တြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ ဒီးပၢၤဃာ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိး

၁. ခီဖျိလၢ စီၤယိၤသးအကၠီတဖၣ်​ သူၣ်က့ၣ်သးကါအီၤအဃိ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး အဝဲသ့ၣ်​ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒ်လဲၣ်.

စီၤယၤကိာ် အဲၣ်ဝဲအဖိခွါခဲလၢာ် ဘၣ်ဆၣ်​ မ့မ့ၢ်အဖိခွါ စီၤယိၤသးလၢ အသးအိၣ်​ ၁၇ နံၣ်တဂၤန့ၣ်​ အဝဲအဲၣ်ဝဲ လီၤဆီလီၤ. အဃိ စီၤယိၤသး အကၠီတဖၣ်​ တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ သူၣ်က့ၣ်သးကါ စီၤယိၤသး ဒီးခီဖျိလၢ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါအံၤအဃိ စီၤယိၤသး တမၤလီၤသးဟ့အသးလၢ အဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ညါ နီတမံၤဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်​ သးဟ့အီၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ ဆါလီၤအီၣ်ကွံာ် စီၤယိၤသး ဒ်ကုၢ်တဂၤအသိး ဒီးက့ၤတဲလံၣ်အပါလၢ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိ အအၢအသီတဒု အ့ၣ်သံကွံာ် အဖိခွါလၢ အအဲၣ်ဝဲဒိၣ်မး တဂၤအံၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်​ သူၣ်က့ၣ်သးကါတၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ မၤဘၣ်ဒိ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတၢ်ဃူတၢ်ဖိး ဒီးမၤသးအုး အပါအသးဒိၣ်မးလီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၃၇:၃, ၄, ၂၇-၃၄.

၂. ဒ် ကလၤတံ ၅:၁၉-၂၁ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါန့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်ထဲလဲၣ်.

^၂ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ တၢ်သးကါ မ့တမ့ၢ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါb န့ၣ်ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဃုာ်အီၤဒီး “တၢ်မၤဘၣ်ဃးဒီး ပဖံးပညၣ်တဖၣ်” လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သံလီၤ. ဒီးပှၤလၢအမၤ ဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ်​ တနုာ်လီၤဘၣ်​ လၢယွၤအဘီအမုၢ် အပူၤဘၣ်. (ဖး ကလၤတံ ၅:၁၉-၂၁ တက့ၢ်.) တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါန့ၣ်​ ညီနုၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့, တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိး ဒီးတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးလီၤ.

၃. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤန့ၣ်​ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၃ စီၤယိၤသး အကၠီတဖၣ်​ အဒိအတဲာ်န့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါန့ၣ်​ မၤဘၣ်ဒိ ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတၢ်ရ့လိာ်သး ဒီးအတၢ်ဃူတၢ်ဖိးသ့ဝဲ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တမ့ၢ်လၢ ပကမၤဒ် စီၤယိၤသး အကၠီတဖၣ်အသိး နီတဘျီဘၣ်​ သနာ်က့ ပဝဲခဲလၢာ် ပအိၣ်ဒီး သးလၢအလီန့ၢ်တၢ် ဒီးအတလၢတပှဲၤဘၣ်လီၤ. (ယံးရမံယၤ ၁၇:၉) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တဘျီတခီၣ်​ ပကသူၣ်က့ၣ်သးကါဘၣ်​ ပှၤဂၤလီၤ. ပကတဲသကိး ပှၤအဒိအတဲာ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ လၢအကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်သူၣ်က့ၢ်သးကါ အဂံၢ်စဲၤလီၤလၢ ပသးပူၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်တနီၤ လၢကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပထီဒါကွံာ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ ဒီးပၢၤဃာ်တၢ်ဃူတၢ်ဖိး ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ.

တၢ်လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါန့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်

၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤဖလ့ၡသးဖိတဖၣ်​ သူၣ်က့ၣ်သးကါ စီၤအံၤစဲးလဲၣ်.

^၄ ဖဲပှၤတဂၤ ကဲဒိၣ်အခါ. စီၤအံၤစဲး မ့ၢ်ပှၤလၢ အကဲဒိၣ်တဂၤ ဒီးပှၤဖလ့ၡသးဖိတဖၣ်​ သူၣ်က့ၣ်သးကါအီၤ ခီဖျိလၢ အတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်အဃိလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂၆:၁၂-၁၄) ဒီးထံကမျၢ(ထံပူၤ) လၢစီၤအံၤစဲး ဒုးအီဝဲ အဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိထံန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ထၢနုာ်ပှဲၤဒီးဟီၣ်ခိၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂၆:၁၅, ၁၆, ၂၇) ဒ်ပှၤဖလ့ၡသးဖိတဖၣ်အသိး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤအါဂၤ သူၣ်က့ၣ်သးကါဝဲ ပှၤလၢအကဲဒိၣ်န့ၢ်အီၤတဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ လီကီပှၤဂၤအတၢ် တကးဒံးဘၣ်​ တအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤဂၤကအိၣ်ဒီး တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်.

၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ်​ သူၣ်က့ၣ်သးကါဝဲ ယ့ၣ်ၡူးလဲၣ်.

^၅ ဖဲပှၤတဂၤ ပှၤဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤ အါအခါ. ဖဲပှၤအါဂၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ယ့ၣ်ၡူးဒိၣ်မးအခါ ပှၤယူဒၤဖိ အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ်​ သူၣ်က့ၣ်သးကါအီၤလီၤ. (မးသဲ ၇:၂၈, ၂၉) ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအပှၤခၢၣ်စး ဒီးအဝဲသိၣ်လိဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ်​ ရၤလီၤဝဲ တၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်​ ဒီးတဲဟးဂီၤ ယ့ၣ်ၡူးအမံၤလီၤ. (မၢ်ကူး ၁၅:၁၀; ယိၤဟၣ်​ ၁၁:၄၇, ၄၈; ၁၂:၁၂, ၁၃, ၁၉) လၢတၢ်ကွဲးနီၣ်တခါအံၤ အပူၤန့ၣ်​ ပမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. ပှၤတနီၤန့ၣ်​ ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အဃိ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ အဲၣ်အီၤလီၤ. အဃိပကဘၣ်ပလီၢ်ပသးဒ်သိး ပသုတသူၣ်က့ၣ်သးကါ အဝဲသ့ၣ်​ တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပကြၢးဂုာ်ကျဲးစၢး ကွၢ်လိမၤဒိး အဝဲသ့ၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၁:၁; ၃ ယိၤဟၣ် ၁၁.

၆. စီၤဒံအိၤတြ့ၤဖံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ ဒ်လဲၣ်.

^၆ ဖဲပှၤတဂၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်​ အမူဒါတဖၣ်အခါ. လၢတၢ်မၢဖိတဖၣ်အစိၤန့ၣ်​ စီၤဒံအိၤတြ့ၤဖံ သူၣ်က့ၣ်သးကါဝဲ ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ တဖၣ်လီၤ. အဝဲအဲၣ်ဒိးကဲတၢ် “အခိၣ်” လၢပှၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤတဖၣ်​ အဖီခိၣ်လီၤ. အဃိ အဝဲတဲဟးဂီၤဝဲ တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ်​ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအဂၤလၢ အအိၣ်ဒီးမူဒါတဖၣ်​ ဒ်သိးပှၤသုတပာ်ကဲ အဝဲသ့ၣ်လၢၤတဂ့ၤ အဂီၢ်လီၤ. (၃ ယိၤဟၣ်​ ၉, ၁၀) ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ပတမၤဒ် စီၤဒံအိၤတြ့ၤဖံအသိး နီတဘျီဘၣ်​ သနာ်က့ ပသူၣ်က့ၣ်သးကါဘၣ်​ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အန့ၢ်ဘၣ်​ မူဒါလၢ ပအဲၣ်ဒိးမၤအီၤသ့, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ပတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ မူဒါအံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

၇. တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါန့ၣ်​ မၤဘၣ်ဒိပှၤ သ့ဒ်လဲၣ်.

^၇ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါန့ၣ်​ လီၤဂာ်ဒ် နီၣ်ဧိၤမံၤဧိၤအသိးလီၤ. ဖဲတၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါအနီၣ်အံၤ အဂံၢ်စဲၤလီၤလၢ ပသးပူၤအခါ တညီလၢ ပကထဲးထီၣ်ကွံာ်အီၤအဂီၢ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသး ဒီးတၢ်အဲၣ်လီၤထဲသးန့ၣ်​ ကမၤဒိၣ်ထီၣ်​ ပတၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါလီၤ. ဒ်နီၣ်ဧိၤမံၤဧိၤ ကဲထီၣ်တၢ်နိးတၢ်ဘျးလၢ ဖီတထူၣ်​ ကဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်အသိး ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါန့ၣ်​ ကကဲထီၣ်​ တၢ်နိးတၢ်ဘျးလၢ ပကမၤဒိၣ်ထီၣ်​ ပတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒ်သိးဒီး တၢ်အဲၣ်, တၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး ဒီးတၢ်သးကညီၤလီၤ. ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ အဂံၢ်ဟဲစဲၤလီၤအသး လၢပသးပူၤလံန့ၣ်​ ပကဘၣ်ထဲးထီၣ်ကွံာ်အီၤ လၢအဆိအချ့လီၤ. ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

မၤအါထီၣ်​ တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမံ

၈. တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်​ လၢကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါအဂီၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၈ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါသ့ ခီဖျိပမၤအါထီၣ်​ တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤပှဲၤပသးလၢ တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ ကဒိၣ်ထီၣ်လၢပသးပူၤအဂီၢ် တၢ်လီၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ်​ ပတဆိကမိၣ်လီၤ ပနီၢ်ကစၢ်အဂ့ၢ် အါတလၢဘၣ်. ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ်​ တဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်အါန့ၢ်ဒံး ပှၤကိးဂၤဒဲးဘၣ်. (ကလၤတံ ၆:၃, ၄) ဒီးပှၤလၢ အသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤတဂၤန့ၣ်​ တၢ်အိၣ်ဒီးအီၤတမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ အသူၣ်မံသးမုာ် ဒီးအဝဲတထိၣ်သတြီၤအသးဒီး ပှၤဂၤဘၣ်. (၁ တံၤမသ့း ၆:၇, ၈) ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးအသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤန့ၣ်​ ဖဲအဝဲထံၣ်ဘၣ်​ ပှၤတဂၤဂၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်အဂ့ၤတမံၤမံၤအခါ အသးခုဝဲလီၤ.

၉. ဒ် ကလၤတံ ၅:၁၆ ဒီး ဖံလံးပံၤ ၂:၃, ၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး သးစီဆှံ ကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.

^၉ ဒ်သိး ပကမၤအါထီၣ်​ တၢ်ဆီၣ်လီၤသး, ပကသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤ ဒီးပတအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါတဂ့ၤအဂီၢ် ပလိၣ်ဘၣ်​ ကစၢ်ယွၤ အသးစီဆှံ အတၢ်မၤစၢၤလီၤ. (ဖး ကလၤတံ ၅:၁၆; ဖံလံးပံၤ ၂:၃, ၄ တက့ၢ်.) ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါလီၤက့ၤ ပတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးပတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်​ အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအဃိ ပမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ပတၢ်ဆိကမိၣ်​ ဒီးပတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အတဂ့ၤဘၣ်တဖၣ်သ့လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၆:၂; ၅၁:၁၀) ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤမိၤၡ့ ဒီးစီၤပီလူး အဒိအတဲာ်တက့ၢ်. အဝဲသ့ၣ်​ ဟးဆှဲးတၢ်လၢအကဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါလၢ အဝဲသ့ၣ်အသးပူၤ န့ၢ်ဝဲဂ့ၤဂ့ၤလီၤ.

၁၀. စီၤမိၤၡ့ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ်ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ လံာ်ကုခိၣ်တက့ၢ်.)

^၁၀ စီၤမိၤၡ့ အိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ်​ အဖီခိၣ်​ အါမးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲတတြီဝဲဒ်သိး ပှၤဂၤသုတဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဒ်အံၤ တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. အဒိ ဘၣ်တဘျီ ယဟိဝၤယွၤ ဟံးထီၣ်ကွံာ် အသးစီဆှံတနီၤ လၢစီၤမိၤၡ့အအိၣ်​ ဒီးဟ့ၣ်လီၤ အံၣ်စရ့လး အပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်​ လၢအဆၢထၢၣ်ဖဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဒဲကပၤလီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤဝံၤ တယံာ်ဘၣ်ဒီး စီၤမိၤၡ့ နၢ်ဟူဘၣ်လၢ ပှၤသးပှၢ်ခံဂၤလၢ အတဟဲဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဒဲအံၤစ့ၢ်ကီး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ သးစီဆှံ ဒီးစးထီၣ်​ မၤတၢ်ဒ်ဝံအသိးလီၤ. ဖဲစီၤယိၤၡူတဲဘၣ်​ စီၤမိၤၡ့လၢ ကတြီဝဲ ပှၤသးပှၢ်ခံဂၤအံၤအခါ စီၤမိၤၡ့ မၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲတသူၣ်က့ၣ်သးကါ ပှၤပိာ်ခွါခံဂၤအံၤ ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်​ အဝဲသ့ၣ်အဃိန့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် စီၤမိၤၡ့ဆီၣ်လီၤအသး ဒီးသးခုစၢၤအဝဲသ့ၣ်​ ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်​ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤအဃိလီၤ. (၄ မိၤၡ့ ၁၁:၂၄-၂၉) ပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိလၢ စီၤမိၤၡ့အအိၣ်​ ဒ်လဲၣ်.

၁၁. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ ကွၢ်လိမၤဒိး စီၤမိၤၡ့ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၁ နမ့မ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ဒီးပှၤမ့ၢ်ပှၤမၢနသိၣ်လိ ပှၤတဂၤဂၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒ်သိးအဝဲ ကဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်​ မူဒါလၢ နမၤအီၤမုာ်န့ၣ်​ နကမၤဒ်လဲၣ်. အဒိ နအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ နဘၣ်ဖီၣ်​ တၢးထီခိးတၢ် တၢ်မၤလိ ကိးနွံဒဲးလီၤ. ဒီးနဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး မူဒါအံၤဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ နမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒ်စီၤမိၤၡ့အသိးန့ၣ်​ ဖဲပှၤမၢနသိၣ်လိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ ဒ်သိးအဝဲဟံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်ဝဲ မူဒါအံၤ ကသ့ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ်အခါ တမ့ၢ်လၢ နကဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ နလီၢ်နလၤအဂီၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် နကမၤစၢၤ နဒီပုၢ်ဝဲၢ် လၢတၢ်သးခုအပူၤလီၤ.

၁၂. ခရံာ်ဖိအါဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးအသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤ ဒ်လဲၣ်.

^၁၂ ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အိၣ်သးအဂၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအသးပှၢ်တဖၣ်​ ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ်တက့ၢ်. အဒိ အဝဲသ့ၣ်​ ကမၤတၢ်ဒ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အရဲၣ်ကျဲၤတၢ်တဂၤအသိး လၢအနံၣ်လၢအဆံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ အသးအိၣ်အနံၣ်​ ၈၀ အခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဟ့ၣ်လီၤက့ၤ အမူဒါအံၤလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤလီၤ. ဒီးမ့မ့ၢ် ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ အသးနံၣ်ပှဲၤထီၣ်အနံၣ်​ ၇၀ အဆၢကတီၢ် လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤ အဝဲသ့ၣ်​ ဟ့ၣ်လီၤက့ၤအမူဒါ ဒီးတူၢ်လိာ်ဝဲ မူဒါလၢအဂၤတဖၣ်လီၤ. လၢပူၤကွံာ်အနံၣ်တဖၣ်အတီၢ်ပူၤ ပှၤဘ့ၤသ့လးဖိအါဂၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်​ ပှၤဟ့ၣ်လီၤအီၤ မူဒါလၢအသီလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ တသူၣ်က့ၣ်သးကါ ပှၤလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ မူဒါလၢ အဝဲသ့ၣ်​ မၤတ့ၢ်ဝဲမုာ် သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်.

၁၃. တၢ်မၢဖိ ၁၂ ဂၤန့ၣ်​ ကဲထီၣ်တၢ်မၤကွၢ်လၢ စီၤပီလူးကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါအဂီၢ် သ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၃ တၢ်မၢဖိပီလူး မ့ၢ်ပှၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်​ လၢပဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲမၤအါထီၣ်​ တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးသးမံဒီးတၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤလီၤ. စီၤပီလူး တပျဲလၢ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ ကဒိၣ်ထီၣ်လၢ အသးပူၤဘၣ်. အဝဲမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်​ လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ် ဘၣ်ဆၣ်​ လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤ အဝဲတဲဝဲလၢ “ယဲဒၣ်အံၤယမ့ၢ် ပှၤတၢ်မၢဖိအဆံးကတၢၢ် . . . ဒီးတၢ်တဂ့ၤကိးဘၣ်ယၤလၢ ပှၤတၢ်မၢဖိဘၣ်.” (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၉, ၁၀) ဖဲယ့ၣ်ၡူး ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါ တၢ်မၢဖိ ၁၂ ဂၤဟးပိာ်အခံ သနာ်က့ မ့မ့ၢ်စီၤပီလူးန့ၣ်​ ဖဲယ့ၣ်ၡူးသံ ဒီးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝံၤ အလီၢ်ခံမး အဝဲကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိလီၤ. ဒီးလၢခံအဝဲ ဘၣ်တၢ်ဃုထၢထီၣ်အီၤဒ် “တၢ်မၢဖိ ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤကလုာ်တဖၣ်” သနာ်က့ အဝဲတကဲထီၣ်​ တၢ်မၢဖိတဂၤလၢ အပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်မၢဖိ ၁၂ ဂၤန့ၣ်အကျါ နီတဘျီဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၁၁:၁၃; မၤတၢ် ၁:၂၁-၂၆) ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤပီလူး တသူၣ်က့ၣ်သးကါဝဲ တၢ်မၢဖိ ၁၂ ဂၤခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်​ ရ့လိာ်ဘၣ်အသးဒီး ယ့ၣ်ၡူးဘူးဘူးတံၢ်တံၢ် အဃိန့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်တၢ်န့ၣ်အလီၢ် စီၤပီလူး သးမံဒီး တၢ်လၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.

၁၄. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤန့ၣ်​ ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၄ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမံန့ၣ်​ ပကလီၤဂာ်ဒ် စီၤပီလူး ဒီးပကပာ်ကဲ ပှၤလၢယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤအီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၁:၂၀-၂၆) ကစၢ်ယွၤ ရဲၣ်ကျဲၤဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ ကတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ အဂီၢ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ မ့ၢ်ပှၤတလၢတပှဲၤ သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်အဝဲသ့ၣ်ဒ် “တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢ ပှၤကညီ” အသိးလီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၄:၈, ၁၁) ပမ့ၢ်ပာ်ကဲ ဒီးမၤထွဲအဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်ပအိၣ်ဘူးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

“လူၤတၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိး”

၁၅. ပကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၅ ပမ့ၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါပှၤဂၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤဂၤမ့ၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါပှၤန့ၣ်​ ပအိၣ်ဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိးတသ့ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ “လူၤတၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိး, ဒီးတၢ်ဒုးထီၣ်ဒုးထီလိာ်အသး သကိးသကိးတက့ၢ်.” (ရိမ့ၤ ၁၄:၁၉) ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ်​ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ်အံၤန့ၣ်​ ပကဘၣ်ထုးထီၣ်ကွံာ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါလၢ ပသးပူၤ ဒီးပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်လၢအကဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ လၢပှၤဂၤအသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤဂၤတဖၣ်​ သုတအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါတဂ့ၤအဂီၢ် ပမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဒီးပမၤအါထီၣ်​ တၢ်ဃူတၢ်ဖိး ကသ့ဒ်လဲၣ်.

၁၆. ဒ်သိးပှၤဂၤ တြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ ကန့ၢ်အဂီၢ် ပမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်​ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၆ ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒီးပတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်​ လုၣ်ဘၢပှၤဂၤ ညီဒိၣ်မးလီၤ. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်​ အဲၣ်ဒိးလၢပကပာ် “ကဖၢလၢ” ပသးလၢ တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤတဖၣ်အဃိလီၤ. (၁ ယိၤဟၣ်​ ၂:၁၆) ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအံၤန့ၣ်​ မၤအါထီၣ်​ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါလီၤ. ပဟးဆှဲး တၢ်လၢအကဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ လၢပှၤဂၤအသးပူၤ သ့ခီဖျိ ပတတဲ တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤတဖၣ်​ မ့တမ့ၢ် တၢ်လၢပကပှ့ၤအီၤတဖၣ်အဂ့ၢ် ထီဘိန့ၣ်ဘၣ်. ဒီးအဂၤတမံၤန့ၣ်​ ပဟးဆှဲး တၢ်လၢအကဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါသ့ခီဖျိ ဖဲပဒိးန့ၢ်ဘၣ်မူဒါ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤအခါ ပအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ဆဲးတဲ တၢ်လၢပမၤအီၤတဖၣ်ထီဘိန့ၣ်​ လီၤဂာ်ဒ် ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂၤလၢ ကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါအဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ပှၤဂၤနီၢ်နီၢ် ဒီးစံးပတြၢၤ အဝဲသ့ၣ်​ ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မၤ လၢအဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်ပမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်​ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်​ ကသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤ ဒီးပပၢၤဃာ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိး လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ.

၁၇. စီၤယိၤသး အကၠီတဖၣ်​ မၤနၢၤကွံာ် တၢ်မနုၤလဲၣ်​ ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

^၁၇ ပမၤနၢၤကွံာ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါသ့လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ်ကဒီး စီၤယိၤသးအကၠီတဖၣ်​ အဂ့ၢ်တက့ၢ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ မၤကမၣ်​ စီၤယိၤသးဝံၤအလီၢ်ခံ အနံၣ်အါမးန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ က့ၤထံၣ်လိာ်ဘၣ်ကဒီးအသးဒီး စီၤယိၤသး လၢကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤလီၤ. တချုးလၢ စီၤယိၤသးတဲဘၣ်​ အကၠီတဖၣ်လၢ အဝဲမ့ၢ်မတၤလဲၣ်အခါ အဝဲမၤကွၢ်ဝဲ အကၠီတဖၣ်​ ဒ်သိးကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်​ ဆီတလဲ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလံဧါန့ၣ်လီၤ. အဝဲကတဲာ်ကတီၤဝဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီဒီး ဟ့ၣ်ဝဲအပုၢ်သဒါ စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ်တၢ်အီၣ်​ အါန့ၢ်ဒံး အဒီပုၢ်ဝဲၢ် အဂၤတဖၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၄၃:၃၃, ၃၄) ဖဲန့ၣ်အဝဲထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အကၠီတဖၣ်​ တသူၣ်က့ၣ်သးကါဝဲ စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ်ဘၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ စီၤယိၤသးထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အကၠီတဖၣ်​ ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ စီၤဘံၣ်ယၤမံၣ်အဂီၢ် ဒီးအပၢ်စီၤယၤကိာ်အဂီၢ် သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၄၄:၃၀-၃၄) မ့ၢ်လၢစီၤယိၤသး အကၠီတဖၣ်​ တသူၣ်က့ၣ်သးကါတၢ် လၢၤဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်​ အိၣ်ဘၣ်က့ၤ ဃူဃူဖိးဖိးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၄၅:၄, ၁၅) ဒ်န့ၣ်အသိး ပမ့ၢ်ထုးထီၣ်ကွံာ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ လၢပသးပူၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်ပပၢၤဃာ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ.

၁၈. ဒ် ယၤကိာ် ၃:၁၇, ၁၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိးန့ၣ်​ တၢ်ကမၤအသးဒ်လဲၣ်.

^၁၈ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါ ဒီးပၢၤဃာ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလီၤ. ပကဘၣ်​ ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဒ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်ပမၤလိတ့ၢ်လၢ တၢ်မၤလိအံၤအပူၤအသိး ပထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်လၢအကဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါန့ၣ်လီၤ. (ယၤကိာ် ၄:၅) ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤ လၢပကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်က့ၣ်သးကါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပမ့ၢ်မၤအါထီၣ်​ တၢ်ဆီၣ်လီၤသး, သးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤ ဒီးသးအိၣ်​ စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ်​ ပတသူၣ်က့ၣ်သးကါ ပှၤဂၤလၢၤဘၣ်. အဃိ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိး ဒီးပမၤအါထီၣ်​ ပတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်​ ကန့ၢ်လီၤ.—ဖး ယၤကိာ် ၃:၁၇, ၁၈ တက့ၢ်.