မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤအဃိ တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး တကဲထီၣ်တဂ့ၤအဂီၢ် ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်မၤဝဲကန့ၢ်ဧါ​—⁠လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်

ဖဲ ၂၀၂၂, လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀, မုၢ်ဃုနံၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ပှၤကမၤဘၣ်ဂီၢ်ထီၣ်က့ၤ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤအဂီၢ် (COP27 United Nations Climate Change Conference) န့ၣ်ဝံၤဝဲ. ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် ဒီးပှၤခိၣ်ပှၤနၢ်တဖၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲလၢ အကဟ့ၣ်မၤစၢၤ ထံကီၢ်လၢ အဖှီၣ်တဖၣ် လၢကျိၣ်စ့ ဖဲတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ကဲထီၣ်လၢ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤအဃိအခါ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအါဂၤ တူၢ်လိာ်ဝဲလၢ ပှၤမၤဝဲဒ်အံၤနာ်က့ တမ့ၢ်လၢ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤ ကဘၣ်ဂီၢ်ထီၣ်က့ၤဘၣ်.

• ဖဲ ၂၀၂၂, လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁၉ သီန့ၣ် အဲၤထိနံၤယိၤ ကူထါရဲၤ လၢအကဲဝဲ ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢ နဲၣ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၢ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ “ပဆၢတဲာ်လၢ ပကပာ်ဃာ်စ့ လၢပကမၤစၢၤ ပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ် တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး လၢမူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤအဂီၢ် အဃိ ယသးခုဒိၣ်မး. ဘၣ်ဆၣ် ပသ့ၣ်ညါလၢ ဟီၣ်ခိၣ်တဖျၢၣ်အံၤန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ် ပှၤဆိးက့နးတချုးတဂၤ လၢအဘၣ်ထီၣ် တၢ်ဆါဟံၣ်အဃိ ထဲဒၣ် ပမၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် တလၢပှဲၤဘၣ်.”

• ဖဲ ၂၀၂၂, လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀ န့ၣ် မဲၤရံၤ ရၤဘံစၤ လၢအကဲဝဲ အါရလဲအကီၢ်ခိၣ် ဒီးအကဲဝဲ ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အဂီၢ် အနဲၣ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၢ် လၢညါတဂၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်တဘ့ၣ်အံၤအပူၤ ခီဖျိလၢ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤအဃိ တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးကကဲထီၣ် ဖးဒိၣ် ဒီးကမၤဘၣ်ဒိဝဲ ပှၤအါဂၤ.”

ခါဆူညါ တၢ်ကဆဲးကဲထီၣ်အသးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်တဖျၢၣ်အံၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပှၤသးစၢ်တဖၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲ သပှၢ်တၢၢ်. ဘၣ်ဆၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ်လၢ အဖီၣ်လိာ်သးစု ဒီးမၤသကီးတၢ်တဖၣ်န့ၣ် မၤဘၣ်ဂီၢ်ထီၣ်က့ၤ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤ ဒ်အဝဲသ့ၣ် အၢၣ်လီၤပာ်စၢၤဝဲအသိး ကသ့ဧါ. လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်.

ပဒိၣ်ပပှၢ်လၢ အမၤသကီးတၢ်တဖၣ်န့ၣ် အတၢ်မၤ ကကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဧါ

လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤ မ့ၢ်န့ၢ်ဝဲ တခါခါ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် မၤဘၣ်ဂီၢ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤ ခဲလၢာ်တသ့ဘၣ်. ပကကွၢ်သကီး တၢ်ဂ့ၢ်ခံမံၤ လၢလံာ်စီဆှံတဲဝဲ–

• “တၢ်လၢအက့ၣ်န့ၣ် ပှၤမၤဘျၢထီၣ်အီၤ တသ့ဘၣ်.”​—⁠စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၁:⁠၁၅.

  အခီပညီ– ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် တအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပၢလီၤအသးဘၣ်အဃိ ပဒိၣ်ပပှၢ်လၢ အကဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အမၤတၢ်လၢ အအဲၣ်ဒိးမၤဝဲတဖၣ် တသ့ခဲလၢာ်ဘၣ်. (ယံးရမံယၤ ၁၀:၂၃) ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ကျဲးစၢး မၤသကီးတၢ်ဃူဃူဖိးဖိး လၢကမၤဘၣ်ဂီၢ်ထီၣ်က့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲ တန့ၢ်ဘၣ်.

• “ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ကအဲၣ်လီၤထဲ အနီၢ်ကစၢ်အသး, . . . ကမ့ၢ်ပှၤလၢအခိၣ်ကိၤ,”​—⁠၂ တံၤမသ့း ၃:​၂, ၃.

  အခီပညီ– လံာ်စီဆှံ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ ပှၤအါဂၤလၢ ပစိၤခဲအံၤန့ၣ် ကအဲၣ်လီၤထဲအသး ဒီးအဝဲသ့ၣ် တသးအိၣ်မၤသကီးတၢ်လၢ ကမၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ်ဘၣ်.

ပတၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်ဒံး

ဟီၣ်ခိၣ်တဖျၢၣ်အံၤ ကဂ့ၤထီၣ်ဧါ တဂ့ၤထီၣ်ဧါန့ၣ် တသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် မၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအဖီခိၣ်ဘၣ်. ကစၢ်ယွၤ ဃုထၢထီၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် လၢကပၢဟီၣ်ခိၣ်အဂီၢ် ဒီးအဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကမၤဂ့ၤထီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး စီၤပၤတဂၤအံၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ–

• “တၢ်ပၢန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲလၢ အစုပူၤလီၤ. တၢ်ကကိးအမံၤလၢ ပှၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်လၢအဂ့ၤ, ယွၤလၢ အစိကမီၤဒိၣ်တဂၤ, တၢ်အထူအယိာ် အပၢ် ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိး အပဒိၣ်ဖးဒိၣ်လီၤ.”​—⁠ယၡါယၤ ၉:⁠၆.

ယွၤအဘီအမုၢ် လၢအမ့ၢ် တၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢမူခိၣ် အစီၤပၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယ့ၣ်ၡူး. (မးသဲ ၆:၁၀) ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤ, တၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးအသးအိၣ်မၤဂ့ၤထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ် ဒီးအသးအိၣ်မၤစၢၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၂:​၁၂, ၁၆) တၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢမူခိၣ် အစီၤပၤ ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ကတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ် ဒီးကမၤဟးဂီၤကွံာ် “ပှၤလၢအမၤဟးဂီၤ ဟီၣ်ခိၣ်” ဒီးကမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်.​—⁠လီၣ်ဖျါ ၁၁:၁၈; ယၡါယၤ ၃၅:​၁, ၇.

ဒ်သိး နကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢအကမၤကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အကဲထီၣ်ခီဖျိ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤအဂီၢ် ဖးကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ် “ဘၣ်ဃးဒီး မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤ ဆီတလဲ ဒီးပတၢ်အိၣ်မူခါဆူညါအဂ့ၢ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်.”