DISOLO YA LUZINGU
“Mu vandá na nsatu ya kusala samu na Yehova”
BETO me lutisa mwa ntangu na bampangi ya bwala ya Granbori. Bwala yango ke na kati ya Suriname, na kisika yina mvula ke noká mingi. Na manima, beto me baka bwatu samu na kuluta maza ya Tapanahoni. Ntangu beto kumá na kisika yina maza ke lutá na ngolo, kima mosi ya bwatu tutá ditadi. Ya salá ti beto banda kudyama. Ntima ya munu bandá kubula na mbangu. Ata ti mu vandá sadilá mingi bwatu na kwenda tala bampangi mutindu ntwadisi ya circonscription, mu zabá ve kutsaba (nager).
Tekila mu zonza na beno wa’ faso bamambu lutá na manima, beno bika mu zonzila ntete beno wa’ faso mu bandá kisalu ya ntangu nyonso.
Mu butamá na 1942 na Curaçao, bwala mosi ya kitoko yina ke pene-pene na bamaza ya Caraïbes. Tata ya beto vandá muntu ya Suriname, kasi yandi kwendá na Curaçao samu na kusala. Bamvula zole tekila mu butuka, yandi vandá mosi ya Bambangi ya Yehova ya ntete na kuzwa mbotokolo na Curaçao.a Balumingu nyonso, yandi vandá longoká Biblia na beto ata ti bantangu ya nkaka beto vandá zolá ve. Ntangu mu kumá na bamvula 14, beto vutuká na Suriname samu ti tata ya beto zolá kipe mama ya yandi yina vandá dyaka ve na ngolo.
BANDIKU YA MBOTE SADISÁ MUNU
Na Suriname, mu salá kindiku na bantwenya ya kimvuka yina vandá na tiya na kisalu ya Yehova. Ba vandá bakuluntu ya munu mpe ba vandá ba pionniers. Ntangu ba vandá zonzila munu bamambu ya mbote yina ba vandá kuzwá na kisalu ya kusamuna, ba vandá kaka na kilengi. Na manima ya balukutakanu, beto vandá sololá na bamambu ya Biblia. Bantangu ya nkaka beto vandá vanda na ngaanda, mpe beto vandá talá bambwetete. Bandiku yayi sadisá munu na kuzaba yinki munu zolá sala na luzingu ya munu. Mu zolá sala samu na Yehova. Na yawu, mu kuzwá mbotokolo ntangu mu vandá na bamvula 16. Ntangu mu kumá na bamvula 18, mu bandá kisalu ya pionnier.
BAMAMBU YA MFUNU YINA MU LONGOKAKA
Ntangu mu vandá pionnier na Paramaribo
Mu longoká bileso mingi ntangu mu vandá pionnier. Ya sadisá munu na luzingu ya munu nyonso na kisalu ya ntangu nyonso. Na kifwani, mu longoká ti ya ke mfumu na kulakisa bampangi bisalu na kati ya kimvuka ya Yehova. Ntangu mu bandá kisalu ya pionnier, mpangi Willem van Seijl yina vandá misionere baká munu mutindu mwana ya yandi.b Yandi longá munu bamambu mingi na faso ya kulungisa bisalu na kati ya kimvuka. Na ntangu yina, mu vandá zaba ve ti bamambu yina yandi vandá longa munu, zolá sadisa munu mingi na mantwala. Na mvula yina landá, mu kumá pionnier spécial, mpe ba filisá munu na bwala mosi yina vandá na kati-kati ya brousse na Suriname, kisika yina mvula ke noká mingi. Kuna mu vandá sadisá bimvuka ya fioti ya bampangi yina vandá ntama na bimvuka ya nene. Mu ke na vutulá matondo mingi na malongi yina bampangi pesá munu na ntangu yina mu vandá na nsatu ya yawu. Tii bubu yayi, mu ke salá bangolo na kulanda kifwani ya bawu mpe kubaka ntangu samu na kulakisa bampangi kisalu.
Kileso ya zole yina mu longoká ni kusosa ve kunata luzingu ya nene, kasi kuzaba kusadila bima yina beto ke na yawu. Na kubanda ya ngonda, munu na mpangi ya munu ya kisalu ya pionnier spécial, beto vandá talá wapi madya mpe bima ya nkaka beto ke vanda na yawu nsatu. Mpe mosi ya beto vandá kwendá na mbanza samu na kusumba bima yango. Beto zolá sadila na mayela mbongo yina kimvuka ya Yehova vandá pesa beto, mpe kuzaba faso ya kusadila bima yina vandá na beto samu na kumanisa ngonda. Kana beto zolá kondwa kima na kati ya brousse yina, ya zolá vanda mpasi na kuzwa muntu yina lendá sadisa beto. Me kanisa ti samu mu longoká kuzinga na ndambu ntangu mu vandá ntwenya mpe kuzaba kusadila bima yina mu vandá na yawu, ya sadisá munu na kutula kisalu ya Yehova na kisika ya ntete luzingu ya munu nyonso.
Mambu ya tatu yina mu longoká ni bambote beto ke kuzwá na kulonga bantu na ndinga ya bawu. Ntangu mu vandá kula, mu longoká néerlandais, anglais, Papiamento mpe Sranantongo (ba ke bokilá mpe ndinga yango Sranan), ndinga yina bantu mingi ke zonzá na Suriname. Kasi na brousse kuna, mu talá ti bantu vandá ndima mingi nsangu ya mbote ntangu beto vandá longa bawu na ndinga ya bawu. Ya vandá mpasi na munu na kuzonza bandinga ya nkaka ya kuna, mutindu Saramaccan, samu ntangu ba vanda zonzá, ba vanda byetá bamambu ya nkaka. Kasi, mu ke na kilengi na yina mu salá bangolo na kuzaba yawu. Na kati ya bamvula mu longá bantu mingi matsyeleka ya Biblia samu mu zabá ndinga ya bawu.
Bantangu ya nkaka, mu vandá zonzá bamambu yina ke ve yawu. Na kifwani, kilumbu mosi mu vandá sosa kuyufula na kento mosi yina vandá longoká Biblia wa’ faso yandi vandá, samu bilumbu yina lutá, kivumu vandá sala yandi mpasi. Kasi samu mu zabá ve kuzonza mbote-mbote Saramaccan, mambu yina mu zonzá na yandi zola zonza: “Nge kele na kivumu?” Ntembe ve, yandi sepelá ve na mambu yina mu zonzaka. Ata ti mu vandá sala bafoti, mu biká ve kusala bangolo na kuzonzila na bantu ya bwala yina ba filisá munu na ndinga ya bawu.
MU NDIMÁ BISALU YA NKAKA
Na 1970, mu bandá kisalu ya circonscription. Na mvula yina, mu lakisá film “ Une visite au siège mondial des témoins de Jéhovah ” na bimvuka ya fioti yina vandá na kati ya brousse. Samu na kukwenda tala bampangi, munu na bampangi ya nkaka zolá baka bwatu ya yinda, yina ba yidiká na mabaya. Beto vandá nata bima mingi mutindu groupe electrogène, babido ya gasoil, baminda mpe bima yina zolá sadisa beto na kulakisa bizizi. Ntangu beto vandá kuma, beto zolá nata bima nyonso yayi na kati ya brousse, na kisika yina beto zolá sala lukutakanu. Mambu yina mu lenda zimbana ve ni kutala mutindu bantu vandá zolá mambu nyonso yina lutá na balukutakanu yayi. Mu vandá na kilengi mingi na kusadisa bantu na kuzaba Yehova mpe kimvuka ya yandi. Ata ti kisalu yina mu vandá sala vandá ngolo, kutala bantu kupusana pene-pene na Yehova vandá pesa munu kilengi ya kulutila.
SINGA YINA BA ME SALA NA BASINGA TATU
Ethel na munu beto kwelaná na septembre 1971
Ata ti mu vandá tala ti kuvanda munu mosi vandá pesa munu nzila ya kusala bamambu mingi na kisalu na Yehova, kasi mu vandá mpe na nsatu ya kukwela. Na yawu, mu bandá kusambila Yehova samu na kuzwa kento yina ke ndima kukanga ntima na kilengi na mantwala ya bamambu yina beto zolá kutana na yawu na kisalu ya ntangu nyonso, na kati ya brousse. Mvula mosi na manima, mu bandá kutalana na Ethel, mpangi mosi ya kento, samu beto zabana. Ethel vandá pionnière spéciale mpe yandi vandá na nsatu ya kusala mingi samu na Yehova ata ti ya vandá mpasi samu na yandi. Kubanda bumwana ya yandi, Ethel vandá zola mingi kifwani ya ntumwa Polo, mpe yandi vandá sosa kupesa bangolo ya yandi nyonso na kisalu ya Yehova, mutindu Polo. Na 1971, beto kwelaná mpe beto bandá kusala kintwadi na kisalu ya circonscription.
Ethel kulá na dikanda yina vandá ve na mbongo mingi. Na yawu, ya vandá ve mpasi na yandi na kumesana na kisalu ya circonscription na brousse. Na kifwani, ntangu beto vandá bongama samu na kukwenda tala bimvuka, beto vandá natá ve bima mingi. Beto vandá sukula bilele mpe beto vandá yobila na bamaza. Beto mesaná na kudya bima nyonso yina bampangi vandá pesa beto, ya vanda bambisi ya maza to ya brousse. Ntangu beto vandá ve na bandonga, beto vandá sadilá makasa ya yinti ya makonde. Ntangu beto vandá ve na ba cuillères, beto vandá kudyaka na maboko. Ethel na munu, beto ke kanisá ti kusala mingi na kisalu ya Yehova sadisá beto na kukuma singa yina ba me sala na basinga tatu. (Lon. 4:12) Ata kima yina beto zolá kuzwa me lutila bamambu nyonso ya kitoko yina beto kutaná na yawu.
Ni na ntangu beto vandá vutuka na mosi ya babwala yina beto kuzwá mambu yina mu zonzilá beno na kubanda. Ntangu bwatu ya beto kumá na kisika yina maza vandá luta na ngolo, ya bikaná kaka fioti samu ya dyama. Kasi na mbangu nyonso, ya vutuká na zulu. Mambu ya mbote, beto vandá ya kulwata bilele yina lenda sala ti bantu dyama ve na maza mpe beto kubwá ve na kati ya maza. Kasi maza mingi kotá na kati ya bwatu. Beto losá madya yina vandá na beto, mpe beto sadilá bandonga samu na kubasisa maza.
Samu beto vandá dyaka ve na madya, beto bandá kuloba bambisi nzila nyonso. Kasi beto kuzwá ata kima. Na yawu, beto sambilá Yehova samu yandi pesa beto kima ya kudya kilumbu yina. Kaka na manima ya lusambu, mpangi mosi kuzwá mbisi ya nene yina lungá samu na beto nyonso 5 na mpimpa yina.
BAKALA, TATA, MPE NTWADISI YA CIRCONSCRIPTION
Na manima ya bamvula 5 na kisalu ya circonscription, Ethel na munu kuzwá lusakumunu yina beto vandá vingila ve. Ethel vandá na kivumu. Mu vandá na kilengi ya kukuma tata, ata ti mu vandá zaba ve bamambu yina zolá kumina beto na mantwala. Ethel na munu, beto vandá na nsatu ya mingi ya kubikana na kisalu ya ntangu nyonso. Na 1976, mwana ya beto ya ntete, Ethniël butamaka. Mpe mwana ya beto ya zole, Giovanni butuká bamvula zole na ndambu na manima.
Na 1983, munu na bantu yina ke na zwá mbotokolo na maza ya Tapanahoni, pene-pene na Godo Holo, na Suriname
Samu ti kisalu vandá mingi na bwala ya Suriname, bampangi ya filiale lombá na beto na kubika ve kisalu ya circonscription ata ti beto vandá kulisa bana. Ntangu bana ya beto vandá bantwenya, ba filisá beto na circonscription yina vandá ve na bimvuka mingi. Samu ti mu vandá kwenda tala bimvuka kaka balumingu zole na ngonda, mu vandá lutisa balumingu zole ya nkaka mutindu pionnier na kimvuka ya beto. Ethel na bana ya beto vandá kwendá na munu ntangu mu vandá kwendá talá bampangi ya kimvuka yina vandá ve ntama na kisika yina beto vandá vandaka. Kasi ntangu mu vandá kwendá talá bimvuka yina vandá na brousse mpe kusala balukutakanu ya nene kuna, mu vandá kwendá munu mosi.
Na kisalu ya circonscription, mu vandá sadila bwatu samu na kwenda tala bimvuka yina vandá ntama
Mu vandá na nsatu ya kubongisa mbote-mbote bamambu samu na kulungisa bisalu nyonso yina vandá na munu. Mu vandá sala nyonso samu kulongoka ya dikanda ya beto salama balumingu nyonso. Ntangu mu vandá kwendá talá bimvuka ya ntama na brousse, ni Ethel vandá twadisá kulongoka ya dikanda ya beto na yinzo. Mu vandá sala bangolo ya munu nyonso samu beto sala bamambu kintwadi. Beto na Ethel beto vandá lutisá ntangu na bana samu na kusakana, mpe bantangu ya nkaka beto vandá kwendá tambulaka. Bambala mingi, mu vandá sala tii na mpimpa samu na kubongisa bisalu yina mu vandá na yawu na kimvuka. Mpe Ethel, mutindu kento yina ba ke zonzilá na Bingana 31:15, vandá vumbuká na suka-suka samu beto nyonso beto tanga dikanisi ya kilumbu. Mpe yandi vandá sala mwa kima samu beto kudya beto nyonso tekila bana kwenda na lukolo. Mu ke na vutulá matondo mingi na yina mu kuzwá kento yina ke sadisá munu na bisalu yina Yehova ke pesá munu.
Beto salá nyonso samu na kusadisa bana ya beto na kuzola Yehova mpe kisalu ya bukristo. Beto vandá zola ti bana ya beto soola kisalu ya ntangu nyonso na luzolo ya bawu mosi, kasi ve samu na beto. Beto vandá zonzilá bawu mingi kilengi yina beto ke kuzwá na kisalu ya ntangu nyonso. Ata ti beto vandá kutana na bampasi, beto vandá zonzilá bawu mutindu Yehova sadisá mpe sakumuná dikanda ya beto. Beto vandá salá mpe nyonso samu bana ya beto vanda na bandiku yina ke tulá Yehova na kisika ya ntete na luzingu ya bawu.
Yehova pesá beto nyonso yina beto vandá na yawu nsatu ntangu beto vandá kulisa bana ya beto. Mpe mu salá nyonso yina mu lendá sala samu na kukipe dikanda ya munu. Ntangu mu vandá pionnier spécial, mu longoká ti ya ke mfunu na kubumba mbongo samu na bima yina beto ke vanda na yawu nsatu. Kasi ata ti beto vandá sala bangolo, bantangu ya nkaka beto vandá ve na bima nyonso yina beto vandá na yawu nsatu. Na bantangu yina, Yehova sadisá beto. Na kifwani, na nsuka ya bamvula 1980 mpe kubanda ya bamvula 1990, muvusu vandá na Suriname. Na kati ya bamvula yina, ya vandá mpasi na kuzwa bima yina beto vandá na yawu nsatu. Ata mpili yina, Yehova sadisá beto.—Mat. 6:32.
NTANGU MU KE KANISÁ NA LUZINGU YA MUNU
Diboko ya kento tii na diboko ya bakala: Munu na kento ya munu, Ethel
Mwana ya beto ya ntete Ethniël na kento ya yandi, Natalie
Mwana ya beto Giovanni na kento ya yandi, Christal
Luzingu ya beto nyonso, Yehova kipeke beto. Mpe yandi pesá beto kilengi ya kulutila. Bana ya beto ke lusakumunu ya nene samu na beto. Beto ke na kilengi na yina beto me lenda kukulisa bawu samu ba sadila Yehova, mpe kutala ti ba me soola kusadila yandi na kisalu ya ntangu nyonso. Ethniël na Giovanni salá balukolo yina me kuma bubu yayi École des évangélisateurs du Royaume. Mpe bubu yayi, bawu na bakento ya bawu, ba ke na salá na filiale ya Suriname.
Bubu yayi, Ethel na munu me nuna. Kasi beto ke salá kaka mingi na kisalu ya Yehova mutindu ba pionniers spéciaux. Samu ti mu ke kaka na mingi ya kusala, nabunu mu longoka kutsaba. Kasi, mu ke nyongá ata fioti ve. Ntangu mu ke kanisá na luzingu ya munu, mu ke talá ti mukanu yina mu baká ntangu mu vandá ntwenya na kusala kisalu ya ntangu nyonso vandá mukanu ya mbote mingi.
b Samu na kuzaba disolo ya luzingu ya mpangi Willem van Seijl, tanga “ La réalité a dépassé mes attentes, ” na Réveillez-vous ! ya 8 octobre 1999.