BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • mwbr23 March pp. 1-13
  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo
  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo—2023
  • Tumitwe tucheche
  • MARCH 6-12
  • MARCH 13-19
  • MARCH 20-26
  • MARCH 27– APRIL 2
  • APRIL 10-16
  • APRIL 17-23
  • APRIL 24-30
  • w21.03 6 jifu. 14
Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo—2023
mwbr23 March pp. 1-13

Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo

MARCH 6-12

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | 1 BYAMBO BYA MOBA 23-26

“Byo Banengezhezhe Bulongo Mpopwelo pa Nzubo ya Lesa”

it-2 241

Bena Levi

Mingilo yaingilanga bena Levi pa nzubo ya Lesa beinengezhe bingi bulongo. Davida watongwele batangijilenga mwingilo, bantangi, bakalama ba bibelo ne bakulama bya buneme. Kabiji ne bantu bakwabo bavujile bingi bakwashanga bañanga mu nzubo ya Lesa. Baingijilanga mu bipango, mu bibamba mwakujila, ku milambo, ku bitapisho, mu mingilo ya kutokesha bantu, kupima bintu ne mingilotu ikwabo ya bukasopa. Banyimbi bena Levi bebabenye mu mabumba 24, byonka byaingilanga bañanga na kwipimpuzhanya. Ino mingilo beipananga kupichila mu kuta bubale. Kabiji ne mabumba a balamanga bibelo nao beasalanga mu jishinda jimotu.—1Mo 23, 25, 26; 2Mo 35:3-5, 10.

it-2 686

Bañanga

Bañanga baingilanga mingilo yapusana pusana mu nzubo ya Lesa. Ino mingilo bebapanga kupichila mu kuta bubale. Ano mabumba 24 epimpuzhanyanga panyuma ya mulungu umo. Ko kuba’mba baingilangatu jibiji mu mwaka. Kabiji kyamweka bañanga bonse baingilanga mu moba a bijiilo mambo kwaikalanga milambo yavula bingi byonka byo kyajingapa kimye kyo bapainenga nzubo ya Lesa. (1Mo 24:1-18, 31; 2Mo 5:11; esakanyaiko 2Mo 29:31-35; 30:23-25; 35:10-19.) Kyamweka bañanga baingilanga ne pa bimye bikwabo kwakubula kwingila mingilo yo bapa jibumba jafwainwa kwingila pa oo moba. Kwesakana na kisho kyalondelanga ba labi mu moba Yesu o ajinga pano pa ntanda, bañanga bavujile bingi. Onkao mambo, mingilo ya mu mulungu beyabanyanga mu bisemi byapusana pusana. Kisemi kimo kyaingilanga juba jimo nangwa moba avula inge bavula.

it-2 451-452

Nyimbo

Kununga pa bintu byo banengezhezhenga pa nzubo ya Yehoba, Davida wanengezhezhe bena Levi 4,000 ba kwimba nyimbo. (1Mo 23:4, 5) Pano bantu 4,000, bantu 288 bo “bafunjishe kwimbila Yehoba bulongo.” (1Mo 25:7) Banyimbi basatu abo ba, Asafwa, Hemani ne Yedutuna (ye batelanga’mba Etana) bo batangijilanga uno mwingilo wa bunyimbi. Byo kiji kuba’mba bano banabalume bajinga ba mu baana basatu ba kwa Levi abo ba Geleshoma, Kohati ne Melali, bano bakulumpe ba mikoka ya bena Levi basatu bo batangijilanga mwingilo wa bu nyimbi mu nzubo ya Lesa. (1Mo 6:16, 31-33, 39-44; 25:1-6) Baana ba bano banabalume basatu bajinga 24, kabiji bano bonse bajinga pa jibumba ja bantu 288 banyimbi bayukile kwimba bulongo. Mwana yense pa bano baana 24 bamusajile kupichila mu kuta bubale pa kumutongola kwikala mukulumpe wa jibumba ja banyimbi. Bonse bajinga na jibumba mwajinga bantu 11 bayukile “bulongo,” kwimba bo basajile mu baana babo ne mu bena Levi. Mu jino jishinda, banyimbi bena Levi 288 ([1 + 11] × 24 = 288) bebabenye mu mabumba 24 byonka byo kyajinga ku bañanga. Inge kya kuba banyimbi ‘bakifunjilenga’ 3,712 bebabenye mu mabumba 24 ko kuba’mba ku jibumba jimo banungileko banabalume 155. Kibena kulumbulula’mba mwina Levi umo mu basendwe, wajinga na bakufunjiisha 13. (1Mo 25:1-31) Byo kiji kuba’mba bajizhanga matolompita bajinga bañanga ko kuba’mba nabo bebavwangile mu jibumba ja bena Levi ja banyimbi.—2Mo 5:12; esakanyaiko Ba 10:8.

it-1 898

Balama Bibelo

Mu Nzubo ya Lesa. Davida byo ajinga pepi kufwa, wanengezhezhe bulonga byo bakengilanga pa nzubo ya Lesa, bena Levi, bakalama ba bibelo, ne bakwabo ba mingilo 4,000. Ano mabumba epimpunzhanyanga panyuma ya kupitapo mulungu umo. Bajinga na mwingilo wakuzhikijila nzubo ya Yehoba ne kumona kuba’mba bibelo bebishinkula ne kwibishinka pa kimye kyafwainwa. (1Mo 9:23-27; 23:1-6) Nangwa kya kuba bazhikijilanga nzubo ya Lesa, bimo baingilanga ne mwingilo a kutambula milambo yaletanga bantu yo baingijishanga pa nzubo ya Lesa. (2Mf 12:9; 22:4) Byo papichile myaka yavula, ñanga aye Yehoyada washingile manyi Yehoashi kwikala mfumu kabiji watongwele bakalama bamo balamanga bibelo bya nzubo ya Lesa kuzhikijila Yehoashi kuchina’mba bakamwipaya kwi Ataliya wajinga pa bufumu. (2Mf 11:4-8) Kabiji Mfumu Yosiya byo afumishenga bankishi mu kyalo, bakalama babibelo bo bamukwashishe kufumyamo bintu byonse byo baingijishanga pa kupopwela Baela. Bino bintu byonse bebisokejile kunsa ya muzhi.—2Mf 23:4.

Bishinka Bikwabo Byanema

w22.03 22 jifu. 10

Bupopweshi bwa Kine Bukemulengela Kwikala na Lusekelo

10 Tupopwela Yehoba kimye kyo twimbila pamo nyimbo na balongo ne banyenga. (Sala. 28:7) Bena Isalela bamonanga kwimba nyimbo amba lwajinga lubaji lwa mpopwelo yabo. Mfumu Davida wasajile bena Levi 288 kwikala banyimbi pa nzubo ya Lesa. (1 Moba 25:1, 6-8) Lelo jino, twakonsha kumwesha byo twatemwa Lesa inge ketwimbe nyimbo ya kumutota. Atweba bonse twakonsha kwimbila Yehoba nangwa kya kuba jiwi jetu kechi jawama ne. Langulukai pa kino: “Atweba bonse twituntula javula” mu ñambilo, bino kino kechi kitulengela kuleka kwamba mu kipwilo nangwa mu mwingilo ne. (Yako. 3:2) Kyo kimotu, twafwainwa kwimbila Yehoba nyimbo ya kumutota nangwa kya kuba tulanguluka’mba jiwi jetu kechi jawama ne.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

“Mambo ka Bena Kilishitu o Bakwatankena?”

w11 6/1 14-15

Jishinda Mumwekela Butemwe bwa Lesa

Nga mu ano moba kiji byepi? Bamo kibakatazha bingi kutendeka kukwantankana na bupopweshi bumo. Nangwa byonkabyo, Baibolo walumbulula kuba’mba Lesa kimye kyonse wingijisha jibumba jo asala pa kuba kyaswa muchima wanji. Kala Lesa waingijishanga bena Isalela, kabiji mu moba a bena Kilishitu batanshi Lesa wibengijishanga pa kuba kyaswa muchima wanji.

Nanchi kechi kyayilamo kushiinwa kuba’mba ne mu ano moba Lesa wingijisha bantu bamukookela kuba kyaswa muchima wanji byonka kyo kyanji kala nenyi? Kwambatu kine, ne ano moba byobyo kiji, kukwatankanya bapopweshi banji jo jishinda jimo mumwekela butemwe bwanji. Mu ano moba Yehoba ubena kwingijisha jibumba janji pa kufikizha byo akeba kubila bantu. Pano twakonsha kuyuka byepi jibumba janji? Akilangulukai pa bino bishinka byalondelapo.

▪ Bena Kilishitu bakwatankana kuba kyaswa muchima wa Lesa. (Mateo 24:14; 1 Timoti 2:3, 4) Yesu wakambizhe baana banji ba bwanga kusapwila mambo awama a Bufumu bwa Lesa ku bisaka byonse bya bantu. Uno mwingilo kechi wakonsha kwingijiwa bulongo kwa kubula jibumba jakwatankana ja ntanda yonse ne. Akilangulukai pa kino, kyapela kujisha muntu umo, bino inge bemwambila’mba mujishenga biumbi bya bantu, mwafwainwa kwikala na jibumba ja bantu bakwatankana bakwimukwasha kujisha bano bantu bulongo. Pa kuba’mba bengile bulongo uno mwingilo, bena Kilishitu bakine bafwainwa ‘kwingila na muchima umo,’ nangwa’mba “kumupopwela saka bakwatankana.” (Zefwaniya 3:9; Baibolo wa Byington) Nanchi bantu ba mu bisaka byonse, ba njimi yonse ne bisho byapusana pusana bakonsha kwingijila pamo saka bakwatankana kwa kubula lunengezho lwa kwibatangijila nyi? Kwambatu kine, kyakonsha kukatazha bingi.

▪ Bena Kilishitu bakine bakwatankana kuba’mba bekwashenga ne kwitundaika. Muntu wayuka kukanjila mitumba yalepa uji bunke, mwine wakonsha kusala pa kukanjila, kabiji kechi utaya kimye na kukwasha babena kukifunda ne. Pano inge waikala mu mapuso, bintu byakonsha kumukatazha bingi mambo kafwako wakonsha kumukwasha ne. Kinetu kwitolwela ke bumbulwa maana. (Byambo bya Maan18:1) Bena Kilishitu pa kuba’mba bengilenga bulongo mwingilo wibapele Yesu, bafwainwa kwitundaikanga ne kwikwasha mulwabo. (Mateo 28:19, 20) Kipwilo kya bwina Kilishitu kipaana mikambizho yaimena pa Baibolo, kifunjisha, ne kutundaika bonse pa kuba’mba babule kulefuulwa ne kukankalwa kuchinchika. Kwepi kwakonsha kuya bantu na kufunda bikeba Yehoba inge kechi kwajinga kupwila kwa bwina Kilishitu ko banengezha bulongo ne?​—Bahebelu 10:24, 25.

▪ Bena Kilishitu bakine bakwatankana kupopwela Lesa. Mikooko ya kwa Yesu yumvwa jiwi janji kabiji ikala “jitanga jimo” jo atangijila. (Yoano 10:16) Bena Kilishitu bakine kechi batanwa mu chechi ne mabumba a bupopweshi apusana pusana ne. Kabiji kechi bapusenamo mu byo baitabilamo ne. Pa kuba bonse ‘bamba na jiwi jimo.’ (1 Kolinda 1:10) Pa kuba’mba tukwatankane, twafwainwa kubanga bintu mo byalondankena. Jibumba jo banengezha bulongo jo jitukwasha kuba bino. Lesa upesha bantu banji inge bakwatankana mu bwanabwankazhi.​—Salamo133:1, 3.

Kutemwa Lesa na muchima yense ne kutemwa bukine bwa mu Baibolo kwaleta bavula mu jibumba ja Lesa. Bano bonse bafikizha bino ne bikwabotu bikebewa bya mu binembelo. Bakamonyi ba kwa Yehoba ke bantu bakwatankana kuba kyaswa muchima wa Yehoba mwaya ntanda yonse. Uno mulaye ubena kufika kwi abo wa kuba’mba: “Amiwa nkekala nabo ne kwenda mwi abo kabiji nkekala Lesa wabo ne abo bakekala bantu bami.” (2 Kolinda 6:16) Ano mapesho ne anweba mwakonsha kwikala nao inge mwatendeka kupopwela Yehoba Lesa mu jibumba janji.

MARCH 13-19

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | 1 BYAMBO BYA MOBA 27-29

“Kufunjisha Mwana mu Jishinda Jawama”

w05 2/15 19 jifu. 9

Kulama Bulongo Bwina Kilishitu Bwetu

9 Fundai ne Kushiinwa na Bukine bwa mu Baibolo. Kwiyuka atweba bene kwikala bakalume ba kwa Yehoba kwakonsha kukepana umvwe kechi kwaimena pa maana a mu Binembelo ne. (Filipai 1:9, 10) Mwina Kilishitu yense, ekale mwanyike nangwa mukulumpe, wafwainwa kushiinwa bulongo mwine amba bintu byo aitabila, bya kine bitanwa mu Baibolo. Paulo wakambizhe bakwabo ba mu lwitabilo amba: “Esekai bintu byonse; kakachilai akya kyalumbuluka.” (1 Tesalonika 5:21, 22) Bena Kilishitu bakyanyike baji mu bisemi byakamwa Lesa bafwainwa kuyuka’mba kechi bakonsha kwikala bena Kilishitu ba kine umvwe baketekela mu lwitabilo lwa bansemi yabo ne. Shanja Solomone, aye Davida, wamukambizhe’mba: ‘Umuyuke Lesa wa amiwa shobe, ne kumwingijila na muchima wobe yense.’ (1 Byambo bya Moba 28:9) Kumonatu konka shanji byo akoseshenga lwitabilo mwi Yehoba umvwe kechi kwamukwashishe pakatampe Solomone ne. Wafwainwe kumuyuka Yehoba aye mwine, kabiji waubile byonkabyo. Wamusashijile Lesa amba: ‘Pano mwane bampe milangwe ne maana, ngyuke mwa kwibatangijila bano bantu.’—2 Byambo bya Moba 1:10.

w12 4/15 16 jifu. 13

Twajijilai Kwingijila Yehoba na Muchima Yense

13 Kishinka kyaumvwanyika. Kyawama bingi byo tutanwa ku kupwila kwa kipwilo ne kwingilako mingilo ikwabo yawama nabiji mwingilo wa mu bujimi. Pano bino kwingijila Yehoba na muchima yense kwavwangamo byavula. (2 Moba 25:1, 2, 27) Inge mwina Kilishitu watemwa “bintu bya kunyuma” na muchima yense, ko kuba’mba bwikalo bwa mu ino ntanda, wibika mu kizumba kya kutaya bulunda bwanji ne Lesa. (Luka 17:32) Kanatu ‘twashikwa kintu kyatama ne kukakachila ku kintu kyawama’ bino pa tukafikilemo “kutwela mu Bufumu bwa Lesa.” (Loma 12:9; Luka 9:62) Onkao mambo, atweba bonse twayai tumone kuba’mba bintu bya mu buno bwikalo mwaangela Satana, nangwa biwametu byepi, kechi bitulengela kuleka kwingila na muchima yense mingilo ya Bufumu ne.—2 Ko. 11:14; tangai Filipai 3:13, 14.

w17.09 32 mafu. 20-21

“Chinchika . . . Kabiji Uye na Kwingila”

20 Mfumu Davida wabuujile Solomone amba Yehoba ukekala nanji kufikatu ne byo akapwisha kushimika nzubo ya Lesa. (1 Moba 28:20) Byambo byamwambijile bashanji byakwashishe Solomone kwingila nangwa kya kuba wajinga mwanyike kabiji kechi wayukile bintu byavula ne. Wachinchikile ne kuya na kwingila kabiji Yehoba wamukwashishe kushimika nzubo ya Lesa ikatampe mu myaka itanu na ibiji ne kichika.

21 Byonkatu Yehoba byo akwashishe Solomone, wakonsha kwitukwasha ne atweba kuchinchika ne kwingila bulongo mingilo yo etupa mu kisemi ne mu kipwilo. (Isa. 41:10, 13) Umvwe twachinchika mu kupopwela Yehoba, Yehoba uketupesha pa kino kimye ne kulutwe. Onkao mambo, ‘chinchikai ne kuya na kwingila.’

Bishinka Bikwabo Byanema

w17.03 29 mafu. 6-7

Kulamawizha Bulunda Inge Bulunda Bwenu Buji mu Kizumba

Davida wajinga na balunda bakwabo bamukwashanga mu bimye bya makatazho. Umo pa bano ke Hushai ye batongola mu Baibolo amba wajinga “mulunda wa kwa Davida.” (2Sa. 16:16; 1Moba 27:33) Kyamweka wajinga kinemanga mu kipango kya mfumu, kabiji wajinga mulunda nanji wa pa muchima ye abuulangako bintu byafyamika.

Kimye mwana wa kwa Davida aye Abisalomo kyo etumbijikile kwikala mfumu, bena Isalela bavula bamutundaikilenga, bino Hushai kechi byo byo aubile ne. Davida byo anyemenenga, Hushai wamulondejile. Davida waumvwine bingi bibi byo bamwalukijilemo ku mwananji ne ku balunda nanji bamo bo aketekejile. Pano bino, Hushai watwajijile kwikala wa kishinka kabiji wabikile bumi bwanji mu kizumba pa kuba’mba akwashe Davida kushinda balwanyi bamusatukijile. Hushai kechi waubile bino na mambo a kuba’mba wajinga wa mwingilo mu kipango kya mfumu ne, bino waubile bino mambo wajinga mulunda wa kishinka.—2 Sa. 15:13-17, 32-37; 16:15–17:16.

MARCH 20-26

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | 2 BYAMBO BYA MOBA 1-4

“Mfumu Solomone Wakankelwe Kufuukula Bulongo”

it-1 174 jifu. 5

Nzhita

Mu bukalama bwa kwa Solomone, bintu byavula byapimpwile mu nzhita ya bena Isalela. Mu bukalama bwanji kechi balwangapo makondo ne, pano bino wavuzhizhe makalaki ne bambili. (Monai KALAKI.) Bano bambili bavula wibapotanga ku Ijipita. Mizhi yo ashimikile mu kyalo momo alaminanga bino bilwilo bya nkondo. (1Mf 4:26; 9:19; 10:26, 29; 2Mo 1:14-17) Bino Yehoba kechi wapesheshe bino byaubilenga Solomone ne. Byo afwile bufumu bwa bena Isalela bwaabenepo ne kulengela nzhita kukooka. Byonka byanembele Isaya amba: “Malwa abo aba baya ku Ijipita na kukeba bukwasho, bonka baketekela mu bambili, baketekela mu makalaki a nkondo na mambo a kuba’mba avula, ne mu bambili ba nkondo, na mambo a kuba’mba bakosa. Pano bino, abo kechi baketekela mu Wazhila wa Isalela ne, kabiji kechi bamukebakeba Yehoba ne.”—Is 31:1.

it-1 427

Makalaki

Mu nzhita ya bena Isalela kechi mwajingapo makalaki a nkondo avula ne, kanatu mu kimye kya bukalama bwa kwa Solomone. Kyajinga bino mambo bakookelanga mukambizho wa Lesa wakainye kwivuzhizha bambili na mulanguluko kuzhikijila kisaka kyabo ku balwanyi. Uno mukambizho wibalengejile kubula kwingijisha makalaki avula mambo bambili bo bakokanga makalaki. (Mpi 17:16) Samwela byo ajimwinengako bantu pa bintu bikakebanga mfumu ye bakelenga, wibabujile’mba: “Ukasenda baana benu ba balume ne kwibabika mu makalaki anji.” (1Sa 8:11) Abisalomo ne Adoniya byo bakebelenga kwangata bufumu, bonse bekebejile makalaki ne banabalume 50 batangijileko lubilo kulutwe. (2Sa 15:1; 1Mf 1:5) Kabiji Davida byo ashinjile mfumu wa Zoba, washilepo bambili ba ku makalaki 100.—2Sa 8:3, 4; 10:18.

Mfumu Solomone byo akoseshenga nzhita yanji, wavuzhizhe makalaki kufika ku 1,400. (1Mf 10:26, 29; 2Mo 1:14, 17) Washimikile ne mizhi ikwabo mwakulamina makalaki ne bilwilo bya nkondo, kununga pa muzhi wa Yelusalema.—1Mf 9:19, 22; 2Mo 8:6, 9; 9:25.

Bishinka Bikwabo Byanema

w05 12/1 19 jifu. 6

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Bubiji wa Byambo bya Moba

2 Byambo bya Moba 1:11, 12. Lulombelo lwa kwa Solomone lwa kulomba maana ne milangwe kwi Yehoba lwamwesheshetu patoka byajinga mu muchima wanji. Netuwa milombelo yetu kwi Lesa imweshatu patoka biji mu michima yetu. Onkao mambo, kyanema kuyuka byo twakonsha kwamba mu lulombelo.

MARCH 27– APRIL 2

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | 2 BYAMBO BYA MOBA 5-7

‘Muchima Wami Ukekala Monka Kimye Kyonse’

w02 11/15 5 jifu. 1

Kange Muleke Kupwila Pamo Ne

Panyuma ya kupitapo myaka, Davida byo aikele mfumu mu Yelusalema, wakebeshe bingi kushimika nzubo mwakutumbijikila jizhina ja Yehoba. Bino na mambo a kuba’mba Davida walwanga makondo, Yehoba wamubujile’mba: “Kechi ukanshimikila nzubo mwa kutumbijikila jizhina jami ne.” Pa kuba wasajile Solomone mwana wa kwa Davida kuba’mba ye ukashimika ino nzubo. (1 Byambo bya Moba 22:6-10) Solomone wapaine nzubo ya Lesa mu 1026 B.C.E., panyuma ya kushimika ino nzubo pa myaka itanu na ibiji ne kichika. Ino nzubo yo ashimikile yatokeshe Yehoba ku muchima. Yehoba wamwambijile’mba: “Neizhijika ino nzubo yo washimika kabiji neinemeka kupichila mu kubikamo jizhina jami kikupu, kabiji meso ami ne muchima wami bikekala monka kimye kyonse.” (1Bamfumu 9:3) Inge bena Isalela batwajijila kwikala bakishika, Yehoba inge watwajijile kwibapesha na mambo aino nzubo. Pa kuba inge bamusatukjile ne kuleka kuba byawama, ne Yehoba naye inge walekele kwibapesha ne kulengela yoya “ino nzubo ikekalatu ke milumba ya bikulukulu.”—1 Bamfumu 9:4-9; 2 Byambo bya Moba 7:16, 19, 20.

it-2 1077-1078

Nzubo ya Lesa

Mpito. Ino nzubo yaikeleko kufika mu mwaka wa 607 B.C.E., mo beyonawine ku mfumu wa bena Babilona aye Nebukaneza. (2Mf 25:9; 2Mo 36:19; Ye 52:13) Na mambo a kuba bena Isalela batendekele kupopwela bankishi, Lesa waswishishe bena Yuda ne bena Yelusalema kwibamanyika ne kupukula byonse bya buneme byajinga mu nzubo ya Lesa. Kabiji nzubo ya Lesa beilekelejile bingi pa myaka imo. Mfumu Shishaka wa bena Ijipita wasendele bya buneme byajingamo mu mwaka wa (993 B.C.E.) mu bukalama wa kwa Lehoboma mwana Solomone. Kino kyamwekele byo papichile myaka 33 kufuma po bapaine ino nzubo kwi Lesa. (1Mf 14:25, 26; 2Mo 12:9) Mfumu Asa walamine kufuma (977-937 B.C.E.) wanemekele bingi nzubo ya Yehoba. Bino na mambo a kukeba kuzhikijila muzhi wa Yelusalema, wafuukwilepo kintu kya kubula maana. Wafuukwilepo kubozha Mfumu Benehadada wa bena Silya. Wamupele Siliva ne Ngolode yo balaminanga mu bya buneme mu nzubo ya Yehoba kuba’mba apwishe lulayañano lo alayañene ne Baasha Mfumu wa mu Isalela. —1Mf 15:18, 19; 2Mo 15:17, 18; 16:2, 3.

Bishinka Bikwabo Byanema

w10 12/1 11 jifu. 7

Lesa “Wayuka Michima ya Bantu”

Twakonsha kutundaikwa na byambo byalombele Solomone. Bakwetu bantu kechi bakonsha kuyuka bintu byo tubena kupitamo—nabiji bulanda ne misongo yo twikala nayo ne.” (Byambo bya Maana 14:10) Bino Yehoba wayuka bintu byo tupitamo kabiji wituta bingi muchima. Kumubula bintu byo tubena kutapitamo kwakonsha kwitulengela kukasuluka mu milanguluko. Baibolo witubula’mba “Saka mutaya bijikila byenu kwi aye, mambo wimuta muchima.”—1 Petelo 5:7.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

“Twakonsha Kuba Byepi Inge Twakankalwa Kutanwa ku Kivuluko na Mambo a Bintu Bimo?”

w93 2/1 31

Mepuzho Kufuma ku Batanga

Inge mwina Kilishitu wakankalwa kutanwa ku Kivuluko na mambo a kukolwa nangwa waikala pa lwendo, nanchi kijitu bulongo kwikala na Kivuluko bunke bwanji mu ñondo walondelapo nyi?

Bena Isalela baikalanga na Kijiilo kya Lupitailo pa mwaka pa mwaka mu ñondo mutanshi wa Nisanyi pa 14 (nangwa’mba wa Abibi). Bino kuji lunengezho lwibakwashanga luji pa Kubala 9:10, 11. Paamba’mba: “Buula bena Isalela amba, ‘Umvwe muntu mwi anweba nangwa wa mu bisemi byenu bikeya kulutwe wizhilulula na mambo a kukwata pa muntu wafwa nangwa uji pa lwendo lwalepa, naye wafwainwa kunengezha nyama wa Kijiilo kya Lupitailo kwi Yehoba. Bafwainwa kumunengezha mu ñondo wa bubiji [wa Iyala, nangwa’mba wa Zivi], pa juba ja bu 14, kimye kya muntuwa muntuwa. Bakamujiile pamo na bashinkwa babula mbizho ne na bishu byalula.’”

Bena Isalela kechi bebapelepo moba abiji a kwikelamo na Kijiilo kya Lupitailo (Nisanyi 14 nangwa pa Zivi 14) o bakonsheshe kwisajilapo abo bene monka mo bakebela ne. Luno lunengezho lwa kwikala na Kijiilo kya Lupitailo mu ñondo walondelapo kechi lwajinga lwa bonsetu ne. Lwajinga lwa kukwasha mwina Isalela waikalanga wa muzhilo pa Nisanyi 14, nangwa inge wafumapo waya kwalepa bingi.

Kimyetu kyo baambapo mu Baibolo kyo baubile bino bantu bavula ke mu moba a mfumu wa kishinka Hezekiya. Kino kyajinga kimye kyo atendekeshe jikwabo kwikala na Kijiilo kya Bashinkwa Babula Mbizho. Baubile bino mambo bañanga ne bantu kechi bajinga na kimye kyakwinengezha bulongo mu ñondo mutanshi ne. Kyo kyalengejiile kwikala na kino kijiilo mu ñondo walondejilepo pa juba ja bu 14.​—2 Byambo bya Moba 29:17; 30:1-5.

Bayudea baikalanga na Kijiilo kya Lupitailo pa juba jonka jibakambizhe Lesa, kanatu inge kwaikala kibalengela kukankalwa. (Kulupuka 12:17-20, 41, 42; Bena Levi 23:5) Yesu ne baana banji ba bwanga nabo baikele na kijiilo kwesakana na byaambile Mizhilo ya Mosesa. Kechi balengulwile jino juba ne. Luka wanembele’mba: “Juba jitanshi ja Kijiilo kya Bashinkwa Babula Mbizho jafikile, jo batapishishangapo nyama wa Kijiilo kya Lupitailo; onkao mambo, Yesu watumine Petelo ne Yoano amba: ‘Yainga mukanengezhe ko tusakujiila Kijiilo kya Lupitailo.’”​—Luka 22:7, 8.

Pa jonka ja juba Yesu watendekeshe kijiilo kikalako pa mwaka pa mwaka bena Kilishitu kyo batela’mba Kijiilo kya Nkambo kya Mabanga. Bena Kilishitu banemeka bingi kutanwa ku kino Kijiilo. Jino ke juba jenema bingi ku Bakamonyi ba kwa Yehoba bonse. Mambo Yesu wakambizhe’mba: “Saka muba kino mu kumvuluka.” (Luka 22:19) Onkao mambo pa mwaka pa mwaka Bakamonyi ba kwa Yehoba bafwainwa kwinengezhezha jimo saka kwashala bañonde pa kuba’mba kukabule bya kwibatabankanya pa jino juba. Kijiilo ya Nkambo kya Mabanga uno mwaka kikekalako pa Kibiji pa 6 April 1993, pa kimye kizhikilapo juba koko kwenu.

Mwina Kilishitu wakonsha kubulatu kutanwa ku kino kijiilo inge kwamweka bintu byakatazha bya kubula kuketekela nabiji kukolwa nangwa inge ñendelo yakatazha. Twakonsha kuba byepi inge kyaikala bino?

Ku Kivuluko bapishamo shinkwa wabula mbizho ne binyu. Aba bashingwa na mupashi wazhila wa Lesa, bo basala kuya na kwikala mwiulu bo bonkatu bajako ne kutamamo binyu. (Mateo 26:26-29; Luka 22:28-30) Inge ujako pa mwaka pa mwaka wakolwa walalatu ku nzubo nangwa uji mu mwanya mu kipatela, bakulumpe mu kipwilo bakonkako bakanengezha shinkwa ne binyu bya kumutwajila. Bakatanga binembelo byaamba pa Kivuluko ne kumupa shinkwa ne binyu. Inge mushingwa wafumapo, wafwainwa kutanwa ku Kivuluko ku kipwilo kiji ko aya.

Kwesakana na bino byo twaambapo, mwina Kilishitu washingwa wakonshatu kwikala na Kijiilo kya Nkambo kya Mabanga mu ñondo walondelapo (panyuma ya kupitamo moba 30), byonka byaamba Kubala 9:10, 11 ne kyamwekele kyanembwa pa 2 Byambo bya Moba 30:1-3, 15, kanatu inge bintu byakatazha bingi.

Bino abo baji mu jitanga jikwabo ja “mikooko ikwabo” ya kwa Yesu baji na luketelelo lwa kwikala myaka ne myaka mu paladisa pano pa ntanda kechi bebakambizha kuja shingwa ne kutoma binyu ne. (Yoano 10:16) Kyanema bingi kutanwako ku Kivuluko, pano bino kechi bajako ku bipashañano ne. Onkao mambo inge wakolwa nangwa uji pa lwendo, kabiji wakankalwa kupwila pamo na kipwilo pa jino juba mabanga, aye mwine wakonsha kutanga Binembelo byaamba pa Kivuluko (kikatakata binembelo byaamba pe Yesu byo atendekeshe kino kijiilo) ne kulomba Yehoba kupesha kuno kupwila mwaya ntanda yonse. Bino kafwako lunengezho lwaswisha kwikala na kuno kupwila nangwa kutanga binembelo byaamba pa Kivuluko mu ñondo walondelapo ne.

APRIL 10-16

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | 2 BYAMBO BYA MOBA 8-9

“Mfumu Wamukazhi wa ku Sheba Wanemekele Bingi Maana”

w99 11/1 20 jifu. 4

Mu Bupanyi Mufuma Byawama

Mfumu wamukazhi wa ku Sheba waubile kintu kyanema bingi. Waingijishe kimye ne ngovu yanji pa kuya na kumona Solomone. A uno mfumu wa mukazhi wa Sheba waikalanga ku kabeta ka bulenge bwa kitelwa luno amba Yemen; onkao mambo jibumba ne ngamela banji baendele mamailoshi 1,000, inge makilomita afwainwa kwikala 1,600 pa kubatu’mba bafike ku Yelusalema. Byonkatu byaambile Yesu amba, “wafumine kwapela ntanda.” Mambo ka uno mfumu wamukazhi wa ku Sheba o aendejile museke walepa bibye? Waendele uno museke kuba’mba ‘akomvwe maana a kwa Solomone.’—Luka 11:31.

w99 7/1 30 mafu. 4-5

Lwendo Mwafumine Bintu Byawama

Mfumu wamukazhi wa ku Sheba “wafikile mu Yelusalema na jibumba jikatampe, ne na bangamela basendele manyi a balasama ne ngolode yavula bingi ne mabwe akwabo a buneme.” (1 Bamfumu 10:2a) Bamo baamba’mba pa jino “jibumba jikatampe” pajinga ne bashikale basendele bilwilo bya nkondo. Kino kintu kishika mambo uno mfumu wamukazhi wajinga bingi na bulume kabiji wasendele mali avula ne bipe bya buneme.

Yukai kuba’mba uno mfumu wamukazhi wayukile kuba’mba Yehoba ye walengejile Solomone kuya nkuwa. Onkao mambo, lwendo lwanji kechi lwajingatu lwa kwisamba pa bya busulu ne. Pano bino, kintu kine kyo aendejile ke kuteleka ku maana a kwa Solomone ne kufunda pe Lesa wanji aye Yehoba. Byo kiji kuba’mba uno mfumu wamukazhi kyamweka wafumine mu kisemi kya kwa Shema nangwa Hamu, bajinga bapopweshi ba Yehoba, kyamweka wakebeshe bingi kuyuka bupopweshi bwa bashakulu banji.

w99 7/1 30-31

Lwendo Mwafumine Bintu Byawama

Mfumu wamukazhi wa ku Sheba wakuminye bingi pa maana ajinga ne Solomone ne kubaya kwa bufumu bwanji kya kuba “bulume bonse bwamupwile.” (1 Mfumu10:4, 5) Bamo bamba’mba bino byambo bilumbulula’mba “kafwako mupashi washajile mwi aye ne.” Shayuka umo waambile ne kuba’mba bino byambo bilumbulula’mba wapungijile. Uno mfumu wamukazhi wakuminye bingi pa bintu byo aumvwine ne byo amwene. Waambile kuba’mba bakalume ba kwa Solomone bo balusekelo mambo bateleka ku maana a mfumu, kabiji watotele Yehoba pa kubika Solomone pa jintanda ja bufumu. Kepo apele mfumu Solomone bya bupe bya mutengo mukatampe ne ngolode yavula bingi ya mali afika ku madola 40,000,000 mu mali akatataka. Kabiji Solomone naye wapele uno mfumu wamukazhi “bintu byonse byo akebelenga ne byo alombele.”—1 Bamfumu 10:6-13.

it-2 990-991

Solomone

Mfumu wamukazhi byo amwene lukumo lwa nzubo ya Lesa, nzubo ya kwa Solomone, tebulu wanji, bakaseya banji, bantu banji baleta kajo ne byo bavwajile ne bitapisho bya kusoka byo batapishanga ku nzubo ya Yehoba kimye kyonse, “ponkapo bulume bonse bwamupwile.” Onkao mambo, waambijile mfumu Solomone amba: “Sawakya ye naumvwine mu kyalo kyami pa mambo a mingilo yenu ne maana enu wa kine.” Kabiji waambile ne kuba’mba bakalume benu bemana kimye kyonse kwi anweba na kuteleka ku maana enu, bo balusekelo. Na mambo a bino byonse watakaikile Yehoba pa butemwe bo amwesheshe bena Isalela pa kutongola Solomone kwikala mfumu wabo wa kwibachibila mambo monka mo aolokela.—1Mf 10:4-9; 2Mo 9:3-8.

Bishinka Bikwabo Byanema

it-2 1097

Jitanda

Jitanda ja mfumu wa bena Isalela jo balumbulula bingi bulongo ke ja mfumu Solomone. (1Mf 10:18-20; 2Mo 9:17-19) Jino jitanda wijibikile mu “nzubo ikatampe” yo ashimikile pa mutumba wa Moliya mu Yelusalema. (1Mf 7:7) Jino jitanda wijilengele na ‘meno a nzovu ne kwijishinga ngolode yo batubwile bulongo. Kabiji kunyuma yajo kwajinga ka musemi kazhinguluka ne pakubika maboko konse kubiji.’ Nangwa kya kuba meno a banzovu o obaingijishe pa kulenga kino kipona kya bufumu, bino kwesekana na mikambizho yo bebapele pa kulenga nzubo ya Lesa kyamweka baingijishe mapulanga ne meno a nzovu obashingileko ngolode yo batubula. Bantu bamonanga jino jitanda amba bejilenga na meno a banzovu ne ngolode. Panyuma ya kwamba pa bya kunyatapo pa kuya ku jitanda bitanu na kamo, Baibolo watwajijila’mba: “Bipashañano bibiji bya mabokwe saka byaimana ku mbaji ya pa kubika maboko. Kabiji kwajinga mabokwe 12, aimene pa kunyanta patanu na kimo, bokwe umo konse konse kwapela pa kunyanta patanu na kimo.” (2Mo 9:17-19) Mabokwe o babikileko emenako bulume bwa bukalama. (Nte 49:9, 10; Lum 5:5) Mabokwe 12 obabikileko kyamweka emenako mikoka 12 ya bena Isalela, kabiji kyamweka ano mabokwe emenako byo batundaikanga ne kukookela buno bufumu. Kabiji ku jino jitanda kwajinga ne kya kunyatapo maulu kyo balengele na ngolode. Jino jitanda bejilengele na meno a nzovu ne na ngolode, ne mabokwe kulutwe pa bya kunyatapo pa kuya ku jitanda. Kafwako jitanda jikwabo ja bufumu ja esakene na jino ne. Matanda onse bashayuka ba bya kupoyapoya o bataana, bipikichala biji pa bibumbwaloba nangwa o baambapo mu mabuku akala kechi akijile jino jitanda ne. Byonkatu byanembele nembi wa buku wa Byambo bya Moba amba: “Kechi kwajingapo bufumu bukwabo bwalengele jitanda jajinga nobe jino ne.”—2Mo 9:19.

APRIL 17-23

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | 2 BYAMBO BYA MOBA 10-12

“Kumvwina Lujimuno Mufuma Byawama”

w18.06 13 jifu. 3

Inge Bamubijile Bibusa kwi Lesa

Lehoboma kyamukatezhe kufuukulapo bulongo. Inge walondejile byakebelenga bantu, aye mwine, balongo banji ne boba baingijilanga mu kipango inge kechi baikele na bintu byawamisha ne, kabiji inge kechi batambulanga bintu byavula ku bantu ne. Kabiji inge wakaine byakebelenga bantu, bantu inge bamusatukijile. Pano waubile byepi? Uno mfumu wayile na kulomba maana ku banabalume bakulumpe bonka bafundangako Solomone maana. Pano bino, Lehoboma walengulwile maana amubuujile bakulumpe, pakuba waipwizhe bansongwalume mo bakomenanga. Walondejile byo bamufunjile kabiji wafuukwilepo kumanyika bantu. Wibakumbwile’mba: “Batata bemutwikile kikonkoji kyanema, pakuba amiwa nkanungapo pa kikonkoji kyenu. Batata bemukambulanga na bikote, bino amiwa nkemukambulanga na bikote bitanta nobe tuminye.”—2 Moba 10:6-14.

w01 9/1 28-29

Bintu Byakonsha Kwimukwasha Kufuukula Bulongo

Yehoba witupa balongo ne banyenga mu kipwilo, bakoma mu maana a kuyuka Lesa botwakosha kwisamba nabo pa bintu byo tubena kukeba kufuukula. (Efisesa 4:11, 12) Pa kwipuzha bakwetu kechi twafwainwa kwipuzhanga bantu bavula kufikatu ne byo tusa kutana muntu usa kwamba byo tubena kukeba apa bino twalondela byo etubula ne. Twafwainwa kuvulukanga byamwekejile Lehoboma. Byo akebelenga kufuukulapo bintu byanema bya mu bwikalo, bakulumpe bakoma mu maana baingijilanga pamo na bashanji bamujimwineko mu jishinda jawama. Nangwa byonkabyo, aye wakaine kumvwina byo bamubujile ne kufuukulapo kulondela bya mubujile bansongwalume bakwabo mo bakomenanga. Mu kulondela bya mubujile bakwabo mwafumine kalulu kavimba meso, mambo bamutambwile lubaji lukatampe lwa bufumu bwanji.—1 Bamfumu 12:1-17.

Inge mubena kukeba bukwasho, mwafwainwa kwipuzhanga baji na myaka yavula, bayuka bulongo binembelo kabiji banemeka mafunde a mu Baibolo. (Byambo bya Maana 1:5; 11:14; 13:20) Mwafwainwa kwikalangapo na kimye kya kulanguluka pa mafunde aamba pa lutakatazho lo muji nalo ne pa bishinka byo mwatana. Kuba bino kukemukwasha kumwenanga bintu mwibimwena Yehoba kabiji mukafuukulanga bintu bulongo.—Filipai 4:6, 7.

it-2 768 ¶1

Lehoboma

Muchima wa bwitote wajinga ne Lehoboma walengejile bantu bonse kumunyema. Bena Benjamina ne bena Yuda yo mikokatu yashajile nakutundaika ba mu nzubo ya kwa Davida. Kabiji bakwabo batundaikilenga buno bufumu bajinga bañanga ne bena Levi ba mu bufumu bonse bubiji ne bantutu bakwabo ba mu mikoka jikumi ya bena Isalela.—1Mf 12:16, 17; 2Mo 10:16, 17; 11:13, 14, 16.

Bishinka Bikwabo Byanema

it-1 966-967

Bambuzhi bapasha Bandemona

Byambo byaambile Yoshua biji pa Yoshua 24:14 bimwesha’mba bena Isalela batendekele kupopwela bankishi byo bajinga mu buzha mu Ijipita. Kabiji Ezikyo naye waambile’mba bena Isalela kechi balekele kupopwela bankishi ne, nangwatu kimye kyo bafumine mu buzha mu Ijipita. (Ezi 23:8, 21) Na mambo a kino bashayuka bamo baamba’mba kino kyalengejile Yehoba kupaana mukambizho wa kwibakanya kutapisha “bitapisho ku bandemona bapasha bambuzhi.” (Le 17:1-7) Kabiji Yeloboma byo “etongwejile mwine bañanga ba pa mapunzha atuntama ne ba bandemona bapasha bambuzhi” (2Mo 11:15) kimwesha’mba bupopweshi bwa kupopwela bandemona bapasha bambuzhi bwakijinga mu bena Isalela. Buno bupopweshi bwavujile bingi mu Ijipita kikatakata ku buyeke bwa Ijipita. Shayuka wa bya mpito aye Herodotus (II, 46) wanembele’mba ku bupopweshi bwa bena Ijipita ko kwafumine bupopweshi wa Bangiliki bwa kupopwela lesa wabo aye Pan ne satyrs lesa wa bichi watundaikanga bankishi ne binyu. Ye balenganga na masengo, mukila ne maulu a mbuzhi. Bamo baamba’mba bano bankishi bobapopwelanga ku bantu babulanga kwakamwa Lesa wa kine bamwekanga aku nobe nyama aku nobe muntu, ko kwafumine kisho kya kulenga kipikichala kimwesha Satana uji na masengo, mukila ne mikono ya mbuzhi. Kino kisho kyavujile bingi ku bena Kilishitu ba bubela mu kimye kyazhiyile bupopweshi bwa kine.

Bano ba lesa bajinga na boya bapasha bambuzhi kechi bayukanyikwa bulongo ne. Nangwa kya kuba bamo baamba’mba bano bajinga bambuzhi ba kine nangwa kampe bankishi bobalengele nobe bambuzhi, kechi pajipo bishinka bimwesha bino ne. Nangwatu binembelo kechi byalumbulula bulongo byo bamwekanga ne. Byambo byo baingijisha bimwesha’mba bantu bebapopwelanga bano ba lesa balungulukanga’mba bano ba lesa bamwekanga nobe bambuzhi nangwa’mba bajinga na boya. Kwingijisha kino kyambo kya mbuzhi kulumbulula mpopwelo yonse ya bankishi. Kino kyambo kya bankishi kwesekana na byo bekilumbulula mu mabuku avula, bekifumya ku kyambo kilumbulula munkinyi ulenga mbolezha kwingijisha tuvwi twa banyama. Nangwa byonkabyo, kino kechi kibena kulumbulula’mba bano bankishi bebalenga kwingijisha tuvwi twa banyama ne.—Le 26:30; Mpi 29:17.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

“Funjishainga bo Mufunjisha Baibolo bya Kutaana Mikumbu ya Mepuzho o Baji Nao?”

be 69 mafu. 4-5

Yukai Bya Kukumbula

Umvwe ye mufunjisha Baibolo nangwa mukwenu wa mu lwitabilo wimwipuzha kintu kyo afwainwa kuba pa bintu bimo, mwakonsha kukumbula’mba ka? Anweba mwakonsha kuyuka byo mwakonsha kuba. Pano bino, muntu yense wafwainwa kwisendela mwine kisendwa kya byoafuukulapo mu bwikalo bwanji. (Nga. 6:5) Mutumwa Paulo walumbulwile’mba watundaikile bantu bo asapwilangako ‘kwilukokela lwitabilo.’ (Loma 16:26) Kino ke kya kumwenako kyawama kyo twafwainwa kulondela. Muntu ufuukula bintu na mambo a kukebatu kutokesha pa muchima umufunjisha Baibolo nangwa kukeba kutokesha muntu mukwabo, ko kuba’mba ubena kwingijila bantu kechi ubena kwikela mwayila lwitabilo ne. (Nga. 1:10) Onkao mambo, mukumbu wa kubula kupita mu mbaji kampe kechi wakonsha kukwasha yewo ubena kwipuzha ne.

Pano mwakonsha kukumbula byepi mwayila lutangijilo lwa mu Baibolo? Mwakonsha kutongola mafunde ne bya kumwenako biji mu mashimikila a mu Baibolo alamata ku byobyo bintu byo ajimo. Kimye kimo, mwakonsha kumubula bya kupesapesa kuba’mba akemwene mwine oo mafunde ne byobyo bya kumwenako. Mwakonsha ne kwisambapo pa oo mafunde ne buneme bwa byobyo bya kumwenako, bino kwa kubula kwibingijisha ku kyokyo kintu kyo mubena kwisambapo. Mwipuzhai umvwe wamonamo kintu kimo kyakonsha kumukwasha kufuukula kintu bulongo. Mukoseshai kulanguluka mwayila ano mafunde ne bino bya kumwenako kumona kintu kyakonsha kutokesha Yehoba pa muchima. Mu jino jishinda ko kuba’mba mubena kumukwasha ‘kwikala na maana alumbuluka a kupima ne kuyuka byawama ne byatama.’—Hebe. 5:14.

APRIL 24-30

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | 2 BYAMBO BYA MOBA 13-16

“Ñanyi Kimye kyo Twafwainwa Kuketekela mwi Yehoba?”

w21.03 5 jifu. 12

Anweba Bansongwalume, Mwafwainwa Kuba Byepi pa Kuba’mba Bantu Bemuketekele?

12 Byo akijingatu nsongwalume, Mfumu Asa wipelwile kabiji kechi wajinga na moyo ne. Kimye kyo aswaine shanji aye Abiya pa bufumu, Asa watendekele mukwekele wa kufumyamo bankishi mu kyalo. Kabiji “waambijile bena Yuda kukeba Yehoba Lesa wa bashakulu babo ne kulondela Mizhilo ne mikambizho yanji.” (2 Moba 14:1-7) Kabiji kimye Zela mwina Etiopya kyo aishile na kulukuka Yuda na nzhita ya bashilikale 1,000,000, Asa walombele bukwasho bwa Yehoba ne kwamba’mba: “Anweba Yehoba, kechi kyakatazha kwi anweba kukwasha bantu bavula nangwa boba babula ngovu ne. Anweba Yehoba Lesa wetu, tukwashai, mambo twakinka manungo mwi anweba.” Abino byambo byawama bimwesha kuba’mba Asa waketekejile mwi Yehoba amba ukamupulusha ne kupulusha bantu banji. Asa waketekejile mwi Shanji wa mwiulu, kabiji “Yehoba wakwashishe Asa ne bena Yuda kushinda bena Etiopya.”—2 Moba 14:8-12.

w21.03 5 jifu. 13

Anweba Bansongwalume, Mwafwainwa Kuba Byepi pa Kuba’mba Bantu Bemuketekele?

13 Kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne, Asa waumvwine bingi moyo kimye kyo bamulukukile ku nzhita ya bashilikale 1,000,000. Bino na mambo a kuba’mba waketekejile mwi Yehoba, Asa washinjile. Pano bino, kyataminekotu ke kya kuba’mba, Asa byo aikele na lukatazho lucheche, kechi waipwizhe Yehoba ne. Kimye kyo bakebelenga kumulukuka kwi mfumu watamine bingi wa bena Isalela aye Baasha, Asa walombele bukwasho bwa mfumu wa Silya. Kino kyo afuukwilepo kuba kyaletele malwa akabotoka! Kupichila mwi ngauzhi wanji Hanani, Yehoba wabuujile Asa amba: “Na mambo a kuba mwaketekejile mwi mfumu wa Silya ne kubula kuketekela mwi Yehoba Lesa wenu, nzhita ya mfumu wa Silya yapuluka mu kuboko kwenu.” Kufumatu kikye kimye, Asa walwilengatu makondo kimye kyonse. (2 Moba 16:7, 9; 1 Mfu. 15:32) Tubena kufunjilako ka?

w21.03 6 jifu. 14

Anweba Bansongwalume, Mwafwainwa Kuba Byepi pa Kuba’mba Bantu Bemuketekele?

14 Twajijilai kwipelula ne kukinka manungo mwi Yehoba. Kimye kyo mwabatizhiwe, mwamwesheshe luketekelo lukatampe mwi Yehoba. Kabiji Yehoba waumvwine bingi bulongo kwimutambwila mu kisemi kyanji. Kintu kyo mwafwainwa kuba luno ke kutwajijila kuketekela mwi Yehoba. Kyapeela bingi kuketekela mwi Yehoba pa kufuukula bintu bikatampe mu bwikalo. Bino mwafwainwa kubanga byepi inge kechi mubena kufuukula bintu bikatampe ne? Kyanema bingi kuketekela mwi Yehoba pa kufuukula bya kuba, nabiji pa kusala bya kisangajimbwe, nkito, ne pa kwibikila bikonkwanyi mu bwikalo. Kange muketekelenga mu maana enu ne. Pakuba mwafwainwa kukebakeba mafunde a mu Baibolo akonsha kwimukwasha, ne kwiengijisha pa kufuukulapo kyo mukeba kuba. (Maana 3:5, 6) Umvwe mwauba bino, mukasangajika Yehoba kabiji balongo ne banyenga mu kipwilo bakemunemeka.—Tangai 1 Timoti 4:12.

Bishinka Bikwabo Byanema

w17.03 19 jifu. 7

Ingijilainga Yehoba na Muchima Yense!

7 Atweba bonse twafwainwa kumona inge kine twipana kwi Lesa na muchima yense. Mwakonsha kwishikisha’mba, ‘Nanchi nafuukulapo kusangajika Yehoba, kutundaika mpopwelo ya kine, ne kukwasha kipwilo kwikala kyatoka kyabula kaneneno nyi?’ Kechi kyapeelele Asa kufumyapo bankambo yanji ba Maaka pa kifulo kyabo kya bu “inamfumu” mu Yuda ne. Kimye kimo, ne anweba mwakonsha kupitapo mu bintu bimo bikebewa kuchinchika byonka byaubile Asa. Mwakonsha kuba byepi inge umo wa mu kisemi nangwa mulunda nenu bamupanga mu kipwilo na mambo a kuba’mba walenga mambo kabiji wakana kulapila? Nanchi mwakonsha kuleka kupwanañana nanji nyi? Muchima wenu wakonsha kwimulengela kuba ka?

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu