တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အိၣ်ဝဲလီၤ

၁-၃. ပအိၣ်ဘၣ်လၢ ဃိာ်ပူၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်, ဒီးကစၢ်ယွၤ ကမၤပူၤဖျဲးပှၤဒ်လဲၣ်.

ထံၣ်ကမှံကွၢ်လၢ နတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ်​ သနာ်က့ ပှၤစံၣ်ညီၣ်နၤလၢ နကဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ တစိၤသးန့ၣ်တက့ၢ်. နတအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ နကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢဃိာ်ပူၤဘၣ်, ဒီးဖျါလၢနတၢ်မုၢ်လၢ်စ့ၢ်ကီး တအိၣ်ဝဲလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲနတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်အဆၢကတီၢ် နနၢ်ဟူဘၣ်လၢ ပှၤအိၣ်ဝဲတဂၤလၢ အမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်နၤသ့ဝဲဒီး အဝဲအၢၣ်လီၤစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်နၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် နကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၂ ပဝဲခဲလၢာ်ပအိၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်သံအဃိာ်ပူၤလီၤ. ပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ သနာ်က့ ပထူၣ်ဖျဲးထီၣ်တသ့ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်သံအစုပူၤလီၤ. ဒီးအဝဲအၢၣ်လီၤဝဲလၢ “ဒုၣ်ဒါလၢအကဘၣ်တၢ်ဟးဂီၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်သံလီၤ.”—၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၆.

^၃ ခါဆူညါဖဲတၢ်သံတအိၣ်လၢၤဘၣ်အဆၢကတီၢ် နတၢ်အိၣ်မူကပှဲၤဒီး တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီထဲလဲၣ်န့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ယဟိဝၤယွၤတမၤလီၤမၢ်ကွံာ်ထဲ တၢ်သံတခါဧိၤဘၣ်. အဝဲကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤလၢ အသံတ့ၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. တၢ်အံၤ အခီပညီအိၣ်လၢနဂီၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. ကစၢ်ယွၤအၢၣ်လီၤဝဲလၢ “ပှၤသံ” န့ၣ်ကသမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. (ယၡါယၤ ၂၆:၁၉) တၢ်အံၤလံာ်စီဆှံကိးဝဲလၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤသံအခါ

၄. (က) ဖဲပဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် ပတံၤသကိးလၢ ပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤသံဝဲအခါ တၢ်မနုၤဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်သ့ဝဲလဲၣ်. (ခ) မတၤသ့ၣ်တဖၣ်​ မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအတံၤသကိးလၢအဂ့ၤလဲၣ်.

^၄ ဖဲပဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် ပတံၤသကိးလၢ ပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤသံအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပကတူၢ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ဒီးတၢ်သူၣ်တမုာ်သးတမုာ် လၢပတူၢ်တန့ၢ်ခီၣ်တကဲန့ၣ်လီၤ. ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပမၤတၢ်တသ့နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်သ့ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄ တက့ၢ်.) ယဟိဝၤယွၤဒီးယ့ၣ်ၡူး အဲၣ်ဒိးမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်​ ပကဆိကမိၣ်ကွၢ်တၢ်အဒိတခါလီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဆၢကတီၢ်န့ၣ်​ အဝဲလဲၤဟးအိၣ်သကိးဝဲ စီၤလါစရူးဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ နီၢ်မၢ်သၤဒီးနီၢ်မၤရံအါဘျီန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်သၢဂၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအတံၤသကိးလၢအဂ့ၤလီၤ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ– “ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်နီၢ်မၢ်သၤဒီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်, ဒီးစီၤလါစရူးလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ်​ ဘၣ်တနံၤန့ၣ်​ စီၤလါစရူးသံဝဲလီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၁:၃-၅.

၅, ၆. (က) ဖဲယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ စီၤလါစရူးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအတံၤသကိးတဖၣ်​ ပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်အုးသးအုးအခါ ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံန့ၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လဲၣ်.

^၅ ယ့ၣ်ၡူးကလဲၤမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ နီၢ်မၢ်သၤဒီးနီၢ်မၤရံ အသးန့ၣ်လီၤ. ဖဲနီၢ်မၢ်သၤနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟဲဝဲအခါ အဝဲလဲၤထီၣ်ဆူဝ့ၢ်အချၢ ဒ်သိးအကလဲၤသဂၢၢ်ဝဲယ့ၣ်ၡူးလီၤ. အဝဲသးခုလၢ အထံၣ်ဘၣ်ယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်ဆၣ်အဝဲတဲဘၣ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ– “နမ့ၢ်အိၣ်တ့ၢ်ဖဲအံၤဒီး, ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတသံဘၣ်ဝဲဘၣ်.” နီၢ်မၢ်သၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟဲတုၤန့ၣ်​ စဲၤခံဝဲလံ. လၢခံ ဖဲယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ စီၤလါစရူးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ နီၢ်မၤရံ ဟီၣ်ဝဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မးဒီး အဝဲဟီၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၁:၂၁, ၃၃, ၃၅) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်သူၣ်တမုာ်သးတမုာ်နးမးလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ဖဲပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤဂၤသံသဒၣ်ကွံာ်ပှၤအခါ ပကတူၢ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်တမုာ်သးတမုာ်န့ၣ်လီၤ.

^၆ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံန့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်သိးဒီးပှၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢပဂီၢ်လီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်လီၤဂာ်ဒီးအပၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးဒီးအပၢ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ တအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်ကသံဝဲဘၣ်. (ယိၤဟၣ် ၁၄:၉) တကးဒံးဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ်တၢ်သံ လီၤထူလီၤယိာ်ဒီး အဝဲကမၤဝဲဘူးထီၣ်လံ.

“စီၤလါစရူးဧၢ, ဟဲက့ၤထီၣ်တက့ၢ်”

၇, ၈. ဘၣ်မနုၤအဃိလၢ နီၢ်မၢ်သၤတအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကတလ့ၣ်ကွံာ်လၢၢ်လၢ စီၤလါစရူးအတၢ်သွၣ်ခိၣ်​ အခိၣ်ထိးလဲၣ်, ဘၣ်ဆၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲဒ်လဲၣ်.

^၇ ဖဲယ့ၣ်ၡူးလဲၤတုၤလၢ စီၤလါစရူးအတၢ်သွၣ်ခိၣ်အလီၢ်န့ၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲပှၤကးတံာ်ဃာ်တၢ်သွၣ်ခိၣ်​ အခိၣ်ထိးလၢလၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ– “ဟံးထီၣ်ကွံာ်လၢၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.” ဘၣ်ဆၣ်နီၢ်မၢ်သၤတအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကမၤဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢစီၤလါစရူးအစိၣ်​ အိၣ်လၢတၢ်သွၣ်ခိၣ်အပူၤ အိၣ်လံလွံၢ်သီလံ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၁:၃၉) ယ့ၣ်ၡူးကမၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်​ နီၢ်မၢ်သၤ တနၢ်ပၢၢ်ဝဲဘၣ်.

^၈ ယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်စီၤလါစရူးလၢ– “ဟဲက့ၤထီၣ်တက့ၢ်.” ဒီးနီၢ်မၢ်သၤဒီးနီၢ်မၤရံ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်လီၤကမၢကမၣ်တခါလီၤ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ပှၤလၢအသံတ့ၢ်တဂၤန့ၣ်, ဟဲက့ၤထီၣ်ဒီး အစုအခီၣ်ဘိၣ်ဃာ်အသးလၢ တၢ်ကံးညာ်” လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၁:၄၃, ၄၄) စီၤလါစရူးသမူထီၣ်က့ၤဝဲ ဒီးအဝဲထံၣ်ဘၣ်က့ၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး အတံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထိးဘၣ်အီၤဒီး တဲသကိးတၢ်ဒီးအီၤသ့ဝဲလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးမၤသမူထီၣ်က့ၤ စီၤလါစရူးလီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်လီၤလးဖးဒိၣ်တခါလီၤ.

“ပိာ်မုၣ်ဖိသၣ်ဧၢ, ဂဲၤဆၢထၢၣ်တက့ၢ်”

၉, ၁၀. (က) မတၤဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤယ့ၣ်ၡူး လၢကမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလဲၣ်. (ခ) လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်လဲၣ်.

^၉ မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အနီၢ်ကစၢ် အတၢ်စိတၢ်ကမီၤဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်. တချုးလၢယ့ၣ်ၡူး မၤသမူထီၣ်စီၤလါစရူးန့ၣ်​ အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်​ ဒီးယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်အီၤ တၢ်စိတၢ်ကမီၤဒ်သိး အဝဲကမၤသမူထီၣ်က့ၤ စီၤလါစရူးအဂီၢ်လီၤ. (ဖး ယိၤဟၣ်​ ၁၁:၄၁, ၄၂ တက့ၢ်.) ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်​ တမ့ၢ်ထဲ စီၤလါစရူးတဂၤဧိၤဘၣ်. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဘၣ်ဃးဒီး ပိာ်မုၣ်ဖိလၢအသးအိၣ်​ ၁၂ နံၣ်တဂၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဆါနးမးလီၤ. ပိာ်မုၣ်ဖိအပၢ်လၢ အမံၤမ့ၢ်စီၤယၤအ့ၤရူးန့ၣ်​ ပှဲၤဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဒီး လိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မၤစၢၤသပှၢ်ကတၢၢ်အဃိ အဝဲဃ့ဝဲတၢ်မၤစၢၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးကမၤဘျါက့ၤ အဖိမုၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤယၤအ့ၤရူးန့ၣ်​ အဖိအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤလီၤ. ဖဲအဝဲတဲတၢ်ဒီး ယ့ၣ်ၡူးအဆၢကတီၢ် ပိာ်ခွါတနီၤဟဲဝဲဒီး စံးဝဲလၢ– “နဖိမုၣ်သံလံဝဲလံ. မၤတံာ်တာ်သရၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ.” ဘၣ်ဆၣ်ယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်​ စီၤယၤအ့ၤရူးလၢ– “ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ, ထဲနာ်တၢ်တက့ၢ်, ဒီးကဘၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအီၤလီၤ.” ယ့ၣ်ၡူးလဲၤဃုာ်ဒီး စီၤယၤအ့ၤရူးဆူအဟံၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤဘူးထီၣ်ဒီး ဟံၣ်အဆၢကတီၢ် ယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ဒီးနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲပှၤဟီၣ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးစံးဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ– “ဟီၣ်တဂ့ၤ, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တသံဘၣ်. မ့ၢ်အမံသပ့ၤဝဲလီၤ.” ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်​ ဖိသၣ်မုၣ်အံၤအမိၢ်အပၢ် ကဆိကမိၣ်ထံဝဲလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးမၢပှၤဟးထီၣ်ကွံာ်ကိးဂၤဒဲး ဒီးကိးဖိသၣ်မုၣ်အမိၢ်အပၢ် ဒီးလဲၤနုာ်ဝဲဆူဖိသၣ်မုၣ်အဒၢးပူၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးဖီၣ်အစုကဖီလီဒီး စံးဘၣ်အီၤလၢ– “ပိာ်မုၣ်ဖိသၣ်ဧၢ, ဂဲၤဆၢထၢၣ်တက့ၢ်.” ဖဲဖိသၣ်မုၣ်အံၤဆၢထၢၣ်ဟးထီၣ်အဆၢကတီၢ် အမိၢ်အပၢ်ကသးခုဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. ယ့ၣ်ၡူးမၤဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်အဖိမုၣ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၅:၂၂-၂၄, ၃၅-၄၂; လူၤကၣ်​ ၈:၄၉-၅၆) စးထီၣ်လၢနံၤအဝဲန့ၣ်လံၤလံၤန့ၣ်​ ဖဲအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ အဖိမုၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤမၤသမူထီၣ်က့ၤအဖိမုၣ်​ ခီဖျိလၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်န့ၣ်လီၤ.a

^၁၀ ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိး ပှၤလၢယ့ၣ်ၡူး မၤသမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်န့ၣ်​ သံကဒါက့ၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တၢ်လၢပဖးဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ်​ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ် မ့ၢ်လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်ပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိး မၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဒီး အဝဲကမၤဝဲလီၤ.

တၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါလၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ်​ ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤတၢ်မနုၤလဲၣ်

၁၁. စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၅ န့ၣ်သိၣ်လိပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး စီၤလါစရူးန့ၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၁ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ “ပှၤသံန့ၣ်တသ့ၣ်ညါဘၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်.” ဖဲစီၤလါစရူးသံဝဲအဆၢကတီၢ် တၢ်မၤအသးဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၅) ဒ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲအသိး ဖဲစီၤလါစရူးသံဝဲအခါန့ၣ်​ လီၤဂာ်ဒ်အဝဲမံသပ့ၤဝဲန့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၁:၁၁) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲစီၤလါစရူးအိၣ်လၢ တၢ်သွၣ်ခိၣ်ပူၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်​ အဝဲတသ့ၣ်ညါတၢ် “နီတမံၤဘၣ်.”

၁၂. စီၤလါစရူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအနီၢ်ကီၢ်န့ၣ်​ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၂ ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤသမူထီၣ်က့ၤ စီၤလါစရူးအဆၢကတီၢ်န့ၣ်​ ပှၤအါဂၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအဒုၣ်အဒါတဖၣ်ဒၣ်လဲာ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲမၤဝဲတၢ်လီၤလးတခါအံၤ ဒီးဂ့ၢ်လိာ်အီၤတန့ၢ်ဘၣ်. စီၤလါစရူးသမူထီၣ်က့ၤဝဲအဃိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်​ အိၣ်ဝဲနီၢ်ကီၢ်လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၁:၄၇) ပှၤအါဂၤ လဲၤအိၣ်သကိးဝဲစီၤလါစရူးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိအဝဲသ့ၣ်​ စးထီၣ်နာ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤလၢ အဟဲလၢယွၤအအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးအဒုၣ်အဒါတဖၣ်​ တဘၣ်အသးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤဝဲလၢ ကမၤသံယ့ၣ်ၡူးဒီး စီၤလါစရူးန့ၣ်လီၤ.—ယိၤဟၣ်​ ၁၁:၅၃; ၁၂:၉-၁၁.

၁၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤသံတဖၣ်သ့ဝဲလဲၣ်.

^၁၃ ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ “ကယဲၢ် ပှၤအိၣ်လၢတၢ်သွၣ်ခိၣ်အပူၤခဲလၢာ်န့ၣ်” ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၅:၂၈) တၢ်အံၤအဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ပှၤသံတ့ၢ်တဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤကမၤသမူထီၣ်က့ၤဝဲန့ၣ်​ ကစၢ်တိၢ်နီၣ်အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤ ဘၣ်ဝဲခဲလၢာ်အဃိ မၤသမူထီၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ကစၢ်ယွၤတိၢ်နီၣ်​ ပှၤတဖၣ်အံၤအဂ့ၢ်အကျိၤဘၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်​ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်. အဒိ ဆၣ်တဖၣ်အိၣ်ဝဲ အကကွဲၢ်လၢအကထိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲ ဆၣ်တဖျၢၣ်စုာ်စုာ်အမံၤန့ၣ်လီၤ. (ဖး ယၡါယၤ ၄၀:၂၆ တက့ၢ်.) ဒ်ကစၢ်ယွၤတိၢ်နီၣ်ဝဲ ဆၣ်တဖျၢၣ်စုာ်စုာ်အမံၤဘၣ်ဝဲအသိး ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤတံၢ်လၢ ပှၤသံတဖၣ်လၢအကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်​ ကစၢ်တိၢ်နီၣ်ဝဲ အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤဘၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. အါန့ၢ်အန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤဝဲ ပှၤသံတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

၁၄, ၁၅. စီၤယိၤဘးအတၢ်ကတိၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်​ သိၣ်လိပှၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၄ ပှၤတီပှၤလိၤစီၤယိၤဘး နာ်ဝဲလၢတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အိၣ်ဝဲလီၤ. ဒီးအဝဲသံကွၢ်ဝဲလၢ– “ပှၤကညီမ့ၢ်သံဒီး, ကမူထီၣ်ဒံးစ့ၢ်ကီးဧါ.” ဝံၤဒီးအဝဲစံးဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤလၢ– “ကိးထီၣ်တက့ၢ်, ဒီးယကစံးဆၢနၤလီၤ. မ်နသးအိၣ်တၢ်လၢ နစုတ့အီၤတက့ၢ်.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤခိးကွၢ်လၢ်ဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံန့ၣ်​ စီၤယိၤဘးသ့ၣ်ညါဝဲလီၤ.—ယိၤဘး ၁၄:၁၃-၁၅.

^၁၅ နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်​ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်​ နကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ နကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ‘ယဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး ယတံၤသကိးလၢ အသံတ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်​ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ စ့ၢ်ကီးဧါ.’ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤသံတဖၣ်အဃိ မ့ၢ်တၢ်လၢအမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပသးလီၤ. မတၤသ့ၣ်တဖၣ်​ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလဲၣ်​ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်မူဘၣ်လၢတၢ်လီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ်​ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလီၤ.

အဝဲသ့ၣ်​ “ကနၢ်ဟူအကလုၢ်သီၣ်, ဒီးကဟဲက့ၤထီၣ်ဝဲ”

၁၆. ပှၤသံလၢအကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ်​ ကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

^၁၆ လၢညါန့ၣ်​ ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်​ ထံၣ်လိာ်ဘၣ်က့ၤအသးဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိဃုာ်ဒီး အတံၤသကိးတဖၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ်လီၤ. ခါဆူညါန့ၣ်​ တၢ်ကမၤအသးဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တၢ်ကမၤအသးဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ် အလီၢ်တက့ၢ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ခီဖျိလၢ ပှၤလၢအကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်န့ၣ်​ အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲလီၤထူလီၤယိာ် ဒီးတသံဝဲနီတဘျီလၢၤဘၣ်. ဒီးဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်​ ကလီၤဆီန့ၢ်ဒံး တၢ်အိၣ်သးလၢပထံၣ်ဘၣ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ, တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတအိၣ်လၢၤဘၣ်.

၁၇. မတၤသ့ၣ်တဖၣ်​ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလဲၣ်.

^၁၇ မတၤတဖၣ်​ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ “ကယဲၢ် ပှၤအိၣ်လၢတၢ်သွၣ်ခိၣ်အပူၤခဲလၢာ်န့ၣ်, ကနၢ်ဟူအကလုၢ်သီၣ်, ဒီးကဟဲက့ၤထီၣ်ဝဲ” လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၅:၂၈, ၂၉) ဒီး လီၣ်ဖျါ ၂၀:၁၃ စံးဝဲလၢ– “ပီၣ်လဲၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ်ပှၤသံအိၣ်လၢအပူၤ, ဒီးတၢ်သံဒီးပျုၤပူၤန့ၣ်​ ဟ့ၣ်ထီၣ်ပှၤသံအိၣ်လၢအပူၤ” လီၤ. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အကကွဲၢ်လၢအကထိတဖၣ်န့ၣ်​ ကအိၣ်မူဘၣ်က့ၤလၢ အသီတဘျီန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်မၢဖိပီလူးစံးဝဲလၢ “ပှၤသံအတီမ့ၢ်ဂ့ၤ, တတီဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ” ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. (ဖး မၤတၢ် ၂၄:၁၅ တက့ၢ်.) တၢ်အံၤအဲၣ်ဒိးစံးဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.

၁၈. ပှၤ “တီ” လၢအကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်​ မ့ၢ်မတၤသ့ၣ်တဖၣ်လဲၣ်.

^၁၈ ပှၤလၢအ “တီ” န့ၣ်ပၣ်ဃုာ်ဒီးယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤလၢ အတီအလိၤလၢအအိၣ်မူတ့ၢ်ဝဲလၢ တချုးယ့ၣ်ၡူးဟဲလီၤဆူ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတီပှၤလိၤဒ်သိးဒီး စီၤနိအၤ, စီၤအၤဘြၤဟၣ်, နီၢ်စၤရါ, စီၤမိၤၡ့, နီၢ်ရူၤသး ဒီးနီၢ်အ့ၤစတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးပှၤပိာ်ခွါဒီးပိာ်မုၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ်နဖးဘၣ်အီၤသ့ဖဲ ဧ့ၤဘြံၤ အဆၢဒိၣ်​ ၁၁ န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤလၢ အတီအလိၤတဖၣ်လၢအသံလၢမုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤစ့ၢ်ကီးဧါ. အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီးမ့ၢ်ပှၤ “တီ” အဃိကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ.

၁၉. ပှၤလၢအ “တတီ” တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်မတၤလဲၣ်, ဒီးယဟိဝၤယွၤကဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်​ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၉ ပှၤလၢအ “တတီ” န့ၣ်ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအကကွဲၢ်လၢအကထိတဖၣ်လၢ အတဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကသ့ၣ်ညါဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်သံဝဲဘၣ်ဆၣ်​ ယဟိဝၤယွၤတသးပ့ၤနီၣ်အီၤဘၣ်. ကစၢ်ယွၤကဒုးဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်​ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢကမၤလိဘၣ်ကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ် ဒီးမၤတၢ်ဘၣ်အသးလီၤ.

၂၀. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤတဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်ဘၣ်က့ၤ ကိးဂၤဒဲးလဲၣ်.

^၂၀ ပှၤသံတဖၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ကိးဂၤဒဲးဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတနီၤန့ၣ်​ တဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤဘၣ်. (လူၤကၣ်​ ၁၂:၅) မတၤကြၢးသမူထီၣ်က့ၤလဲၣ်​ ဒီးမတၤတကြၢးသမူထီၣ်က့ၤလဲၣ်န့ၣ်​ ပှၤလၢအကဆၢတဲာ်တၢ် အိၣ်ဝဲလီၤ. ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်လၢအကဆၢတဲာ်တၢ် လၢခံကတၢၢ်တဂၤ ဘၣ်ဆၣ်အဝဲဟ့ၣ်ယ့ၣ်ၡူးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ “အကစံၣ်ညီၣ်ပှၤမူ, ဒီးပှၤသံအကွီၢ်န့ၣ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၁၀:၄၂) ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤဒ် ပှၤအၢပှၤသီလၢအတသးအိၣ်ဆီတလဲအသးန့ၣ်​ တဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤလၢၤဘၣ်.—ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ် ၁၈ လၢလံာ်အကတၢၢ်တက့ၢ်.

တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဆူမူခိၣ်

၂၁, ၂၂. (က) ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဆူမူခိၣ်န့ၣ်​ ကအိၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်မူဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်. (ခ) ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဆူမူခိၣ်​ အဆိကတၢၢ်တဂၤန့ၣ်​ မ့ၢ်မတၤလဲၣ်.

^၂၁ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတနီၤ ကအိၣ်မူဘၣ်လၢမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤတဂၤဂၤဘၣ်တၢ်မၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤဆူမူခိၣ်အခါ တၢ်တမၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤ ဒ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအက့ၢ်အဂီၤလၢၤဘၣ်. ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲဒ် ပှၤနီၢ်သးဖိလၢမူခိၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ.

^၂၂ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ပှၤအဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဒ်ပှၤနီၢ်သးဖိအသိးန့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၃:၁၃) ဖဲယ့ၣ်ၡူးသံသၢသီဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤမၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၆:၁၀; မၤတၢ် ၁၃:၃၄, ၃၅) ကစၢ်ယွၤတမၤသမူထီၣ်က့ၤယ့ၣ်ၡူးဒ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအက့ၢ်အဂီၤအသိးဘၣ်. တၢ်မၢဖိပ့းတရူးတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူး “ဒိးသံအသးလၢ တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ်အပူၤ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ဒိးတၢ်မၤမူထီၣ်က့ၤအီၤလၢသးန့ၣ်လီၤ.” (၁ ပ့းတရူး ၃:၁၈) ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒ် ပှၤနီၢ်သးဖိတဂၤအသိးန့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၃-၆) ဒီးလံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ ပှၤကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒ်အံၤန့ၣ်​ တမ့ၢ်ထဲယ့ၣ်ၡူးတဂၤဘၣ်.

၂၃, ၂၄. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး “သိလၢအစှၤတဖု” န့ၣ်မ့ၢ်မတၤတဖၣ်လဲၣ်, ဒီးအဝဲသ့ၣ်အနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်ဝဲထဲလဲၣ်.

^၂၃ တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးသံဒံးအဆၢကတီၢ် အဝဲတဲဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ အတီအလိၤတဖၣ်လၢ– “ယကလဲၤကတဲာ်ကတီၤ တၢ်လီၢ်လၢ သုဂီၢ်လီၤ.” (ယိၤဟၣ်​ ၁၄:၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) တၢ်အံၤအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တနီၤန့ၣ်​ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီးအီၤလၢမူခိၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအနီၣ်ဂံၢ်ကအိၣ်ဝဲထဲလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးကိးအဝဲသ့ၣ်လၢ “သိလၢအစှၤတဖု” အဃိ အနီၣ်ဂံၢ်ကအိၣ်ထဲစှၤဂၤလီၤ. (လူၤကၣ်​ ၁၂:၃၂) တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူး “ဆၢထၢၣ်လၢကစၢၢ်စံယိၣ်အလိၤ [လၢမူခိၣ်], ဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအဝဲဒၣ်အမံၤ ဒီးအပၢ်အမံၤကွဲးအသးလၢအမဲာ်တူၢ်ခိၣ်န့ၣ်, တကလီၤလွံၢ်ကလးလွံၢ်ကထိအိၣ်ဒီးအီၤလီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ သိလၢအစှၤတဖုအံၤအနီၣ်ဂံၢ် အိၣ်ဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်လီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၁၄:၁.

^၂၄ ပှၤ ၁၄၄,၀၀၀ လၢအမ့ၢ် ခရံာ်ဖိတဖၣ်အံၤ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤဝဲလၢ ဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်. လံာ်စီဆှံစံးဘၣ်ပှၤလၢ အဝဲသ့ၣ်​ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝဲဖဲ ယ့ၣ်ၡူးပၢတၢ်လၢ မူခိၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၃) ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်အဝဲန့ၣ်လီၤ. ပှၤ ၁၄၄,၀၀၀ အါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်န့ၣ်​ ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဆူမူခိၣ်လံ. မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤ ပှၤ ၁၄၄,၀၀၀ တဖၣ်အံၤအကျါတနီၤန့ၣ်​ အိၣ်မူဒံးဝဲလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢလီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်သံန့ၣ်​ ကက့ၤထီၣ်ဘၣ်ဆူမူခိၣ်တဘျီဃီလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအါဒၣ်တၢ်တက့ၢ် လၢကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ်​ ကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤန့ၣ်လီၤ.

၂၅. တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကမၤလိတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၂၅ တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ကွံာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ တၢ်သံအစုပူၤ ဒီးတၢ်သံကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤထူလီၤယိာ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ယၡါယၤ ၂၅:၈ တက့ၢ်.) ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢမူခိၣ်န့ၣ်​ ကမၤဝဲတၢ်မနုၤဖဲန့ၣ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကပၢဃုာ်တၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူးလၢ ဘီမုၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးအပူၤလီၤ. တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ်​ ပကမၤလိအါထီၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပၢတၢ်ပြးတခါအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.