DISOLO YA KULONGOKA 7
NZIMBU 15 Beto kembila Mwana ya ntete ya Yehova
Yinki mulemvo ya Yehova zola zonza samu na nge?
“Ni nge ke lemvokilaka.”—NKU. 130:4.
NA BUNKUFI
Beto ke zonzila mwa bifwani yina Biblia ke sadilaka samu na kuzonzila mutindu yina Yehova ke lemvokilaka beto. Ya ke sadisa beto na kusepela dyaka ya kulutila na mulemvo yina Yehova ke pesaka na mosi na mosi ya beto.
1. Samu na yinki ya ke mpasi na kuzaba yinki muntu ke na nsatu ya kuzonza ntangu yandi ke zonzaka ti yandi me lemvokila mpangi?
KANA muntu yina nge me lwalisa me zonza na nge, “Mu me lemvokila nge,” ntembe ve, ya ke zunisa ntima ya nge. Kasi, yinki ya zola kuzonza? Yandi ke na sosaka kwandi kuzonza ti kindiku ya beno me vutuka faso na ntama? To yandi ke na sosaka kaka kuzonza ti yandi zola dyaka ve kuzonzila mambu yina me luta? Ya tsyeleka, ntangu bantu ke zonzaka ti ba me lemvokila muntu, ya lenda vanda mpasi na kuzaba yinki ba ke na sosaka kuzonza.
2. Wapi mutindu Biblia ke zonzilaka mulemvo ya Yehova? (Tala mpe noti ya yisi ya paje.)
2 Faso Yehova ke lemvokilaka beto ke ve mutindu mosi na faso beto ke lemvokilaka bampangi. Ya ke ve na muntu yina ke lemvokilaka faso Yehova. Mosi ya bantu yina sonikaka Bankunga zonzaka samu na Yehova: “Ni nge ke lemvokilaka, samu ti bantu zitisa nge.”a (Nku. 130:4) Ee, Yehova ke “lemvokilaka.” Ni yandi ke lakisaka beto yinki kulemvokila zola zonza. Na baverse ya nkaka ya kitini ya Biblia yina ba sonikaka na ndinga ya Ki-Ebre, nzonzolo yina ba sadilaka samu na kuzonzila mulemvo ya Yehova, ba ke sadilaka yawu kaka samu na Yehova kasi ve samu na mulemvo ya bantu.
3. Na wa’ faso mulemvo ya Yehova ke ve mutindu mosi na ya bantu? (Izayi 55:6, 7)
3 Ntangu Yehova ke lemvokilaka muntu, yandi ke katulaka disumu nyonso yina yandi salaka. Ni yawu ke salaka ti muntu yango vanda dyaka na kindiku ya mbote na Yehova. Beto ke na kilengi na yina Yehova ke lemvokilaka beto bambala mingi, mpe ntangu yandi ke salaka yawu, yandi ke kanisaka dyaka ve na yawu. Izayi 55:6, 7 ke zonzaka: “Beno sosa [Yehova] na ntangu beno lenda kutala yandi, beno bokila yandi, na ntangu yandi kele pene-pene! Bika ti muntu ya yimbi kubika mavanga ya yandi, muntu yina ke salaka yimbi kubika mabanza ya yandi ya yimbi! Yandi kuvutuka na [Yehova] yina ke fwila yandi kyadi, yandi kuvutuka na Nzambi ya beto, yina ke lembaka ve na kulemvokila.”
4. Wa’ faso Yehova ke sadisaka beto na kubakula yinki ke mulemvo ya tsyeleka?
4 Kana faso ya Yehova ya kulemvokila ke ve faso mosi na ya beto bantu, wa’ faso beto bantu ya masumu lenda bakula yinki zola zonza mulemvo ya tsyeleka? Samu na kusadisa beto, Yehova ke sadilaka bifwani mingi ya kitoko. Na disolo yayi beto ke tala ndambu ya yawu. Ya ke lakisa beto wa’ faso Yehova ke katulaka masumu, mpe ke salaka ti kindiku ya beto na yandi vutuka faso na ntama. Kulongoka yawu, ke sadisa beto na kukulisa luzolo ya beto samu na Yehova mpe nsatu ya beto ya kuvutula yandi matondo samu na mulemvo ya yandi.
YEHOVA KE KATULAKA MASUMU
5. Yinki ke salamaka ntangu Yehova ke lemvokilaka beto?
5 Bantangu ya nkaka Biblia ke fwanisaka masumu na kilo yina bantu ke nataka. Davidi zonzaka samu na masumu ya yandi: “Ntima ya munu vwandaka kuya na kati ya munu, mabanza ya munu vwandaka mutindu tiya ke na kulema.” (Nku. 38:4) Kasi Yehova ke lemvokilaka masumu ya ba yina ke balulaka ntima. (Nku. 25:18; 32:5) Na ndinga ya Ki-Ebre, nzonzolo “kulemvokila” zola zonza “kunanguna” to “kunata.” Na yawu, ntangu Yehova ke lemvokilaka, yandi ke katulaka kilo yina ke na beto. Ya ke mutindu beto ke na kifunda ya kilo na mapeka, mpe Yehova me baka yawu mpe me nata yawu ntama.
“Lemvokila” (Nku. 32:5)
6. Wapi kisika Yehova ke nataka masumu ya beto?
6 Nkunga 103:12 ke na kifwani ya nkaka, yina ke lakisaka mutindu Yehova ke nataka masumu ya beto ntama. Ya ke zonzaka: “Mutindu mosi lweka ya esete kele ntama na lweka ya wesete, mutindu mosi mpe yandi ke na kukatula yimbi ya beto, samu na kunata yawu ntama.” Kisika yina ntangu ke basikaka ke ntama na kisika yina ya ke kotaka. Bisika zole yayi lenda bwabana ata fioti ve. Ya zola zonza ti ntangu Yehova ke bakaka masumu ya beto, yandi ke nataka yawu ntama, na kisika yina beto lenda kanisa ve. Ya ke na ndimisaka beto ti ntangu Yehova ke lemvokilaka masumu, yandi ke katulaka yawu yimeni.
“Mutindu mosi lweka ya esete kele ntama na lweka ya wesete” (Nku. 103:12)
7. Wa’ faso Biblia ke zonzilaka mutindu Yehova ke tadilaka masumu ya beto? (Mika 7:18, 19)
7 Ntangu Yehova ke nataka masumu ya beto ntama, yandi ke kanisaka kwandi dyaka na yawu? Ve. Mfumu Ezekiasi sonikaka samu na Yehova: “Nge me losa masumu ya munu nyonso ntama na nge.” (Iza. 38:9, 17) Kifwani yayis ke na lakisaka ti Yehova ke katulaka masumu ya bantu yina ke balulaka ntima na faso yina ba lenda tala dyaka ve yawu. Bamambu yina Ezekiasi zonzaka, ba lenda zonzila mpe yawu faso yayi: ‘Nge me sala mutindu masumu ya munu salamaka ve.’ Samu na kuzonzila mambu yayi, Biblia ke sadilaka kifwani ya nkaka na Mika 7:18, 19. Ya ke zonzaka: “Wapi Nzambi yina kele mutindu nge? Yandi yina ke katulaka yimbi, ke lemvokilaka masumu ya bantu ya yandi yina bikanaka ya moyo. Nkele ya yandi ke zingilaka ve bantangu nyonso, samu ti yandi ke zolaka na kulakisa beto luzolo ya yandi ya kukwikama. Yandi ke tala dyaka beto kyadi, yandi ke dyata yimbi ya beto. Nge ke losa masumu nyonso ya beto na kati ya yisi ya [nzadi ya mungwa].” Baverse yayi me zonza ti Yehova ke losaka masumu ya beto na bisika ya sunda ya nzadi ya mungwa. Na ntama, kana kima me kubwa na bisika ya sunda ya nzadi ya mungwa, ba lenda kuzwa dyaka ve yawu.
“Nge me losa masumu ya munu nyonso ntama na nge” (Iza. 38:17)
“Nge ke losa masumu nyonso ya beto na kati ya yisi ya [nzadi ya mungwa]” (Mika 7:19)
8. Tii awa, yinki beto me longoka?
8 Bifwani yayi ke na longaka beto ti ntangu Yehova ke lemvokilaka, yandi ke katulaka kilo nyonso yina beto ke na yawu na ntima samu na masumu ya beto. Ya tsyeleka, mutindu Davidi zonzaka yawu, “kyese na bantu yina ba lemvokilaka bamambu ya bawu ya yimbi, mpe yina ba kangaka masumu. Kyese na muntu yina Yehova ke tanga ve masumu ya yandi.” (Rom. 4:7, 8.) Ni yayi ke mulemvo ya tsyeleka.
YEHOVA KE KUSUNAKA MASUMU
9. Wa’ faso Biblia ke lakisaka bunene ya mulemvo ya Yehova?
9 Na nzila ya ntalu ya kufuta, Yehova ke kusunaka masumu ya ba yina ke balulaka ntima. Biblia ke zonzaka ti Yehova ke sukunaka masumu ya beto. Ya ke salaka ti muntu yina me sala disumu kuma ya kuvedila. (Nku. 51:7; Iza. 4:4; Yer. 33:8) Yehova yandi mosi zonzaka yinki ke salamaka ntangu yandi ke sukulaka masumu: “Kana masumu ya beno kele ya mbwaki ya kulutila, yawu ke kuma mutindu neze, kana masumu ya beno kele mbwaki ya ngolo mingi, yawu ke kuma mpembe mutindu lele ya mika ya mameme.” (Iza. 1:18) Kana kinkuti ya mpembe me kuzwa mvindu ya mbwaki ya ngolo, ya ke mpasi na kukatula yawu. Kasi, na nzila ya kifwani yayi, Yehova ke na nataka beto na kundima ti yandi lenda sukula masumu ya beto na mutindu yina ya lenda talana dyaka ve.
“Kana masumu ya beno kele ya mbwaki ya kulutila, yawu ke kuma mutindu neze” (Iza. 1:18)
10. Wapi kifwani ya nkaka Yehova ke sadilaka samu na kulakisa bunene ya mulemvo ya yandi?
10 Mutindu beto talaka yawu na disolo yina me luta, masumu ya beto ke mutindu “bamfuka.” (Mat. 6:12; Luke 11:4) Bambala nyonso yina beto ke sumukaka, beto ke kumisaka kaka nene mfuka ya beto. Kasi ntangu Yehova ke lemvokilaka beto, ya ke mutindu yandi me katula mfuka yina beto zola futa yandi. Yandi ke lombaka dyaka ve ti beto futa yandi samu na masumu yina yandi lemvokilaka beto. Kaka mutindu muntu ke kumaka na kizunu ntangu ba ke katulaka yandi mfuka, beto mpe ke kumaka na kizunu ntangu Yehova ke lemvokilaka beto.
“Lemvokila bamfuka ya beto” (Mat. 6:12, nyp.)
11. Ntangu Biblia ke zonzaka ti Yehova me “kusuna” masumu, yinki ya zola zonza? (Bisalu 3:19)
11 Yehova ke katulaka ve kaka masumu ya beto. Yandi ke kusunaka yawu. (Tanga Bisalu 3:19.) Ntangu muntu me katula mfuka yina ba ke na defaka yandi, yandi lenda tula kaka X kisika yina ba me sonika lutangu yina muntu vanda defa yandi. Ata faso yina, lutangu ya mbongo lenda talana kaka. Kasi kukusuna ke kima ya nkaka. Samu na kubakula kifwani yayi, beto me bonga kuzimbana ve ti na ntama, ntangu bantu vanda sonikaka, ba vanda sadilaka encre yina ba lenda kusuna na maza. Ba vanda tulaka kaka maza na kitende samu na kukusuna yawu, mpe lutangu ya mfuka vanda zimbanaka yimeni. Bantu vanda tala dyaka ve yina ba sonikaka ntete. Ya vandaka mutindu muntu kotaka ve mfuka. Ya ke na simbaka mingi bantima ya beto na kuzaba ti ntangu Yehova ke lemvokilaka beto, ya ke kumaka mutindu beto salaka ve disumu.—Nku. 51:9.
‘Samu ti Nzambi kusuna masumu ya beto’ (Bis. 3:19)
12. Yinki kifwani ya dituti ya nene ke na longaka beto?
12 Yehova me sadila kifwani ya nkaka samu na kulakisa beto faso yandi ke katulaka masumu ya beto. Yandi me zonza: “Mu me kombola masumu mutindu dituti, mu me bingisa masumu ya nge mutindu dituti ya suka.” (Iza. 44:22) Ntangu Yehova ke lemvokilaka, ya ke mutindu yandi me tula dituti ya nene na zulu ya masumu ya beto samu ya talana dyaka ve na meso ya beto mpe ya yandi.
“Mu me bingisa masumu ya nge mutindu dituti ya suka” (Iza. 44:22)
13. Yinki ya ke salaka beto ntangu Yehova ke lemvokilaka beto?
13 Yinki bifwani yayi ke na longaka beto? Ntangu Yehova ke lemvokilaka, beto me fwana ve kukanisa ti mvindu ya disumu ya beto ke landa beto luzingu ya beto nyonso. Na nzila ya menga ya Yesu kristo, yandi ke katulaka yimeni mfuka ya beto. Ntangu Yehova ke lemvokilaka disumu, ya ke kumaka mutindu ya salamaka ve. Ni yawu ke mulemvo ya tsyeleka yina Yehova ke pesaka beto ntangu beto ke balulaka ntima.
YEHOVA KE VUTULAKA KINDIKU YA MBOTE NA BETO
Mulemvo yina Tata ya beto ya mazulu ke pesaka, ke sadisaka beto na kuvanda na kindiku ya mbote na yandi (Tala paragrafe 14)
14. Samu na yinki beto lenda vanda na kundima ti Yehova me lemvokila beto? (Tala mpe bizizi.)
14 Mulemvo ya tsyeleka yina ke katukaka na Yehova ke pesaka beto bweso ya kuvanda na kindiku ya mbote na yandi. Ya ke sadisaka beto na kuvanda dyaka ve na kilo na ntima samu na masumu yina beto salaka. Beto ke ve na boma ti na kati ya ntima ya yandi Yehova ke na kanisaka beto, mpe ti yandi ke na sosaka nzila ya kupesa beto kitumbu. Yandi lenda sala ve yawu ata fioti. Samu na yinki beto lenda ndimina Yehova, ntangu yandi ke zonzaka ti yandi me lemvokila beto? Yehova zonzaka na nzila ya mbikudi Yeremia: “Mu ke lemvokila yimbi ya bawu, mu ke bambuka dyaka ve moyo na masumu ya bawu.” (Yer. 31:34) Ntangu ntumwa Polo sadilaka bamambu yina Yeremia zonzaka, yandi bwelaka: “Mu ke bambukila dyaka ve moyo masumu ya bawu.” (Ebr. 8:12) Yinki ya zola zonza?
“Mu ke bambuka dyaka ve moyo na masumu ya bawu” (Yer. 31:34)
15. Na wapi mutindu Yehova ke bambukaka dyaka ve na masumu ya beto?
15 Na Biblia, “kubambukila moyo” zola zonza ve kaka ti muntu me kanisa na mambu, to ti mambu me vutukila yandi. Kasi ya lenda lakisa mpe ti muntu ke sala mambu. Kimpumbulu mosi yina ba tulaka na yinti pene-pene na Yesu lombaka na Yesu: “Yesu, bambukila munu moyo ntangu nge ke kwiza na Kimfumu ya nge.” (Luke 23:42, 43) Yandi vanda lomba ve kaka na Yesu na kukanisa na yandi. Mvutu yina Yesu pesaka lakisaka ti yandi zola sala mambu samu na muntu yango, yandi zola vumbula yandi na lufwa. Na yawu, ntangu Yehova ke zonzaka ti yandi ke bambuka dyaka ve masumu ya beto, ya zola zonza ti yandi ke sala ve mambu samu na masumu yina beto salaka. Yandi ke pesa ve beto kitumbu na mantwala samu na masumu yina yandi lemvokilaka.
16. Wa’ faso mulemvo ya tsyeleka ke katulaka beto na bungaamba?
16 Biblia ke sadilaka kifwani ya nkaka samu na kusadisa beto na kubakula ti, ntangu Yehova ke lemvokilaka beto, beto ke kumaka na kimpwanza. Samu beto ke bantu ya masumu beto ke “bangaamba ya disumu.” Kasi ntangu Yehova ke lemvokilaka, beto ke vandaka “dyaka ve bangaamba ya disumu.” (Rom. 6:17, 18; Luz. 1:5) Ya tsyeleka, ntangu beto ke zabaka ti Yehova me lemvokila beto, beto ke vandaka na kilengi mutindu muntu yina ba me basisa na bungaamba.
“Beno ke dyaka ve bangaamba ya disumu” (Rom. 6:18)
17. Wa’ faso mulemvo ya Yehova ke belusaka beto? (Izayi 53:5)
17 Izayi 53:5 ke zonzaka: “Ya tsyelika, samu na masumu ya beto ba tobolaka nzutu ya yandi, ya kele samu na yimbi ya beto ba nikaka yandi. Nsembolo yina ke na kupesa beto kizunu kubwaka na yandi, mpe ti, ni samu na bamputa ya yandi, beto ke na kuzwa lunyakusu” Kifwani ya nsuka yina beto ke zonzila ke fwanisaka beto na bantu yina ke na kimbevo yina ke kufwaka. Na munkayulu ya Mwana ya yandi, Yehova belusaka beto. (1 Pi. 2:24) Ntangu beto ke sumukaka, beto ke bebisaka kindiku ya beto na Yehova. Kasi na nzila ya ntalu ya kufuta, Yehova lenda lemvokila beto mpe beto lenda vanda dyaka na kindiku ya ngolo na yandi. Kaka mutindu muntu yina me beluka na maladi ya ngolo ke vandaka na kilengi mingi, beto mpe ke vandaka na kilengi mingi ntangu Yehova ke belusaka beto na kimbevo ya beto ya kimpeve mpe yandi ke ndimaka dyaka beto.
“Samu na bamputa ya yandi, beto ke na kuzwa lunyakusu” (Iza. 53:5)
YINA MULEMVO YA YEHOVA ZOLA ZONZA SAMU NA BETO
18. Yinki beto me longoka na bifwani yina Biblia ke sadilaka samu na kuzonzila mulemvo ya Yehova? (Tala mpe encadré “Faso Yehova ke lemvokilaka beto”)
18 Yinki bifwani ya Biblia yayi yina beto me tala me longa beto na yina me tadila mulemvo ya Yehova? Ntangu Yehova ke lemvokilaka masumu ya beto, yandi ke zimbanaka yawu. Ya ke sadisaka beto na kuvanda na kindiku ya mbote na Tata ya beto ya mazulu. Beto zimbana ve ti mulemvo ya tsyeleka ke dikabu ya Yehova. Ni luzolo ya yandi mpe ntima ya yandi ya kulutila mbote ke nataka yandi na kulemvokila beto. Mulemvo ya Yehova ke ve kima yina beto me lunga kuzwa.—Rom. 3:24.
19. a) Na yinki beto me bonga kuvutula matondo? (Baroma 4:8) b) Yinki beto ke zonzila na disolo yina ke landa?
19 Tanga Baroma 4:8. Beto me bonga kuvutula matondo na Yehova yina ke “lemvokilaka.” (Nku. 130:4) Kasi, ya ke na kima ya mfunu yina beto me bonga kusala samu Yehova lemvokila beto. Yesu zonzaka: “Kana beno lemvokila ve yimbi yina bantu ke salaka beno, Tata ya beno yina ke na mazulu ke lemvokila mpe ve yimbi yina beno ke salaka.” (Mat. 6:14, 15) Na yawu, beto me fwana kulanda kifwani ya Yehova na kulemvokilaka bampangi. Wa’ faso beto lenda sala yawu? Disolo yina ke landa ke zonzila yawu.
NZIMBU 46 Matondo, Yehova
a Na Ki-Ebre “mulemvo” yina ba me sadila na verse yayi, ke lakisaka ti kaka ni yawu ke mulemvo ya tsyeleka. Mulemvo yayi, yina ke katukaka na Yehova ke ve mutindu mosi na mulemvo ya bantu. Babiblia mingi ke salaka ve luswaswanu yayi. Kasi Mbangudulu ya Yinza ya Malu-Malu ke salaka yawu na Nkunga 130:4.