Naa Bandu Mɛŋgɛlaa KƐSI YAULAŊ O INTANƐITIIYO WA
Bandu Mɛŋgɛlaa
NAA KƐSIAA LAYAUWA O INTANƐTIIYO CHOO
Kisiei
Ɔ, ɔ, Ɛ, ɛ, Ŋ, ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ŋ
  • ŋ
  • BAABUIYO
  • YAULAŊ A NYƆƆŊ
  • BƆŊAŊNDAŊ
  • w21 Saa p. 29-31
  • 1921—Nyɛ Yɔŋnuŋ o Wɔsioo Hoo Niŋndo

Viduei cho le fondaa hoo le.

Mal Haki, bahawɛi pɔmbɔ yɔŋnuŋ le num vidueiyo hoo solullo.

  • 1921—Nyɛ Yɔŋnuŋ o Wɔsioo Hoo Niŋndo
  • Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2021
  • Suɛi Lebolii Pɔmbuɛi
  • Fonda Soo a Nyɛ Pilɔɔ Wo
  • WANAA DIMIAA YƆŊGU KƐNDIAA NƆ KƆL SIMULAA WA
  • PƐƐKƆŊ IPILAYAA A PƐƐKU LEYUŊGOO
  • MI YAU SƐNƐIYO FULA
  • WALLO CHO NAA LACHI LE TOSAA
  • Tɔnɔla Naŋ Sɔla o Nyɛ Chɛhowa Dimi le Tosaa wo Niŋndaŋ
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2017
  • 1922—Nyɛ Yɔŋnuŋ o Wɔsioo Hoo Niŋndo
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2022
  • 1923​—Nyɛ Yɔŋnuŋ o Wɔsioo Hoo Niŋndo
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2023
Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2021
w21 Saa p. 29-31

1921 Nyɛ Yɔŋnuŋ O Wɔsioo Hoo Niŋndo

O Bandu Mɛŋgɛlaa le Tɛɛkpaa 1, 1921 niŋ, nyunaa wa loŋ le Sukuwaa Pɛɛkaa Baabuiya aa: “Wali yɛɛ kpeekpei naŋ nɔ yɛ o wɔsioo hoo niŋ?” Le nyunaa hoo mulioo, mi Bandu Mɛŋgɛlaa koŋ suaa a Aisaya 61:​1, 2 okɔɔ, le Sukuwaa Pɛɛkaa Baabuiya loonɔŋndo a wali sɔvɛ ndaa nɔ ma tosa wo okɔɔ. Bolle Baabuileŋ ndeŋ le dimi aa: “Mɛlɛka Yaawɛɛ kpuluŋguma bɛndoo o hɛli ya. . . . Hei yɔŋnuŋ le mi dimul wanaa cho o kuɛi niŋ nda yooŋgu kɛndɛ Mɛlɛkaa. . . . Nduyɛ mi yonda maa, wɔsii ndu Mɛlɛka Yaawɛɛ o cho waŋnda kɛndɛi nduɛi tosal, mbo miŋgul yaamɔɔwaa nduaa maa ve i fuuluu.”

WANAA DIMIAA YƆŊGU KƐNDIAA NƆ KƆL SIMULAA WA

Le mi Sukuwaa Pɛɛkaa Baabuiya ndaa tosa wali ndoo keŋnuŋ nda wo, ndaa nɔ ma nɔ kɔl simulaa le waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo vɛlɛ a mɛɛ Chɛhowa miŋgul niŋ yaamɔɔwaa nduaa maa yɛ okɔɔ.

Mi Ŋgɔɔ J. H. Hɔsikiŋ, o wa o lɛŋnde Kanadaleŋ niŋndo dimi yooŋgu kɛndɔɔ a kɔl simulaa, mi che bɛɛ waŋnda wa ndu simullo. A wɔsii 1921, mbo chiikaŋ a simlachinɔ Mɛtɔdisiinɔɔ. Mɛɛ o wa suukaŋndo a simlachinɔ koŋ, mbo dimul ndu aa: “Ŋ nɔ miŋ wa balta kɛndɛlaŋ dɔwɔɔ o Baabuiyo choo. Nduyɛ mi che bɛɛ ŋ cho chɛlaŋ o sɔɔŋ pum choo le, kɛ balta naalaŋ la nɔla mi la mɛɛlu o kɔl nyulu niŋ vɛlɛ miŋ lo o chaŋyɛi niŋ.” Kɛ i yɔŋnuŋ lende le. Mi Ŋgɔɔ Hɔsikiŋ dimi vɛlɛ aa: “Le teleŋ biŋgi koni naŋ suukaŋ ni, mi simlachinɔ koŋ kinda dioo a kɔl tuuwo. Nduyɛ mɛɛ o kinda dioo yɛ, mi yiyaŋ maa tofaŋnda wa o diolaŋ la pesi pesi.

Mi Ŋgɔɔ Hɔsikiŋ chɔɔlu dimi aa: “Mɛɛ ya wa kɔŋndaŋ, mi simlachinɔ koŋ deŋi choo choo aa: “Le yɛɛ a kue o wanaa cho ŋKilisiɔŋ te wa lo le?” Mɛɛ Ŋgɔɔ Hɔsikiŋ wa miiŋgɔŋndo, mbo dimi aa: “Mɛɛ simlachinɔɔ hoo tosa yɛ chɔm naŋ chaa o cho Kilisiɔŋnɔ le.”

Diimandɔɔ, mɛɛ simlachinɔ lepiɛi koŋ wa suɛi yɔŋgoo o kaŋnde ndɔleŋ niŋ, mbo dimul wanaa wa loŋ nda choolaŋ a Ŋgɔɔ Hɔsikiŋ okɔɔ. Mi Ŋgɔɔ Hɔsikiŋ chɔɔlu dimi aa: “Mi simlachinɔ lepiɛi koŋ dimul wanaa wa o kaŋnde ndɔleŋ niŋ nda maa ya wa choolaŋ pɛŋgɛlaa o chiee koŋ niŋ ni, nduyɛ maa I nɔ mi sɔla piɔmndo.” Kɛ Ŋgɔɔ Hɔsikiŋ yɔŋ isiooŋ te. Mbo hiau lachi a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo, nduyɛ mbo sɔla fulamakɔɔlila kɛndɛlaŋ. Mbo dimi aa: “Mi tuɛi yooŋgu kɛndɔɔ dimioo loŋ yeela tau. Mi waŋnda apum ndaa dimul la pɛŋ aa: ‘Ŋ sina maa wana Mɛlɛkaa ŋ cho ni.’ Nduyɛ mi ndaa yɔŋguŋ le ya nyɛm yaa hauba woŋ kioo.”

PƐƐKƆŊ IPILAYAA A PƐƐKU LEYUŊGOO

Le mi Sukuwaa Pɛɛkaa Baabuiya ndaa mala wanaa ndaa nɔ yeemɛiya le ma bii Baabuiyo bila, mi ndaa poonyiaa nyunalaŋ a mulilaŋ o yau ndaa soli wo niŋ. Yau koŋ naŋ veelu hau ni aa, “Tiondoo!” Nyunalaŋ la wa le feleŋguaa, la kalaŋ chuauwa ndaa soliŋ kpeku le suukaŋndo a chuauwaa ndaa laŋ. Mi kalaŋ chuauwa ndaa nyuna chuauwaa ndaa nyunalaŋ ndaŋ, nduyɛ mi ndaa mala nda ma saaluŋ mulilaŋ o Baabuiyo niŋ. Nyunalaŋ mɛɛ hoo cho naa yɛ, “Vɛɛnɛ yaulaŋ la cho yɛ o Baabuiyo niŋ?”, laa mala nda ma pɛɛku sɔɔŋ tɛtɛlɔŋ a Baabuiyo okɔɔ. La cheleŋ mɛɛ hoo cho naa yɛ, “Baa Kilisiɔŋnɔ tonyaa nɔ pa mbo wa nyɛkindilaa kɔl?”, laa bɛɛndiaa feleŋguaa le ma nɔ kɔl simulaa le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo.

Nyunalaŋ la wa vɛlɛ le wanaa ndaa nɔ niŋ taasioo tau a Baabuiyo okɔɔ wa o yauwo hoo niŋ, “Studies in the Scriptures.” Mi waŋnda o waalaŋ niŋ ndaa sɔla tɔnɔɔ o kɛɛsiaa hoo niŋ. Kɛ mi “Tiondoo!” le Yindimiiyo 21, 1921 dimi maa, kɛɛsiaa hoo cho lɛ hiouwɔɔ lachi a tosaŋ te. Le yɛɛ?

MI YAU SƐNƐIYO FULA

Yauwo hoo, “The Harp of God”

Yau pɔmbɔɔ le chɔmndo naa waŋnda ndaa nɔ ma kɔ veelu diomndaŋ nda

Yau pɔmbɔɔ a nyunalaŋ lechoo

Mi wanaa wa chilaŋ chuaa wa bii bila maa, waŋnda nɔ ma pɛɛku sɔɔŋ cho o Baabuiyo niŋndoŋ ŋ pilɛŋ pilɛŋ, le halikpeŋ ma bii ndu bila. Le hei, a Bɛŋgufɔnɔɔ 1921, ma soli yauwo hoo, “The Harp of God.” Mi wanaa ndaa nɔ yeemɛiya bii yauwo hoo, nduyɛ ma kandu ndu soliŋndo kpeku le pɛɛkɔŋ ipilayaa tosaa. Mi hei ndii tosa, mi waŋnda ndaa pɛɛku a tuu Mɛlɛka nɔ le waŋnda chieeya yoomu fafɛɛŋndo kioo wo okɔɔ. Vɛɛ hei ndii yɔŋnuŋ yɛ?

Te waŋndo ndoo bii pɛ yauwo hoo, mi ndaa ke ndu yau pɔmbɔɔ le ndu chɔmndo naa o nɔ mbo kɔ veelu diomndaŋ nda. Nduyɛ lɔɔ opilɔɔ, a ke ndu yau pɔmbɔɔ a nyunalaŋ lechoo. Nduyɛ nyunala laŋ, la wa a nyɛ o veelu diomndaŋndo okɔɔ. Mi ndaa poonyiaa vɛlɛ fondaŋ o nɔ mbo veelu diomndaŋ le lɔɔ opilɔɔ wo, o yau koŋ choo.

Le lɔɔlaŋ tɔ a la tiɔɔŋ ndaa tosa pɛɛkoo hoo ni. Nduyɛ o kundala wa nda ikɛi laŋ niŋ ndaa sɔla yaula pɔmbɔlaŋ ndaŋ ni. Bɛnduaa yuuwaa wa o kundaa niŋ ɔɔ wanaa ndaa nɔla ma kuɛ chiɛiyo a chiɛiyo le wa ndaa yɔŋgu nda yaulaŋ ndaŋ ni. Le tamaseliiyo, mi ndepilɛnɔ naa pilɛ diolaŋ Anna K. Kadina dimi aa: “Bɛ nuu Taile ndoo nɔla kɔlaŋ tau le. Lelaŋ mɛɛ yauwo hoo “The Harp of God” fula, mbo sɔla wallo tau le tosaa. Lɔɔ o lɔɔ mi ndoo ke waŋnda yaula pɔmbɔlaŋ ndaŋ a nyunalaŋ lechoo.” Te waŋndo ndoo chii pɛ pɛɛkoo hoo, a hɛli waŋndo o kundaa niŋ, le mbo wa kɔlaŋ o ndu lo le mbo hiou lachi a ndu Baabuiyo pɛɛkoo.

Taile Kadina cho o kandu namtaa niŋ

WALLO CHO NAA LACHI LE TOSAA

Mɛɛ wɔsii 1921 hiŋ chuwɔɔ, mi Ŋgɔɔ J. F. Lutafɔɔ yɔŋ yauwo o kundalaŋ niŋ. Nduyɛ o yau koŋ niŋ, mbo dimi aa: “Yooŋgu kɛndɛ naŋ dimi o wɔsioo hoo niŋndo fuuluu o fondaŋnda bɔɔbɔɔ, nduyɛ mbo mala waŋnda tau mbo hiau wɔsiŋ hiou woŋ.” Mbo chɔɔlu dimi aa: “Wallo lo wɔ tau le tosaa, ŋ dɛɛniaŋ acheleŋnda le ma mala naa wali sɔvɛ sɔviɔɔ hoo tosaa.” Mi Sukuwaa Pɛɛkaa Baabuiya duau sila sɔviɔɔ hoo o wali niŋ. O wɔsi 1922 niŋ, ma duau sɛmbɔɔ tau le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a kɔl simulaa, mbo hiau maa paandu.

Chaŋyɛi Chɔm Kɔl Simulaa Ve

Mi Sukuuwaa Pɛɛkaa Baabuiya chɔm maa ndaa nɔ kaalaa ndapila tɛɛŋ, sanaa a mɛɛ nda wa maaliaŋndo vellaa velle yɛ. A wa chaŋyaŋ muŋ chɔm kɔl simulaa woŋ, te ‘dɛnɛpalaa ndoo del pɛ.’—Pulɔ. 17:​17.

O Nɔŋgɔwaa choo, Bukuloo 31, 1921, mi waŋnda o chioo Tusa o lɛŋnde Amɛlikaleŋ niŋ dimi maa, po pilɛ ndoo yeema chua puulunɔɔ delɔɔ choo. Nduyɛ po koŋ wana tiŋioo o wa ni. Le hei ma bii ndu, ma duau ndu o chiɛi manyumndo niŋ. Okoŋ kɔɔli, mi puaa puuluaa hiouwɔɔ 1,000, chuuŋgiaŋ diompilɛ le wanaa tiŋiaa delɔɔ choo a sɔŋgɔɔ. Nduyɛ, haupa mi sɔŋgɔɔ tiu o fondaŋ wanaa tiŋiaa wa wo. Fondaŋ koŋ nda veelu ni aa Kleeŋwuud. Fondaŋnda leyula laŋ a chiɛilaŋ hiouwɔɔ 1,400 nda sooluu nyɔɔŋ leniŋ ni, nduyɛ ma luam ndaŋ. Mi konaa dimi maa, waŋnda 36 sɔla piɔmndo o chɔulaba koŋ niŋ ni. Kɛ wana che pɛ maa, waŋnda le 300 sɔla piɔmndo ni. Chɔulabaa hoo nda veelu ni aa: Chɔulaba Lekaa Wo o Chioo Tusa Niŋ.

Mi Ŋgɔɔ Licha J. Hill, Sukuunɔ Pɛɛkaa Baabuiyo, o wa o chioo Kleeŋwuud wo chɔm nyɛ yɔŋnuŋndo, nduyɛ wana tiŋioo o wa ni. Mbo dimi aa: “O nyumma chɔulabaa hoo yɔŋnuŋ ndaŋ choo, ŋ wa bɔŋaŋndo biyɔɔ maa paandu. Nduyɛ mɛɛ naŋ mal, miŋ tuɛi waŋnda yekpaŋndaŋ wuuwo. Nduyɛ a lo laŋ wuuwo haaa a ditɛɛŋndo. O Kpekedoo choo idiiyo, Kooŋndo 1, mi chɔulabaa tuulu tau tau. Mi waŋnda huŋ o naalo bɛɛ ma dimi maa, naa kpou te ŋ yeema pɛ chindaa, mɛɛ ŋ nɔ miŋ keleŋa lakɔ o toŋgo chioo.” Mi Ŋgɔɔ Hill nda laa ndɔ nyaanuŋ a chuauwaa ndaa ŋuɛɛnuaa o toŋgo koŋ. Wanaa tiŋiaa le 3,000 wa o toŋgo koŋ niŋ ni. Nduyɛ sovɛiyaa masaleŋ lee yɔŋ le chɔulaba koŋ kpaa wa wa nda mandaa ni.

A teleŋ pilɛ koŋ, mi Ŋgɔɔ Atɔ Klaus chɔm kɔl simulaa le nyɛ tosa. Nduyɛ puulunɔɔ o wa ni. Mbo dimi aa: “Mɛɛ ya tuei maa waŋnda cho chɔulabaa kpeekpei o chioo Kleeŋwuud, nduyɛ maa a wa nyɔɔŋ sooluuwo chiɛilaŋ niŋ okoŋ ma lumi laŋ, mi kɛɛsiaa le mi kɔ tofa le chaaŋ nuu Ŋgɔɔ Hill.”

Mi Ŋgɔɔ Atɔ Klaus ndoo soliŋ yauwo hoo, “The Harp of God” kpeku, le chuaambuaa 14 pɛɛkoo

Mɛɛ o fuuluu o chiɛi Ŋgɔɔ Hill wo, mbo cha wanaa ndaa chiɛɛliaŋ a Ŋgɔɔ Hill wa opilɛ isisi a yekpandioo o ba o chiɛi Ŋgɔɔ Hill wo lachi. Nduyɛ ndu bɛɛ puulunɔɔ o wa ni. Mi po koŋ yiyaŋ maa wanaa wa chɔulabaa wa opilɛ wa Ŋgɔɔ Klaus ni. Okoŋ mbo deŋul ndu aa: “Le yɛɛ ŋ cho yɛ hunɔɔ o poo hoo lo bɛɛ?”

Mi Ŋgɔɔ Klaus dimi aa: “Te yaa ke po koŋ muli kɛndɛ le, o wa ya wuu. Mi dimul ndu maa, ya bɛɛ chaaŋ nuu Ŋgɔɔ Hill cho ni. Nduyɛ I hiŋ niŋ o ndu lo bɛɛ naŋ teleŋnda bɔɔbɔɔ.” Mi Ŋgɔɔ Klaus nda po koŋ manda chiɛi Ŋgɔɔ Hill wo nyɛkɛndɛi, wanaa wa nyɔɔŋ sooluuwo chiɛilaŋ niŋ nda luei loŋ te.

Mɛɛ teleŋ tiŋ hiou, mi Ŋgɔɔ Klaus tuɛi maa Ŋgɔɔ Hill nda yuŋgu ndɔɔ kpou cho o toŋgo chioo. Mi waŋndo dimul Ŋgɔɔ Klaus maa, le mi wana tiŋioo opilɛ mal toŋgo chioo okoŋ mbo miiŋgu o ndu lo bɛɛ, mɛɛ mi wana bɛndoo poonyiaa yauwo okoŋ mbo pila suei. Mi Ŋgɔɔ Klaus dimi aa: “I wa bɔɔ suɛi kala bɛndu le mi yaa soo o wana bɛndu koŋ ndo. Kɛ mɛɛ ya chɔm ndu nyɛ yaa yeema le tosaa wo, mbo nyuna aa: ‘Baa hɔlte numndeŋ le cho wa pa yuŋgoo hoo choo nduyɛ ma ke nda nyɛm nda hauba woŋ kpou?’ Mi chɛl a kɔl kɛndɛ aa: Ei.”

Mɛɛ wana bɛndu koŋ poonyiaa yauwo okoŋ mbo pila suei, mi Ŋgɔɔ Klaus kua chɔ chɔ a ndu o toŋgo chioo. Mbo kɔ ke sovɛiyaa wa loŋ nda wana nda bɛndoo yau koŋ. Mi wana bɛndu koŋ deŋi choo choo aa: “Wana naa bɛndoo pila suei o yauwo hoo choo ni, a sina pa maa num cho wana tasoo le hunɔɔ waŋndo solioo o fondaa hoo ni?” Okoŋ kɔɔli, mi Ŋgɔɔ Klaus chua Ŋgɔɔ Hill a yuŋgu ndɔɔ kpou o mɔmbil ndɔɔ niŋ, mbo kua a nda o Ŋgɔɔ Hill lo bɛɛ.

“Mɛlɛka o hɔl, wanaa nduaa kpou, nyɛ pilɛ nda cho ni”

Mi Ŋgɔɔ Klaus tosa a sabu nyɛ o nyɛ yɔŋnuŋ Ŋgɔɔ Hill a yuŋgu ndɔɔ le. Mi tamasi ndɔɔ hoo le kɔl simulaa chɔmndo pilaŋ acheleŋnda kɔltaŋ tau. Mbo dimi aa: “Mi po wa koŋ chiɛi Ŋgɔɔ Hill wo mandaa wo, ke Seiyaa Chɛhowaa bɛɛleŋ mbo hiau maa paandu. Nduyɛ mi wanaa bɔɔbɔɔ chɔm yeemɛi le tonyaa sinaa kanifuule, ma cha kpendekele maa hɛliaŋ cho wanaa Mɛlɛkaa tɛɛŋ te. Nduyɛ maa wanaa Mɛlɛkaa chueŋnuŋ ndapila a sɔvɛ ma hiou acheleŋnda le.”

    WOL le Sɔɔŋ Yaasiaa—Kisi (2010-2026)
    Chukku Ma Kinda
    Chuku Ma Kumbi
    • Kisiei
    • Share
    • Mɛɛ ŋ Yeema Yɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Sawalaŋ Le Tɛɛŋgei Soliŋndo Kpeku
    • Mɛɛ Naŋ Bii Yooŋgula Numndaŋ Yɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Chuku Ma Kumbi
    Share