CHAPTA TU
Di Baybul na Gɔd In Buk
1, 2. Wetin mek di Baybul na wɔndaful gift we Gɔd gi wi?
AW YU go fil if yu padi gi yu gift we yu nɔ bin de tink bɔt? Yu go want fɔ opin am wantɛm wantɛm, ɛn yu go gladi bikɔs yu padi mɛmba yu. Yu go tɛl am tɛnki fɔ dat.
2 Di Baybul na gift we Gɔd gi wi. Di Baybul de tɛl wi tin dɛn we wi nɔ go fɛn ɛni ɔdasay. Fɔ ɛgzampul, i de tɛl wi se na Gɔd mek di ɛvin, di wɔl, ɛn di fɔs man ɛn uman. I gi wi advays dɛn we go ɛp wi we wi gɛt prɔblɛm. Insay di Baybul, wi go lan aw Gɔd go du wetin i want fɔ mek di wɔl bi fayn ples. Rili, di Baybul na wɔndaful gift we Gɔd gi wi!
3. Wetin yu go lan as yu de stɔdi di Baybul?
3 As yu de stɔdi di Baybul, yu go si se Gɔd want yu fɔ bi in padi. Di mɔ yu lan bɔt am, na so una padi biznɛs go tayt.
4. Wetin sɔprayz yu bɔt di Baybul?
4 Dɛn dɔn translet di Baybul insay lɛk 2,600 langwej dɛn, ɛn dɛn dɔn print bɔku bɔku Baybul dɛn. Ɛni tɛn pipul dɛn we yu kɔnt, nayn pan dɛn gɛt di Baybul na dɛn yon langwej. Ɛn ɛni wik, i kin pas wan milyɔn pipul dɛn we kin gɛt di Baybul! Fɔ tru, no ɔda buk nɔ de we tan lɛk di Baybul.
5. Wetin mek wi go se “na Gɔd tɛl pipul ɔltin we rayt nain Buk”?
5 Di Baybul se “na Gɔd tɛl pipul ɔltin we rayt nain Buk.” (Rid Sɛkɛn Lɛta To Timoti 3:16.) Bɔt sɔm pipul dɛn kin tink se, ‘Na mɔtalman dɛn rayt di Baybul, so aw i go bi Gɔd in buk?’ Di Baybul se: “Na Gɔd in Spirit bin tɛl dɛn di wɔd dɛn we Gɔd want dɛn fɔ tɔk.” (Pita In Sɛkɛn Lɛta 1:21) I jɔs tan lɛk we bɔsman tɛl in sɛktri fɔ rayt lɛta. Udat gɛt di lɛta? Na di bɔsman gɛt am, nɔto di sɛktri. Semweso, di Baybul na Gɔd in buk, nɔto di wan dɛn we i yuz fɔ rayt am. Gɔd bin gayd dɛn fɔ mek dɛn rayt wetin i want. Di Baybul rili na “Gɔd in wɔd.”—Fɔs Lɛta Fɔ Tɛsalonayka 2:13; luk Ɛndnot 2 na pej 207.
Di “New World Translation of the Holy Scriptures” de insay bɔku langwej dɛn
DI BAYBUL DE TƆK TRU
6, 7. Wetin mek wi go se di Baybul gɛt wanwɔd?
6 I pas 1,600 ia we dɛn tek fɔ rayt di Baybul. Di wan dɛn we rayt di Baybul nɔ bin liv di sem tɛm. Sɔm pan dɛn bin sabi buk gud gud wan ɛn ɔda wan dɛn nɔ bin sabi bɛtɛ buk. Fɔ ɛgzampul, wan pan dɛn na bin dɔktɔ. Ɔda wan dɛn na bin fama, fishaman, shɛpad, prɔfɛt, jɔj, ɛn kiŋ dɛn. Pan ɔl we na difrɛn pipul dɛn rayt di Baybul, di wan ol Baybul gɛt wanwɔd. I nɔ de tɔk wan tin na wan chapta ɛn tɔk difrɛn tin na di ɔda chapta.a
7 Di fɔs chapta na di Baybul de ɛksplen aw prɔblɛm bigin na di wɔl, ɛn di las chapta de tɛl wi aw Gɔd go sɔlv di prɔblɛm dɛn bay we i go mek di wɔl bi Paradays. Di Baybul tɔk bɔt tin dɛn we bin dɔn apin trade trade, ɛn i de sho se wetin Gɔd want kin bi ɔltɛm, jɔs lɛk aw i want am.
8. Gi ɛgzampul dɛn fɔ sho se wetin di Baybul tɔk bɔt sayɛns, kɔrɛkt.
8 Dɛn nɔ rayt di Baybul fɔ bi sayɛns buk ɔ fɔ mek dɛn yuz am na skul fɔ tich sayɛns, bɔt ɛnitin we i tɔk bɔt sayɛns, kɔrɛkt. Na so buk we kɔmɔt frɔm Gɔd fɔ de. Fɔ ɛgzampul, wan buk na di Baybul we nem Lɛvitikɔs gɛt lɔ dɛn we bin de ɛp di Izrɛlayt dɛn fɔ stɔp dɛn sik dɛn we de prɛd. Dɛn bin dɔn rayt am lɔng lɔng tɛm bifo pipul dɛn kam fɔ sabi tin dɛn we kin mek pipul dɛn sik. Di Baybul kɔrɛkt bak we i tɔk se di wɔl nɔ ɛng pan natin. (Job 26:7) Dɔn di tɛm we plɛnti pipul dɛn biliv se di wɔl flat, di Baybul tɔk se i rawnd.—Ayzaya 40:22, NW.
9. We di wan dɛn we rayt di Baybul tɔk di tru tin dɛn, wetin dat ɛp wi fɔ ɔndastand?
9 Di Baybul de tɔk kɔrɛkt tin dɛn ɔltɛm we i de tɔk bɔt istri. Bɔt bɔku istri buk dɛn nɔ kin tɔk tru ɔltɛm bikɔs di wan dɛn we rayt dɛn nɔ ɔnɛs. Fɔ ɛgzampul, dɛn nɔ kin rayt ɔltɛm bɔt di tɛm we dɛn kin win dɛn kɔntri pan wɔ. Bɔt di wan dɛn we rayt di Baybul bin ɔnɛs, ɛn dɛn bin tɔk bɔt di tɛm dɛn we ɔda kɔntri dɛn bin de win Izrɛl pan wɔ. Dɛn bin de rayt bak bɔt dɛn yon mistek dɛn. Fɔ ɛgzampul, insay di Baybul buk we nem Di Nɔmba Dɛm, Mozis tɛl wi bɔt di siriɔs mistek we i mek ɛn aw Gɔd bin pɔnish am fɔ dat. (Di Nɔmba Dɛm 20:2-12) We di wan dɛn we rayt di Baybul nɔ ayd di tru, dat de sho se na frɔm Gɔd di Baybul kɔmɔt. Dat min se wi kin biliv di Baybul.
BUK WE FUL-ƆP WIT GUD ADVAYS DƐN
10. Wetin mek di advays dɛn we de insay di Baybul go ɛp wi tide?
10 Di Baybul se “na Gɔd tɛl pipul ɔltin we rayt nain Buk, ɛn ɔl dɛn tin de gud fɔ mek pipul lan di tru tin, fɔ mek dɛn no dɛn tin we dɛn de du we nɔ rayt, fɔ mek dɛn wan we nɔ de du rayt bigin du wetin rayt.” (Sɛkɛn Lɛta To Timoti 3:16) Fɔ tru, di advays dɛn we de na di Baybul go rili ɛp wi tide. Jiova no aw i mek wi, so i ɔndastand aw wi kin tink ɛn fil. I sabi wi pas aw wi sabi wisɛf, ɛn i want wi fɔ gɛt gladi at. I sabi wetin gud fɔ wi ɛn wetin bad fɔ wi.
11, 12. (a) Us fayn advays dɛn Jizɔs gi na Matyu chapta 5 to 7? (b) Us ɔda tin dɛn wi kin lan frɔm di Baybul?
11 Matyu chapta 5 to 7 tɔk bɔt fayn advays dɛn we Jizɔs gi bɔt aw wi go gɛt gladi at, aw wi go de fayn wit ɔda pipul dɛn, aw fɔ pre, ɛn aw fɔ si mɔni. Pan ɔl we i dɔn pas 2,000 ia we i gi dɛn advays ya, dɛn stil gɛt pawa ɛn de ɛp wi tide.
12 Insay di Baybul, Jiova gi wi advays dɛn we de ɛp wi fɔ mek wi famili go liv bɛtɛ layf, fɔ bi gud wokman, ɛn fɔ gɛt wanwɔd wit ɔda pipul dɛn. Di advays dɛn we de insay di Baybul kin ɛp wi, ilɛk udat wi bi, usay wi de, ɔ us prɔblɛm dɛn wi gɛt.—Rid Ayzaya 48:17, NW; luk Ɛndnot 3 na pej 207.
YU KIN BILIV DI PRƆFƐSI DƐN NA DI BAYBUL
Ayzaya bin dɔn tɔk se dɛn go pwɛl Babilɔn kpatakpata
13. Wetin Ayzaya bin se go apin to Babilɔn?
13 Bɔku tin dɛn we di Baybul bin dɔn tɔk se go apin, dɔn ɔlrɛdi apin. Fɔ ɛgzampul, Ayzaya bin tɔk se dɛn go pwɛl Babilɔn. (Ayzaya 13:19) I bin sho klia wan aw dɛn go pwɛl di tɔŋ. Di tɔŋ bin gɛt big get dɛn ɛn riva we de protɛkt am. Bɔt Ayzaya bin tɔk se dɛn go dray di riva, ɛn dɛn go lɛf di get dɛn opin. Di wan dɛn we go atak di siti nɔ go gɛt fɔ fɛt. Ayzaya bin ivin tɔk se na wan man we nem Sayrɔs go dɔnawe wit Babilɔn.—Rid Ayzaya 44:27–45:2; luk Ɛndnot 4 na pej 208.
14, 15. Aw wetin Ayzaya bin tɔk apin?
14 Afta lɛk 200 ia we Ayzaya bin dɔn rayt bɔt wetin go gɛt fɔ apin, sojaman dɛn bin kam fɔ atak Babilɔn. Udat bin de bifo di sojaman dɛn? Jɔs lɛk aw Ayzaya bin dɔn tɔk, na Sayrɔs we na bin di kiŋ na Pashya. Ɔltin bin dɔn rɛdi fɔ mek di tin dɛn we Ayzaya bin dɔn tɔk se go apin, apin.
15 Di pipul dɛn we bin de na Babilɔn bin gɛt big big pati di nɛt we dɛn atak dɛn. Dɛn bin fil se dɛn sef bikɔs dɛn bin gɛt ay ay wɔl dɛn ɛn riva rawnd di tɔŋ. Sayrɔs ɛn in sojaman dɛn bin mek ɔda rod fɔ mek di wata pas. Di wata bin ridyus ɛn di Pashian sojaman dɛn bin ebul fɔ waka insay de. Bɔt aw di sojaman dɛn go ebul fɔ pas Babilɔn in ay ay wɔl dɛn? Jɔs lɛk aw dɛn bin dɔn tɔk bɔt wetin gɛt fɔ apin, di sojaman dɛn nɔ bin nid fɔ fɛt fɔ go insay bikɔs di pipul dɛn na Babilɔn bin lɛf di get dɛn opin.
16. (a) Wetin Ayzaya bin tɔk se go apin to Babilɔn? (b) Aw wi no se di tin dɛn we Ayzaya bin tɔk se go apin bin apin?
16 Ayzaya bin tɔk se as tɛm de go, nɔbɔdi nɔ go ɛva de na Babilɔn igen. I bin rayt se: “Nɔbɔdi nɔ go tap de igen ɛn nɔbɔdi nɔ go lib [ɔ liv] de te di wɔl dɔn.” (Ayzaya 13:20) Yu tink se dat bin apin? Di ples usay Babilɔn bin de we de lɛk 50 mayl nia Bagdad, insay Irak nɔ gɛt natin de. Ɛn ivin insay wi yon tɛm nɔbɔdi nɔ de de. Jiova bin swip Babilɔn “wit di brum ɔf distrɔkshɔn.”—Ayzaya 14:22, 23.b
Di we aw Babilɔn de we dɛn pwɛl am
17. Wetin mek wi fɔ biliv Gɔd in prɔmis dɛn?
17 Wi go biliv wetin di Baybul tɔk bɔt di bambay bikɔs plɛnti pan di tin dɛn we di Baybul bin dɔn tɔk bɔt dɔn ɔlrɛdi apin. Wi rili biliv se Jiova go du wetin i dɔn prɔmis fɔ mek dis wɔl bi Paradays. (Rid Di Nɔmba Dɛm 23:19.) Fɔ tru, wi gɛt op “fɔ gɛt layf we go de sote go. Gɔd, we nɔ de lay, bin dɔn prɔmis fɔ gi wi da layf de bifo i mek di wɔl.”—Taytɔs 1:2.c
DI BAYBUL KIN CHENJ YU LAYF
18. Wetin Pɔl bin tɔk bɔt “Gɔd in wɔd”?
18 Wi dɔn lan se no ɔda buk nɔ de lɛk di Baybul. I gɛt wanwɔd, ɛn we i de tɔk bɔt sayɛns ɛn istri, i kin tɔk di kɔrɛkt tin dɛn ɔltɛm. I de gi wi gud advays dɛn bak, ɛn i tɔk bɔt bɔku tin dɛn we dɔn ɔlrɛdi apin. Bɔt nɔto dat nɔmɔ di Baybul de du. Di apɔsul Pɔl bin rayt se: “Gɔd in wɔd gɛt layf ɛn i gɛt pawa.” Wetin dat min?—Rid Di Ibru Pipul Dɛn 4:12.
19, 20. (a) Aw di Baybul go ɛp yu fɔ no udat yu bi? (b) Aw yu go sho se yu gladi fɔ di gift we Gɔd gi wi?
19 Di Baybul kin chenj yu layf. I kin ɛp yu fɔ no udat yu rili bi. I kin ɛp yu fɔ ɔndastand aw yu de rili tink ɛn fil. Fɔ ɛgzampul, wi kin tink se wi lɛk Gɔd. Bɔt fɔ sho se wi lɛk am, wi fɔ du wetin di Baybul de tɛl wi fɔ du.
20 Fɔ tru, di Baybul na Gɔd in buk. I want mek yu rid am, stɔdi am, ɛn lɛk am. Sho se yu gladi fɔ dis gift ɛn kɔntinyu fɔ stɔdi am. Dɔn yu go ɔndastand wetin mek Gɔd mek mɔtalman. Insay di nɛks chapta, wi go lan mɔ bɔt wetin mek Gɔd mek mɔtalman.
a Sɔm pipul dɛn se di Baybul nɔ gɛt wanwɔd, bɔt dat nɔto tru. Rid chapta 7 na di buk we nem “The Bible—God’s Word or Man’s?” Na Jiova Witnɛs dɛn mek am.
b If yu go want fɔ lan mɔ bɔt ɔda tin dɛn we di Baybul bin dɔn tɔk se go apin, rid pej 27 to 29 na di buk we gɛt di taytul, “A Book for All People”. Na Jiova Witnɛs dɛn mek am.
c Babilɔn in pwɛl wan na jɔs wan pan di tin dɛn we di Baybul bin dɔn tɔk se go apin we apin. Yu kin lan mɔ bɔt di tin dɛn we di Baybul bin dɔn tɔk bɔt Jizɔs na Ɛndnot 5 na pej 208.