STƆDI ATIKUL 48
Yu Go Ebul Gɛt Kɔnfidɛns di Tɛm dɛn we Tin Nɔ Izi fɔ Yu
“Gɛt maynd, . . . Jiova we gɛt bɔku bɔku sojaman dɛn se, ‘a de wit una”—EGAY 2:4.
SIŊ 118 “Gi Wi Mɔ Fet”
WETIN WI GO LAN?a
1-2. Wetin na sɔm prɔblɛm dɛn we wi kin gɛt we fiba di prɔblɛm dɛn we di Ju dɛn we bin go bak na Jerusɛlɛm bin gɛt? (Luk di bɔks we gɛt di taytul “Insay Egay, Zɛkaraya ɛn Ɛzra dɛn tɛm.”)
FƆ SE tɛm dɛn de we yu kin wɔri bɔt tumara bambay? Sɔmtɛm yu dɔn lɔs yu wok ɛn yu de wɔri bɔt aw yu go kia fɔ yu famili. Sɔntɛm yu de wɔri bɔt aw yu famili go de sef wan bikɔs pɔlitiks mek pis nɔ de na una kɔntri, dɛn de mek una sɔfa, ɔ dɛn de agens una bikɔs ɔf di prichin wok. Ɛni wan pan dɛn prɔblɛm dɛn de de mit yu? If na so i bi, yu go bɛnifit we yu tink bɔt aw Jiova bin ɛp di Izrɛlayt dɛn trade trade we dɛn bin gɛt dɛn sem kayn prɔblɛm dɛn ya.
2 Di Ju dɛn we bin dɔn de na Babilɔn fɔ lɔng tɛm bin nid fɔ gɛt strɔng fet fɔ lɛf dɛn jɛntri ɛn di fayn layf we dɛn bin de liv na Babilɔn ɛn travul go na kɔntri we bɔku pan dɛn nɔ no bɛtɛ tin bɔt. We dɛn rich, i nɔ te dɛn bigin gɛt prɔblɛm dɛn we bin mek i nɔ izi fɔ lɛ dɛn kia fɔ dɛn famili dɛn. Apat frɔm dat, pis nɔ bin de na di say dɛn we di Pashian dɛn bin de rul ɛn sɔm neshɔn dɛn we bin de arawnd dɛn bin de mek dɛn sɔfa. So dat bin mek i nɔ izi fɔ mek sɔm pan dɛn pe atɛnshɔn pan di tin we bin impɔtant pas ɔl ɔda tin na dɛn layf, we na fɔ bil Jiova in tɛmpul bak. So, arawnd di ia 520 afta Krays, Jiova bin sɛn tu prɔfɛt dɛn, we na Egay ɛn Zɛkaraya, fɔ ɛp di pipul dɛn fɔ gɛt zil bak fɔ du di wok. (Egay 1:1; Zɛk. 1:1) As wi go si, di wok we dɛn tu prɔfɛt dɛn de bin du bin mek gud tin dɛn apin. Bɔt lɛk 50 ia leta, di Ju dɛn we bin kam bak na Jɛrusɛlɛm bin rili nid ɛnkɔrejmɛnt bak. Ɛzra we na pɔsin we bin rili sabi fɔ kɔpi di Lɔ bin kɔmɔt na Babilɔn ɛn kam bak na Jerusɛlɛm fɔ ɛnkɔrej Gɔd in pipul dɛn fɔ put Jiova in wɔship fɔs na dɛn layf.—Ɛzra 7:1, 6.
3. Us kwɛstyɔn dɛn wi go tɔk bɔt? (Prɔvabs 22:19)
3 Jɔs lɛk aw Egay ɛn Zɛkaraya dɛn prɔfɛsi dɛn bin ɛp Gɔd in pipul dɛn trade fɔ kɔntinyu fɔ abop pan Jiova we dɛn bin de mek dɛn sɔfa, na so dɛn go ɛp wi bak tide fɔ kɔntinyu fɔ gɛt kɔnfidɛns se Jiova go sɔpɔt wi di tɛm dɛn we tin nɔ izi fɔ wi. (Rid Prɔvabs 22:19.) As wi de tink bɔt Gɔd in mɛsej we i bin yuz Egay ɛn Zɛkaraya fɔ tɛl di pipul dɛn ɛn tink gud wan bɔt Ɛzra in ɛgzampul, wi go ansa dɛn kwɛstyɔn dɛn ya: Aw ɔl dɛn prɔblɛm dɛn ya bin afɛkt di Ju dɛn we bin kam bak na Jerusɛlɛm? Wetin mek wi fɔ kɔntinyu fɔ put wetin Gɔd want fɔs na wi layf we wi gɛt prɔblɛm? Ɛn aw wi go gɛt mɔ kɔnfidɛns se Jiova go ɛp wi we wi gɛt prɔblɛm?
AW PRƆBLƐM DƐN BIN AFƐKT DI JU DƐN WE BIN KAM BAK NA JERUSƐLƐM?
4-5. Wetin bin mek di Ju dɛn nɔ gɛt zil igen fɔ bil di tɛmpul?
4 Di Ju dɛn bin gɛt bɔku wok fɔ du we dɛn bin go bak na Jerusɛlɛm. Dɛn nɔ bin westɛm fɔ bil bak Jiova in ɔlta ɛn lay di fawndeshɔn fɔ di tɛmpul. (Ɛzra 3:1-3, 10) Bɔt bikɔs dɛn bin gɛt bɔku prɔblɛm dɛn dat mek dɛn nɔ bin gɛt zil igen afta shɔt tɛm. Apat frɔm di tɛmpul wok, dɛn bin gɛt fɔ bil os fɔ dɛnsɛf, mek gadin dɛn, ɛn fɛn tin fɔ it fɔ dɛn famili. (Ɛzra 2:68, 70) Dɔn bak, dɛn ɛnimi dɛn bin de agens dɛn, ɛn dɛn bin plan fɔ mek dɛn stɔp fɔ du di tɛmpul wok.—Ɛzra 4:1-5.
5 Mɔni ɛn pɔlitikal prɔblɛm dɛn bin afɛkt bak di Ju dɛn we bin kam bak na Jerusɛlɛm. Dɛn land bin de pat pan di say dɛn we di Pashian dɛn bin de rul. Afta Kiŋ Sayrɔs we bin de rul na Pashia day insay di ia 530 bifo Krays, di nɛks kiŋ, we na Kambaysis, bin want fɔ win Ijipt pan fɛt. I go bi se we dɛn bin de go na Ijipt, in soja dɛn bin aks di Izrɛlayt dɛn fɔ gi dɛn tin fɔ it, wata, ɛn say fɔ de, ɛn dis go dɔn mek tin tranga mɔ fɔ di Izrɛlayt dɛn. We di nɛks kiŋ we tek Kambaysis in ples, we na Darayɔs I bigin fɔ rul, dɛn bin still gɛt bɔku prɔblɛm dɛn, di pipul dɛn bin de fɛt di kiŋ ɛn pis nɔ bin de na di say dɛn we di Pashian dɛn bin de rul. Wan dawt nɔ de se ɔl dɛn tin ya bin mek di Ju dɛn we bin kam bak na Jerusɛlɛm wɔri bɔt aw dɛn go kia fɔ dɛn famili. Bikɔs ɔf ɔl di prɔblɛm dɛn we di Ju dɛn bin de gɛt, sɔm pan dɛn fil se nɔto bin di rayt tɛm fɔ bil Jiova in tɛmpul bak.—Egay 1:2.
6. Akɔdin to Zɛkaraya 4:6, 7, us ɔda prɔblɛm dɛn di Ju dɛn bin gɛt? Wetin Zɛkaraya tɛl dɛn we gi dɛn zil?
6 Rid Zɛkaraya 4:6, 7. Apat frɔm di mɔni ɛn politikal prɔblɛm dɛn, di Ju dɛn bin gɛt fɔ bia we dɛn bin de mek dɛn sɔfa. Insay di ia 522 bifo Krays, dɛn ɛnimi dɛn bin mek di Pashian gɔvmɛnt stɔp di tɛmpul wok. Bɔt Zɛkaraya bin mek di Ju dɛn no se Jiova go yuz in pawaful spirit fɔ ɛp dɛn fɔ kɔntinyu fɔ du di wok ilɛk tin nɔ izi. Insay di ai 520 bifo Krays, Kiŋ Darayɔs alaw dɛn fɔ kɔntinyu fɔ bil di tɛmpul ɛn i bin gi dɛn mɔni fɔ du dat. Dɔn bak, i bin tɛl di lokal gɔvnɔ dɛn fɔ ɛp di Ju dɛn fɔ bil di tɛmpul bak.—Ɛzra 6:1, 6-10.
7. Aw Jiova bin blɛs di Ju dɛn we bin kam bak na Jerusɛlɛm we dɛn put di wok fɔ bil di tɛmpul fɔs?
7 Jiova bin yuz Egay ɛn Zɛkaraya fɔ prɔmis di pipul dɛn se i go sɔpɔt dɛn if dɛn put di tɛmpul wok fɔs na dɛn layf. (Egay 1:8, 13, 14; Zɛk. 1:3, 16) Bikɔs di tin dɛn we di prɔfɛt dɛn bin tɔk bin ɛnkɔrej di Ju dɛn, dɛn bin stat fɔ du di tɛmpul wok bak insay di ia 520 bifo Krays ɛn i nɔ rich fayv ia we dɛn dɔn fɔ bil am. Bikɔs di Ju dɛn bin put wetin Gɔd want fɔs pan ɔl we dɛn bin de gɛt prɔblɛm dɛn, dat bin mek Jiova sɔpɔt dɛn wit wetin dɛn nid ɛn ɛp dɛn fɔ kɔntinyu fɔ wɔship am. Dis bin mek dɛn kɔntinyu fɔ wɔship Jiova wit gladi-at.—Ɛzra 6:14-16, 22.
PE ATƐNSHƆN FƆ DU WETIN GƆD WANT
8. Aw di wɔd dɛn we de na Egay 2:4 ɛp wi fɔ kɔntinyu fɔ pe atɛnshɔn pan wetin Gɔd want? (Luk bak di futnot.)
8 Bikɔs di tɛm fɔ da big big trɔbul dɔn rili nia, i rili impɔtant fɔ mek wi mɛmba se wi nid fɔ obe di kɔmand fɔ du di prichin wok. (Mak 13:10) Bɔt sɔntɛnde, i nɔ kin izi fɔ pe atɛnshɔn pa di prichin wok if wi gɛt mɔni prɔblɛm ɔ dɛn de mek wi sɔfa bikɔs wi de du di prichin wok. Wetin go ɛp wi fɔ put Jiova in wok fɔs na wi layf? Na we wi kɔntinyu fɔ mɛmba se “Jiova we gɛt bɔku bɔku sɔja man dɛn”b de wit wi. I go sɔpɔt wi if wi kɔntinyu fɔ put di Kiŋdɔm wok fɔs na wi layf ɛn nɔ put wetin wi want fɔs. So wi nɔ gɛt natin fɔ fred.—Rid Egay 2:4.
9-10. Wetin mek wan maredman ɛn in wɛf biliv se di wɔd dɛn we Jizɔs bin tɔk na Matyu 6:33 na tru?
9 Lɛ wi tɔk bɔt Olɛg ɛn in wɛf Ayrina,c we bin de payɔnia dɛn ɛgzampul. Afta dɛn go na wan kɔngrigeshɔn we de na ɔda eria fɔ go ɛp, dɛn bin lɔs dɛn wok bikɔs tin nɔ bin izi na dɛn kɔntri. Pan ɔl we dɛn nɔ bin ebul fɔ fɛn wan patikyula wok fɔ lɛk wan ia, Jiova bin kɔntinyu fɔ sɔpɔt dɛn ɛn sɔntɛnde, dɛn brɔda ɛn sista dɛn kin ɛp dɛn. Wetin bin ɛp dɛn di tɛm we tin nɔ bin rili izi? Olɛg, we in at bin pwɛl bin tɔk se, “We wi tray fɔ yuz bɔku pan wi tɛm fɔ du di prichin wok, dat bin ɛp wi fɔ pe atɛnshɔn pan di tin we rili impɔtant na layf.” Pan ɔl we in ɛn in wɛf bin kɔntinyu fɔ luk fɔ wok, dɛn stil kɔntinyu fɔ du di prichin wok.
10 Wan de we dɛn kɔmɔt fil savis, dɛn bin kam fɔ no se dɛn tayt padi bin travul fɔ lɛk 160 kilomita (100 mayl) fɔ kam wit tu bag dɛn we bin ful-ɔp wit tin fɔ it. Olɛg tɔk se: “Da de de, wi si bak se Jiova dɔn rili kia fɔ wi ɛn di kɔngrigeshɔn sɛf rili bisin bɔt wi. Wi biliv tranga wan se Jiova nɔ go ɛva fɔgɛt in savant dɛn ilɛk dɛn de fil se tin dɛn nɔ go ɛva bɛtɛ fɔ dɛn.”—Mat. 6:33.
11. Wetin go apin we wi pe atɛnshɔn pan wetin Jiova want?
11 Jiova want wi fɔ pe atɛnshɔn pan di wɔk we de sev pipul dɛn layf bay we wi kɔntinyu fɔ mek disaypul dɛn. As wi bin dɔn tɔk na paregraf 7, Egay bin ɛnkɔrej Jiova in pipul dɛn fɔ stat fɔ bil di tɛmpul. Jiova bin prɔmis dɛn se i go “blɛs” dɛn if dɛn du dat. (Egay 2:18, 19) Wisɛf fɔ gɛt kɔnfidɛns se Jiova go blɛs wi if wi put di wok we i dɔn gi wi fɔs na wi layf.
WETIN GO ƐP WI FƆ GƐT KƆNFIDƐNS PAN JIOVA MƆ ƐN MƆ
12. Wetin mek Ɛzra ɛn in kɔmpin Ju dɛn we kɔmɔt na ɛgzayl bin nid strɔng fet?
12 Insay di ia 468 bifo Krays, Ɛzra bin travul wit ɔda Ju dɛn bak frɔm Babilɔn to Jerusɛlɛm. Ɛzra ɛn di wan dɛn we bin de wit am bin nid fɔ gɛt strɔng fet fɔ travul go na Jerusɛlɛm. Dɛn bin de travul na rod dɛn we rili bad wit bɔku bɔku gold ɛn silva we di pipul dɛn bin dɔn gi fɔ bil di tɛmpul. Sɔntɛm tifman dɛn fɔ dɔn ivin atak dɛn. (Ɛzra 7:12-16; 8:31) Shɔt tɛm afta dat, dɛn bin kam fɔ no se Jerusɛlɛm nɔto ples we sef. Bɔku pipul dɛn nɔ bin de na di siti ɛn di siti wɔl ɛn get dɛn bin dɔn pwɛl. Wetin wi go lan frɔm Ɛzra bɔt fɔ gɛt kɔnfidɛns pan Jiova mɔ ɛn mɔ?
13. Wetin Ɛzra bin du fɔ mek i gɛt mɔ fet pan Jiova? (Luk bak di Futnot.)
13 Ɛzra bin dɔn si aw Jiova bin sɔpɔt In pipul dɛn di tɛm dɛn we tin nɔ bin izi. Sɔm ia dɛn bifo dis tɛm, insay di ia 484 bifo Krays, sɔntɛm na Babilɔn Ɛzra bin de we Kiŋ Aazyuirɔs pas lɔ se dɛn fɔ kil ɔl di Ju dɛn we de na di say dɛn we di Pashian dɛn bin de rul. (Ɛsta 3:7, 13-15) Ɛzra ɛn ɔl di Ju dɛn layf bin de pan denja! Bikɔs dɛn at bin rili pwɛl we dɛn yɛri bɔt di lɔ, dɛn bin stɔp fɔ it ɛn dɛn bin de kray as dɛn bin de pre to Jiova fɔ ɛp dɛn. (Ɛsta 4:3) Imajin aw Ɛzra ɛn in kɔmpin Ju dɛn bin gladi we dɛn kam fɔ no se dɛn go kil di pipul dɛn we bin mek di plan fɔ kil dɛn! (Ɛsta 9:1, 2) Wan dawt nɔ de se di tin dɛn we apin bin mek Ɛzra rɛdi fɔ ɛni ɔda prɔblɛm we go mit am tumara bambay ɛn gɛt mɔ kɔnfidɛns se Jiova ebul protɛkt in pipul dɛn.d
14. Us lɛsin wan sista lan we i si aw Jiova kia fɔ am di tɛm we tin nɔ bin izi fɔ am?
14 We wi si aw Jiova de kia fɔ wi tɛm dɛn we tin nɔ izi, dat kin mek wi gɛt mɔ kɔnfidɛns se i go kia fɔ wi tumara bambay. Lɛ wi tɔk bɔt Anasteshia we de na di ist pat na Yurop in ɛgzampul. I bin lɛf in wok bikɔs i nɔ bin want fɔ put an pan pɔlitiks. I tɔk se: “Dis na bin di fɔs tɛm na mi layf we a nɔ gɛt no mɔni.” Dɔn i tɔk bak se: “Afta a pre to Jiova, a bin si aw i kia fɔ mi. If a lɔs mi wok ɛni ɔda tɛm, a nɔ go fred. If mi Papa we de na ɛvin kia fɔ mi tide, i go kia fɔ mi bak tumara.”
15. Wetin bin ɛp Ɛzra fɔ kɔntinyu fɔ gɛt kɔnfidɛns pan Jiova? (Ɛzra 7:27, 28)
15 Ɛzra bin dɔn si aw Jiova bin ɛp am. We Ɛzra tink bɔt di tɛm dɛn we Jiova bin ɛp am, dat bin mek i kɔntinyu fɔ gɛt kɔnfidɛns pan Am. Notis di wɔd dɛn we i bin tɔk. I bin se, “Jiova mi Gɔd bin de wit mi.” (Rid Ɛzra 7:27, 28.) Ɛzra bin yuz dɛn sem wɔd dɛn de siks tɛm insay di buk we gɛt in nem.—Ɛzra 7:6, 9; 8:18, 22, 31.
Uskayn tin dɛn go apin we go mek wi si klia wan se Gɔd de wit wi? (Luk na paregraf 16)e
16. Wetin kin apin we kin mek wi si klia wan se Jiova de ɛp wi? (Luk bak di pikchɔ.)
16 Jiova ebul ɛp wi we tin nɔ izi fɔ wi. Fɔ ɛgzampul, we wi want fɔ aks wi bɔsman fɔ alaw wi fɔ atɛnd di kɔnvɛnshɔn ɔ fɔ ajɔst di tɛm dɛn we wi de wok so dat wi go ebul atɛnd ɔl di mitin dɛn, wi kin rili si aw Jiova de ɛp wi. Sɔntɛm, wi kin sɔprayz we tin apin di we aw wi nɔ bin de ɛkspɛkt. Dat de mek wi gɛt kɔnfidɛns pan Jiova mɔ ɛn mɔ.
Ɛzra de kray ɛn pre we i de na di tɛmpul, in at pwɛl bikɔs ɔf di sin dɛn we di pipul dɛn de kɔmit. Di pipul dɛnsɛf de kray. Dɔn Shɛkanaya de kɔrej Ɛzra bay we i de tɛl am se: “Op stil de fɔ Izrɛl. . . . Wi de wit yu.”—Ɛzra 10:2, 4 (Luk na paregraf 17)
17. Aw Ɛzra sho se in na pɔsin we de put insɛf dɔŋ di tɛm dɛn we tin nɔ bin izi fɔ am? (Luk di pikchɔ na di frɔnt pej.)
17 Ɛzra bin put insɛf dɔŋ ɛn pre to Jiova fɔ ɛp am. Ɛzra bin de put insɛf dɔŋ ɛn pre to Jiova ɛnitɛm we i bigin wɔri bɔt di tin dɛn we i gɛt fɔ du. (Ɛzra 8:21-23; 9:3-5) Bikɔs Ɛzra bin abop pan Jiova, dat bin mek bɔku pipul dɛn falamakata di fet we i bin gɛt. (Ɛzra 10:1-4) We wi bigin wɔri bɔt di tin dɛn we wi nid ɔ bɔt aw wi famili go kɔntinyu fɔ de sef wan, wi nid fɔ pre to Jiova ɛn biliv se i go ɛp wi.
18. Wetin go ɛp wi fɔ gɛt kɔnfidɛns pan Jiova mɔ ɛn mɔ?
18 If wi put wisɛf dɔŋ ɛn beg Jiova fɔ ɛp wi ɛn alaw wi brɔda ɛn sista dɛn fɔ ɛp wi, dat go mek wi gɛt kɔnfidɛns pan Gɔd mɔ ɛn mɔ. Ɛrika, we gɛt tri pikin dɛn bin kɔntinyu fɔ gɛt kɔnfidɛns pan Jiova we bad tin dɛn bin apin to am. Insay shɔt tɛm, in pikin bin day na in bɛlɛ ɛn in man we i bin rili lɛk bin day. We i bin de tɔk bɔt ɔl di tin dɛn we bin apin to am, i se: “Yu nɔ ebul fɔ no aw Jiova go ɛp yu bifo tɛm. I kin ɛp yu di kayn we we yu nɔ de ɛkspɛkt. A dɔn si se Jiova bin yuz mi padi dɛn fɔ ansa bɔku pan mi prea dɛn bay wetin dɛn de tɔk ɛn di tin dɛn we dɛn de du. If a tɔk to mi padi dɛn, i go izi fɔ mek dɛn ɛp mi.”
KƆNTINYU FƆ GƐT KƆNFIDƐNS PAN JIOVA TE DI ƐND KAM
19-20. Wetin wi lan frɔm di Ju dɛn we nɔ bin ebul go bak na Jerusɛlɛm?
19 Wi kin lan impɔtant lɛsin dɛn bak frɔm di Ju dɛn we nɔ bin go bak na Jerusɛlɛm. Sɔntɛm, sɔm pan dɛn nɔ bin ebul fɔ go bak bikɔs dɛn dɔn ol, sik, ɔ gɛt fɔ kia fɔ dɛn famili. Bɔt pan ɔl dat, dɛn bin gladi fɔ sɔpɔt di wan dɛn we bin go bak bay we dɛn gi dɛn bɔku tin dɛn we dɛn go nid fɔ bil di tɛmpul. (Ɛzra 1:5, 6) I tan lɛk se 19 ia afta di fɔs grup dɔn go bak na Jerusɛlɛm, di wan dɛn we bin lɛf na Babilɔn bin stil de sɛn kɔntribyushɔn dɛn na Jerusɛlɛm.—Zɛk. 6:10.
20 Ilɛk wi nɔ ebul fɔ du ɔl wetin wi want fɔ Jiova, wi shɔ se i de si ɔl wetin wi de du wit ɔl wi at fɔ mek i gladi. Aw wi no dat? Insay Zɛkaraya in tɛm, Jiova bin tɛl in prɔfɛt dɛn fɔ yuz di gold ɛn silva we di wan dɛn we bin lɛf na ɛgzayl na Babilɔn bin sɛn fɔ mek wan krawn. (Zɛk. 6:11) Dis “krawn” go ɛp dɛn fɔ “mɛmba” di fri an we dɛn bin gɛt fɔ mek kɔntribyushɔn dɛn. (Zɛk. 6:14, ftns.) Wi biliv se Jiova nɔ go ɛva fɔgɛt ɔl wetin wi de du fɔ sav am di tɛm we tin nɔ izi fɔ wi.—Ibru. 6:10.
21. Wetin go ɛp wi fɔ lɛ wi kɔntinyu fɔ gɛt kɔnfidɛns pan Jiova ilɛk wetin apin to wi as tɛm de go?
21 Wan dawt nɔ de se wi go kɔntinyu fɔ gɛt prɔblɛm dɛn insay dis las dez ɛn tin dɛn go kɔntinyu fɔ bad-ɔf as tɛm de go. (2 Tim. 3:1, 13) Bɔt wi nɔ nid fɔ wɔri pasmak. Mɛmba di wɔd dɛn we Jiova bin tɛl in pipul dɛn insay Egay in tɛm. I bin tɔk se: “A de wit una . . . Una nɔ fred.” (Egay 2:4, 5) Wisɛf shɔ se Jiova go kɔntinyu fɔ de wit wi if wi du wi bɛst fɔ du wetin i want. Wi go kɔntinyu fɔ gɛt kɔnfidɛns pan Jiova ilɛk wetin apin tumara bambay. Wi fɔ aplay di lɛsin dɛn we wi dɔn lan frɔm Egay ɛn Zɛkaraya dɛn prɔfɛsi dɛn ɛn Ɛzra in ɛgzampul.
SIŊ 122 Tinap Tranga Wan Fɔ Sav Gɔd!
a Dɛn mek dis atikul fɔ ɛp wi fɔ gɛt kɔnfidɛns pan Jiova mɔ ɛn mɔ di tɛm dɛn we tin tranga, we pis nɔ de bikɔs of pɔlitiks, ɛn we pipul dɛn de mek wi sɔfa bikɔs wi de du di prichin wok.
b Di wɔd dɛn “Jiova we gɛt bɔku bɔku sojaman dɛn” de lɛk 14 tɛm insay di Baybul buk we nem Egay, ɛn dis bin mɛmba di Ju dɛn we bin de trade ɛn wisɛf tide se Jiova gɛt pawa we nɔ de dɔn ɛn i gɛt bɔku bɔku enjɛl dɛn we i de kɔntrol.—Sam 103:20, 21.
c Dɛn dɔn chenj sɔm nem dɛn.
d Bikɔs Ezra na man we bin de tek in tɛm fɔ kɔpi Gɔd in wɔd, dis bin mek i gɛt kɔnfidɛns pan di prɔfɛsi dɛn we Jiova bin gi ivin bifo i go na Jerusɛlɛm.—2 Krɔ. 36:22, 23; Ɛzra 7:6, 9, 10; Jɛr. 29:14.
e SMƆL TIN BƆT DI PIKCHƆ: Wan brɔda de tɛl in bɔsman fɔ alaw am fɔ atɛnd di kɔnvɛnshɔn bɔt in bɔsman nɔ gri. I de pre fɔ mek Jiova ɛp ɛn gayd am as i de rɛdi fɔ go tɔk to in bɔsman bak. I de sho in bɔsman di kɔnvɛnshɔn inviteshɔn ɛn i de ɛksplen se di Baybul de rili mek pipul dɛn layf bɛtɛ. Di bɔsman kɔle ɛn i alaw am fɔ go pan di kɔnvɛnshɔn.