ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤတၢ် ဘၣ်ဃးဒီး ယနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤလဲၣ်

မ့မ့ၢ်နၤန့ၣ် နကမၤဒ်လဲၣ်

ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤတက့ၢ်– ဖဲ ကၠူလယါ ကွၢ်လီၤမဲာ်ထံကလၤအခါ အဝဲထံၣ်လီၤအသးလၢအဘီၣ်ညါ. မ့မ့ၢ်အမိၢ်အပၢ် ဒီးအတံၤသကိးတခီတဲအီၤလၢ အဝဲဃဲၤသံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဆိကမိၣ်ဒံးဝဲလၢ “ယကဘၣ်မၤဃဲၤလီၤယသးဒံး.”

လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ကၠူလယါ အဲၣ်ဒိးမၤဃဲၤလီၤအသး ခံကံလိဒံး. ဒ်သိးမၤဝဲကန့ၢ်အဂီၢ် အဝဲပာ်လီၤအသးလၢ ခံသီသၢသီအတီၢ်ပူၤန့ၣ် အဝဲတအီၣ်တၢ်နီတမံၤလၢၤဘၣ်.

နမ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်လၢ ကၠူလယါ အလီၢ်န့ၣ် နကမၤဒ်လဲၣ်.

ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးဆိကမိၣ်ထံတၢ် တက့ၢ်

နမ့ၢ်သးကိၢ်တၢ်ဘၣ်ဃးဒီး နနီၢ်ခိအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်. အဒိ နီၢ်စၤရါ, နီၢ်ရၤဃ့လး, နီၢ်အဘံၤကါယံးလး, စီၤယိၤသး, ဒီးစီၤဒၤဝံးန့ၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်ဒီးပိာ်ခွါလၢ အဒိၣ်တၢ်ဂ့ၤဒီးဃံလၤဝဲလီၤ. ဒီးလံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပိာ်မုၣ်လၢအမ့ၢ် နီၢ်အဘံၡးန့ၣ် “အက့ၢ်အဂီၤဂ့ၤမး” လီၤ.​—၁ စီၤပၤ ၁:၄.

ဘၣ်ဆၣ် မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ နီၢ်ခိတၢ်ဃံတၢ်လၤတကပၤ အါတလၢလီၤ. အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်အါတလၢဒ်အံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢအဂီၢ်သ့ဝဲလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢလာ်အံၤတက့ၢ်.

• ပှၤဃုသ့ၣ်ညါတၢ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢပိာ်မုၣ် ၅၈ မျးကယၤန့ၣ် ဆိကမိၣ်လီၤအသးလၢ အဝဲသ့ၣ်ဘီၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤပိာ်မုၣ်လၢအဘီၣ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဒၣ်ထဲ ၁၇ မျးကယၤလီၤ.

• တကးဒံးဘၣ် ပိာ်မုၣ် ၄၅ မျးကယၤန့ၣ် ဃဲၤဝဲလံ, ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်လီၤအသးလၢ အဘီၣ်ဒံးဝဲလီၤ.

• ပှၤသးစၢ်တနီၤနီၤန့ၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဃဲၤလီၤအသး ဒီးကီၤအီၣ်ဝဲတၢ်အီၣ်တၢ်အီ တုၤဒၣ်လဲာ် ကဲထီၣ်ဝဲ တၢ်ဆါလၢအမ့ၢ် အဲနရဲးစံၤယါ (anorexia) ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဃဲၤတလၢကွံာ်အခၢးလီၤ. အဝဲသ့ၣ် ကီၤအီၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီအါတလၢအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ အသးသမူအဂီၢ်လီၤ.

နမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒ်သိးဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့တမ့ၢ် နအီၣ်တၢ်မ့ၢ်တဝံၣ်လၢၤန့ၣ် ဝံသးစူၤ ဃ့တၢ်မၤစၢၤ တက့ၢ်. အဒိ နတဲသကိးဒီးနမိၢ်နပၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤသးပှၢ်လၢနနာ်န့ၢ်အီၤတဂၤဂၤ သ့ဝဲလီၤ. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤအတံၤအသကိး အဲၣ်တၢ်ကိးအဆၢအကတီၢ်ဒဲး, ဒီးပှၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဝဲလၢ တၢ်မၤကိၢ်မၤဂီၤအဂီၢ်လီၤ.”​—ကတိၤဒိ ၁၇:၁၇.

ကျဲအဂ့ၤကတၢၢ်လၢ နကမၤဃံလၤထီၣ်နသး

ပမ့ၢ်တဲတီတီန့ၣ် ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးမ့ၢ်ဝဲ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တခါလီၤ. အဒိ ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤပၤဒၤဝံးအဖိခွါ စီၤအးဘၡါလိၣ်အဂ့ၢ်တက့ၢ်. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ–

“ဒီးလၢ အံၣ်စရ့လးအကျါန့ၣ်ပှၤဒိး တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤလၢအဃံအလၤအဃိ ဒ်စီၤအးဘၡါလိၣ်အသိးန့ၣ်တအိၣ်ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်. လၢအခီၣ်ညါသးပၢၢ်လၢအခိၣ်ဒီ, အမဲၣ်တအိၣ်ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်.” ​—၂ ၡမူၤအ့လး ၁၄:၂၅.

ဘၣ်ဆၣ်သးစၢ်တဂၤအံၤ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသး, အဲၣ်ဒိးဂုာ်န့ၢ်အပၢ်အလီၢ်ဒီး အသးက့ၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လံာ်စီဆှံ တပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢအဝဲမ့ၢ် ပှၤလၢအလီၤပတြၢၤဘၣ်. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢ အမဲာ်ဆှးတသ့, ပှၤလၢအတၢ်သးတီတအိၣ်, ဒီးမ့ၢ်ပှၤလၢ အသးဟ့ပှၤဂၤလီၤ.

လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ–

ပကဘၣ်“ကူထီၣ်သိးထီၣ်က့ၤ” တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢအသီလီၤ.​—ကလီးစဲ ၃:၉, ၁၀.

တၢ် “ကယၢကယဲန့ၣ်, မ်အသုတမ့ၢ်တၢ်အိၣ်လၢခိ . . . , မ်အမ့ၢ်တၢ်လၢ အပှၤလၢညါဘၣ်ဃးဒီးပသး” န့ၣ်တက့ၢ်.​—၁ ပ့းတရူး ၃:၃, ၄.

ပအဲၣ်ဒိးလၢ ပဒိၣ်တၢ်ဂ့ၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢအဃံလၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး နီၢ်ခိ အတၢ်ဃံတၢ်လၤန့ၣ်အိၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ နတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလီၤ. ဖဲနသးမ့ၢ်ပှၢ်ထီၣ်န့ၣ် နတၢ်ဃံတၢ်လၤမ့ၢ်ဂ့ၤ နနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ တထုးန့ၢ်ပှၤသးလၢၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်နတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢအဃံအလၤန့ၣ် တလီၤညွံးလီၤဘဲဝဲနီတဘျီဘၣ်. ဖလံစံၤယၤ တဲဝဲဒ်အံၤလီၤ, “တၢ်ဃံတၢ်လၤန့ၣ် ကထုးန့ၢ်ပှၤသးထဲတစိၢ်ဖိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် နတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒီး နတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်န့ၣ် ကအိၣ်တ့ၢ်လၢ ပှၤသးပူၤထီဘိလီၤ.”

နထံၣ်လီၤနသးဒ်လဲၣ်

ဖဲနကွၢ်လီၤနသးလၢ မဲာ်ထံကလၤပူၤအခါ မ့ၢ်နဆိကမိၣ်လီၤနသးလၢနလာ်အၢဧါ.

မ့ၢ်နဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ နကလဲၤကူးကါဘှီဂ့ၤထီၣ်နနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤဧါ. မ့တမ့ၢ် နအဲၣ်ဒိးဒုၣ်တၢ်အီၣ်တုၤလၢ နအိၣ်က့ၤ ဃဲၤဃဲၤဖိဘဲဘဲဖိဧါ.

နမၤဂ့ၤထီၣ် နနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤမ့ၢ်သ့န့ၣ် နအဲၣ်ဒိးမၤဂ့ၤထီၣ်အီၤ ဖဲလဲၣ်တခါလဲၣ်. (ကဝီၤဃာ်တၢ်လၢနအဲၣ်ဒိး)

• နီၢ်ထီ/နီၢ်ဖုၣ်

• ဃဲၤလီၤ/ဘီၣ်ထီၣ်

• ခိၣ်ဆူၣ်

• နီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤ

• မဲာ်သၣ်

• နဖံးနညၣ်

တၢ်သံကွၢ်အဆိကတၢၢ်ခံဖျၢၣ်န့ၣ် နမ့ၢ်စံးဆၢလၢ မ့ၢ်, ဒီး လၢတၢ်သံကွၢ်သၢဖျၢၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် နမ့ၢ်ကဝီၤဃာ်တၢ်စံးဆၢ အါန့ၢ်ဒံးသၢခါန့ၣ် ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ– ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဖဲနဆိကမိၣ်လီၤနသးလၢ နဒိၣ်တၢ်တဂ့ၤအခါပှၤအဂၤတထံၣ်နၤဒ် နထံၣ်လီၤနသးအသိးဘၣ်. တဘျီတခီၣ် ပဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤတၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ပနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤအဂီၢ် အါတလၢသ့ဝဲလီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၁၆:၇.