Naa Bandu Mɛŋgɛlaa KƐSI YAULAŊ O INTANƐITIIYO WA
Bandu Mɛŋgɛlaa
NAA KƐSIAA LAYAUWA O INTANƐTIIYO CHOO
Kisiei
Ɔ, ɔ, Ɛ, ɛ, Ŋ, ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ŋ
  • ŋ
  • BAABUIYO
  • YAULAŊ A NYƆƆŊ
  • BƆŊAŊNDAŊ
  • w24 Bɛŋgufɔnɔɔ p. 14-19
  • Puaapiliaa, Baa La Cho pa Kindiŋndo le Simnɔŋndo Buɛiyaa Malalaŋnda?

Viduei cho le fondaa hoo le.

Mal Haki, bahawɛi pɔmbɔ yɔŋnuŋ le num vidueiyo hoo solullo.

  • Puaapiliaa, Baa La Cho pa Kindiŋndo le Simnɔŋndo Buɛiyaa Malalaŋnda?
  • Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa (O Naŋ Pɛɛku Wo)—2024
  • Suɛi Lebolii Pɔmbuɛi
  • Fonda Soo a Nyɛ Pilɔɔ Wo
  • WALTA KUƐƐ BUƐI MALALAŊNDO TOSA YƐ?
  • YƐƐ NƆ YƐ MBO NYINDU NUM LE SIMNƆŊNDO BUƐI MALALAŊNDO?
  • YƐƐ MALA YƐ NUM MA CHƆƆLU YEEMƐI NƆ LE PUAAPILIAA NUMNDA MALAA?
  • VƐƐ Ŋ KOMALLƐ KPELEŊNDO LE SIMNƆŊNDO BUƐI MALALAŊNDO?
  • Chɔm Balika Melaa le “Puaapiliaa nda Yulu Iso Wa.”
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa (O Naŋ Pɛɛku Wo)—2024
  • Puaapiliaa, Baa La Cho Pa Kindiŋndo le Simnɔŋndo Bɛnduaa Kundaa?
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa (O Naŋ Pɛɛku Wo)—2024
  • Kɛɛsiaala Chɔm Maa A Nɔ Tiindaŋndo o Chɛhowa Niŋndo
    Yoomu Naa leKilisiɔŋndo a Wali Pollo—Yau Wali Bɔŋaŋndo—2023
  • Nuuviaa Mulilaŋ le Nyunalaŋ Ndaŋ
    Yau Bɔŋaŋ Ibuŋgaa o Buɛi Ibuŋgaa le 2025-2026
Chɔɔlu Nua
Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa (O Naŋ Pɛɛku Wo)—2024
w24 Bɛŋgufɔnɔɔ p. 14-19

BUŊGƐI PƐƐKƐI 46

CHONDII 49 Chɛhowa Kɔllo Nɛŋioo

Puaapiliaa, Baa La Cho pa Kindiŋndo le Simnɔŋndo Buɛiyaa Malalaŋnda?

“Waŋndo nyɔɔ kioo wana hiau wa a kɔl kɛndɛ, a waŋndo num nyɔɔ kioo.”—WALTA KIILAA 20:35.

NYƐ NAŊ CHO PƐƐKU WO

Buŋgɛi hei cho puaapiliaa yiŋ nda mala le ma suliŋ ma simnuŋ buɛiyaa malalaŋnda.

1. Vɛɛ Pɔɔl ndoo yiyaŋ yɛ a buɛiyaa malalaŋnda okɔɔ?

WALI sɔvɛ sɔviɔɔ pila buɛiyaa malalaŋnda tosa o kundalaŋ niŋ ni. I cho tonya maa Kiilanɔ Pɔɔl ndoo nɔ bɔɔ balika melaa le puaa chɔm haa lo lechoo wo wa. Le tamaseliiyo, mɛɛ o wa kilisiɔŋnda o Filipai niŋ poonyiallo, mbo yɔŋ yilɔɔ teŋgeŋndo o buɛiyaa malalaŋnda a o bɛnduaa kundaa lo.—Filip. 1:1.

2. Vɛɛ puaapilɛnɔ pilɛ diolaŋ Luisi yiyaŋ yɛ a dikeŋnaŋ o nɔ le waa buɛi malalaŋndo wo?

2 A wa kaasoŋnda ɔɔ feleŋguaa, mi puaapiliaa yiŋ nda wa a nyaale tau le yɔŋgɔŋndo o kundaa niŋ le waa buɛiyaa malalaŋnda. Le tamaseliiyo, Divaŋ wa wɔsilaŋ 18 ma yulu ndu iso le waa buɛi malalaŋndo. O baa pilɔɔ choo, puaapilɛnɔ pilɛ diolaŋ Luisi wa o wɔsiŋ 50 niŋ ma yulu ndu iso le waa buɛi malalaŋndo. Vɛɛ ndoo yiyaŋ yɛ le waa buɛi malalaŋndo? Mbo dimi aa: “I naŋ bɔɔ kɔl le puaapiliaa a ndepiliaa niaa o kundaa niŋ malaa o nɛi waa nuaa choo. A chɔm ya niŋ kaalaa o nɛila yɛ yɛlaŋ niŋ. Mɛɛ le sabu koŋ ya bɛɛ yeema ni mi chɔm nda mɛɛ kpɛ ya kaala nda yɛ.” Yiyaŋ pilɔɔ hoo kpe buɛiyaa malalaŋaa bɔɔbɔɔ nɔ ni.

3. Nyunala kuɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

3 Te o yɔŋ pɛ maa puaapilɛnɔ yiŋ ndo ŋ cho ni, kɛ a cho wɔ buɛi malalaŋ te, baa a tiu pa ba ma kɛsi kpeleŋndo le hei tosaa? Yɛɛ nɔ yɛ mbo nyindu num le hei tosaa? Suliŋnda kuɛɛ cho yɛ o Baabuiyo niŋ la ŋ nɔ ma komaltaŋ? O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho yaasiaa mulilaŋ le nyunalaŋ ndaŋ. Kɛ ŋ yaasiaŋndɔ fɛŋ walta buɛi malalaŋndo nɔ mbo tosalaŋ.

WALTA KUƐƐ BUƐI MALALAŊNDO TOSA YƐ?

4. Walta kuɛɛ buɛi malalaŋndo tosa yɛ? (Tofa vɛlɛ fotueiyo.)

4 Buɛi malalaŋndo cho puaapilɛnɔ sɔla yiŋɔɔ, mi nyinaa diandaa yulu ndu iso, le bɛnduaa kundaa malaa sɔɔŋ ŋpum tosaa o kundaa niŋndo ni. Mi buɛiyaa malalaŋnda apum tosa a sabu, le mi wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa nɔ tandaa a yaulaŋ tau le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. Mi apum mala le Toŋgo leMasaa dindioo a ndu chaa biyɔɔ. Mi buɛiyaa malalaŋnda mala vɛlɛ le waŋnda naa chalaa kioo, ma tosa wallo o fondaŋ nyɛchaa a vidueilaŋ o kundaa niŋ a teleŋ bɔŋaŋndo. Walta pɔmpɔmbɔ la cho o kundaa niŋndaŋ kpou, buɛiyaa malalaŋnda tosa laŋ ni. Kɛ a koŋ kpou, wanaa kendu o Mɛlɛka piɛiyo niŋnda puaa haa cho ni. A kaala Chɛhowa nduyɛ ma diikuŋ sawala ndɔlaŋ. Buɛiyaa malalaŋnda kaala puaapiliaa a ndepiliaa ndaa tau. (Mat. 22:​37-39) Vɛɛ puaapilɛnɔ sɔla yiŋɔɔ wo kindiŋ yɛ le simnɔŋndo buɛi malalaŋndo?

Fotueilaŋ: Buɛiyaa malalaŋnda yɔŋguŋ le waltaŋ tosaa. 1. Puaapilɛnɔɔ opilɛ cho yaulaŋ sooluuwo. 2. Opilɔɔ cho fonda nda kua o chiɛi kɔɔli wo dindioo. 3. Hoo cho wanaa cho hunɔɔ o bɔŋaŋndaŋ nda yilɔɔ. 4. Puaapilɛnɔ cheleŋ cho wallo o fonda nyɛchaa o Toŋgo leMasaa.

Mi buɛiyaa malalaŋnda tol tamasi Chiisu wo kɔɔli, te a yɔŋguŋ pɛ le acheleŋnda malaa (Tofa pɛl 4)


5. Vɛɛ puaapilɛnɔɔ nɔ yɛ mbo tosa wallo le kpeleŋ ndɔɔ komallo le mbo simnɔŋ buɛi malalaŋndo?

5 Baabuiyo chɔm suliŋnda puaapilɛnɔɔ nɔ mbo komal le simnɔŋndo buɛi malalaŋndo wo. (1 Tim. 3:​8-10, 12, 13) Te a nɔ pɛ yeemɛi le acheleŋnda malaa maa buɛi malalaŋndo, kindiŋ ma pɛɛku tau a suliŋndaŋ ndaŋ okɔɔ, nduyɛ ma tosa wallo o laŋ choo. Kɛ o tasoo, a nɔ ma yiyaŋ le sabu ŋ yeema simnɔŋndo buɛi malalaŋndo wo.

YƐƐ NƆ YƐ MBO NYINDU NUM LE SIMNƆŊNDO BUƐI MALALAŊNDO?

6. Yɛɛ nɔ yɛ mbo nyindu num le wali kɛ kɛ tosaa le puaapiliaa a ndepiliaa numnda malaa? (Maatiu 20:28; tofa vɛlɛ fotueiyo )

6 Yiyaŋndɔ a tamasi kɛndɛ Chiisu kɛsul naa wo okɔɔ. Le mɛɛ ndoo kaala Finya ndɔ a waŋnda chieeya yɛ ndoo tosa sɔɔŋ ni. Kaala koŋ nyindu ndu ni le walta taaniŋndaŋ tosaa le acheleŋnda malaa. (Nuawɔ Maatiu 20:28; Chɔŋ 13:​5, 14, 15) Te o yɔŋ pɛ aa kaalaa cho num nyindɔɔ le sɔɔŋ tosaa ni, Chɛhowa cho num salaa dɔwɔɔ, nduyɛ mbo mala num ma komal kpeleŋ ŋ kɛsi le simnɔŋndo buɛi malalaŋndo wo.—1 Kɔl. 16:14; 1 Pit. 5:5.

Chiisu cho kiilaa nduaa opilɛ peloŋ pulɔɔ mi a tuaa wa tofaa o nɛi kɔndɔfili niŋ.

Mi Chiisu kɛsul buɛiyaa nduaa tamaseliiyo le ma tosa wallo le acheleŋnda malaa o nɛi lebɛɛ niŋ, kɛ o cho le foofo laŋ sɔlaa le (Tofa pɛl 6)


7. Le yɛɛ puaapilɛnɔɔ nɔ yɛ mbo fafaŋ yeemɛi wɔɔŋnde nɔɔ le simnɔŋndo buɛi malalaŋndo?

7 O chieeŋndo niŋ, mi waŋnda hɛnaŋ a wanaa chua ndapila a sɔvɛ wa tau. Kɛ o cho lende le i cho o kɔɔna Chɛhowaa niŋ te. Puaapilɛnɔ chɛl mi kaalaa nyindu ndu le sɔɔŋ tosaa maa Chiisu wo nɔ iyeema le foofoo sɔlaa, le halikpeŋ mbo nɔ kpaayaa acheleŋnda choo le. Te a yulu pɛ wana nɔ yeemɛi waa lende wo iso o kundaa niŋ, lepum mbo kɛɛ le sɔɔŋ taaniŋndoŋ tosaa le saa Chɛhowaa mandaa. Mbo yiyaŋ maa o cho bɔɔ o sɔvɛ le walta taaniŋnda waa lende tosaa. (Chɔŋ 10:12) Chɛhowa dou sɛmbɛ wana heelaŋndo sala le.—1 Kɔl. 10:​24, 33; 13:​4, 5.

8. Sila yɛɛ Chiisu ndoo ke yɛ kiilaa nduaa?

8 Teleŋndaŋ lapum, mi chaaŋaa Chiisu wa bɛɛ ndaa kindiŋ le dilakeŋnaŋndaŋ sɔlaa le sabu wɔɔŋndo. Ŋ tofaŋndɔ nyɛ kiilanɔɔ Chemisi nda Chɔŋ tosa wo. Mi puaa ŋiɔɔŋnda haa nyuna Chiisu le mbo ke nda foofola sɔvɛlaŋ o Masale ndɔleŋ niŋ. Chiisu ndoo chendu nda le suɛi nda tosa hei ve le. Kɛ mbo tɛɛsial kiilaa nduaa 12 nda kpou aa: “Wana o wana yeema pɛ mbo wa wana bɛndoo nya tɛɛŋ, o nɔ mbo wa buɛiyo le nya. Nduyɛ wana o wana yeema pɛ mbo wa wana tasoo nya tɛɛŋ, o nɔ mbo wa chiɔɔ le nya kpou.” (Maki 10:​35-37, 43, 44) Puaapiliaa kindiŋ le ma sɔla dilakeŋnaŋndaŋ a yiyaŋ kɛndɔɔ wa, nda mala kunda lekilisiɔŋndo ni o nɛila bɔɔbɔɔ niŋ.—1 Tɛsa. 2:8.

YƐƐ MALA YƐ NUM MA CHƆƆLU YEEMƐI NƆ LE PUAAPILIAA NUMNDA MALAA?

9. Vɛɛ ŋ chɔɔlu yɛ yeemɛi numnde le acheleŋnda malaa?

9 I cho tonya maa a kaala Chɛhowa nduyɛ a yeema ma mala acheleŋnda. Kɛ a koŋ kpou, a nɔ iyeema le tosaa walta buɛiyaa malalaŋnda tosa laŋ te. Yɛɛ mala yɛ num le ma nɔ yeemɛi le acheleŋnda malaa? Yiyaŋndɔ a nyaale ŋ cho sɔla o puaapiliaa a ndepiliaa malaa niŋndo. Mi Chiisu dimi aa: “Waŋndo nyɔɔ kioo wana hiau wa a kɔl kɛndɛ, a waŋndo num nyɔɔ kioo.” (Walta. 20:35) Chiisu mɛɛlu ko acheleŋnda sawa mandaa hoo dimullo le, kɛ mi ndupila bɛɛ duau ndu o wali niŋ. Mi Chiisu sɔla nyaaloo o acheleŋnda malaa niŋ, nduyɛ naa bɛɛ tiuba miŋ sɔla nyaale waa lende.

10. Vɛɛ Chiisu ndoo chɔm yɛ maa o wa a kɔl kɛndɛ le acheleŋnda malaa? (Maki 6:​31-34)

10 Ŋ tofaŋndɔ tamaseliiyo opilɛ, a mɛɛ Chiisu chɔm maa o wa a nyaale le acheleŋnda malaa yɛ. (Nuawɔ Maki 6:​31-34.) Chiisu nda buɛiyaa nduaa wa a saŋgɛiya, ma bii kɔlaŋ o foŋndaŋ yololiɔɔ le pɛŋgioo. Kɛ mi faŋga bɛndoo nyaanuŋ nda lachi, le halikpeŋ mi Chiisu ndoo huŋ pɛɛku nda. Chiisu ndoo tiuba mbo kɛɛ. I hiou kpou ve ndaa “sɔla wɔ fondaa le nyɛdiaa dioo le.” Ɔɔ Chiisu ndoo tiuba mbo pɛɛku nda sɔɔŋ nyɛɛmbɔ, okoŋ mi ndoo dimul nda le ma kuɛŋnuŋ. Kɛ le mɛɛ Chiisu ndoo nɔ kaalaa le nda yɛ, mbo kandu nda sɔɔŋ pɛɛkoo tau.” Nduyɛ mbo hiau lachi a nda pɛɛkoo haaa mi ‘paaleŋ le yɔŋguŋ.’ (Maki 6:35) O tosa hei le mɛɛ i wa ndu kuei yɛ le, kɛ le mɛɛ “nyiɛɛye bii ndu tau le nda yɛ.” Ndoo nɔ yeemɛi tau le nda pɛɛkoo kanifuule, ndoo kaala nda. Mi Chiisu ndoo sɔla nyaaloo tau o acheleŋnda malaa niŋ.

11. Vɛɛ Chiisu ke yɛ wanaa wa ndu nilaŋ yaŋɔɔ wa mala kpeekpei ndaa yeema wo? (Tofa vɛlɛ fotueiyo.)

11 Mɛɛ Chiisu wa faŋgaa yooŋgu kɛndɔɔ dimullo, mbo tosa sɔɔŋ mbo hiau bɛɛ nda pɛɛkoo. Ndoo buulaŋ vɛlɛ le nyɛm nda hauba woŋ. Mbo tosa kaamaa le nda nyɛdiaa kioo, nduyɛ mi buɛiyaa nduaa piɔu piɔu nda. (Maki 6:41) O hei niŋ, mi Chiisu pɛɛku buɛiyaa nduaa le acheleŋnda malaa. Mbo chɔm nda vɛlɛ maa walta waa lende la cho la sɔvɛ, mɛɛ la buɛiyaa malalaŋnda la cho la sɔvɛ yɛ. Yiyaŋndɔ mɛɛ kiilaa wa a kɔl kɛndɛ le wallo latulu a Chiisu le waŋnda nyɛdiaa kaamaa hoo kioo yɛ. “Mi nda kpou dia ma pum cha.” (Maki 6:42) I cho tonya maa o cho teleŋ tasoo le wa hoo le mi Chiisu kɛsi yeemaŋ acheleŋnda ŋ ndɔŋ lachi le. Mbo soliŋ yoomu ndɔɔ kpou o chieeŋndo choo kpeku le waŋnda malaa. (Mat. 4:23; 8:16) Chiisu wa bɔɔ a kɔl kɛndɛ le waŋnda pɛɛkoo, vɛlɛ a nda malaa ma sɔla nyɛm nda hauba woŋ. Te a simnuŋ pɛ buɛi malalaŋndo, num bɛɛ tiuba ma wa a nyaale tau, te a yɔŋguŋ pɛ a kɔllo kpou le acheleŋnda malaa.

Fotueilaŋ: 1. Chiisu cho suɛi o chuaa lo a nyɛiye nduyɛ mbo wa ndu kɔl dɛɛniaa kioo. 2. Puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔ cho buɛi malalaŋndo wo cho puaapilɛnɔ yuuwɛi cho o kandu namtaa niŋndo malaa o wali pollo niŋ.

Te a nɔ pɛ kaalaa le Chɛhowa, nduyɛ ma nɔ yeemɛi le acheleŋnda malaa, keŋ cho num nyindɔɔ le ma tosa nyɛ o nyɛ ŋ tiuba le puaapiliaa a ndepiliaa numnda malaa (Tofa pɛl 11)a


12. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ fafaŋ yiyaŋndo maa, ŋ nɔ ke naŋ soliŋ kpeku le kundaa malaa le?

12 Te a yiyaŋ pɛ maa a nɔ ke le sɔɔŋ pum tosaa le, mɛɛ tambu kɔl te. I cho tonya maa a nɔ suliŋndaŋ, la kundaa sɔla tɔnɔɔ leniŋ ndaŋ. A nɔla ma sɔla tɔnɔɔ tau o nyɛ Pɔɔl dimi o 1 Kɔliŋtiaŋ 12:​12-30 niŋndoŋ. Piɛi o Chɛhowa lo a ndi okɔɔ, nduyɛ ma che mɛɛ bolle Baabuileŋ ndeŋ le piiliaŋ num yɛ. Mi nyɛ Pɔɔl dimi wo chɔm kpendekele maa, wana o wana cho o kunda leKilisiɔŋndo niŋ cho o sɔvɛ. Nduyɛ num bɛɛ cho o waŋnda haa tɛɛŋ. Te a komallɔ kpeleŋnda mala num le ma simnuŋ buɛi malalaŋndo laŋ te, wu ŋdial te. Kɛ hiou lachi a tosaa nyɛ o nyɛ ŋ tiuba le Chɛhowa piɛiyo, vɛlɛ a puaapiliaa numnda malaa. Kɛsiŋ o kɔl maa bɛnduaa kundaa cho yiyaŋ a bahawɛi numndo, nduyɛ ma ke num wali ŋ tiuba le tosaa wo.—Luom. 12:​4-8.

13. Tonya yɛɛ cho yɛ a suliŋnda bɔɔbɔɔ puaa nda yulu iso wa komaltaŋ okɔɔ?

13 Ŋ tofaŋndɔ vɛlɛ sabu cheleŋ ŋ nɔ ma kindiŋ le suliŋndo le waa buɛi malalaŋndo wo. Suliŋndaŋ ndaŋ la bɔɔbɔɔ le Kilisiɔŋnda kpou la cho ni. O kpeekpei niŋ, Kilisiɔŋnda kpou nɔ ma sɔɔŋguu Chɛhowa ikɛi, ma tuei nyaale wana sɔla le acheleŋnda kɛndɛi tosallo wo yeela, nduyɛ ma kɛsi tamasi kɛndɔɔ le nyɛ nɛŋi Mɛlɛka kɔllo wo tosaa. Sɔɔŋ kuɛɛ kpeekpei puaapilɛnɔɔ nɔ yɛ mbo tosa, le mbo suliŋ le waa buɛi malalaŋndo?

VƐƐ Ŋ KOMALLƐ KPELEŊNDO LE SIMNƆŊNDO BUƐI MALALAŊNDO?

14. Yɛɛ o sim yɛ le ‘biinɔŋndo bila’? (1 Tim. 3:​8-10, 12)

14 Ŋ yaasiaŋndɔ niko suliŋnda cho o 1 Timoti 3:​8-10, 12 niŋndaŋ. (Nuawɔ.) Buɛi malalaŋndo nɔ mbo “biinuŋ bila.” Diomndaŋ ndaŋ la sim vɛlɛ le “wana chaa kalaŋ ndɔɔ biyɔɔ wo” ɔɔ “wana waŋnda nɔ bɛɛleŋ le ndu wo.” Keŋ sim nuaa maa, a mem te ɔɔ a tosa lamamɔɔ le le. (Ikili. 3:​1, 4) Kɛ o sim maa, a nɔ ma tosa wallo kalaŋ, le kalaŋnda numndaŋ kpou chuaa. Te a nɔ pɛ tɔɔ le waa wana wana nɔla ma tiindaŋ, kundaa kpou tiuba mbo nɔ bɛɛleŋ le num.

15. Yɛɛ diomndaŋ ndaŋ wana “sɔɔŋ lediiŋ diiŋ” ndo a “hɔlteŋ le nyɔɔŋ sɔlaa o kafalaŋ choo” la sim yɛ?

15 Buɛi malalaŋndo nɔ mbo wa wana “sɔɔŋ lediiŋ diiŋ te.” Keŋ sim ni maa, o nɔ mbo nɔ tonyaa, mbo wa sakpo, nduyɛ mbo wa wana wana nɔla ma tiindaŋ. O nɔ mbo lo o lediom, nduyɛ o hui acheleŋnda le. (Polo. 3:32) O nɔ mbo nɔ “hɔlteŋ le nyɔɔŋ sɔlaa o kafalaŋ choo” le. Koŋ sim ni maa, o nɔ mbo sandu o yulaleŋ niŋ, a o nyɛsɔlaa choo. O nɔ mbo soliŋ chaŋyɛi o nɔ a puaapiliaa o kundaa niŋnde kpeku, le nda tɔnɔɔ sɔlaa o ŋdial te.

16. (a) Yɛɛ diomndaŋ ndaŋ “a nɔ ma yiŋnuŋ o muɛiyaŋ niŋ te” sim yɛ? (b) Yɛɛ o sim yɛ le “kɔl iyama walaŋndo” nɔɔ?

16 Diomndaŋ ndaŋ “a nɔ ma yiŋnuŋ o muɛiyaŋ niŋ te” sim ni maa, buɛi malalaŋndo nɔ mbo yɔŋguŋ o muɛiyaŋ niŋ, nduyɛ mbo fula tɔɔ le maŋ kolɔɔ bɛndoo le. “Kɔl iyama walaŋndo” nɔɔ sim ni maa, o nɔ mbo bii yoomu ndɔɔ mbo o chɛlaŋ a sawala mandaala Chɛhowalaŋ. Mi che bɛɛ a cho walaŋ te, kɛ a cho a kɔl kɛndɛ le mɛɛ ŋ nɔ chaŋyɛi kɛndɛi a Chɛhowa yɛ.

17. Vɛɛ puaapilɛnɔɔ chɔm yɛ maa o cho wana wana nɔla ma tiindaŋ, boondii o cho wa o “tofaa” bɛŋgu ve? (1 Timoti 3:10; tofa vɛlɛ fotueiyo.)

17 Dimioo hoo, “a nɔ ma tofa nda te a suliŋ pɛ” sim ni maa, bɛnduaa kundaa che maa a cho kalaŋnda numndaŋ biyɔɔ nyɛkɛndɛi, nduyɛ a tiuba ma tiindaŋ num. Lelaŋ te bɛnduaa kundaa ke num pɛ wallo le tosaa, kindiŋ ma tol nɛila ndala chɔmaalaŋ kɔɔli nyɛkɛndɛi, vɛlɛ a la kɔɔnaa cho yɔŋgoo laŋ. Tosa a sabu ma bii wali numndo bila nyɛkɛndɛi, vɛlɛ a teleŋ ŋ nɔ ma chii ndu wo. Te a wa pɛ wali numndo tosaa nyɛkɛndɛi o kundaa niŋ, wanaa cheleŋnda o kundaa niŋ cho chɔ hiouwɔɔ lachi ŋ cho tosaa wo, nduyɛ ma naŋ kɔl a ndu. Bɛnduaa kundaa, la tosa a sabu le mi puaapiliaa yiŋ nda sɔla pɛɛkoo. (Nuawɔ 1 Timoti 3:10) Baa la nɔ pa puaapiliaa yiŋ nda o kunda nyaa niŋ, a cho wɔ o wɔsilaŋ tɔ a tɔ a la ŋɔmahiɔɔlu laŋ tɛɛŋnda? Baa a cho pa tamasi kɛndɔɔ kɛsioo le pɛɛkɔŋ ipilayaa tosaa? Baa ma kuɛ pa teleŋ o teleŋ o wali pollo niŋ nduyɛ ma yɔŋgu mulilaŋ o bɔŋaŋndaŋ? Te lende i cho ni, mɛɛ la ke nda waltaŋ le tosaa la bɛnda a wɔsiŋ ndaŋ, vɛlɛ a bahawɛila ndalaŋ ndo. O nɛiyo hoo choo, puaapiliaa feleŋguaa haa sɔla “tofaa ni te a suliŋ pɛ.” Okoŋ tuupa ma fuuluu wɔsioŋ bidiiŋ, a tiuba ma suliŋ le waa buɛiyaa malalaŋnda.

Puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔɔ handu bulu suaa wana cho mulioo yɔŋgoo wo o sondo a teleŋ bɔŋaŋndo.

Te bɛnduaa kundaa wa pɛ puaapiliaa yiŋ nda waltaŋ kioo le tosaa, keŋ cho nda mala le ma tofa nda ‘te a suliŋ pɛ’ le dilakeŋnaŋ cheleŋ sɔlaa (Tofa pɛl 17)


18. Yɛɛ diomndaŋ ndaŋ, “tɔɔ wɔɔŋ nɔ mbo wa nda choo le” sim yɛ?

18 “Tɔɔ wɔɔŋ ve nda choo le” sim ni maa, wana o wana chɔm suɛi wɔɔŋ a nda okɔɔ le. Kɛ i cho tonya maa, lepum ma dimi choolaŋ a Kilisiɔŋnda okɔɔ. Mi waŋnda hɛɛnduu Chiisu sɔɔŋ lachoowaŋ choo, nduyɛ mbo dimi maa lende koni i cho yɔŋnɔŋ a buɛiyaa nduaa ni. (Chɔŋ 15:20) A koŋ kpou, te a hiou pɛ lachi a kaa kɛndɔɔ chɔmndo, maa Chiisu, a cho nɔ diola kɛndɛlaŋ o kundaa niŋ.—Mat. 11:19.

19. Yɛɛ o sim yɛ le ‘lanɔɔ nɔɔ opilɛ kpe’?

19 “Mbo nɔ lanɔɔ opilɛ kpe.” Te o nɔ pɛ lanɔɔ, o nɔ mbo tol kɛɛsiaa tase Chɛhowa tosa a nɔleŋ okɔɔ wo kɔɔli. Ndu cho ni, wana pɔnɔɔ opilɛ le wana lanɔɔ opilɛ. (Mat. 19:​3-9) Fɛɛŋ bɛɛ wana pɔnɔ Kilisiɔŋnɔɔ nɔ mbo tosa kaa ihini nɔɔlɛiyo le. (Hibu. 13:4) Kɛ o nɔ mbo tosa mbo hiou bɛɛ koŋ. O nɔ mbo chɔm lo lechoo wo o laa ndɔ lo, kɛ o nɔ mbo chɔm yeemɛi o wana lanɔ cheleŋ niŋ te.—Choobu 31:1.

20. Vɛɛ puaapilɛnɔɔ chua yɛ chilaŋ o yuŋgu ndɔɔ niŋ “nyɛkɛndɛi”?

20 “O nɔ mbo wa wana chaa yuŋgu ndɔɔ biyɔɔ wo, nduyɛ mbo bii chuauwaa nduaa nyɛkɛndɛi.” Te bolle yuŋgoo o cho ni, o nɔ mbo chua kalaŋnda ndɔlaŋ la sɔvɛ. O nɔ mbo chua chilaŋ le pɛɛku leyuŋgoo tosaa, a fulaa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a yuŋgu ndɔɔ latulu teleŋnda bɔɔbɔɔ. O nɔ mbo mala chuauwaa nduaa le ma nɔ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde a Chɛhowa. (Ɛfi. 6:4) Te puaapilɛnɔɔ bii pɛ yuŋgu ndɔɔ nyɛkɛndɛi, mi keŋ chɔm maa, o nɔla vɛlɛ mbo bii kunda leKilisiɔŋndo nyɛkɛndɛi.—Tuuwɔ 1 Timoti 3:5.

21. Te a suliŋndɔ le waa buɛi malalaŋndo le, yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa?

21 Puaapiliaa, te la cho wɔ buɛiyaa malalaŋ te, yandii la yaasiaa buŋgɛi hei nyɛkɛndɛi, nduyɛ mi la piɛi o Chɛhowa lo a ndi okɔɔ. La pɛɛku suliŋnda buɛiyaa malalaŋnda nɔ ma nɔlaŋ, nduyɛ mi la tosa wallo kalaŋ le laŋ komallo. La yiyaŋ a kaala nya nɔ le Chɛhowa, vɛlɛ a puaapiliaa a ndepiliaa nyaa wo. La kindiŋ mi la chɔɔlu yeemɛi nɔ le nda malaa. (1 Pit. 4:​8, 10) La kindiŋ mi la tosa wallo kalaŋ, le mi la che nyaale wana sɔla le puaapiliaa a ndepiliaa malaa wo. Maa Chɛhowa dɔu nya sala tau, le sɛmbɛ nya cho dɔwɔɔ le simnɔŋndo buɛiyaa malalaŋnda wo fɔ!—Filip. 2:13.

YƐƐ BOLII BAABUIYE HEI PƐƐKU YƐ NAA . . . ?

  • Maatiu 20:28?

  • Maki 6:​31-34?

  • 1 Timoti 3:​8-10, 12?

CHONDII 17 “I Yeema”

a TƐƐSIAA LE FOTUEIYO : O ba miallo choo, Chiisu cho buɛiyaa nduaa malaa o nɛi tusiaŋ niŋ; o ba kɛndɔɔ choo, buɛi malalaŋndo cho puaapilɛnɔ yuuwo o kundaa niŋ malaa.

    WOL le Sɔɔŋ Yaasiaa—Kisi (2010-2026)
    Chukku Ma Kinda
    Chuku Ma Kumbi
    • Kisiei
    • Share
    • Mɛɛ ŋ Yeema Yɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Sawalaŋ Le Tɛɛŋgei Soliŋndo Kpeku
    • Mɛɛ Naŋ Bii Yooŋgula Numndaŋ Yɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Chuku Ma Kumbi
    Share