Bumba makanisi ya nge ntangu bamambu ke meká kukangama ya nge

1. Yinki zola zonza kubumba mabanza ya beto? (2 Timote 4:5)

NTANGU beto ke kutaná na bamambu yina ke salá beto mpasi, ya lenda meka kukangama ya beto na Yehova mpe na kimvuka ya yandi. Wa’ faso beto lenda nunga bamambu yayi? Beto lenda sala yawu kana beto ke bumbá makanisi ya beto, beto ke lalá ve na yina me tadila kimpeve ya beto, mpe beto ke vandá ya kusikama na kiminu. (Tanga 2 Timote 4:5.) Beto ke bumbá makanisi ya beto ntangu beto ke tekitá ve, beto ke kanisá mbote-mbote mpe beto ke salá bangolo samu na kutala bamambu mutindu Yehova ke tadilak’ yawu. Kana beto sala yawu, ya ke sala ti mpasi yina beto lenda vanda na yawu twadisa ve makanisi ya beto.

2. Yinki beto ke zonzila na disolo yayi?

² Na disolo yina me luta, beto me tala bamambu tatu ya mpasi yina ke katuká na bantu yina ke sadilá ve Yehova. Na disolo yayi, beto ke tala bamambu tatu na kati ya kimvuka yina lenda meka kukangama ya beto na Yehova. Ya lenda salama 1) ntangu beto ke na talá ti mpangi me nyongisa beto 2) ntangu Yehova ke sembá beto mpe 3) ntangu bamambu ke sobá na kati ya kimvuka. Wa’ faso beto lenda bumba makanisi ya beto mpe kubikana ya kukangama na Yehova mpe na kimvuka ya yandi ntangu beto ke kutaná na bamambu ya mutindu yayi?

NTANGU BETO KE TALÁ TI MPANGI ME NYONGISA BETO

3. Yinki lenda salama ntangu mpangi me sala mambu yina me nyongisa beto?

³ Ya me kuminá nge na kutala ti mpangi mosi na kati ya kimvuka to ata kuluntu me sala mambu yina me nyongisa nge? Ntangu ya nkaka, yandi vandá ve na dikanisi ya kusala nge mpasi. (Rom. 3:23; Zaki 3:2) Kasi mambu yina yandi me sala me nyongisa nge. Ntangu ya nkaka, pongi kimá nge na kukanisá kaka na mambu yayi, mpe nge kanisaka: ‘Kana yandi muntu ke na kimvuka me sala munu mambu ya faso yayi, mu lenda ndima kwandi ti beto ke na matsyeleka’? Ni yina Satana zola ti nge kanisa. (2 Ko. 2:11) Makanisi ya yimbi ya mutindu yayi lenda kabula beto na Yehova mpe na kimvuka ya yandi. Kana mpangi ya kento to ya bakala me sala mambu yina me nyongisa beto, wa’ faso beto lenda bumba mabanza ya beto, mpe kubika ve Satana nata beto na kukanisa na mutindu ya yimbi?

4. Wa’ faso Yozefi bumbá makanisi ya yandi ntangu ba salak’ yandi yimbi, mpe yinki kifwani ya yandi ke na longá beto? (Kubanda 50:19-21)

⁴ Kukuma ve ndudi. Ntangu Yozefi vandá ntwenya, bayaya ya yandi salak’ yandi bamambu ya yimbi. Ba vandá yinak’ yandi mpe ba ya nkaka sosá kufwa yandi. (Kub. 37:4, 18-22) Na manima ba tekak’ yandi na muumbu. Na kati ya bamvula 13, Yozefi kutaná na bamambu ya mpasi. Ntangu ya nkaka, bamambu yayi zolá sala ti Yozefi kanisa ti Yehova vandá zolá ve yandi. Mpe ya zolá sala ti yandi banda kukanisa ti Yehova bikak’ yandi na ntangu yina yandi vandá na nsatu ya yandi. Kasi Yozefi kumá ve ndudi. Yandi bumbá mabanza ya yandi mpe yandi tekitá ve. Ntangu yandi kuzwá bweso ya kuvutula bayaya ya yandi yimbi, yandi salá ve yawu. Yandi lakisá bawu luzolo, mpe yandi lemvokilá bawu. (Kub. 45:4, 5) Yozefi lendá kusala yawu samu yandi vandá tala bamambu na mutindu ya mbote. Yandi kanisá ve na bamambu ya yandi, kasi na bamambu yina Yehova vandá sosa kulungisa. (Tanga Kubanda 50:19-21.) Yinki ya ke na longá beto? Kana ba me sala nge mambu yina me nyongisa nge, kudasukila ve Yehova, mpe kukanisa ve ti yandi me bika nge. Kanisa mutindu Yehova ke na sadisá nge na mambu yango. Dyaka, kana bampangi me sala mambu yina me nyongisa nge, sala bangolo na kulemvokila bawu. Kuzimbana ve ti luzolo ke lemvokila “lutangu ya nene ya masumu.”—1 Pi. 4:8.

5. Wa’ faso Miqueas bumbá makanisi ya yandi ntangu yandi talá ti bampangi salá mambu yina nyongisak’ yandi?

⁵ Beto zonzila kifwani ya Miqueas, kuluntu mosi yina ke vandá na Amérique ya Sude.b Yandi ke na zabá dyaka ntangu yina yandi vandá tala ti bampangi ya nkaka yina vandá twadisa kimvuka salá mambu yina nyongisak’ yandi. Yandi zonzaka: “Ya vandá mbala ya ntete mu tala mpasi ya mutindu yayi. Ntima ya munu fuluká na basusi. Pongi kimá munu, mpe mu vandá dilá samu mu talá ti ya vandá ve na kima yina mu lendá sala.” Kasi, Miqueas bumbá mabanza ya yandi mpe salá bangolo samu mpasi yina yandi vandá talá twadisa ve makanisi ya yandi. Yandi vandá sambilá ntangu nyonso. Yandi lombá na Yehova na kupesa yandi mpeve ya santu mpe ngolo ya kukanga ntima. Yandi sosá mpe na mikanda ya beto bamambu yina lendá sadisa yandi. Yinki ya ke na longá beto? Kana nge me tala ti mpangi ya bakala to ya kento me sala mambu yina me nyongisa nge, kudasuka ve, mpe sala bangolo samu makanisi ya yimbi twadisa ve nge. Ntangu ya nkaka, nge zaba ve yinki me nata mpangi na kuzonza to na kusala mambu yango. Sambila Yehova, mpe lomba yandi sadisa nge na kuvanda na kisika ya mpangi yina me nyongisa nge. Kusala yawu lenda sadisa nge na kutala ti mpangi vandá ve na dikanisi ya kusala nge yimbi. Ya lenda sadisa mpe nge na kulemvokila yandi. (Bin. 19:11) Kuzimbana ve ti, Yehova zaba mambu yina ke na nge, mpe yandi ke pesa nge ngolo yina nge ke na yawu nsatu samu na kukanga ntima.—2 Ns. 16:9; Lon. 5:8.

NTANGU YEHOVA KE SEMBÁ BETO

6. Ntangu Yehova ke sembá beto, samu na yinki ya ke mfunu na kutala ti yandi ke salak’ yawu samu yandi ke zolá beto? (Baebre 12:5, 6, 11)

⁶ Ntangu Yehova ke sembá beto, ya lenda sala beto mpasi na ntima. Kasi, kana beto kanisa kaka na mpasi yina ya ke na salá beto, beto lenda banda kutala ti mambu yina ba me semba beto vandá kaka fioti, to ti ba sembá beto na mutindu ya ngolo. Ya lenda sala ti beto zimbana mambu ya mfunu yayi: Yehova ke sembá beto samu yandi ke zolá beto. (Tanga Baebre 12:5, 6, 11.) Si beto kanisa kaka na mpasi yina masembo ke na salá beto, beto ke bika Satana nzila na kubwisa beto. Satana zola ti beto manga masembo. Mambu yina ke pesá yandi kilengi ya kulutila ni kutala beto bika Yehova na kimvuka ya yandi. Kana ba me semba nge, wa’ faso nge lenda bumba makanisi ya nge?

7. a) Mutindu kizizi ke na lakisak’ yawu, wa’ faso Yehova sadilá Piere ntangu yandi ndimá masembo? b) Yinki kifwani ya Piere ke na longá nge?

⁷ Ntangu ba ke sembá nge, ndima mpe bongisa bamambu. Bambala mingi, Yesu sembá Piere na mantwala ya bantumwa ya nkaka. (Mrk. 8:33; Luke 22:31-34) Ntangu ya nkaka, ya salá Piere nsoni. Ata mpili yina, yandi bikaná ya kukangama na Yesu, yandi ndimá masembo mpe yandi zwá mayela na bamambu yina yandi salaka. Samu yandi salak’ yawu, Yehova sakumuná kukangama ya Piere mpe pesak’ yandi kisalu ya nene na kati ya kimvuka. (Yoa. 21:15-17; Bis. 10:24-33; 1 Pi. 1:1) Yinki beto lenda longoka na kifwani ya Piere? Ntangu ba me semba nge, kutala ve kaka nsoni yina ya me sala nge. Ndima masembo mpe yidika bamambu. Kusala yawu ke natina nge na bantu ya nkaka bambote. Ya ke salá ti beto vanda mfunu na Yehova mpe na bampangi.

8-9. Ntangu ba sembá Bernardo, yinki ya salá ntete yandi, kasi yinki sadisak’ yandi na kubongisa mabanza ya yandi?

⁸ Beto tala mambu yina kuminá Bernardo, mpangi mosi yina ke vandá na bwala ya Mozambique. Ba katulak’ yandi mutindu kuluntu. Na kubanda, yinki ya salak’ yandi? Yandi me zonza: “Mu vandá na nkele, samu ti mu zolá ve mutindu ba sembá munu.” Yandi vandá na boma na mutindu bampangi ke tala yandi. Yandi me zonza: “Ya baká munu mwa bangonda na kubongisa faso ya munu ya kutadila bamambu, mpe na kutula dyaka ntima na Yehova mpe na kimvuka ya yandi.” Yinki sadisá Bernardo na kutala bamambu na faso ya mbote?

⁹ Bernardo bongisá mabanza ya yandi. Yandi me zonza: “Ntangu mu vandá kuluntu, mu vandá tangá Baebre 12:7 samu na kusadisa bampangi na kutadila masembo ya Yehova na faso ya mbote. Kasi awa mu bandá kuyufula: ‘Verse yayi ke samu na banani?’ Ya ke samu na bisadi nyonso ya Yehova, na munu mpe na kati.” Na manima, Bernardo salá bamambu ya nkaka samu na kutula dyaka ntima na Yehova mpe na kimvuka ya yandi. Yandi vandá lutisá ntangu mingi na kutangá Biblia, mpe kuyindulá na bamambu yina yandi vandá tangaka. Ata ti yandi vandá ntete na boma na mutindu bampangi zolá tadila yandi, yandi vandá samuná na bawu mpe vandá pesá bamvutu na balukutakanu ya kimvuka. Na manima, Bernardo kumá dyaka kuluntu. Kana ba me semba nge mutindu Bernardo, sala bangolo na kutala ve kaka nsoni yina ya me sala nge. Ndima masembo mpe yidika bamambu.c (Bin. 8:33; 22:4) Kana nge sala yawu, vanda ya kundima ti Yehova ke sakumuna nge na yina nge ke bikaná kaka ya kukangama ngolo na yandi mpe na kimvuka ya yandi.

NTANGU BAMAMBU KE SOBÁ NA KATI YA KIMVUKA

10. Ntangu ya nkaka, wapi mambu meká kukangama ya babakala ya nkaka ya Izraele?

¹⁰ Ntangu bamambu ke sobá na kati ya kimvuka, ya lenda meka kukangama ya beto. Kana beto sala ve keba, ya lenda kabula beto na Yehova. Kanisa na mutindu bamambu sobá samu na bantu ya nkaka ya Izraele ntangu ba kuzwá Musiku ya Moyize. Na ntama, ni bamfumu ya makanda vandá tungá bisika yina ba vandá pesá minkayulu. Mpe ni bawu vandá pesá minkayulu na Yehova samu na makanda ya bawu. (Kub. 8:20, 21; 12:7; 26:25; 35:1, 6, 7; Yobi 1:5) Kasi na Musiku yina Yehova pesá Moyize, ba vandá dyaka ve na bweso yina. Yehova zonzá ti banganga-nzambi, bantu ya dikanda ya Aroni zolá sala yawu. Banda ntangu yina, kana muntu ya dikanda ya nkaka salak’ yawu, ba lendá kufwa yandi.d (Lev. 17:3-6, 8, 9) Beto zaba ve kana ni mambu yayi natá Kora, Datani, Abirami, na bamfumu 250 ya makanda ya nkaka na kumanga lutumu ya Moyize na ya Aroni. (Kut. 16:1-3) Ya vanda yawu to ve, Kora na bampangi ya yandi bikaná ve ya kukangama na Yehova. Ntangu bamambu ke sobá na kimvuka, mpe ya ke mpasi na nge na kubikana ya kukangama na Yehova, yinki nge lenda sala?

11. Yinki kifwani ya bantu ya nkaka ya dikanda ya Kohati ke na longá beto?

¹¹ Ntangu bamambu ke sobá na kati ya kimvuka, ndima yawu na ntima mosi. Na kati ya ntangu yina bantu ya Izraele lutisá na ntoto ya kuyuma, bantu ya Kohati vandá na kisalu ya mfunu mingi. Ni bawu vandá natá sanduku ya luwawanu ntangu nyonso yina ba vandá katuká na kisika mosi samu na kukwenda na kisika ya nkaka. (Kut. 3:29, 31; 10:33; Yos. 3:2-4) Ya vandá bweso ya nene. Kasi bamambu sobá ntangu bantu ya Izraele kotá na ntoto ya nsilulu. Ba vandá dyaka ve na nsatu ya kunata sanduku ya luwawanu bambala mingi. Na yawu, ntangu Salomo vandá mfumu, ba pesá bantu ya nkaka ya Kohati kisalu ya kuyimba. Ba ya nkaka vandá kengidilá bamwelo, mpe ba ya nkaka vandá kipeke bisika yina ba vandá bumbá bima. (1 Ns. 6:31-33; 26:1, 24) Ata kisika mosi na Biblia beto ke tangá ti bantu ya Kohati nyongaka. To samu ti ba vandá na kisalu ya mfunu na ntama, ba sosá ti ba pesa bawu kisalu ya nkaka yina zolá tula bawu na mantwala. Yinki ya ke na longá beto? Ntangu bamambu ke sobá na kati ya kimvuka, to ba me soba kisalu ya nge, ndima yawu na ntima mosi. Sepela na kisalu ni kisalu yina ba me pesa nge. Kuzimbana ve ti, ni kisalu ya nge ve muntu ke salá ti nge vanda mfunu na meso ya Yehova. Ni kifu ya nge ya kutumamá ke salá ti nge vanda mfunu na meso ya Yehova.—1 Sa. 15:22.

12. Yinki ya salá Zaina ntangu ba katulak’ yandi na béthel samu na kufilisa yandi mutindu pionnière spéciale?

¹² Beto tala kifwani ya Zaina, mpangi mosi ya kento yina vandá salá na béthel mpe ba filisak’ yandi mutindu pionnière spéciale. Yandi lutisá bamvula 23 na béthel mpe yandi vandá zolá kusala kuna. Yandi me zonza: “Ntangu ba sobá munu kisalu, ya salá munu mpasi na ntima. Mu vandá tala ti mu vandá dyaka ve mfunu, mpe mu vandá kanisa ti ntangu ya nkaka, ba katulá munu kuna samu mu salá mambu ya yimbi.” Mambu ya kyadi ke ti, bampangi ya nkaka ya kimvuka tulá dyaka mbele na mputa. Ba vandá zonza na yandi: “Kana nge salá bamambu ya mbote, ba zolá bika nge kuna.” Na kati ya mwa bantangu, mambu yayi lembisá Zaina mpe yandi vandá dilá bampimpa nyonso. Kasi yandi me zonza: “Mu tulá ata fioti ve ntembe na kimvuka ya Yehova, mpe na luzolo yina Yehova ke na yawu samu na munu.” Wa’ faso Zaina lendá kubumba mabanza ya yandi?

13. Yinki Zaina salá samu makanisi ya yimbi twadisa ve yandi?

¹³ Zaina biká ve makanisi ya yimbi twadisa yandi. Yinki yandi salaka? Yandi tangá na mikanda ya beto masolo yina ke zonzilá mambu yina yandi vandá kutana na yawu, mpe ya sadisak’ yandi na kukanga ntima. Disolo “ Vous pouvez vaincre le découragement ! ” na Yinzo ya Kengidi ya 1^er février 2001 (na lumputu), sadisak’ yandi mingi. Disolo yango vandá zonzila Marke, mosi ya ba yina soniká Biblia. Ntangu ya nkaka, Marke mpe nwaná na makanisi ya mutindu yayi ntangu ba sobak’ yandi kisalu. Zaina me zonza: “Kifwani ya Marke vandá mutindu manganga samu na munu. Ya sadisá munu na kuvanda dyaka ve ya kulemba.” Mpe Zaina bikaná pene-pene na bampangi ya yandi. Yandi biká ve kulutisa ntangu na bawu mpe kusamuna na bawu. Yandi vandá kwendá nyongá ve ntangu nyonso na bamambu yina yandi vandá na yawu. Yandi kwizá tala ti mpeve ya santu ya Yehova ke twadisá mikanu yina kimvuka ya yandi ke bakaka. Mpe ti bampangi yina ke twadisá kimvuka vandá zolak’ yandi mingi. Yandi kwizá tala mpe ti kimvuka ya Yehova fwana kusala yina ke ya kulunga samu kisalu ya Yehova kwenda na mantwala.

14. Wapi mambu vandá mpasi samu na Vlado, mpe yinki sadisak’ yandi?

¹⁴ Beto zonzila mpe Vlado, kuluntu mosi ya bamvula 73 yina ke vandá na bwala ya Slovénie. Ntangu ba vukisá kimvuka ya bawu na kimvuka ya nkaka mpe ba kangá Yinzo ya Kimfumu, ya vandá mpasi na yandi na kundima yawu. Yandi me zonza: “Mu vandá tala ve samu na yinki ba kangá Yinzo ya Kimfumu ya kitoko yayi. Ya salá munu mpasi samu mu tulá diboko na kubongisa yawu. Mu ke menuisier mpe mu tulá diboko samu na kuyidika mwa bima yina ba tulá kuna. Mpe ntangu ba vukisá bimvuka, ya vandá mwa mpasi na bampangi ya kununa na kumesana na mwa bamambu.” Yinki sadisá Vlado na kundima mambu yayi, mpe na kutula diboko samu ya simba? Yandi me zonza: “Ntangu kimvuka ya Yehova ke sobá bamambu mpe beto ke landak’ yawu, ya ke natiná beto kaka bambote. Ya ke sadisá beto na kubongama samu na bamambu yina ke kwiza na mantwala.” Ntangu ya nkaka, ba me soba kisalu yina nge vandá sala. To ba me vukisa kimvuka ya nge na kimvuka ya nkaka, mpe ya ke mpasi na nge na kundima yawu. Kana ni yawu, vanda ya kundima ti Yehova zaba yinki ya ke na salá nge na ntima. Ndima bansobolo mpe tula diboko samu ya simba. Kana nge sala yawu mpe nge bikana ya kukangama ngolo na Yehova mpe na kimvuka yina yandi ke sadilá, yandi ke sakumuna nge.—Nku. 18:25.

BUMBA MABANZA YA NGE NA MAMBU NYONSO

15. Wa’ faso beto lenda bumba mabanza ya beto ntangu beto ke kutaná na bamambu ya mpasi na kati ya kimvuka?

¹⁵ Beto ke na kwendá malembe-malembe na nsuka ya yinza yayi. Na yawu, beto ke kutana na bamambu yina lenda vanda mpasi samu na beto na kati ya kimvuka. Bamambu yango lenda meka kukangama ya beto na Yehova. Na yawu, beto me bonga kubumba makanisi ya beto. Kana nge ke na talá ti mpangi me sala mambu yina me nyongisa nge, kubika ve ya kumisa nge ndudi. Kana ba me semba nge, kutala ve kaka nsoni yina ya me sala nge. Ndima masembo mpe yidika bamambu. Mpe ntangu kimvuka ya Yehova ke sobá bamambu yina me tadila nge, ndima yawu na ntima mosi mpe landa nzila ba ke na lakisá nge.

16. Wa’ faso nge lenda tula kaka ntima na Yehova mpe na kimvuka ya yandi?

¹⁶ Nge lenda tula kaka ntima na Yehova mpe na kimvuka ya yandi ntangu bamambu ke meká kukangama ya nge na yandi. Kasi na kusala yawu, nge me bonga kubumba mabanza ya nge. Ya zola zonza kudasuka ve, kukanisa mbote-mbote mpe kutala bamambu faso Yehova ke talak’ yawu. Baka mukanu ya kulongoka na masolo ya bantu ya Biblia yina nungá bamambu ya mutindu yayi, mpe kanisa mbote-mbote na kifwani ya bawu. Sambila Yehova sadisa nge. Mpe kukima ve bampangi ya kimvuka. Kana nge sala yawu, mambu ni mambu yina lenda kumina nge, Satana ke lenda ve kukabula nge na Yehova mpe na kimvuka ya yandi.—Zaki 4:7.