Bantu ya Izraele ya ntama nwaná bamvita. Samu na yinki bubu yayi beto ke nwaná ve?
MAMBU yayi salamá na kati ya guerre mondiale ya zole. Kilumbu mosi, mfumu mosi ya basoda ya Hitler zonzá na Bambangi ya Yehova: “Kana mosi na kati ya beno manga na kwenda nwanisa France to Angleterre, beto ke kufwa beno nyonso.” Ata ti basoda ya Hitler (ba SS) vandá kuna na minduki, ata mosi ya bampangi ya beto ndimaka. Ba lakisá bukindi ya nene. Kifwani yayi ke na lakisá dikanisi ya Bambangi ya Yehova na yina me tadila bamvita. Beto ke mangá kunwana bamvita ya yinza yayi. Ata na ntangu ba ke zonzá na beto ti ba ke fwa beto si beto sala ve yawu, beto ke kotá ve na bamvita ya yinza yayi.
Kasi, ni bantu nyonso ve yina ke zonzá ti ba ke bakristo ke kabulá dikanisi yayi. Mingi na kati ya bawu ke kanisá ti mukristo me bonga kunwanina bwala ya yandi. Ba lenda zonza: ‘Bantu ya Izraele ya ntama vandá dikanda ya Nzambi mpe ba nwaná bamvita. Samu na yinki bubu yayi bakristo lenda sala ve yawu?’ Wapi mvutu nge lenda pesa na kyuvu yayi? Nge lenda lakisa ti bamambu ya dikanda ya Yehova ya bubu yayi na ya Izraele ya ntama ke ve faso mosi. Beto tala bamambu 5 yina ke na lakisak’ yawu.
1. DIKANDA YA NZAMBI VANDÁ KAKA NA BWALA MOSI
Na ntama, Yehova vukisá dikanda ya yandi na bwala mosi, Izraele. Yandi bokilá bawu ‘kima ya munu ya mfunu mingi na kati ya bantu nyonso.’ (Bas. 19:5) Nzambi pesá mpe bawu bantoto yina vandá na bandilu. Na yawu, ntangu Nzambi vandá zonzá na bantu ya Izraele na kwenda nwanisa makanda ya nkaka, ba vandá nwanisá ve to ba vandá kufwá ve bisadi ya Nzambi ya nkaka.a
Bubu yayi, bisadi ya Yehova ke bantu ya “bayinsi nyonso, ya bifumba nyonso, ya makanda nyonso, mpe ya bandinga nyonso.” (Luz. 7:9) Kana ba kota na bamvita, ba ke nwanisa, to ata kufwa, bisadi ya nkaka ya Nzambi.
2. YEHOVA VANDÁ TUMISÁ BANTU YA IZRAELE NA KWENDA NWANA
Na ntama, Yehova vandá zonzá na wapi ntangu mpe samu na yinki bantu ya Izraele zolá kwenda nwana. Na kifwani, Nzambi zonzá na bantu ya Izraele na kufwa bantu ya Kanana samu na bamambu ya yimbi yina ba vandá salá, mutindu kusambila ba démons, kuvukisa nzutu na bafaso ya yimbi mpe kupesa bana ya bawu na banzambi ya luvunu mutindu minkayulu. Yehova zonzá na bantu ya Izraele na kukatula bantu ya yimbi yayi na bwala yina yandi zolá pesa bawu, samu ba bebisa ve bantu ya Izraele. (Lev. 18:24, 25) Na ntangu bantu ya Izraele kumá na bwala yina Nzambi pesá bawu, ya vandá na bambala yina Yehova vandá pesá bawu nzila na kwenda nwana samu bambeni baka ve bwala ya bawu. (2 Sa. 5:17-25) Kasi, ya vandá ve na kilumbu yina Yehova pesá nzila na bana ya Izraele na kubaka mukanu bawu mosi na kwenda nwana. Ntangu bawu mosi vandá baká mukanu ya kwenda nwana, bamambu ya yimbi vandá kuminá bawu na mvita.—Kut. 14:41-45; 2 Ns. 35:20-24.
Bubu yayi, Yehova ke zonzá ve na bantu na kwenda nwana. Ntangu makanda ke nwanaka, ya ke samu na bawu mosi, kasi samu na Nzambi ve. Bantangu ya nkaka, ba ke nwaná samu na kuzwa bantoto mpe bimvwama ya bampangi, to kunata bawu na kulanda mutindu ya bawu ya kutadila bamambu. Kasi, yinki beto lenda zonza samu na ba yina ke zonzá ti ba ke nwaná na nkumbu ya Nzambi, samu na kubumba dibuundu ya yandi to kufwa bambeni ya yandi? Yehova yandi mosi ke bumba bisadi ya yandi ya tsyeleka. Mpe yandi ke kufwa bambeni ya yandi na bilumbu yina ke kwiza, na mvita ya Armagedoni. (Luz. 16:14, 16) Na mvita yina, bisadi ya Nzambi ya ntoto ke nwana ve. Ni bambazi ya Yehova ke nwana.—Luz. 19:11-15.
3. BANTU YA IZRAELE VANDÁ FWÁ VE BA YINA VANDÁ LAKISÁ KIMINU
Nzambi ke nwaná kwandi samu na babwala ya nkaka bubu yayi mutindu yandi salak’ yawu na Yeriko samu na Izraele?
Na ntama, basoda ya Izraele vandá fwá ve ba yina vandá lakisá kiminu na Nzambi. Ba vandá fwá kaka ba yina Yehova zonzá ti ba me bonga kufwa. Beto zonzila bifwani zole. Ata ti Yehova tumisá bantu ya Izraele na kumwangisa bwala ya Yeriko, ba kufwá ve Rahabi na dikanda ya yandi samu Rahabi lakisá kiminu. (Yos. 2:9-16; 6:16, 17) Mwa ntangu na manima, bantu ya Izraele kufwá ve bantu ya Gibeoni samu ba lakisá ti ba vandá na boma ya Nzambi.—Yos. 9:3-9, 17-19.
Bubu yayi, makanda yina ke nwaná ke fwá ata ba yina ke lakisá kiminu na Nzambi mpe ata ba yina ke ve basoda.
4. BANTU YA IZRAELE VANDÁ LANDÁ MISIKU YA NZAMBI NA YINA ME TADILA BAMVITA
Na ntama, Yehova vandá vingilá ti basoda ya Izraele nwana bamvita na kulandá misiku yina yandi vandá pesá bawu. Na kifwani, ntangu ba vandá kwendá na bamvita, bantangu ya nkaka Nzambi vandá lombá na bawu na kuzonza ntete na bwala yina ‘mambu yina ba fwana sala sambu ngemba vanda.’ (Kul. 20:10) Yehova vandá vingilá mpe ti basoda bumba bunkete bisika yina ba vandá vandá, mpe ba sala ve bamambu ya yimbi. (Kul. 23:9-14) Bambala mingi, basoda ya makanda ya nkaka vandá natá na ngolo bakento ya babwala yina ba vandá nungá na kuvukisa nzutu na bawu. Kasi, Yehova niminá bantu ya Izraele na kusalá mutindu yina. Samu na kukwela kento yina ba baká na babwala yina ba nungá, ba fwana kulutisa ngonda mosi.—Kul. 21:10-13.
Bubu yayi, makanda mingi me wisana kulanda misiku ya nkaka na yina me tadila mambu ya kusala to ya kusala ve na kati ya mvita. Ba tulá misiku yango samu na kubumba ba yina ke ve basoda. Kasi bambala mingi, ba ke sadilá ve yawu
5. NZAMBI VANDÁ NWANÁ SAMU NA DIKANDA YA YANDI
Bamvita ya bubu yayi ke biká kwandi na luzingu bantu yina ke lakisá kiminu na Nzambi mutindu Yehova biká na luzingu Rahabi na dikanda ya yandi ntangu yandi mwangisá Yeriko?
Na ntama, Yehova vandá nwaná samu na bantu ya Izraele. Bambala mingi, yandi salá bimangu samu ba nunga bambeni ya bawu. Na kifwani, wa’ faso Yehova sadisá bawu samu na kununga bwala ya Yeriko? Mutindu Yehova zonzá na bawu, ntangu bantu ya Izraele ‘salaka milolo ya ngolo ya bamvita, bibaka bwaka.’ Ntangu bibaka kubwá, ya vandá dyaka ve mpasi na bawu na kununga bwala yayi. (Yos. 6:20) Mpe wa’ faso ba nungá bantu ya Amore? Biblia ke zonzaka: ‘Yehova bwisilaka bawu matadi ya nene yina vandá katuka na zulu. Ya tsyeleka, bantu yina fwaka na matadi vandaka mingi kuluta bantu yina fwaka na mbele ya bamvita ya bantu ya Izraele.’—Yos. 10:6-11.
Bubu yayi, Yehova ke pesá diboko na ata bwala na bamvita. Kimfumu ya yandi, na Yesu mutindu mfumu, “ke ve ya yinza yayi.” (Yoa. 18:36) Ni Satana muntu ke na lutumu na zulu ya bimfumu nyonso ya yinza. Bamambu ya yimbi yina ke na salamá na bamvita ya yinza yayi ke na kwelaná na kimuntu ya yandi ya yimbi.—Luke 4:5, 6; 1 Yoa. 5:19.
BAKRISTO YA TSYELEKA KE BANTU YINA KE TULÁ KIZUNU
Mutindu beto me tala yawu, bamambu ya bakristo ya tsyeleka bubu yayi ke ve faso mosi na ya bantu ya Izraele ya ntama. Kasi, kaka ni bamambu yayi ve ke salá ti beto nwana ve bamvita. Ya ke na bamambu ya nkaka. Na kifwani, Nzambi zonzá ti na bilumbu ya nsuka, bantu yina yandi ke longa ke ‘longoka dyaka ve mvita.’ Ya zola zonza mpe ti ba ke nwana ve bamvita. (Iza. 2:2-4) Dyaka, Yesu zonzá ti bilandi ya yandi ke “ve bantu ya yinza.” Ba ke kotá ve na bamambu ya politike mpe na bamvita ya yinza yayi.—Yoa. 15:19.
Yesu suká ve kaka kuna. Yandi zonzá na bilandi ya yandi na kusala ya kulutila. Yesu zonzá na bawu na kubika bifu yina ke salá ti kizunu vanda ve. (Mat. 5:21, 22) Dyaka, yandi zonzá na bawu na kuvanda ‘bantu yina ke tulaka kizunu,’ mpe na kuzola bambeni ya bawu.—Mat. 5:9, 44.
Wa’ faso mosi na mosi na kati ya beto lenda sala bamambu yina Yesu zonzaka? Ntembe ve, beto ke ve na nsatu ya kunwana bamvita. Kasi, na kati ya kimvuka, ya ke kwandi na mpangi yina beto ke zolá ve? Beto bika ve kusala nyonso samu na kukatula na bantima ya beto bamambu yina ke bebisá kizunu.—Zaki 4:1, 11.
Beto ke kotá ve na bamvita ya yinza. Kasi beto ke salá nyonso samu kizunu mpe luzolo vanda na kati ya beto. (Yoa. 13:34, 35) Beto ke na vingilá kilumbu yina Yehova ke manisa bamvita nyonso na yinza. Tekila kilumbu yina kwiza, beto sala nyonso samu na kukota ata fioti ve na bamambu ya yinza.—Nku. 46:9.
a Ya vandá na bantangu yina bantu ya Izraele vandá nwaná bawu na bawu. Kasi Yehova vandá sepelá ve na bamvita yina. (1 Mf. 12:24) Bantangu ya nkaka, yandi vandá ndimá yawu, samu ti makanda ya nkaka na kati ya Izraele pesak’ yandi mukongo to vandá salá masumu ya ngolo.—Baz. 20:3-35; 2 Ns. 13:3-18; 25:14-22; 28:1-8.