CHAPTA 4

Wetin Mek Wi fɔ Rɛspɛkt di Wan dɛn We De Oba Wi?

“Una fɔ rɛspɛkt ɔlman.”—PITA IN FƆS LƐTA 2:17.

1, 2. (a) Wetin mek i nɔ kin izi fɔ rɛspɛkt di wan dɛn we de oba wi? (b) Us kwɛstyɔn dɛn wi gɛt fɔ tɔk bɔt?

YU DƆN ɛva si aw smɔl pikin kin biev we i nɔ want du wetin dɛn dɔn tɛl am fɔ du? Di we aw i de mek in fes de sho klia wan se i nɔ want du wetin dɛn tɛl am. I go yɛri wetin in mama ɛn papa tɛl am fɔ du, ɛn i no se i fɔ rɛspɛkt dɛn. Bɔt i jɔs nɔ want fɔ obe dɛn. Dis ɛgzampul de sho wetin kin apin to wi ɔl.

² Sɔntɛnde, i nɔ kin izi fɔ lɛ wi rɛspɛkt di wan dɛn we de oba wi. I kin at fɔ lɛ yu rɛspɛkt di wan dɛn we de oba yu? If na so i bi, nɔto yu wan gɛt dis kayn prɔblɛm. Wi de na tɛm we pipul dɛn nɔ gɛt wan rɛspɛkt fɔ di wan dɛn we de oba dɛn. Bɔt di Baybul se wi fɔ sho rɛspɛkt fɔ di wan dɛn we de oba wi. (Prɔvabs 24:21) I impɔtant fɔ lɛ wi du dis so dat Gɔd go kɔntinyu fɔ lɛk wi. So wi go want fɔ gɛt ansa to dɛn kwɛstyɔn ya: Wetin mek i nɔ kin izi fɔ rɛspɛkt di wan dɛn we de oba wi? Wetin mek Jiova se wi fɔ rɛspɛkt dɛn, ɛn wetin go ɛp wi fɔ du dat? Ɛn aw wi go sho se wi rɛspɛkt di wan dɛn we de oba wi?

WETIN MEK I NƆ KIN IZI FƆ RƐSPƐKT DI WAN DƐN WE DE OBA WI?

3, 4. Aw mɔtalman bigin sin? Wetin mek sin kin mek i nɔ izi fɔ lɛ wi obe di wan dɛn we de oba wi?

³ Lɛ wi tɔk smɔl bɔt tu rizin we kin mek i nɔ izi fɔ lɛ wi rɛspɛkt di wan dɛn we de oba wi. Fɔs, wi na pipul dɛn we de sin; sɛkɔn, di wan dɛn we de oba wi dɛnsɛf de sin. I dɔn te we mɔtalman bigin sin. Wi bigin sin frɔm di tɛm we Adam ɛn Iv nɔ bin du wetin Gɔd tɛl dɛn fɔ du na di gadin we bin de na Idɛn. So sin bigin di tɛm we mɔtalman bigin mek trangayes pan Gɔd. Frɔm da tɛm de, te naw, mɔtalman nɔ kin want du wetin dɛn tɛl am fɔ du.—Jɛnɛsis 2:15-17; 3:1-7; Sam 51:5; Lɛta Fɔ Rom 5:12.

⁴ Bikɔs wi de sin, i izi fɔ mek wi fil prawd ɛn fil big bɔt wisɛf. Bɔt i kin at fɔ mek wi ɔmbul. If wi want fɔ bi pɔsin we ɔmbul, wi gɛt fɔ tray tranga wan fɔ du dat. Ilɛksɛf wi dɔn sav Gɔd fɔ lɔng tɛm, if wi nɔ tek tɛm, wi go bigin mek trangayes ɛn fil prawd bɔt wisɛf. Fɔ ɛgzampul, Kora bin fetful to Jiova ɛn i bin de wit Jiova in pipul dɛn we dɛn bin de sɔfa. Bɔt leta, i bin want fɔ de oba bɔku pipul dɛn, so dis mek i tɔk to ɔda pipul dɛn fɔ mek dɛn chalenj Mozis we bin ɔmbul pas ɔlman na di wɔl da tɛm de. (Di Nɔmba Dɛm 12:3; 16:1-3) Lɛ wi tink bak bɔt Kiŋ Uzaya. I bin so prawd dat i go insay di tɛmpul ɛn du sɔntin we Jiova bin dɔn se na prist dɛn nɔmɔ fɔ du. (Sɛkɛn Kronikul 26:16-21) Jiova bin pɔnish dɛn pipul ya fɔ wetin dɛn bin du. Dɛn ɛgzampul ya na wɔnin fɔ wi so dat wi nɔ go mek wisɛf prawd ɔ nɔ rɛspɛkt di wan dɛn we Gɔd dɔn put oba wi.

5. Aw mɔtalman dɛn de yuz dɛn pawa?

⁵ Di wan dɛn we de rul wi kin du tin dɛn we kin mek i nɔ izi fɔ lɛ wi rɛspɛkt dɛn. Bɔku pan dɛn wikɛd, dɛn de kɔs pipul dɛn, bit dɛn, ɛn du bɔku ɔda bad bad tin dɛn. Frɔm tɛm, di wan dɛn we kin de oba dɛn kɔmpin dɛn, kin trit dɛn kɔmpin dɛn bad. (Rid Ɛkliziastis 8:9.) Fɔ ɛgzampul, Sɔl na bin gud ɛn ɔmbul man we Jiova bin pik am fɔ bi kiŋ. Bɔt leta, Sɔl bigin fɔ mek insɛf prawd ɛn bigin jɛlɔs ɛn du bɔku bad tin dɛn to Devid. (Fɔs Samiɛl 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) Leta, Devid kam bi kiŋ. In na bin wan pan di bɛst kiŋ dɛn na Izrɛl, bɔt insɛf nɔ bin yuz in pawa di rayt we. I tek Yuraya in wɛf na in an ɛn mek dɛn kil Yuraya we dɛn go fɛt wɔ. (Sɛkɛn Samiɛl 11:1-17) Bikɔs mɔtalman nɔ pafɛkt i kin tranga fɔ mek dɛn yuz di pawa we dɛn gɛt, di rayt we. Ɛn we di wan dɛn we gɛt pawa nɔ de rɛspɛkt Jiova, dɛn go du bad pasmak. Afta we wan man na Briten dɔn tɔk bɔt di we aw sɔm pop dɛn na di Katlik Chɔch, bin du bad tin dɛn to pipul dɛn, i bin se, pawa de mek pɔsin nɔ tink tret, ɛn we pɔsin gɛt pawa fɔ du ɛnitin we i want, na soso bad tin i go de du. Bikɔs pipul dɛn nɔ de yuz dɛn pawa fayn, wi go want fɔ no di ansa to dis kwɛstyɔn: Wetin mek wi fɔ rɛspɛkt di wan dɛn we de oba wi?

WETIN MEK WI FƆ RƐSPƐKT DI WAN DƐN WE DE OBA WI?

6, 7. (a) Wetin di lɛk we wi lɛk Jiova de ɛp wi fɔ du? (b) Aw wi go ebul put wisɛf ɔnda di wan dɛn we de oba wi?

⁶ Di men rizin we mek wi want fɔ rɛspɛkt di wan dɛn we de oba wi, na bikɔs wi lɛk Jiova, wi lɛk wi kɔmpin mɔtalman, ɛn wisɛf. Bikɔs wi lɛk Jiova pas ɛnitin, wi want fɔ mek in at gladi. (Rid Prɔvabs 27:11; Mak 12:29, 30) Wi no se na Jiova gɛt di rayt fɔ rul di wan ol wɔl. Bɔt frɔm di tɛm we Setan bin chalenj Jiova na di gadin we bin de na Idɛn, bɔku pipul dɛn dɔn de biɛn Setan, dɛn nɔ want lɛ Jiova rul dɛn. Bɔt wi rɛdi fɔ sɔpɔt Jiova tranga wan. We wi rid Rɛvɛleshɔn 4:11, i de mek wi gladi fɔ obe Jiova wit ɔl wi at. Dis skripchɔ dɔn ɛp wi fɔ no se fɔ tru na Jiova gɛt di rayt fɔ rul di ol wɔl. Wi rɛdi fɔ sɔpɔt Jiova ɛn gri fɔ de ɔnda in rul ɛvride na wi layf.

⁷ Sɔntɛnde, wi kin obe Jiova we wi ɔndastand wetin i tɛl wi. Bɔt ivin if wi nɔ ɔndastand wetin i tɛl wi, wi stil want fɔ obe am. Wi de obe Jiova bikɔs wi lɛk am. Bɔt sɔntɛnde, i nɔ kin izi fɔ lɛ wi du wetin dɛn tɛl wi. Da tɛm de, wi go tan lɛk da smɔl pikin we wi bin tɔk bɔt na paregraf wan. Bɔt wi fɔ obe ilɛksɛf wi nɔ gri. Mɛmba se, Jizɔs insɛf bin obe in Papa pan ɔl we i nɔ bin izi fɔ am. I bin tɛl in Papa se: “Nɔ du wetin a want, du wetin yu want.”—Lyuk 22:42.

8. (a) Wetin i min fɔ obe Jiova? Aw wi no aw Jiova de fil bɔt dis? (b) Wetin go ɛp wi fɔ tek advays ɛn rɛdi fɔ lan? (Rid di bɔks we se “Tek Advays ɛn Rɛdi fɔ Lan.”.)

⁸ Jiova nɔ de tɔk to wi tide wan bay wan, bɔt i de yuz in Wɔd, di Baybul ɛn sɔm pipul dɛn fɔ tɔk to wi. So bɔku tɛm, wi go sho se wi de obe Jiova we wi rɛspɛkt di wan dɛn we i dɔn put oba wi ɔ di wan dɛn we i dɔn alaw fɔ de oba wi. If wi mek trangayes pan dɛn ɛn nɔ tek di advays we dɛn de gi wi frɔm di Baybul ɔ di kɔrɛkt we dɛn de kɔrɛkt wi, wi go mek Gɔd vɛks. We di Izrɛlayt dɛn bin de grɔmbul ɛn tɔk bad bɔt Mozis, Jiova tɛl dɛn se nɔto to Mozis dɛn bin de du ɔl dɛn tin ya bɔt na to am.—Di Nɔmba Dɛm 14:26, 27.

9. If wi rili lɛk wi kɔmpin mɔtalman, aw dat go ɛp wi fɔ rɛspɛkt di wan dɛn we de oba wi?

⁹ Wi de sho rɛspɛkt fɔ di wan dɛn we de oba wi bikɔs wi lɛk wi kɔmpin mɔtalman. Wetin mek wi se so? Tink bɔt dis, lɛ wi se yu na sojaman. Fɔ lɛ yu ɛn yu kɔmpin sojaman dɛn ebul fɔ du una wok, una ɔl gɛt fɔ obe wetin dɛn de tɛl una fɔ du. If yu nɔ gri fɔ lisin, yu go put yu kɔmpin sojaman dɛn pan trɔbul. Na tru se, sojaman dɛn dɔn du plɛnti bad bad tin dɛn na di wɔl tide. Bɔt Jiova in yon sojaman dɛn na gud nɔmɔ dɛn de du. (Ayzaya 13:4) Jiova de kɔntrol bɔku bɔku enjɛl dɛn na ɛvin. Sɔntɛnde, Jiova kin se in savant dɛn we de na di wɔl tan lɛk sojaman. (Izikɛl 37:1-10, NW; Sɛkɛn Lɛta To Timoti 2:3) If wi chalenj di wan dɛn we Jiova dɔn put oba wi, yu nɔ tink se wi de put wi kɔmpin sojaman dɛn pan denja? We wan Kristian mek trangayes pan di ɛlda dɛn, dis kin mek ɔlman na di kɔngrigeshɔn sɔfa. (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 12:14, 25, 26) We pikin mek trangayes, di wan ol famili go sɔfa. So wi de sho se wi lɛk wi kɔmpin mɔtalman we wi rɛspɛkt ɛn sɔpɔt di wan dɛn we de oba wi.

10, 11. Wetin mek wi fɔ obe di wan dɛn we de oba wi?

¹⁰ Na fɔ wi yon bɛtɛ wan mek wi de obe di wan dɛn we de oba wi. We Jiova kin tɛl wi fɔ obe di wan dɛn we de oba wi, i kin tɛl wi di bɛnifit we wi go gɛt if wi du dat. Fɔ ɛgzampul, Gɔd tɛl pikin dɛn fɔ rɛspɛkt dɛn mama ɛn papa so dat dɛn go liv lɔng ɛn dɛn go ɛnjɔy layf na dis wɔl. (Ditarɔnɔmi 5:16; Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 6:2, 3) I tɛl wi fɔ rɛspɛkt di ɛlda dɛn na di kɔngrigeshɔn bikɔs if wi nɔ rɛspɛkt dɛn wi padi biznɛs wit Jiova nɔ go tayt. (Di Ibru Pipul Dɛn 13:7, 17) Ɛn i tɛl wi bak fɔ rɛspɛkt di wan dɛn we de rul wi bikɔs na dɛn i de yuz fɔ protɛkt wi.—Lɛta Fɔ Rom 13:4.

¹¹ Yu nɔ gri se we wi no wetin mek Jiova se wi fɔ obe di wan dɛn we de oba wi, go ɛp wi fɔ obe dɛn? Naw, lɛ wi tɔk bɔt tri eria dɛn we wi fɔ sho rɛspɛkt fɔ di wan dɛn we Gɔd dɔn put oba wi.

AW WI GO SHO RƐSPƐKT NA DI FAMILI?

12. Us wok Jiova gi maredman dɛn na di famili? Aw dɛn go ebul du dis wok?

¹² Na Jiova mek di famili aw i fɔ de. In na Gɔd we ɔganayz, ɛn i dɔn ɔganayz di famili so dat ɔlman go no wetin fɔ du we go ɛp di famili fɔ go bifo. (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 14:33) Na in put di maredman oba ɔlman na di famili. Di maredman fɔ rɛspɛkt di pɔsin we de oba am we na Kray bay we i de falamakata di we aw i bin de trit di kɔngrigeshɔn. (Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 5:23) So di man nɔ fɔ rɔnawe pan in wok, i fɔ du am. I nɔ fɔ wikɛd, ɛn i nɔ fɔ trit in famili bad ɔ fil se ɛnitin we i tɔk na nɛf kɔt. Bifo dat, i fɔ lɛk in famili, i fɔ gud ɛn i fɔ tray fɔ no aw ɔlman na in famili de fil. I fɔ no bak se i gɛt di rayt fɔ kɔntrol ɔlman na in famili, bɔt na Jiova de oba wi ɔl.

Papa dɛn fɔ falamakata di we aw Krays de trit di wan dɛn we de ɔnda am

13. Aw mareduman dɛn go du di wok we Jiova dɔn gi dɛn fɔ du na di famili?

¹³ Di mareduman fɔ ɛp ɛn sɔpɔt in man. Insɛf gɛt rayt fɔ kɔntrol sɔm pipul dɛn na di famili. Na dat mek di Baybul tɛl pikin dɛn se, dɛn nɔ fɔ fɔgɛt wetin dɛn mama de tɛl dɛn. (Prɔvabs 1:8) Di mareduman fɔ mɛmba se, i nɔ fɔ kɔntrol in man, bɔt i fɔ put insɛf ɔnda in man. Kristian wɛf fɔ sho rɛspɛkt fɔ in man bay we i de ɛp am fɔ du ɔl wetin Gɔd tɛl maredman dɛn fɔ du. I nɔ fɔ fityay in man, i nɔ fɔ fɛn kɔni kɔni we fɔ mek in man du wetin i want, ɔ bigin kɔntrol di os. Bifo dat, i fɔ ɛp ɛn sɔpɔt in man. If di man du sɔntin we i nɔ gri wit, i fɔ tɛl in man wetin i tink, bɔt i fɔ tɔk wit rɛspɛkt ɛn i fɔ put insɛf ɔnda in man. If di uman in man nɔto Jiova Witnɛs, i nɔ go izi fɔ am. Bɔt if i de put insɛf ɔnda in man, i go mek di man kam sav Jiova.—Rid Pita In Fɔs Lɛta 3:1.

Wan papa de tek tɛm kɔrɛkt in pikin we kam wit pɔtɔpɔtɔ insay os

14. Aw pikin dɛn go mek: (a) dɛn mama ɛn papa gladi? (b) Jiova gladi?

¹⁴ Pikin dɛn kin mek Jiova gladi we dɛn obe dɛn mama ɛn papa. Dis bak go mek dɛn mama ɛn papa gɛt rɛspɛkt ɛn gladi at. (Prɔvabs 10:1) Sɔm pikin dɛn de na famili we na dɛn mama ɔ papa nɔmɔ de mɛn dɛn. Bɔt stil dɛn gɛt fɔ obe dɛn bikɔs dɛn mama ɔ papa nid dɛn sɔpɔt ɛn rɛspɛkt. If ɔlman na di famili de du wetin Jiova tɛl dɛn fɔ du, plɛnti kolat ɛn gladi gladi go de de. Dis go briŋ ɔna to Jiova bikɔs na frɔm am ɔl famili kɔmɔt.

AW WI GO SHO RƐSPƐKT NA DI KƆNGRIGESHƆN?

15. (a) Aw wi go sho se wi de rɛspɛkt di wan dɛn we Jiova dɔn put oba wi na di kɔngrigeshɔn? (b) Us skripchɔ dɛn go ɛp wi fɔ obe di wan dɛn we de oba wi na di kɔngrigeshɔn? (Rid di bɔks we se “Una Du Wetin Una Lida dɛn Tɛl Una fɔ Du”.)

¹⁵ Jiova dɔn put in Pikin fɔ de oba di Kristian kɔngrigeshɔn. (Lɛta Fɔ Kɔlɔse 1:13) Dɔn, Jizɔs dɔn gi di wok to di fetful slev fɔ mek dɛn ɛp Gɔd in pipul dɛn fɔ go nia Jiova. (Matyu 24:45-47) Di Gɔvnin Bɔdi fɔ Jiova Witnɛs dɛn, na dɛn na di fetful slev. Jɔs lɛk aw i bin de apin na dɛn fɔstɛm kɔngrigeshɔn dɛn, di Gɔvnin Bɔdi tide de yuz lɛta ɔ travlin ovasia dɛn ɔ ɔda pɔsin fɔ sho ɔ advays di ɛlda dɛn wetin fɔ du. So we wi ɔl na di kɔngrigeshɔn rɛspɛkt di ɛlda dɛn, i de sho se wi de obe Jiova.—Rid Di Ibru Pipul Dɛn 13:17.

16. Aw di oli spirit de pik pɔsin fɔ bi ɛlda?

¹⁶ Di ɛlda dɛn ɛn di ministerial savant dɛn nɔ pafɛkt. Jɔs lɛk wi, dɛnsɛf gɛt dɛn yon prɔblɛm dɛn. Bɔt di ɛlda dɛn na gift we Jiova dɔn gi fɔ ɛp ɔlman na di kɔngrigeshɔn fɔ bi Jiova in padi. Na di oli spirit de pik dɛn fɔ bi ɛlda. (Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 20:28, NW) Aw di oli spirit de pik dɛn? Mɛmba se, na di oli spirit Gɔd bin yuz fɔ rayt in Wɔd, di Baybul. So dɛn go bi ɛlda if dɛn du wetin Gɔd in Wɔd se ovasia dɛn fɔ du na di kɔngrigeshɔn. (Fɔs Lɛta To Timoti 3:1-7, 12; Taytɔs 1:5-9) Dɔn, di ɛlda dɛn fɔ pre to Jiova fɔ in oli spirit bifo dɛn pik pɔsin fɔ du ɛni wok na di kɔngrigeshɔn.

17. Wetin mek sɔntɛnde Kristian uman dɛn kin kɔba dɛn ed?

¹⁷ Wan wantɛm, sɔm kɔngrigeshɔn kin de we nɔ gɛt ɛni ɛlda ɔ ministerial savant we fɔ du di wok, lɛk fɔ ol mitin fɔ fil savis. If na so i bi, ɔda baptayz brɔda dɛn go du di wok we ɛlda ɛn ministerial savant dɛn kin du. Bɔt if no brɔda nɔ de, sista dɛn we ebul go du di wok. Bɔt if uman de du di wok we na baptayz brɔda dɛn nɔmɔ kin du, i fɔ kɔba in ed.a (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 11:3-10) Dat nɔ min se dɛn nɔ fɔ rɛspɛkt uman dɛn na di kɔngrigeshɔn. Bifo dat, dis de gi uman dɛn di chans fɔ sho rɛspɛkt fɔ di we aw Jiova de du tin dɛn na di famili ɛn na di kɔngrigeshɔn.

AW WI GO SHO RƐSPƐKT FƆ DI WAN DƐN WE DE RUL WI?

18, 19. (a) Aw yu ɔndastand wetin rayt na Lɛta Fɔ Rom 13:1-7? (b) Aw wi go sho se wi gɛt rɛspɛkt fɔ di wan dɛn we de rul wi?

¹⁸ Tru Kristian dɛn de du wetin di Baybul tɔk na Lɛta Fɔ Rom 13:1-7. (Rid.) Jiova dɔn alaw mɔtalman gɔvmɛnt fɔ de bikɔs dɛn de du impɔtant wok dɛn, dɛn de mek shɔ se kɔntrol de, ɛn dɛn de tray fɔ mek pipul dɛn gɛt di tin dɛn we dɛn nid. Wi go sho se wi gɛt rɛspɛkt fɔ di wan dɛn we de oba wi, we wi obe di lɔ dɛn we dɛn de mek. Wi want fɔ mek shɔ se wi pe ɔl wi taks dɛn, rayt di kɔrɛkt tin na pepa bɔt ɛnitin we dɛn aks wi, ɛn obe ɛni lɔ we gɛt fɔ du wit wi famili, biznɛs, ɔ prɔpati. Bɔt if dɛn aks wi fɔ du tin we Gɔd nɔ want, wi nɔ go obe dɛn. Bifo dat, wi go tɛl dɛn wetin di apɔsul dɛn bin tɔk trade. Dɛn bin se: “Wi fɔ du wetin Gɔd tɛl wi fɔ du, wi nɔ gɛt fɔ du wetin mɔtalman tɛl wi fɔ du.”—Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 5:28, 29; rid di bɔks we se “Udat A fɔ Obe?”

¹⁹ Wi go sho bak se wi gɛt rɛspɛkt fɔ di wan dɛn we de rul wi bay di we aw wi de trit ɔda pipul dɛn. Sɔntɛnde, tin go apin we go mek wi tɔk to gɔvmɛnt pipul dɛn. Di apɔsul Pɔl bin tɔk to Kiŋ Ɛrɔd Agripa ɛn Gɔvnɔ Fɛstɔs. Dɛn man ya bin dɔn mek siriɔs mistek dɛn, bɔt stil Pɔl bin tɔk to dɛn wit rɛspɛkt. (Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 26:2, 25) So if wisɛf de tɔk to dɛn bigman we de rul na di kɔntri ɔ to polis, wi fɔ tɔk to dɛn wit rɛspɛkt. Di wan dɛn we de go skul fɔ tray fɔ sho dis kayn rɛspɛkt fɔ dɛn ticha dɛn ɛn ɛni ɔda pɔsin we de wok na di skul. Nɔto di wan dɛn nɔmɔ we gri wit di tin dɛn we wi biliv, wi fɔ rɛspɛkt, bɔt wi fɔ ivin rɛspɛkt di wan dɛn we nɔ de trit wi fayn. So ɔlman fɔ ebul no se wi gɛt rɛspɛkt fɔ dɛn.—Rid Lɛta Fɔ Rom 12:17, 18; Pita In Fɔs Lɛta 3:15.

20, 21. Wetin na sɔm blɛsin dɛn we wi go gɛt if wi sho rɛspɛkt fɔ di wan dɛn we de oba wi?

²⁰ Lɛ wi tray fɔ de sho rɛspɛkt fɔ pipul dɛn. Na dat mek di apɔsul Pita bin se: “Una fɔ rɛspɛkt ɔlman.” (Pita In Fɔs Lɛta 2:17) We pipul dɛn si se wi gɛt dip rɛspɛkt fɔ dɛn, dat kin mek dɛn want fɔ lan bɔt Jiova. Lɛ wi mɛmba se, plɛnti pipul nɔ de rɛspɛkt ɔda pipul dɛn. We wi rɛspɛkt pipul dɛn, na wan we dat fɔ sho se wi de du wetin Jizɔs tɔk, we i se: “Una layt fɔ shayn so dat ɔlman go si di gud we una de du, ɛn dɛn go se, ‘Una Papa, we de na ɛvin, wɔndaful!’”—Matyu 5:16.

²¹ Insay di wɔl tide, bɔku pipul dɛn we want fɔ no bɔt Gɔd dɔn put dɛnsɛf dɔŋ fɔ lan di tru tin dɛn bɔt am. So we wi kɔntinyu fɔ sho rɛspɛkt insay di famili, na di kɔngrigeshɔn, ɛn fɔ di wan dɛn we de rul wi, dat go mek plɛnti pipul dɛn kam jɔyn wi fɔ wɔship Gɔd. Dis na wɔndaful blɛsin! Ivin if dat nɔ bi, wi biliv tranga wan se, if wi sho rɛspɛkt fɔ ɔlman, Jiova Gɔd go gladi fɔ wi ɛn i go kɔntinyu fɔ lɛk wi. Us blɛsin de we bɛtɛ pas dis?

a Rid di atikul we se “Ustɛm Uman dɛn fɔ Kɔba Dɛn Ed ɛn Wetin Mek Dɛn fɔ Du So?” fɔ no di difrɛn we dɛn we wi go fala di advays dɛn we de na dis atikul.

“TEK ADVAYS ƐN RƐDI FƆ LAN”

Setan in spirit na in ful-ɔp di wɔl tide. Na in mek di Baybul tɔk se na Setan “de rul dɛn pipul we nɔ de du wetin Gɔd tɛl dɛn fɔ du.” (Lɛta Fɔ Ɛfisɔs 2:2) Bɔku pipul dɛn tide nɔ want fɔ tek ɔda pipul dɛn advays. I sɔri fɔ no se, da sem spirit de, de ambɔg sɔm Kristian dɛn na di kɔngrigeshɔn. Fɔ ɛgzampul, di ɛlda dɛn kin advays wi fɔ lɛf sɔm bad tin dɛn we wi de du, bɔt sɔm nɔ kin want fɔ lisin ɛn sɔm kin ivin vɛks. So wi ɔl nid fɔ du wetin de na Prɔvabs 19:20 we se: “If yu de tek advays ɛn rɛdi fɔ lan, wan fayn de yusɛf go gɛt sɛns.”

Wetin go ɛp wi fɔ du dat? Tink bɔt tri rizin dɛn we de mek pipul dɛn nɔ de lisin to advays, ɛn tray fɔ si wetin di Baybul se bɔt dɛn rizin ya.

“A nɔ tink se wetin dɛn tɛl mi kɔrɛkt.” Sɔntɛnde, wi kin fil se wetin dɛn tɛl wi nɔ rayt ɔ di wan we tɔk am nɔ ivin ɔndastand wetin dɔn apin. Di fɔs tin we kin apin na dat, wi nɔ kin tek wetin dɛn tɛl wi siriɔs. (Di Ibru Pipul Dɛn 12:5) Bikɔs wi ɔl nɔ pafɛkt, yu nɔ tink se sɔntɛnde na di we aw wi de tink gɛt prɔblɛm? (Prɔvabs 19:3) Yu nɔ tink se gud rizin de we mek dɛn gi wi di advays? So, na dɛn tin ya wi fɔ de tink bɔt. Gɔd in Wɔd advays wi se: “Ɔl di tɛm yu fɔ de mɛmba wetin yu dɔn lan. Ol am wit tu an. Nain na yu layf.”—Prɔvabs 4:13.
“A nɔ lɛk di we aw dɛn tɔk to mi.” Na tru, Gɔd in Wɔd tɛl wi aw wi fɔ tɔk to pipul dɛn we wi de advays dɛn. (Lɛta Fɔ Galeshya 6:1) Di Baybul tɔk bak se: “Ɔlman dɔn sin, dɛn nɔ bi igen lɛkɛ aw dɛn bin fɔ bi.” (Lɛta Fɔ Rom 3:23) Di tɛm nɔmɔ we wi go gɛt pafɛkt advays na we di wan we de advays wi, pafɛkt. (Jems 3:2) Jiova de yuz mɔtalman we nɔ pafɛkt, fɔ gi wi advays, so wi nɔ fɔ de tink bɔt di we aw dɛn gi wi di advays. Bifo dat, wi fɔ de tink bɔt di advays we dɛn gi wi ɛn pre to Jiova mek i ɛp wi fɔ du wetin dɛn tɛl wi.
“I nɔ fit fɔ advays mi.” Wi go bigin tink se di pɔsin nɔ fit fɔ advays wi bikɔs insɛf gɛt prɔblɛm. Bɔt lɛ wi mɛmba wetin wi jɔs dɔn tɔk bɔt. If yu bigin tink se dɛn nɔ fɔ advays yu bikɔs yu na bigman, yu sabi bɔku tin na layf ɛn gɛt plɛnti wok fɔ du na di kɔngrigeshɔn, yu gɛt fɔ chenj di we aw yu de tink. Trade trade, di kiŋ dɛn we bin de rul na Izrɛl bin gɛt bɔku tin dɛn fɔ du, bɔt stil dɛn bin de lisin we di prɔfɛt dɛn, di prist dɛn ɛn ɔda pipul dɛn bin de advays dɛn. (Sɛkɛn Samiɛl 12:1-13; Sɛkɛn Kronikul 26:16-20) Tide, Jiova in ɔganayzeshɔn de pik pipul dɛn we nɔ pafɛkt fɔ advays wi. So Kristian dɛn we want fɔ du wetin Gɔd want, de lisin ɛn du wetin dɛn tɛl dɛn fɔ du. If wi gɛt bɔku tin dɛn fɔ du ɔ wi sabi plɛnti tin pas ɔda pipul dɛn na di kɔngrigeshɔn, wi fɔ sɛt gud ɛgzampul. Wi fɔ lisin we dɛn advays wi, ɛn sho se wi ɔmbul we wi du wetin dɛn tɛl wi.—Fɔs Lɛta To Timoti 3:2, 3; Taytɔs 3:2.

Nɔbɔdi nɔ de we dɛn nɔ fɔ advays. So lɛ wi mekɔp wi maynd fɔ lisin to advays, du wetin dɛn tɛl wi, ɛn tɛl Jiova tɛnki fɔ dat. Jiova rili lɛk wi, na dat mek i de advays wi, ɛn wi fɔ de du di tin dɛn we go mek i kɔntinyu fɔ lɛk wi.—Di Ibru Pipul Dɛn 12:6-11.

“UNA DU WETIN UNA LIDA DƐN TƐL UNA FƆ DU”

Trade trade, tɛm bin kam we di Izrɛlayt dɛn bin nid fɔ ɔganayz dɛnsɛf. Mozis in wangren nɔ go ebul fɔ kɔntrol di bɔku bɔku pipul dɛn we bin de travul wit am. Wetin i bin du? Mozis bin pik sɔm man dɛn ɛn put dɛn oba di pipul dɛn. I bin mek dɛn chif ɛn put dɛn oba tawzin pipul dɛn, sɔm oba ɔndrɛd, sɔm oba fifti ɛn sɔm oba tɛn.—Ɛksodɔs 18:25.

Insay di Kristian kɔngrigeshɔn tide, di sem nid de fɔ lɛ wi ɔganayz wisɛf. Na dat mek ɔl di fil savis grup dɛn gɛt ovasia, di kɔngrigeshɔn gɛt ɛlda dɛn, di kɔngrigeshɔn dɛn gɛt sakit ovasia, sakit dɛn gɛt distrikt ovasia ɛn sɔm kɔntri dɛn gɛt Branch Kɔmiti. Dis de ɛp di ɛlda dɛn fɔ kia gud wan fɔ di ship dɛn we Jiova dɔn gi dɛn fɔ kia fɔ. Di ɛlda dɛn gɛt fɔ ansa fɔ dɛn ship ya bifo Jiova ɛn to Krays.—Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 20:28.

Bikɔs dɛn dɔn ɔganayz di kɔngrigeshɔn dis we, wi ɔl fɔ du wetin di ɛlda dɛn tɛl wi fɔ du, ɛn wi fɔ put wisɛf ɔnda dɛn. Wi nɔ want fɔ tan lɛk Dayɔtrɛfes we nɔ bin gɛt wan rɛspɛkt fɔ di wan dɛn we de oba am. (Jɔn In Tɔd Lɛta 9, 10) Bifo dat, wi want fɔ du wetin di apɔsul Pɔl bin tɔk, we i se: “Una du wetin una lida dɛn tɛl una fɔ du ɛn put unasɛf ɔnda dɛn. Dɛn yay de pan una ɔltɛm ɛn dɛn gɛt fɔ tinap bifo Gɔd fɔ tɛl am bɔt dis wok we dɛn de du fɔ una. If una du wetin dɛn tɛl una fɔ du, dɛnsɛf go gladi fɔ du dɛn wok. Bɔt if una nɔ du am, dɛn nɔ go gladi fɔ du di wok, ɛn dat nɔ go ɛp una.” (Di Ibru Pipul Dɛn 13:17) Sɔm pipul de obe we dɛn gri wit wetin dɛn tɛl dɛn fɔ du, bɔt dɛn nɔ de obe if dɛn nɔ gri ɔ dɛn nɔ ɔndastand wetin dɛn tɛl dɛn fɔ du. Mɛmba se, fɔ put wisɛf ɔnda di wan dɛn we de oba wi min se, wi want fɔ obe ilɛksɛf wi nɔ lɛk wetin dɛn tɛl wi fɔ du. I fayn fɔ mek wi aks wisɛf dis kwɛstyɔn: ‘A de obe ɛn put misɛf ɔnda di wan dɛn we Jiova dɔn put oba mi?’

Na tru se di Baybul nɔ put lɔ pan ɔl di tin dɛn we wi fɔ du na di kɔngrigeshɔn. Bɔt di Baybul se: “Una fɔ du ɔltin di rayt we ɛn natin nɔ fɔ kɔnfyus Gɔd in wok.” (Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 14:40) Di Gɔvnin Bɔdi dɛnsɛf de du wetin dis skripchɔ se. Dɛn dɔn tɛl wi plɛnti tin dɛn we go ɛp wi fɔ du di rayt tin na di kɔngrigeshɔn. Ɛlda ɛn ministerial savant dɛn go bi gud ɛgzampul fɔ ɔlman na di kɔngrigeshɔn we dɛn du ɔl di tin dɛn we di Gɔvnin Bɔdi de tɛl dɛn. Di ɛlda dɛn bak fɔ sho rɛspɛkt fɔ di wan dɛn we de oba dɛn ɛn dɛn fɔ obe dɛn. (Jems 3:17) So wi ɔl gladi fɔ wok togɛda jɔs lɛk aw Gɔd want wi fɔ de bikɔs in na Gɔd we gladi ɔltɛm.—Fɔs Lɛta Fɔ Kɔrint 14:33; Fɔs Lɛta To Timoti 1:11, NW.

Bɔt di tin dɛn we Pɔl tɔk na Di Ibru Pipul Dɛn 13:17 sho se if wi mek trangayes ɛn nɔ obe di ɛlda dɛn, wi de du bad to wisɛf. Dis go mek di ɛlda “dɛn nɔ go gladi fɔ du di wok” we dɛn de du. Di ɛlda dɛn fɔ gladi fɔ du dɛn wok. Bɔt dɛn wok go tranga fɔ dɛn, if di wan dɛn we de na di kɔngrigeshɔn de mek trangayes ɛn nɔ de obe dɛn. Ɛn dis kin mek ɔlman we de na di kɔngrigeshɔn sɔfa. Bɔt ɔda kayn prɔblɛm de we go apin if pɔsin nɔ gri fɔ put insɛf ɔnda di ɛlda dɛn. If di pɔsin de mek prawd ɛn nɔ gri fɔ obe, i go pwɛl in fayn padi biznɛs wit Jiova. (Sam 138:6) So lɛ wi ɔl rɛdi fɔ obe ɛn put wisɛf ɔnda di wan dɛn we Gɔd dɔn put oba wi.