ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးအသိး မ်ပဝဲခဲလၢာ် ကဲထီၣ်တၢ်တမံၤဃီတက့ၢ်
ယဃ့နၤ “ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ် ကမ့ၢ်တၢ်တမံၤဃီ, ပၢ်ဧၢ, ဒ်နအိၣ်လၢယပူၤ, ဒီးယအိၣ်လၢနပူၤအသိး, ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကမ့ၢ် တၢ်တမံၤဃီလၢပပူၤ” လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၇:၂၀, ၂၁.
၁, ၂. (က) ဖဲယ့ၣ်ၡူးဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ် ဒီးအတၢ်မၢဖိတဖၣ် အလီၢ်ခံကတၢၢ်တဘျီအခါ အဝဲဃ့ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်ယိၣ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်လဲၣ်.
ဖဲယ့ၣ်ၡူးအီၣ်ဟါတၢ်အီၣ် ဒီးအတၢ်မၢဖိတဖၣ် အလီၢ်ခံကတၢၢ်တဘျီအခါ အဝဲဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်လီၤ. ဖဲအဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ် ဒီးအတၢ်မၢဖိတဖၣ်အခါ အဝဲဃ့ဝဲလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကမ့ၢ်တၢ်တမံၤဃီ မ့တမ့ၢ် ကအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိး ဒ်အဝဲဒီးအပၢ် အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးအသိးလီၤ. (ဖး ယိၤဟၣ် ၁၇:၂၀, ၂၁ တက့ၢ်.) ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးန့ၣ် ပှၤအါဂၤကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဆှၢလီၤယ့ၣ်ၡူးလၢဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ ခီဖျိအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤအဃိလီၤ. ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် ကဒုးအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိး အဝဲသ့ၣ်လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၃:၃၄, ၃၅.
၂ ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အတၢ်မၢဖိတဖၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိး လၢလၢပှဲၤပှဲၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲနၤအဝဲန့ၣ် အဝဲတဲဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိးအါမးလီၤ. အဒိ တချုးဖဲ ယ့ၣ်ၡူးသံအနၤန့ၣ် ဒ်လၢညါအသိး အတၢ်မၢဖိတဖၣ် တဲအါလိာ်အသးဘၣ်ဃးဒီး “ပှၤလၢအဒိၣ်တက့ၢ် မ့ၢ်ဖဲလဲၣ်တဂၤလဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၂၂:၂၄-၂၇; မၢ်ကူး ၉:၃၃, ၃၄) ဒီးလၢအဂၤတဘျီစ့ၢ်ကီး စီၤယၤကိာ် ဒီးစီၤယိၤဟၣ် ဃ့ဝဲယ့ၣ်ၡူးလၢ ကဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် အလီၢ်အလၤလၢအပတီၢ်ထီ လၢမူခိၣ်အဘီအမုၢ်န့ၣ်လီၤ.—မၢ်ကူး ၁၀:၃၅-၄၀.
၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးဘၣ်လဲၣ် ဒီးပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ် မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၃ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိး လၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲလၢအဝဲသ့ၣ်သးလီဝဲ တၢ်အလီၢ်အလၤတခါဧိၤအဃိဘၣ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ်အစိၤန့ၣ် တၢ်လီၤမုၢ်လီၤဖးအိၣ်ထီၣ် ခီဖျိလၢတၢ်သူၣ်ဟ့သးဟ့ ဒီးတၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤအဃိ စ့ၢ်ကီးလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကဘၣ်မၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ အတဂ့ၤတဖၣ်အံၤလီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိး, ကရ့ဒီးပှၤဂၤဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးဒ်သိးအသုတကွၢ်တလီၤ ပှၤဂၤတဂ့ၤအဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ် ဒီးအတၢ်သိၣ်လိတဖၣ် မၤစၢၤပှၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
ယ့ၣ်ၡူးဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ပှၤကွၢ်တလီၤအဝဲသ့ၣ်
၄. ယ့ၣ်ၡူးအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ဘၣ်တၢ်ကွၢ်တလီၤအီၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ် တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်.
၄ ယ့ၣ်ၡူးအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ဘၣ်တၢ်ကွၢ်တလီၤအီၤလီၤ. ဖဲစီၤဖံလံးပူး တဲဝဲလၢအထံၣ်ဝဲ မ့းၡံအၤအခါ စီၤနၤသန့လး တဲဝဲလၢ “တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတမံၤမံၤ ဟဲထီၣ်လၢ နစၤရ့းအပူၤဘၣ်ကသ့ဧါ.” (ယိၤဟၣ် ၁:၄၆) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤနၤသန့လး ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ မ့းၡံအၤန့ၣ် ကဟဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်ဒ် မံကၤ ၅:၂ တဲဆိပာ်ဝဲအသိးလီၤ. ဒီးအဝဲကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်နစၤရ့းန့ၣ် မ့ၢ်ဝ့ၢ်လၢအပတီၢ်ဖုၣ်အဃိ တမ့ၢ်လၢ မ့းၡံအၤကဟဲဒိၣ်ထီၣ်ဖဲန့ၣ်ဘၣ်. ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပှၤကၤလံၤလါဖိအဃိ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အပတီၢ်ထီတဖၣ် ထံၣ်ဆံးအီၤလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၇:၅၂) ပှၤယူဒၤဖိအါဂၤ ဆိကမိၣ်ဆံးဝဲ ပှၤကၤလံၤလါဖိတဖၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ် ကိးဝဲယ့ၣ်ၡူးလၢ ပှၤၡၤမရံဖိလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၈:၄၈) ပှၤၡၤမရံဖိန့ၣ် မ့ၢ်ကလုာ်ဒူၣ်လၢ အလီၤဆီဒီးပှၤယူဒၤဖိ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါစ့ၢ်ကီး တလီၤဂာ်လိာ်အသးဘၣ်. ပှၤယူဒၤဖိ ဒီးပှၤကၤလံၤလါဖိတဖၣ် ဆိကမိၣ်ဆံးဝဲ ပှၤၡၤမရံဖိ ဒီးဟးဆှဲးအီၤလီၤ.—ယိၤဟၣ် ၄:၉.
ဒ်သိးကအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးအဂီၢ် ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဆီတလဲအတၢ်ထံၣ်
၅. ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကွၢ်တလီၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၅ ပှၤယူဒၤဖိ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် တပာ်ကဲယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်ဘၣ်. ဒီးပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ် ကိးအဝဲသ့ၣ်လၢပှၤ “ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်အၢလီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၇:၄၇-၄၉) ပှၤလၢအတထီၣ်ဘၣ် ပှၤယူဒၤဖိတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအကၠိ ဒီးပှၤလၢအတမၤထွဲ ပှၤယူဒၤဖိအလုၢ်အလၢ်တဖၣ်န့ၣ် ပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ် ဆိကမိၣ်ဆံးအဝဲသ့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၄:၁၃) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤဖဲန့ၣ်တဖၣ်ပာ်ဒိၣ်ဝဲ အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ, အလီၢ်အလၤ ဒီးအပှၤကလုာ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အတၢ်ထံၣ်ဒီးအတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လီၤဂာ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ဆီတလဲဝဲ အတၢ်ထံၣ်န့ၣ်လီၤ.
၆. တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤ မၤဘၣ်ဒိပှၤသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်အဒိတက့ၢ်.
၆ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ လၢပခိၣ်ပဃၢၤန့ၣ်ပှဲၤဝဲဒီး ပှၤလၢအကွၢ်တလီၤပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤကကွၢ်တလီၤပှၤ မ့တမ့ၢ် ပကကွၢ်တလီၤဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ကျဲတဘိဘိလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤလၢ ခဲအံၤမၤဝဲပှၤလဲၤလၢညါလၢ အီးစတြ့လံယါန့ၣ် တဲဝဲ “လၢညါမ့ၢ်ဂ့ၤ ခဲအံၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ယထံၣ်ဘၣ်လၢ အီးစတြ့လံယါ အပှၤထူလံၤဖိလၢအမ့ၢ် အဘီၤရံၤကၠံၤနၢၤ (Aboriginal) တဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤနၢၤအီၤအဃိ ယသးဟ့ပှၤဝါဖံးဖိတဖၣ် ဒံးယံာ်ဒံးဒိၣ်ထီၣ်လီၤ.” ထဲန့ၣ်တကးဒံးဘၣ် အနီၢ်ကစၢ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်တၢ်မၤနၢၤအီၤအဃိ အတၢ်သးဟ့အါထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤလၢ အအိၣ်လၢကီၢ်ခဲနဒၣ်န့ၣ် တဲဖျါထီၣ်ဝဲအတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢအပူၤကွံာ်တဖၣ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲ “ယဆိကမိၣ်လၢ ပှၤလၢအတဲ ဖြၣ်စ့ၣ်ကျိာ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအပတီၢ်ထီကတၢၢ်လီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသးဟ့ဝဲ ပှၤလၢအတဲ ကီၤလၤဝါကျိာ်တဖၣ်လီၤ.
၇. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၇ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအစိၤအသိး လၢပစိၤခဲအံၤစ့ၢ်ကီး တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤန့ၣ် အဂံၢ်စဲၤလီၤအသး ဒီးပကမၤလီၤမၢ်အီၤအဂီၢ် ကီဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်အိၣ်သးဒ်အံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲဒ်လဲၣ်. တၢတထံၣ်န့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ တကွၢ်တလီၤပှၤဂၤဘၣ်. ဒီးအဝဲတကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤ ပှၤကညီဘၣ်. ပှၤကဲဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤအဖှီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤဖၤရံၤၡဲမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤၡၤမရံမ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤဃ့သွဲမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ ယ့ၣ်ၡူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ခဲလၢာ်လီၤ. ခံထံၣ်တထံၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်ခီဖျိ အတၢ်ကတိၤ ဒီးအဒိအတဲာ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် သုတဆိကမိၣ်ဆံးပှၤဂၤ ဒီးကွၢ်တလီၤပှၤဂၤတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ.
မၤနၢၤကွံာ် တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤလၢ တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတက့ၢ်
၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ခရံာ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးဝဲလဲၣ်. ဟ့ၣ်အဒိတက့ၢ်.
၈ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိအဝဲသ့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးလဲၣ်. အဝဲတဲဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ “သုမ့ၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လီၤ.” (ဖး မးသဲ ၂၃:၈, ၉ တက့ၢ်) မ့ၢ်လၢပမ့ၢ် စီၤအၤဒၣ်အဖိအလံၤအဃိ ပဝဲခဲလၢာ်ပကဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၇:၂၆) ဒီးယ့ၣ်ၡူးတဲနၢ်ပၢၢ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အပၢ်မ့ၢ် ယဟိဝၤယွၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ် မ့ၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လီၤ. (မးသဲ ၁၂:၅၀) အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်ကဲထီၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးလၢ တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်နာ်အဃိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲတၢ်မၢဖိပီလူး ကွဲးဝဲလံာ်ဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အအိၣ်အခါ အဝဲကိးဝဲခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါန့ၣ်လီၤ.—ရိမ့ၤ ၁:၁၃; ၁ ပ့းတရူး ၂:၁၇; ၁ ယိၤဟၣ် ၃:၁၃.a—ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.
၉, ၁၀. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် တကြၢးပာ်ထီၣ်ထီအသးလၢ အကလုာ်ဒူၣ်အဃိလဲၣ်. (ခ) တၢ်ကွၢ်တလီၤကလုာ်ဒူၣ်အဂၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတကၢ်.)
၉ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ထံၣ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ ဒ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်အသိး ဝံၤတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးလီၤ. (ဖး မးသဲ ၂၃:၁၁, ၁၂ တက့ၢ်.) ဒ်ပမၤလိတ့ၢ်အသိး တဘျီတခီၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးန့ၣ် မၤလီၤမုၢ်လီၤဖးဝဲ တၢ်မၢဖိတဖၣ်လီၤ. ဒီးပှၤလၢယ့ၣ်ၡူးအစိၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဒိၣ်လီၤအကလုာ်ဒူၣ်လီၤ. ပှၤယူဒၤဖိမ့ၢ် စီၤအၤဘြၤဟၣ်အဖိအလံၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်အါဂၤ နာ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ် ဂ့ၤန့ၢ်ဒံးပှၤအဂၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤဘျၢတၢ်စီၤယိၤဟၣ် တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ “ယွၤမၤလၢၢ်အံၤကဲထီၣ်လၢ စီၤအၤဘြၤဟၣ်အဖိန့ၣ်သ့လီၤ.”—လူၤကၣ် ၃:၈.
၁၀ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲလၢ တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသးလၢ ကလုာ်ဒူၣ်အဃိန့ၣ် ကမၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်တဘျီပှၤကွဲးလံာ်ဖိ သံကွၢ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ “ပှၤလၢယဃၢၤန့ၣ် မ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်.” ဒ်သိးကစံးဆၢဝဲ အတၢ်သံကွၢ်အံၤအဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲတၢ်အဒိတခါလီၤ. တမျာ်တဖၣ်န့ၣ် မၤဒၢၣ်မၤဆါ ပှၤယူဒၤဖိတဂၤ ဒီးပာ်တ့ၢ်အီၤလၢကျဲကပၤလီၤ. ဖဲပှၤယူဒၤဖိအဂၤတဖၣ် ဟဲလ့ၢ်လိၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်အီၤဘၣ်ဆၣ် တမၤစၢၤအီၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤၡၤမရံဖိတဂၤ ဟဲထံၣ်အီၤ, သးကညီၤအီၤ ဒီးမၤစၢၤအီၤလီၤ. ဝံၤဒီးယ့ၣ်ၡူးတဲ ပှၤကွဲးလံာ်ဖိတဂၤန့ၣ်လၢ အဝဲကဘၣ်လီၤဂာ်ဒီး ပှၤၡၤမရံဖိတဂၤအံၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်စံးဆၢအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤမ့ၢ်ထံၣ်လၢ အကလုာ်ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပှၤဂၤန့ၣ် ကမၣ်ဝဲလီၤ. (လူၤကၣ် ၁၀:၂၅-၃၇) ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤၡၤမရံဖိတဂၤအံၤ သိၣ်လိဝဲပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်ပှၤလၢပဃၢၤန့ၣ် အခီပညီဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တကြၢးကွၢ်တလီၤပှၤဂၤလဲၣ်. ဒီးဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကနၢ်ပၢၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူး မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၁ တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးက့ၤထီၣ်လၢ မူခိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲမၤလိာ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ “ကီၢ်ယူဒၤဒီကီၢ်ညါ, ဒီးၡၤမရံ, ဒီးပၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၁:၈) ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် မၤဝဲဒ်န့ၣ်ကသ့အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ် မၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤ ဒီးတၢ်နီၤဖးကလုာ်ဒူၣ်အဆၢန့ၣ်လီၤ. ညီနုၢ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးပတြၢၤဝဲ ကလုာ်ဒူၣ်လၢအဂၤတဖၣ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူ ပှၤကိးကလုာ်ဒဲးအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ သုးခိၣ်တဂၤလၢ အတမ့ၢ်ပှၤယူဒၤဖိန့ၣ် အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်လၢ အဂၢၢ်အကျၢၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးစံးပတြၢၤအီၤလီၤ. (မးသဲ ၈:၅-၁၀) ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်နစၤရ့းအခါ အဝဲတဲဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤဝဲပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိတဖၣ်ဒ်သိးဒီး မုၣ်ကမဲလၢအအိၣ်လၢ စၤရဖၤသး ဒီးပှၤစူၤရံဖိ စီၤနဧၤမၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၄:၂၅-၂၇) တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤၡၤမရံမုၣ်တဂၤ ဒီးမ့ၢ်လၢပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ် သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအဃိ အဝဲဆဲးအိၣ်လၢ ပှၤၡၤမရံအသဝီပူၤခံသီလီၤ.—ယိၤဟၣ် ၄:၂၁-၂၄, ၄၀.
ခရံာ်ဖိလၢညါတဖၣ် ဘၣ်တြီဆၢဝဲ တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤ
၁၂, ၁၃. (က) ဖဲယ့ၣ်ၡူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ပှၤၡၤမရံမုၣ်တဂၤအခါ အတၢ်မၢဖိတဖၣ် ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.) (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိဖျါလၢ စီၤယၤကိာ် ဒီးစီၤယိၤဟၣ် တနၢ်ပၢၢ်တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ဂ့ၤဂ့ၤဒံးဘၣ်လဲၣ်.
၁၂ တၢ်မၢဖိတဖၣ် ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ညီလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးသးအိၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ပှၤၡၤမရံမုၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကမၢကမၣ်ဝဲလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၄:၉, ၂၇) ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢပှၤယူဒၤဖိ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် တတဲတၢ်ဒီးပှၤပိာ်မုၣ်လၢ ကမျၢၢ်အကျါဘၣ် ဒီးမ့မ့ၢ်ပှၤၡၤမရံမုၣ်လၢ အမံၤတဂ့ၤဘၣ်တဂၤအံၤန့ၣ် လ့ၤတက့ၤအဝဲသ့ၣ် တတဲတၢ်ဒီးအီၤဘၣ်. တၢ်မၢဖိတဖၣ် မၢဝဲယ့ၣ်ၡူးအီၣ်တၢ် ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်ဒီးပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ မုာ်ဝဲအဃိ တၢ်အီၣ်န့ၣ်အရ့တဒိၣ်လၢအဂီၢ်ဘၣ်. ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ယ့ၣ်ၡူးကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးဖဲအဝဲမၤအပၢ်အတၢ်ဘၣ်သး ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤၡၤမရံမုၣ်တဂၤအံၤအခါ လၢအဂီၢ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်တၢ်အီၣ်တခါအသိးလီၤ.—ယိၤဟၣ် ၄:၃၁-၃၄.
၁၃ စီၤယၤကိာ် ဒီးစီၤယိၤဟၣ်တနၢ်ပၢၢ်ဝဲ တၢ်မၤလိလၢအရ့ဒိၣ်တခါအံၤဒံးဘၣ်. ဖဲယ့ၣ်ၡူးဒီး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် လဲၤလၢၡၤမရံအခါ အဝဲသ့ၣ်ဃုဝဲတၢ်လီၢ်လၢ ကမံဝဲလၢပှၤၡၤမရံ အသဝီပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပှၤၡၤမရံဖိတဖၣ် တတူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ်အခါ စီၤယၤကိာ်ဒီးစီၤယိၤဟၣ် သးထီၣ်တၢ်ဒိၣ်မးအဃိ အဝဲသ့ၣ်သံကွၢ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ မ့ၢ်အဝဲအဲၣ်ဒိး မၤလိာ်မ့ၣ်အူလၢမူခိၣ် ဒ်သိးကဟဲမၤဟးဂီၤ သဝီဒီတဖျၢၣ်န့ၣ်ဧါ. ဖဲန့ၣ်အခါ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်အဝဲသ့ၣ် ဆူၣ်ဆူၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၉:၅၁-၅၆) တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်ဘၣ်ဖုးအသးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်အံၤလၢ အဝ့ၢ်ဒၣ်ဝဲအပူၤန့ၣ် တမ့ၢ်လၢ စီၤယၤကိာ်ဒီးစီၤယိၤဟၣ် ကသးထီၣ်တၢ်ထဲထဲအံၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်အသးထီၣ်တၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤအဃိလီၤ. လၢခံဖဲစီၤယိၤဟၣ် လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤပှၤၡၤမရံဖိအခါ အဝဲသ့ၣ်အါဂၤဒိကနၣ်ဝဲလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကမဲာ်ဆှး မ့ၢ်လၢ လၢညါန့ၣ်အဝဲအသးဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ် အဝဲသ့ၣ်အဃိလီၤ.—မၤတၢ် ၈:၁၄, ၂၅.
၁၄. ဖဲတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤ အိၣ်ထီၣ်အခါ တၢ်မၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤအီၤဒ်လဲၣ်.
၁၄ ဖဲ ခ.န ၃၃ ဘူၣ်ယဲၢ်ဆံ ဝံၤအလီၢ်ခံ တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤ အိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်လီၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ မုၣ်ကမဲတဖၣ်အအိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ကပာ်ကွံာ်ဝဲ မုၣ်ကမဲလၢ အကတိၤကြံးကျိာ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၆:၁) တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်အံၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်မ့ၢ်လၢ တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤလၢ အကတိၤကျိာ်အဂၤအဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၢဖိတဖၣ် မၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ကီတခါအံၤ တဘျီဃီလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဃုထၢထီၣ်ဝဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးနွံဂၤ ဒ်သိးကဟ့ၣ်နီၤလီၤဝဲ တၢ်အီၣ်တၢ်အီဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်န့ၣ် အမံၤအိၣ်လၢ ကြံးအကျိာ်အဃိ ကကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ မုၣ်ကမဲလၢ အသးဘၣ်ဒိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.
၁၅. စီၤပ့းတရူး တကြၢးကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤတၢ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
၁၅ ဖဲ ခ.န ၃၆ န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူ ပှၤကိးကလုာ်ဒဲးအအိၣ်လီၤ. လၢညါန့ၣ်အါတက့ၢ် တၢ်မၢဖိပ့းတရူး ရ့ထဲပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လီၤ. လၢခံဖဲကစၢ်ယွၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ် တကြၢးကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤတၢ်ဘၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤပ့းတရူးလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ စီၤကန့လံး လၢအမ့ၢ်ရိမ့ၤသုးဖိတဂၤလီၤ. (ဖး မၤတၢ် ၁၀:၂၈, ၃၄, ၃၅ တက့ၢ်.) ဝံၤဒီးစီၤပ့းတရူး ရ့လိာ်သးဒီးအီၣ်သကိးတၢ်ဒီး ခရံာ်ဖိလၢအတမ့ၢ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပူၤကွံာ်အါနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ လၢဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ်အပူၤန့ၣ် အဝဲတအီၣ်သကိးတၢ်ဒီး ခရံာ်ဖိလၢအတမ့ၢ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လၢၤဘၣ်. (ကလၤတံ ၂:၁၁-၁၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤပီလူးသိၣ်ဝဲ စီၤပ့းတရူး ဒီးအဝဲတူၢ်လိာ်ဝဲ စီၤပီလူးအတၢ်သိၣ်ဃီၣ်လီၤ. ပသ့ၣ်ညါဒ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢဖဲစီၤပ့းတရူး ကွဲးလံာ်အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိဒီးခရံာ်ဖိလၢအတမ့ၢ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အအိၣ်အခါ အဝဲတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဲၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်န့ၣ်လီၤ.—၁ ပ့းတရူး ၁:၁; ၂:၁၇.
၁၆. ခရံာ်ဖိလၢညါတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်မံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်.
၁၆ မ့ၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်အဃိ တၢ်မၢဖိတဖၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်အဲၣ် “ပှၤခဲလၢာ်” လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၂:၃၂; ၁ တံၤမသ့း ၄:၁၀) အဝဲသ့ၣ်ကမၤဒ်န့ၣ် တဘျီဃီန့ၣ်တညီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်လၢခံ အဝဲသ့ၣ်ဆီတလဲအတၢ်ထံၣ်လီၤ. ခရံာ်ဖိလၢညါတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်မံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤအဃိလီၤ. ဖဲခရံာ်နံၣ် ၂၀၀ ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ် ပှၤကွဲးလံာ်လၢအမ့ၢ် ထၤထ့လံၤယၢၤ ကွဲးဝဲလၢ ပှၤအဂၤတဖၣ်ထံၣ်ဝဲလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ် “အဲၣ်လိာ်သးတဂၤဒီးတဂၤ” ဒီး “အဝဲသ့ၣ်တူၢ်သံအသးလၢ တဂၤဒီးတဂၤအဂီၢ်ဘူၣ်ဝဲလီၤ.” ခရံာ်ဖိတဖၣ်အံၤ သိးထီၣ်ဝဲ “ပှၤသီ” အဃိအဝဲသ့ၣ်ထံၣ် ပှၤကိးဂၤဒဲးအပတီၢ်ဒ်သိးသိး ဒ်ကစၢ်ယွၤထံၣ်ဝဲအသိးလီၤ.—ကလီးစဲ ၃:၁၀, ၁၁.
၁၇. တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤန့ၣ် ပထုးထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢပသးပူၤန့ၢ်ဧါ. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၁၇ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကလိၣ်ဘၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ် ဒ်သိးပကမၤလီၢ်မၢ်ကွံာ် တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤလၢပသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အအိၣ်လၢကီၢ်ဖြၣ်စ့ၣ်န့ၣ် တဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကမၤဝဲဒ်အံၤအဂီၢ်ကီဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တဲဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤသိၣ်လိယၤလၢ တၢ်အဲၣ်, ဟ့ၣ်တၢ် ဒီးတၢ်အဲၣ်ပှၤကိးကလုာ်ဒဲးန့ၣ် အခီပညီဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တုၤခဲအံၤဒၣ်လဲာ် ယဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤလၢ ယသးပူၤန့ၣ်လီၤ. ယကမၤဒ်န့ၣ်အဂီၢ် တညီဝဲထီဘိဘၣ်. အဃိယဘၣ်ဆဲးဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ထီဘိလီၤ.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်စပ့ၣ်န့ၣ်တဲဝဲလၢ တဘျီတခီၣ် အဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးသပှၢ်ကတၢၢ်ဒ်သိး တၢ်ကွၢ်တလီၤကလုာ်ဒူၣ်အဂၤ သုတအိၣ်လၢအသးပူၤတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “အါတက့ၢ် ယမၤနၢၤကွံာ် ယတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်န့ၢ်ဝဲ ဘၣ်ဆၣ် ယသ့ၣ်ညါလၢ ယဘၣ်ဆဲးဒုးအီၤဒံးလီၤ. ယစံးဘျုးဘၣ်ယဟိဝၤယွၤလၢ ယအိၣ်ဘၣ်လၢ ဒူၣ်ဖိထၢဖိလၢအပှဲၤဒီး တၢ်ဃူတၢ်ဖိးတဒူၣ်အံၤအကျါလီၤ.” တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤ အိၣ်လၢပသးပူၤဧါ တအိၣ်ဘၣ်ဧါန့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ် ပကဘၣ်သမံသမိးလီၤက့ၤပသးလီၤ.
တၢ်အဲၣ်မ့ၢ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ် တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤ ကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ
၁၈, ၁၉. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်တူၢ်လိာ် ပှၤကိးဂၤဒဲးလဲၣ်. (ခ) ပမၤအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၈ ပဝဲခဲလၢာ် ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ လၢညါန့ၣ်ပအိၣ်ယံၤဒီး ကစၢ်ယွၤလီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၂:၁၂) ဘၣ်ဆၣ်ယဟိဝၤယွၤ မိၤဃီၤပှၤဆူအအိၣ် လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. (ဟိၤၡ့ ၁၁:၄; ယိၤဟၣ် ၆:၄၄) ဒီးယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီးတူၢ်လိာ်ပှၤ ဒီးအိးဟိထီၣ်န့ၢ်ပှၤကျဲ ဒ်သိးပကကဲထီၣ် ကစၢ်ယွၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိ တဂၤအဂီၢ်လီၤ. (ဖး ရိမ့ၤ ၁၅:၇ တက့ၢ်.) ပတလၢတပှဲၤသနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်လိာ်ပှၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံပူၤအဃိ ပတကြၢးဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ် ပှၤအဂၤနီတဂၤဘၣ်.
ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး “တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လၢထး” န့ၣ်ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကရ့ဒီးပှၤဂၤဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးဒီးပှၤဂၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၉)
၁၉ တၢ်အကတၢၢ်ဒံးယံာ်ဒံးဘူးထီၣ်အဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် လီၤမုၢ်လီၤဖး, ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤ ဒီးသးဟ့လိာ်သး ဒံးယံာ်ဒံးအါထီၣ်လီၤ. (ကလၤတံ ၅:၁၉-၂၁; ၂ တံၤမသ့း ၃:၁၃) ဘၣ်ဆၣ် ဒ်ပမ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤအသိး ပအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဒီး “တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လၢထး” လၢကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကရ့ဒီးပှၤဂၤဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးဒီးပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. (ယၤကိာ် ၃:၁၇, ၁၈) ပအဲၣ်ဒိး ဒီတံၤဒီသကိးဒီးပှၤလၢ အဟဲလၢထံဂၤကီၢ်ဂၤတဖၣ်, တူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် မၤလိအဝဲသ့ၣ်အကျိာ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိး “ဒ်ထံမိၢ်ပှၢ်အသိး” ဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤ “ဒ်ပီၣ်လဲၣ်အလပီအသိးန့ၣ်လီၤ.”—ယၡါယၤ ၄၈:၁၇, ၁၈.
၂၀. တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဆီတလဲပတၢ်ထံၣ် ဒီးပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်.
၂၀ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤလၢ အအိၣ်လၢကီၢ်အီးစတြ့လံယါန့ၣ် ဖဲအဝဲမၤလိလံာ်စီဆှံအခါ အတၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤ ဒီးတၢ်သးဟ့ပှၤဂၤ လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲကယီကယီလီၤ. တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဆီတလဲအတၢ်ထံၣ် ဒီးအတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအကတိၤ ဖြၣ်စ့ၣ်ကျိာ်လၢ အဟဲအိၣ်လၢကီၢ်ခဲနဒၣ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ ခဲအံၤအဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤတနီၤနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သးဟ့ပှၤဂၤ မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် တသ့ၣ်ညါပှၤဂၤအဂ့ၢ် ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်အဃိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ “ပှၤအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါန့ၣ် တဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်တၢ်လီၢ်ဘၣ်.” တကးဒံးဘၣ် အဝဲဖျီအသးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤလၢ ကတိၤကီၤလၤဝါကျိာ်လီၤ. တၢ်အဒိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် မၤနၢၤကွံာ်ဝဲ တၢ်ကွၢ်တလီၤပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအပျံၤစၢဃာ်တဘိလၢ ထီၣ်တဲာ်တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.—ကလီးစဲ ၃:၁၄.
a လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” န့ၣ်ပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပီလူးကွဲးဝဲလံာ်ပရၢလၢ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်” လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအခါ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တနီၤ အမံၤန့ၣ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၆:၃, ၆, ၁၂) တၢးထီခိးတၢ် ကိးဝဲခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤလၢ ‘ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ’ န့ၢ်တဘျုးနံၣ်လံ.