Beto ke sepelaka mingi na mulemvo ya Yehova

1-2. Na wa’ faso bantu ke mutindu ntwenya yina ba me zonzila na paragrafe 1?

KANISA na mambu yayi: Ntwenya mosi me kula na bibuti yina ke na bimvwama mingi. Kilumbu mosi mambu ya mpasi me kumina yandi, bibuti ya yandi me kufwa na accident. Ya me sala yandi mpasi mingi na ntima. Kasi ya me suka ve kaka kuna. Yandi me kwiza zaba ti bibuti ya yandi bebisaka mbongo nyonso yina vandaka na bawu mpe ba me bika bamfuka mingi. Na kisika ya kubyadila bimvwama ya bibuti ya yandi, yandi me byadila bamfuka ya bawu. Mpe bantu yina ba vanda defa ke na salaka ntwenya yango tiya samu na kuvutula mbongo ya bawu. Kasi yandi ke lenda ve kufuta bamfuka nyonso yina.

² Beto mpe ke mutindu ntwenya yayi. Bibuti ya beto ya ntete Adami na Eva vandaka na nzutu ya kulunga mpe ba vanda zinga na paradiso. (Kub. 1:27; 2:7-9) Ba zolaka zinga ntangu nyonso. Kasi mambu ya mpasi salamaka: Adami na Eva sumukaka. Yinki ya nataka? Yehova bingisaka bawu na bilanga ya Edeni mpe ba vandaka dyaka ve na bweso ya kuzinga ntangu nyonso. Yinki bana ya bawu byadilaka? Biblia ke zonzaka: “Na nzila ya muntu mosi [Adami] disumu kotaka na yinza mpe nataka lufwa, mutindu mosi mpe lufwa mwanganaka na bantu nyonso, samu bantu nyonso sumukaka.” (Rom. 5:12) Kima yina beto byadilaka na Adami ke disumu yina ke nataka na lufwa. Disumu ke mutindu mfuka ya nene yina ata muntu na kati ya beto lenda futa.—Nku. 49:8.

3. Samu na yinki masumu ya beto ke mutindu “bamfuka”?

³ Yesu fwanisaka masumu na “bamfuka.” (Mat. 6:12, nyp; Luke 11:4) Ntangu beto ke salaka disumu, ya ke mutindu beto me defa Yehova. Na yawu, beto me fwana kufuta mfuka na yina me tadila masumu ya beto. Kana Yehova yidikaka ve bamambu samu beto kuzwa mulemvo ya masumu ya beto, kaka lufwa zola katula beto na mfuka yayi.—Rom. 6:7, 23.

4. a) Kana ba sadisaka ve beto, yinki zola kumina beto nyonso? (Nkunga 49:7-9) b) Na Biblia, yinki zola zonza “disumu”? (Tala mpe encadré “Disumu.”)

⁴ Beto ke ve na makoki ya kuvutula nyonso yina Adami na Eva bebisaka. Ni na yawu, Nkunga 49:7-9 ke zonzaka: “Muntu ve lenda kuula mpangi ya yandi, to ata muntu ve lenda futa mbongo na Nzambi, samu na kukuula luzingu ya yandi mosi. Ntalu ya kuula bawu kele ya kulutila mingi, yawu lenda kusalama ve. Bawu ke zinga ya mankululu? bawu ke kota ve na ndyamu? Baverse yayi ke na lakisaka ti, kana ba sadisaka ve beto, beto zola vanda ve na kivuvu ya kuvumbuka na lufwa to ya kuzwa luzingu na mantwala. Na yawu, lufwa ya beto zola vanda kaka mutindu ya bibulu.—Ekl. 3:19; 2 Pi. 2:12

5. Wa’ faso Tata ya beto ya luzolo sadisaka beto na disumu yina beto byadilaka? (Tala kizizi.)

⁵ Beto vutukila kifwani ya ntwenya yina beto zonzilaka na kubanda ya disolo. Yinki ya ke sala yandi na ntima kana mvwama mosi zonza ti yandi ke futila yandi bamfuka yango? Ntembe ve, yandi ke ndima na ntima nyonso lubakusu mpe ke zimbana ve mvwama ya ntima ya mbote yayi luzingu ya yandi nyonso, mpe ke vutula yandi matondo. Kaka faso mosi, Tata ya beto ya luzolo Yehova, pesaka beto dikabu yina me futa mfuka ya disumu ya beto yina beto byadilaka na Adami. Yesu zonzilaka yawu mutindu yayi: “Nzambi zolaka mingi yinza, ni na yawu, yandi pesaka Mwana ya yandi kaka mosi ya kubutuka, samu ti muntu nyonso yina ke lakisa kiminu na yandi kufwa ve kasi kuzwa luzingu ya ntangu nyonso.” (Yoa. 3:16) Dyaka, dikabu yango me pesa beto bweso ya kuvanda na kindiku ya mbote na Yehova.

6. Wapi banzonzolo ya Biblia beto ke zonzila na disolo yayi, mpe samu na yinki?

⁶ Wa’ faso dikabu ya kitoko yayi sadisaka samu na kumfuta “bamfuka” ya beto? Mvutu ke na kati ya banzonzolo yina Biblia ke sadilaka mutindu kuvutula kindiku, kufuka masumu, ntalu ya kufuta, kukuula, mpe kuvanda muntu ya lunungu na meso ya Yehova. Na disolo yayi beto ke tala yinki zola zonza mosi na mosi ya banzonzolo yayi. Kuyindula na yina nyonso Yehova salaka samu na kulemvokila beto, ke kumisa dyaka ngolo nsatu ya beto ya kuvutula yandi matondo.

YEHOVA ZOLAKA KUVUTULA KINDIKU NA BETO

7. a) Wapi kima ya kitoko Adami na Eva bebisaka? b) Samu ti beto ke mitekolo ya Adami na Eva, yinki beto ke na yawu nsatu? (Baroma 5:10, 11)

⁷ Adami na Eva bebisaka ve kaka bweso ya kuzinga ntangu nyonso, kasi mpe kindiku ya kitoko yina ba vandaka na yawu na Tata ya bawu Yehova. Tekila ba sumuka, Adami na Eva vandaka na kati ya dikanda ya Nzambi. (Luke 3:38) Kasi tekila ba buta, Adami na Eva tumamaka ve na Yehova. Ni yawu salaka ti ba vanda dyaka ve na dikanda ya Yehova. (Kub. 3:23, 24; 4:1) Samu ti beto ke mitekolo ya bawu, beto ke na nsatu ba sadisa beto na kuyidika bamambu na Yehova. (Tanga Baroma 5:10, 11.) Ya zola zonza mpe, kuvutula kindiku ya mbote na Yehova. Buku mosi ke lakisaka ti, na ndinga ya Greke nzonzolo “kuyidika bamambu” zola zonza “kuvutula kindiku na mbeni ya beto.” Mambu ya kilengi ke ti, Yehova yandi mosi bakaka mantwala samu na kuyidika bamambu na beto. Yinki yandi salaka?

YEHOVA FUKAKA MASUMU SAMU NA KUYIDIKA BAMAMBU

8. a) Yinki Yehova salaka? b) Na yinki ya me pesa nzila?

⁸ Samu na kuvutula kindiku na bantu, Yehova me yidika bamambu samu na kufuka masumu ya beto. Wa’ faso ya zola sadisa bantu na kuzwa dyaka yina Adami na Eva bebisaka? Yandi pesaka kima yina vandaka faso mosi na yina Adami bebisaka. Baroma 3:25 ke zonzaka: “Nzambi pesaka . . . munkayulu ya kuvutula kindiku.” Ni na nzila ya yawu mosi na mosi ya beto lenda vanda na kindiku ya mbote na Yehova.

9. Samu dikanda ya Izraele kuzwa mulemvo ya masumu ya bawu, yinki Yehova salaka?

⁹ Samu dikanda ya Izraele vanda na kindiku ya mbote na Yehova, Yehova bongisaka bamambu samu ba kuzwa mulemvo ya masumu ya bawu. Kilumbu mosi na mvula, dikanda ya Izraele vanda salaka mukembo mosi ya mfunu yina ba vanda bokilaka kilumbu ya kufuka masumu. Kilumbu yango, nganga-nzambi ya nene vanda pesaka minkayulu ya bibulu samu na dikanda nyonso. Ya tsyeleka, minkayulu ya bibulu vanda katulaka ve masumu samu ti bibulu me lutila ve bantu. Kasi Yehova vandaka ya kubongama na kulemvokila bawu ntangu dikanda ya Izraele vanda balulaka ntima, mpe vanda pesaka minkayulu yina Yehova vanda lombaka na bawu. (Ebr. 10:1-4) Bamambu nyonso yina Yehova salaka mpe minkayulu ya masumu yina ba vanda pesaka ntangu nyonso, vanda bambulaka bawu ti, ba vandaka kaka bantu ya masumu, na nsatu ya kima ya kulutila nene yina zolaka kanga mbala mosi masumu ya bawu.

10. Yinki Yehova salaka samu bantu kuzwa mulemvo ya masumu ya bawu?

¹⁰ Yinki Yehova salaka samu bantu kuzwa mulemvo ya masumu ya bawu? Yandi yidikaka bamambu samu Mwana ya yandi yina yandi ke zolaka “[pesa] kaka mbala mosi nzutu ya yandi mutindu munkayulu samu na kukatula masumu ya bantu mingi.” (Ebr. 9:28) Yesu pesaka “luzingu ya yandi mutindu ntalu ya kufuta samu na bantu mingi.” (Mat. 20:28) Yinki kele ntalu ya kufuta?

NTALU YA KUFUTA

11. a) Na Biblia, ntalu ya kufuta kele yinki? b) Nani vandaka na makoki ya kufuta ntalu yango?

¹¹ Na Biblia, ntalu ya kufuta kele ntalu yina Nzambi pesaka samu bantu vutula kindiku na yandi.a Na meso ya Yehova, ntalu yina vandaka mfunu samu na kuyidika bamambu yina bebanaka. Wa’ faso? Kuzimbana ve: Adami na Eva bebisaka bweso yina vandaka na bawu ya kuzinga ntangu nyonso na ntoto. Ni na yawu, ntalu ya kufuta zola vanda ntalu yina me fwanana na bamambu yina bebanaka. (1 Tim. 2:6) Kaka ni bakala ya kukula yina vandaka na 1) nzutu ya kulunga, 2) bweso ya kuzinga ntangu nyonso awa na ntoto, mpe 3) yina zola ndima kupesa luzingu ya yandi mutindu munkayulu samu na beto, zola lenda kufuta yawu. Bamambu tatu yayi vandaka mfunu samu muntu yango futa ntalu ya luzingu yina bebanaka.

12. Samu na yinki Yesu vandaka na makoki ya kupesa ntalu ya kufuta?

¹² Beto tala bamambu tatu yina ke na lakisaka ti Yesu vandaka na makoki ya kufuta ntalu yango. Ya ntete, yandi vandaka ya kulunga samu “yandi salaka ve disumu.” (1 Pi. 2:22) Ya zole, samu ti yandi vandaka ya kulunga, yandi vandaka na bweso ya kuzinga ntangu nyonso awa na ntoto. Ya tatu, yandi ndimaka kupesa luzingu ya yandi mutindu munkayulu samu na beto. (Ebr. 10:9, 10) Yesu vandaka ya kulunga kaka mutindu Adami tekila yandi sumuka. (1 Kor. 15:45) Samu Yesu kufwaka samu na beto, yandi vandaka na makoki ya kufuta ntalu ya bamambu yina Adami bebisaka. (Rom. 5:19) Yesu kumaka “Adami ya nsuka.” Na yawu, beto vandaka dyaka ve na nsatu ti muntu ya nkaka ya kulunga kwiza futa yina Adami bebisaka, samu ti Yesu kufwaka “kaka mbala mosi.”—Ebr. 7:27; 10:12.

13. Wa’ faso kulemvokila na ntalu ya kufuta ke na kwelanaka?

¹³ Wa’ faso kulemvokila mpe ntalu ya kufuta ke na kwelanaka? Na yina me tadila mulemvo ya masumu, Nzambi yandi mosi yidikaka bamambu samu beto bantu ya masumu vanda dyaka na kindiku ya mbote na yandi. Mambu nyonso yayi, kaka ni ntalu ya kufuta zola lungisa yawu. Ntalu ya kufuta ke luzingu ya kulunga ya Yesu.—Efe. 1:7; Ebr. 9:14.

BAMBOTE: BA ME KUULA BETO MPE BETO ME KUMA BANTU YA LUNUNGU

14. Yinki beto ke zonzila, mpe samu na yinki?

¹⁴ Yinki kuvutula kindiku na Yehova nataka? Samu na kuzonzila bambote yina ya nataka, Biblia ke sadilaka banzonzolo mingi. Ata ti banzonzolo yango lenda talana ti ya ke na zonzilaka mambu mosi, kasi mosi na mosi ya yawu ke na basisaka mambu ya mfunu na faso yina Yehova yidikaka bamambu samu beto vutula kindiku na yandi. Beto tala banzonzolo zole yina ke sadisa beto na kubakula wapi bambote beto ke kuzwa na nzila ya mulemvo ya Yehova.

15-16. a) Na Biblia, yinki Yehova salaka ntangu yandi futaka ntalu ya kufuta? b) Kuzaba ti Yehova kuulaka beto ke na salaka beto yinki?

¹⁵ Biblia ke zonzaka ti, samu ti Yehova futaka ntalu ya kufuta, yandi kuulaka beto na lufwa mpe na masumu. Ntumwa Piere ke zonzilaka yawu mutindu yayi: “Beno zaba wapi mutindu Nzambi kuulaka beno na nkadulu ya buzoba yina bankoko ya beno pesaka beno. Ya kele ve na lusalusu ya bima yina ke bebaka mutindu mbongo to wolo. Kasi yandi kuulaka beno na menga ya kitoko ya [Kristo] yina kele mutindu menga ya mwana ya dimeme, yina ke ve na kifuuma to mvindu.”—1 Pi. 1:18, 19.

¹⁶ Na nzila ya ntalu ya kufuta, beto lenda kuzwa kimpwanza ya masumu mpe ya lufwa yina ke natinaka beto bampasi mingi. (Rom. 5:21) Beto ke na vutulaka matondo mingi na Yehova mpe na Yesu na yina ba sumbaka beto na nzila ya menga ya santu ya Yesu.—1 Kor. 15:22.

17-18. a) Yinki zola zonza kuvanda muntu ya lunungu na meso ya Yehova? b) Wapi bambote beto ke kuzwa samu ti beto ke bantu ya lunungu?

¹⁷ Biblia ke zonzaka ti bisadi ya Yehova ke bantu ya lunungu. Ya zola zonza ti yandi ke lombaka dyaka ve beto na kufuta masumu yina beto salaka. Ata faso yina, ya zola zonza ve ti yandi ke dyaka ve na landaka misiku ya yandi ya lunungu, to ti yandi ke kangaka meso na masumu ya beto. Ya ke ve ni bangolo to makoki ya beto me nata yandi na kubokila beto bantu ya lunungu. Kasi Yehova ke ya kubongama samu na kulemvokila masumu ya beto, samu ti beto lakisaka kiminu na yina yandi na Yesu salaka samu na kufuta ntalu ya kufuta.—Rom. 3:24; Gal. 2:16.

¹⁸ Yinki ya zola zonza samu na mosi na mosi ya beto? Ba yina ba me soola na kuyala na Yesu na zulu, ke bantu ya lunungu mpe ba kumaka bana ya Nzambi. (Tite 3:7; 1 Yoa. 3:1) Yehova lemvokilaka masumu ya bawu. Ya ke mutindu ba salaka ve disumu, mpe ni yawu me sala ti ba vanda na Kimfumu ya Nzambi. (Rom. 8:1, 2, 30) Ba yina ke na bweso ya kuzinga ntangu nyonso na ntoto, ba ke bokilaka bawu mpe bantu ya lunungu. Yehova lemvokilaka masumu ya bawu, mpe ba kumaka bandiku ya yandi. (Zaki 2:21-23) Mafunda ya bantu yina ke vuuka na Armagedoni ke na bweso ya kufwa dyaka ve. (Yoa. 11:26) “Bantu ya lunungu” mpe “bantu yina ke ve na lunungu” ke vutuka na luzingu. (Bis. 24:15; Yoa. 5:28, 29) Na nsuka, bisadi nyonso yina ke tumama na Yehova “ke kuzwa kimpwanza ya nkembo ya bana ya Nzambi.” (Rom. 8:21) Beto ke na vingilaka na kilengi nyonso, ntangu beto ke vutula kindiku na faso ya kulunga na Tata ya beto Yehova.

19. Wa’ faso bamambu yina Yehova na Yesu salaka sadisaka beto? (Tala mpe encadré “Yina ya zola zonza samu na beto.”)

¹⁹ Ntangu ya nkaka beto ke mutindu ntwenya yina beto me zonzila na kubanda ya disolo, yina na kisika ya kubyadila bimvwama ya bibuti ya yandi, me byadila bamfuka yina yandi vandaka ve na makoki ya kufuta. Kasi Yehova sadisaka beto ntangu yandi yidikaka bamambu mpe futaka ntalu ya kufuta. Kiminu ya beto samu na Yesu me pesa nzila samu ba kuula to ba basisa beto na masumu mpe lufwa. Ntangu Yehova ke lemvokilaka masumu ya beto, ya ke mutindu beto salaka ata kima. Mambu ya kulutila mfunu ke ti beto lenda vanda bubu yayi na kindiku ya mbote na Tata ya beto Yehova.

20. Yinki beto ke tala na disolo yina ke landa?

²⁰ Ntangu beto ke yindulaka na yina Yehova na Yesu salaka samu na beto, ya ke kulisaka nsatu ya beto ya kuvutula bawu matondo. (2 Kor. 5:15) Kana ba sadisaka ve beto, beto zola vanda ve na kivuvu. Kasi yinki mulemvo ya Yehova zola zonza samu na mosi na mosi ya beto? Ni yawu beto ke zonzila na disolo yina ke landa.