SUƐI LEBOLLE O KƆƆ | BAA SETANA CHO PA?
Baa Nyɛ Vel Dɛnɛ Wɔɔŋndo Wo ko Setana Cho Ni?
O cho tɛtɛlɛ le miŋ yiyaŋ a Setana naŋ pɛɛku okɔɔ o Baabuiyo niŋndo maa nyɛ vel dɛnɛ wɔɔŋndo wo ko o cho ni. Kɛ baa lende kpeekpei Baabuiyo pɛɛku ni? Te o wa lende pɛ, le yɛɛ Baabuiyo dimi yɛ a Setana okɔɔ maa mbo suukaŋ nda Chiisu, vɛlɛ nda Mɛlɛka Kpuluŋgumaa pila. Ŋ yaasiaŋndɔ tamaseliilaŋ la tiɔɔŋ a suukaŋ koŋ okɔɔ.
TELEŊ SETANA SUUKAŊ NDA CHIISU WO
Teleŋ Chiisu kandu yooŋgu kɛndɛ Mɛlɛkaa dimioo o chieeŋndo choo wo, mi Nyina Wɔɔŋndo chuu ndu tɔɔndaŋ ndaŋ sala yaa. O tasoo, mbo kindiŋ le mi Chiisu soliŋ kpaaya Mɛlɛka ke ndu wo kpeku halikpeŋ mbo sɔla nyɛdiaa le dioo. O diiŋ ndɔɔ, mbo dɛɛniaa vɛlɛ Chiisu le mbo luei yoomu ndɔɔ o kpundɔɔ niŋ a siɛlɛi fuu le mbo pɛlnuŋ ladio. O mɛɛlaa kpɔŋ, mi Setana dimul Chiisu maa te o baŋ wulaŋ mbo sooluu ndu pɛ, o ke ndu masaleŋ o chieeŋndo choo kpou. Mi Chiisu kɛɛ tɔɔndaŋnda yaalaŋ ndaŋ fau, nduyɛ, mbo soliŋ Diom Mɛlɛkaa kpeku teleŋ o teleŋ le hei tosaa.—Maatiu 4:1-11; Luku 4:1-13.
O nɛɛ lo Chiisu wa yɛ suɛi? Baa o dɛnɛwɔɔŋ wa ndupila niŋndo lo? A mɛɛ Diom Mɛlɛkaa dimi yɛ, mi Chiisu sɔla ‘tɔɔndaŋndo o nɛi o nɛi niŋ mɛɛ o tɔɔndaŋ naa yɛ. Kɛ, yɔŋ o yɔŋ wɔɔŋ o tosa le.’ (Hibuluiya 4:15) Mi Baabuiyo dimi vɛlɛ aa, “Kiliti tosa isɔɔ o isɔɔ wɔɔŋ te. Lepilɛ bɛɛ o dimi lachoova le.” (Pitɛ Tasoo 2:22) Mi Chiisu lo o diandaa walaŋ, mbo lo vɛlɛ o pimbi simiaa choo. Lepilɛ bɛɛ Chiisu chɛl mi yiyaŋ wɔɔŋndo luɛi ndu o kɔl te. Ŋ che kpendekele maa Chiisu ve isɔɔ o nyɛ wɔɔŋ wa ndu niŋndo lo le, kɛ o waŋndo lo kpeekpei o wa suɛi ni.
Suukaŋ koŋ chɔɔlu chɔm maa waŋndo kpeekpei Setana cho ni.
- Loonuŋ maa mi Nyina Wɔɔŋndo ke Chiisu masaleŋ o chieeŋndo choo kpou te ndoo baŋ pɛ wulaŋ mbo sooluu ndu. (Maatiu 4:8, 9) Te Setana ndoo ve waŋndo kpeekpei le, mɛɛ nyɛ fondoo koni kioo hoo wa ni. Lelaŋ, Chiisu bɛɛ pɛɛsa kpaaya Satana nɔ wo le. 
- Mɛɛ Chiisu kɛɛ tɔɔndaŋnda Nyina Wɔɔŋndo, mbo faŋaŋ ndu kɔɔli le teleŋ biŋgi. (Luku 4:13) O hei niŋ, baa nyɛ vel dɛnɛwɔɔŋndo wo Setana cho ni, ɔɔ yaamɔɔnɔ kpankindiŋ yiiŋ yauleŋndo o cho ni? 
- Kɛsiŋ o kɔl maa mi “maalikɛiya huŋ ma dɛɛniaa” Chiisu. (Maatiu 4:11, NW) Maalikɛiyaa huŋ dɛɛniaa Chiisu ma mala ndu wa, baa nyaa yoomaa inyinayaa kpeekpei nda wa ni? Ei. Kɛ le yɛɛ naŋ yiyaŋ yɛ niko maa Setana ve nyɛ yoomaa inyinaya kpeekpei le? 
TELEŊ SETANA SUUKAŊ NDA MƐLƐKA WO
Suɛi diiŋ nduɛi naŋ cho dimioo ve cho a Choobu ni, wana ndoo nɔ sioonde le Mɛlɛka wo. Tamaselii ndɔɔ chɔm sɔɔŋ sala tiɔɔŋ yɔŋnuŋ nyina wɔɔŋndo tɛɛŋ nda Mɛlɛka wo. O suukaŋ kɛ kɛ niŋ, mi Mɛlɛka chandu Choobu le pimbi ndɔ simiaa. Mi Setana chɔm kpendekele maa o cho fuule Choobu wa Mɛlɛka piɛiyo le, maa piondɔɔ Mɛlɛka wa pimbi simiaa Choobu wo ni. Le hei mi Nyina Wɔɔŋndo chɔm maa o sina Choobu nyɛkɛndɛi mbo hiau mɛɛ Mɛlɛka sina ndu yɛ. Mi Chɛhowa chɛl mi Setana tɛɛmbuu nyɛmkiɔɔŋ Choobu woŋ, mbo diu chuauwaa nduaa, vɛlɛ mbo tuisi ndu naa choo.a Mɛɛ boondii biŋgi i hiou, mi i chɔmnuŋ kpendekele maa tonyaa Chɛhowa dimi a Choobu okɔɔ ni, nduyɛ maa choolaŋ Setana dimi ni. Mi Mɛlɛka duau Choobu sala le pimbi ndɔ simiaa.—Choobu 1:6-12; 2:1-7, NW.
O balta Mɛlɛka dɔu nda Setana laŋ, baa a dɛnɛwɔɔŋ wa Chɛhowa niŋndo okɔɔ o wa suɛi ni? Baabuiyo dimi aa, “Wana sandaa Mɛlɛka tonyaa cho ni.” (Samiɔŋ Diiŋ Ndɔɔ 22:31, NW) Mi Diom Mɛlɛkaa dimi vɛlɛ aa, “Mɛlɛka diandaa, Mɛlɛka diandaa, Mɛlɛka diandaa Chɛhowa cho ni, o nɔ Kpaaya Kpou wo.” (Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 4:8, NW) Diondɔɔyɛi cho ni, nyɛ nɔ sɔŋ te wo, nyɛ cho walaŋndo, nyɛ nɔ haki le wo. Wana nɔ haki le wo Chɛhowa cho ni. Lelaŋ, o nɔ kaa dɛnɛwɔɔŋ te.
A koŋ kpou, mi waŋnda apum dimi maa Choobu bɛɛ ve wana kpeekpei le. Lelaŋ, suukaŋ koŋ ve suukaŋ kpeekpei le. Kɛ taasi cho pa o suɛi waa lende niŋ? Bolii Baabui cheleŋ chɔm maa waŋndo kɛsɛ Choobu wa ni. Le tamaseliiyo, ŋ che o Chemisi 5:7-11 niŋ maa Choobu kɛsi tamaseliiyo ni le Kilisiɔŋnda malaa le ma biunuŋ nyɛkindilaa. Nduyɛ hei dɛɛniaa naa kɔllo maa Chɛhowa duau wanaa biunuŋ nda sala. Te Choobu ndoo ve wana kpeekpei le, tamasi koŋ, a tɔɔŋndaŋ Setana tuisi ndu choo wo ndoo wa pa tonya? Le handɔɔ lechoo, mi Ɛsikiɛl 14:14, 20 pial Choobu diolaŋ, Nuuwaa, a Daniɛl o wanaa laalaŋnda tɛɛŋ. Maa Nuuwaa a Daniɛl, waŋndo kɛsɛ Choobu wa ni. Ndoo nɔ laalaŋndo o piaa cha. Te o yɔŋ pɛ maa waŋndo kpeekpei Choobu wa ni, a laalaŋ maa wana tuisi ndu tɔɔndaŋndo choo wo bɛɛ, waŋndo le o wa le?
Baabuiyo chɔm kpendekele maa Setana waŋndo kɛsɛ o cho o inyinaya ni. Naapum mi kɔndɔfillo bii num dɔɔ ma nyuna aa, ‘Baa o tuisi ya pa kpundɔɔ choo a yuŋgu nuu o chieeŋndo niŋ hau?’
O TELEŊ NAA HOO NIŊ YƐ?
Yiyaŋndɔ maa kunda wanaa dɛnɛwɔɔŋnda tiu o numndo chiee kpou. A tonya, hɛnɛkɛyɛi, a kaala kɛndɛlaŋ o chalta laŋ la cho pɔlul. Kɛsiŋ nyɛ pilɛ koŋ kpe okɔl maa, Setana nda nyinaa nduaa wɔɔŋnda, nyaa yoomaa cho o inyinaya wa kɛsɛ nda cho ni. Mi nyinaa wɔɔŋaa kaŋ bɛɛ tosal Mɛlɛka nilakalulaŋ maa Setana. Nduyɛ, mi Mɛlɛka nyindu nda lɛŋ naŋ. Yɛɛ nɔ yɛ mbo wa fulamakɔɔlioo? Yiyaŋndɔ a yooŋgula ŋ cho tueiyɔɔ o lɛŋnde numndeŋ niŋ, a o lɛŋii cheleŋnde niŋndaŋ.
- A cho pa chɔɔ kaala idiɔmndaŋ, a niilu latandaa hiouwɔɔ lachi mi che bɛɛ waŋnda chieeŋndo balɔɔ silɔ cho kindiŋndo le laŋ kuunaa? 
- A cho pa chɔɔ yelelaŋnda cho a nyinaa wɔɔŋnda okɔɔ laŋ hiouwɔɔ lachi a kuiyo, mi che bɛɛ naa kalaŋ chuauwa cho laŋ kuunaa? 
- A cho pa chɔɔ mɛɛ chieeŋndo cho tambei yɛ, mi che bɛɛ waŋnda apum cho kindiŋndo le ndu mandaa? 
- Baa mbo wa maa nyɛ wɔɔŋndo yɔŋnuŋ a waŋchieeya ni, o cho nda nyindɔɔ o kpundɔɔ niŋndo? 
Tofawɔ wana Baabuiyo dimi maa o cho kpundɔɔ hau kɔɔli wo, “Tambalaka bɛndoo hoo ma soli ndu o fondaŋ Mɛlɛkaa po nda kiilaa nduaa cho ndu o ba bɛŋgu va, ma mal nda o chieeŋndo choo. . . . Kɛ kpundɔɔ va niŋ bɔɔ le nyɛ o nyɛ cho o chieeŋndo choo, a nyɛ o nyɛ cho o pee mɛŋma ihɛllo niŋ. Kani fuule, Masa Nyinaa Wɔɔŋnda hiŋ nya tɛɛŋ. O cho a tumboo tau tau, kani fuule, o sina maa teleŋ ndɔɔ cho niŋ o biŋgii naa.” (Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 12:9, 12) Mɛɛ wanaa bɔɔbɔɔ nua o sɔɔŋ muŋ niŋ, ma chɛl maa wana dɛnɛwɔɔŋ cho o inyinaya wo Setana cho ni, o cho chieeŋndo hoo nyindɔɔ le dɛnɛwɔɔŋndo tosaa wo.
Ma buulaŋ dɔɔ lepum le mɛɛ ŋ looku ma sɔla pioŋɔɔ yɛ. Buulaŋ sɔviɔɔ cho hoo ni. Buŋgɛi cho lachi ve cho naa chɔm mɛɛ naŋ sɔla malaa yɛ.
a Mɛlɛka nɔ diolaŋ ni aa Chɛhowa, a mɛɛ Baabuiyo chɔm yɛ.