyuka Yehoba byo ata muchima kya kine bakalume Banji. Nanchi ne anweba mu musanchila Yehoba pa byo ata muchima bakalume banji nyi?

19, 20. Kwesakana na Salamo 19:7-11, ki ka kyakwashishe Davida kufwenya kwipi ne Lesa, kabiji twakonsha kulonda byepi Davida?

19 Yehoba wayuka’mba bantu ba michima ya kishinka bakafwenya kwipi ne aye kabiji maana a kuyuka byubilo byanji byawama akebalengela kwiumvwa bakasuluka. Onkao mambo, Yehoba ukeba atweba kumuyuka kabiji ne kuyukisha byubilo byanji byakilamo kuwama. Twakonsha kuyuka byepi bino? Kupichila mu kufunda Mambo anji kabiji ne kumona bibusa byanji mu bwikalo bwetu.—Mana. 10:22; Yoa. 14:9.

20 Nanchi mutanga Mambo a Lesa pa juba pa juba, kabiji ne kulomba kuba’mba Lesa emukwashe kwingijisha byo mwatanga nyi? Nanchi mumona buneme bwa kwingijisha mafunde a mu Baibolo nyi? (Tangai Salamo 19:7-11.) Umvwe byo byo muba, lwitabilo lwenu mwi Yehoba ne butemwe bwa kumutemwa bukatwajijila kukoma. Kabiji ne aye ukafwenya kwipi ne anweba, mu ñambilo ya kifwanyikizho, kasa emukwata ku kuboko kwenu. (Isa. 42:6; Yako. 4:8) Ee, Yehoba ukamwesha’mba wimutemwa kupichila mu kwimubila bibusa ne kwimuzhikijila ku mupashi byo mubena kwenda mu jishinda jakatazha jaya ku bumi.—Sala. 91:1, 2; Mat. 7:13, 14.

Musakukumbula’mba Ka?

• Mambo ka Yehoba kyo etwesekela?

• Ki ka kyalengejile bantu bamo kwikala balwanyi ba Lesa?

• Twakonsha kumwesha byepi amba Yehoba twamuyuka kya kine?

• Twakonsha kutwajijila byepi kwingijila Lesa na muchima yense?

[Kipikichala pa peja 4]

Yehoba witusopa byepi byonka nsemi byo alama baana banji?

[Kipikichala pa peja 5]

Tufunjilako ka ku kya kumwenako kya kwa Ananyasa?

[Kipikichala pa peja 6]

Ki ka kiketukwasha kutwajijila kwingijila Yehoba na muchima yense?

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu