Landa kifwani ya bambazi ya kukwikama

1-2. a) Yinki ke salaka ti beto vanda ve mutindu mosi na bambazi? b) Yinki beto ke na yawu kintwadi na bambazi?

NTANGU Yehova bendaka nge na matsyeleka, yandi kotisaka nge na dikanda ya nene. Na kati ya dikanda yango, ke na ba millions ya bambazi ya kukwikama. (Dan. 7:9, 10) Ntangu beto ke kanisaka na bambazi, beto lenda tala ti ba ke ve faso mosi na beto. Na kifwani, ba yidikaka bawu bamvula mingi tekila beto. (Yobi 38:4, 7) Ba ke na ngolo mingi kulutila beto. Ba ke santu mpe ke na lunungu yina beto bantu ya masumu lenda vanda na yawu ata fioti ve.—Luke 9:26.

² Kasi ata faso yina, ya ke na bamambu mingi yina beto ke na yawu kintwadi. Na kifwani, mutindu bambazi, beto lenda landa bifu ya Yehova, beto ke na muswa ya kusoola yina beto zola, mosi na mosi ya beto ke na nkumbu ya yandi, kimuntu ya yandi mpe kisalu ya yandi. Mutindu bambazi, ba yidikaka beto na nsatu ya kusambila muntu yina yidikaka beto.—1 Pi. 1:12.

3. Yinki beto lenda longoka na kifwani ya bambazi ya kukwikama?

³ Samu beto ke na bima mingi kintwadi na bambazi, kifwani ya bawu lenda longa mpe kukindisa beto. Ya tsyeleka, ba lenda longa beto bileso mingi. Na disolo yayi, beto ke longoka wa’ faso beto lenda landa kukuluka ya bambazi ya kukwikama, luzolo ya bawu samu na bantu, kifu ya bawu ya kukangaka ntima mpe bangolo ba ke salaka samu na kubumba bunkete ya dibuundu ya Yehova.

BAMBAZI KE YA KUKULUKA

4. a) Wa’ faso bambazi ke lakisaka kukuluka? b) Samu na yinki bambazi ke ya kukuluka? (Nkunga 89:7)

⁴ Bambazi ya kukwikama ke ya kukuluka. Ata ti ba zaba bamambu mingi, ke na ngolo mpe ke na ndwenga, ba ke tumamaka na Yehova. (Nku. 103:20) Ntangu ba ke salaka bisalu ya bawu, ba ke bulaka ve ntulu na bamambu yina ba me lungisa to ba ke sosaka ve kulakisa ti ba ke na ngolo ya kulutila. Ba ke vandaka na kilengi ya kusala luzolo ya Nzambi ata ntangu ba me zaba ve bankumbu ya bawu.a (Kub. 32:24, 29; 2 Mf. 19:35) Ba ke mangaka kuzwa nkembo yina kaka Yehova me bonga kuzwa. Samu na yinki ba ke ya kukuluka? Samu ba ke zolaka Yehova mpe ba ke zitisaka yandi mingi. Nkunga 89 verse 7 ke zonzaka: ‘Nzambi kele Nzambi ya boma na kati ya lukutakanu ya basantu, yandi kele Nzambi ya lulendo samu na ba yina ke zungaka yandi.’

5. Wapi mutindu mbazi mosi lakisaka kukuluka ntangu yandi vutulaka ntumwa Yoane na nzila? (Tala mpe kizizi.)

⁵ Beto zonzila kifwani mosi yina ke na lakisaka kukuluka ya bambazi. Na mvula 96 N.B., mbazi mosi yina beto me zaba ve nkumbu, pesaka kimona-meso na ntumwa Yoane. (Luz. 1:1) Na manima ya kutala yawu, Yoane sosaka kusambila mbazi yango. Kasi na mbangu nyonso, mbazi yango niminaka yandi na kusala yawu. Yandi zonzaka: “ ‘Kusala mutindu yina ve! Mu kele kisadi mutindu nge mpe mutindu bampangi ya nge . . . Ni Nzambi nge fwana kusambila.’ ” (Luz. 19:10) Yandi pesaka mvutu na lembami nyonso. Mbazi yango vanda sosa ve kuzwa nkembo to ba budila yandi maboko. Na mbala mosi yandi nataka Yoane na kupesa nkembo na Yehova. Kasi mbazi lakisaka ve na Yoane ti yandi me lutila yandi. Ata ti yandi sadilaka Yehova bamvula mingi tekila Yoane mpe vandaka na ngolo mingi kulutila yandi, na kukuluka nyonso, yandi zonzaka na Yoane ti yandi vandaka kaka kisadi mutindu yandi. Mpe ata ti mbazi vutulaka Yoane na nzila, yandi ngalaka ve yandi. Yandi zonzaka na yandi na ntima ya mbote nyonso. Ntangu ya nkaka yandi bakulaka ti ni bamambu ya ngitukulu yina Yoane talaka nataka yandi na kusosa kusambila yandi.

6. Wa’ faso beto lenda landa kukuluka ya bambazi?

⁶ Wa’ faso beto lenda landa kukuluka ya bambazi? Ntangu beto ke salaka bisalu yina ba me pesa beto, beto me fwana ve kubula ntulu to kusosa ti bantu zaba ti ni beto me sala yawu. (1 Kor. 4:7) Dyaka, beto me bonga ve kutala ti beto me lutila bampangi samu beto me sadila Yehova bamvula mingi to samu beto ke na mikumba na kati ya dibuundu ya yandi. Ya tsyeleka, ntangu ba ke bwelaka beto mikumba, ni kuna beto me fwana kutala ya kulutila ti bampangi me lutila beto. (Luke 9:48) Mutindu bambazi, beto zola kusadila bampangi. Beto zola ve kutula beto mosi na mantwala.

7. Wa’ faso beto lenda lakisa kukuluka ntangu beto ke vutulaka muntu na nzila to ke pesaka yandi malongi?

⁷ Beto lenda lakisa mpe kukuluka ntangu beto ke vutulaka muntu na nzila, ya lenda vanda mpangi ya beto ya kimvuka to mwana ya beto. Ntangu beto ke pesaka muntu malongi, ntangu ya nkaka ya lenda lomba ti beto ngala yandi. Mutindu mbazi yina vutulaka Yoane na nzila na ntima ya mbote nyonso, ntangu beto ke na ngalaka, beto me bonga ve kusala ti muntu yango tala ti yandi ke kaka muntu ya mpamba. Kana beto ke na talaka ve ti beto me lutila bampangi, beto ke pesa bawu malongi yina ke katukaka na Biblia na buzitu mpe na ntima ya kyadi nyonso.—Kol. 4:6.

BAMBAZI KE ZOLAKA BANTU

8. a) Mutindu Luke 15:10 ke zonzaka yawu, wa’ faso bambazi ke lakisaka ti ba zola bantu? b) Wa’ faso bambazi ke tulaka diboko na kisalu ya kusamuna? (Tala mpe kizizi.)

⁸ Bambazi ke ve na kisayi, ba ke zolaka bantu. Ba ke vandaka na kilengi ntangu musumuki ke balulaka ntima, ke vutukaka na Yehova, to ntangu muntu ke sobaka ndyatulu ya yandi mpe ke ndimaka matsyeleka. (Tanga Luke 15:10.) Bambazi ke tulaka mpe diboko na kisalu ya kusamuna. (Luz. 14:6) Ata ti ba ke samunaka ve bantu, ba lenda sadisa beto na kuzwa bantu yina zola kuzaba Yehova. Ya tsyeleka, beto lenda zonza ve ti ni bawu me nata bantu nyonso na matsyeleka bubu yayi. Beto zaba ti Yehova ke sadilaka mpeve ya yandi ya santu mpe bima ya nkaka samu na kusadisa bantu to kutwadisa bisadi ya yandi. (Bis. 16:6, 7) Kasi yandi ke sadilaka mpe bambazi bambala mingi. Na yawu, ntangu beto ke samunaka, beto lenda vanda na kundima ti bambazi ke na beto samu na kusadisa beto.—Tala encadré “Ba kuzwaka bamvutu na balusambu ya bawu.”b

9. Wa’ faso beto lenda landa luzolo yina bambazi ke na yawu samu na bantu?

⁹ Wa’ faso beto lenda landa luzolo yina bambazi ke na yawu samu na bantu? Ntangu beto ke kuwaka ti ba me vutula muntu na kimvuka, beto lenda yangalala kaka mutindu bambazi. Beto lenda yamba mpangi yina me vutuka mpe kulakisa yandi ti beto zola yandi mpe ti beto ke na kilengi ya kusadila dyaka Yehova kintwadi na yandi. (Luke 15:4-7; 2 Kor. 2:6-8) Beto lenda landa mpe kifwani ya bambazi na kutulaka bangolo ya beto nyonso na kisalu ya kusamuna. (Ekl. 11:6) Mpe kaka mutindu bambazi ke sadisaka beto na kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote, beto lenda sosa mpe bafaso ya kusadisa bampangi na kisalu yango. Na kifwani, beto lenda bongisa bamambu samu na kusamuna na mpangi yina me zaba ve mingi na kisalu ya kusamuna. Beto lenda mpe sadisa bampangi ya kununa to ya binama ya kufwa samu ba samuna.

10. Yinki beto lenda longoka na mambu yina kuminaka Sara?

¹⁰ Yinki beto lenda sala kana bamambu ya nkaka ke na kangaka beto nzila ya kusala mingi? Beto lenda sosa bafaso ya nkaka yina beto lenda sala kintwadi na bambazi na kisalu ya kusamuna. Beto tala mambu yina kuminaka mpangi Sara,c yina ke vandaka na Inde. Na manima ya kulutisa bamvula 20 na kisalu ya mupasuli-nzila, Sara kuzwaka kimbevo mosi yina salaka ti yandi vanda kaka ya kulala. Ya nyongisaka yandi mingi. Kasi, lubakusu ya bampangi ya yandi ya kimvuka mpe kifu ya yandi ya kutangaka Biblia sadisaka yandi malembe-malembe na kuvutula makanisi ya mbote. Yandi vandaka na nsatu ya kusosa bafaso ya nkaka ya kusamuna. Samu ya vandaka mpasi na yandi na kuvanda mpe kusonika mikanda, yandi vanda samunaka kaka na telefone. Yandi bokilaka ba yina sepelaka kusolola na yandi. Bantu yango zonzilaka yandi ti ya ke na bantu ya nkaka yina vandaka na nsatu ya kuzaba matsyeleka. Yinki ya butaka? Ya salaka ti na mwa bangonda, Sara vanda longoka Biblia na bantu 70. Yandi zola lenda ve kusala nyonso yayi na bangolo ya yandi mosi. Na yawu, yandi yidikaka bamambu samu ba ya nkaka longoka na bampangi ya nkaka ya kimvuka. Bubu yayi, mingi ya bawu ke kwizaka na balukutakanu. Ntembe ve, bambazi ke na kilengi ya kusala kintwadi na bampangi ya kento na ya bakala mutindu Sara yina ke salaka nyonso yina ba lenda sala na kisalu ya kusamuna.

BAMBAZI KE KANGAKA NTIMA

11. Wa’ faso bambazi me lakisa kifu ya kukangaka ntima?

¹¹ Bambazi yina ke ya kukwikama ke kifwani ya mbote na yina me tadila kukanga ntima. Banda ntama, ba ke kangaka ntima na mantwala ya bamambu ya yimbi. Ba talaka ntangu Satana na bambazi ya nkaka yina salaka kintwadi na bawu balulaka Yehova mukongo. (Kub. 3:1; 6:1, 2; Yude 6) Biblia ke zonzaka kifwani ya mbazi mosi ya kukwikama yina nwanaka na mbazi mosi ya yimbi ya ngolo mingi. (Dan. 10:13) Dyaka, kubanda ntama, bambazi talaka kaka bantu ndambu kundima kusadila Yehova. Ata bamambu nyonso yayi, ba ke kaka ya kukangama na Yehova mpe ke na tatamanaka na kusadila yandi na kilengi mpe na tiya nyonso. Ba zaba ti na ntangu ya kulunga, Yehova ke katula mambu nyonso ya yimbi.

12. Yinki lenda sadisa beto na kukanga ntima?

¹² Wa’ faso beto lenda landa kifu ya bambazi ya kukangaka ntima? Mutindu bambazi, beto lenda tala bamambu ya yimbi mpe ba lenda nyokola beto. Kasi mutindu bawu, beto ke na kundima ti na ntangu ya kulunga Yehova ke katula bamambu nyonso ya yimbi. Na yawu, mutindu bambazi, beto “lemba ve na kusala mambu ya mbote.” (Gal. 6:9) Mpe Nzambi me pesa beto nsilulu ti yandi ke sadisa beto na kukanga ntima. (1 Kor. 10:13) Beto lenda lomba na Yehova na kupesa beto mpeve ya yandi samu ya sadisa beto na kuvanda na ntima ya yinda mpe kilengi. (Gal. 5:22; Kol. 1:11) Yinki nge lenda sala kana ba ke na nyokolaka nge? Tula ntima ya nge nyonso na Yehova mpe kuvanda ve na boma. Yehova ke sadisa nge ntangu nyonso mpe ke pesa nge ngolo.—Ebr. 13:6.

BAMBAZI KE TULAKA DIBOKO SAMU BUNKETE VANDA KAKA NA KIMVUKA

13. Wapi kisalu ya mfunu ba me pesa bambazi na bilumbu ya nsuka? (Matayi 13:47-49)

¹³ Na bilumbu ya nsuka yayi, Yehova me pesa bambazi kisalu ya mfunu ya kusala. (Tanga Matayi 13:47-49.) Kisalu ya kusamuna ke bendaka ba millions ya bantu ya mutindu nyonso. Ya ba nkaka ke ndimaka kusadila Yehova, ya ba nkaka ve. Ni na bambazi ba pesaka kisalu ya “[kukabula] bantu ya yimbi na bantu ya lunungu.” Ya zola zonza ti ba me tula bawu samu na kusadisa na kubumba bunkete ya dibuundu ya Yehova. Kasi ya zola zonza ve ti, kana muntu me bika kimvuka ya Yehova yandi lenda vutuka dyaka ve, to ti ya ke vanda ve na bamambu na kati ya kimvuka. Ata faso yina, beto lenda vanda na kundima ti bambazi ke na salaka ngolo samu na kusadisa bimvuka na kuvanda kaka na bunkete.

14-15. Wa’ faso beto lenda landa kifwani ya bambazi na yina me tadila kubumba bunkete ya kimvuka? (Tala mpe bizizi.)

¹⁴ Wa’ faso beto lenda landa kifwani ya bambazi na yina me tadila kubumba bunkete ya kimvuka? Beto me bonga kusala bangolo samu beto mosi bumba kindiku ya ngolo na Yehova. Beto ke lenda kusala yawu kana beto soola bandiku yina ke zolaka Yehova mpe beto vanda ntama na bamambu nyonso yina lenda bebisa kindiku ya beto na Yehova. Ni yawu ke sala ti beto tula diboko samu kimvuka vanda kaka na bunkete. (Nku. 101:3) Beto lenda sadisa mpe bampangi na kubikana ya kukwikama na Yehova. Na kifwani, yinki beto me bonga kusala kana beto me zaba ti mpangi mosi me sala disumu ya nene? Luzolo ya beto samu na yandi ke nata beto na kuzonza na yandi na kukwenda tala bakuluntu. Kana yandi me sala ve yawu, beto mosi ke kwenda zonzila yawu na bakuluntu. Beto zola ti ba sadisa na mbangu mpangi ya beto yina ke na beelaka na kimpeve.—Zaki 5:14, 15.

¹⁵ Mambu ya kyadi ke ti, ba ya nkaka yina salaka masumu ya nene basikaka na kimvuka. Kana ya me salama, beto “kuvanda ve kintwadi” na bawu.d (1 Kor. 5:9-13) Bamambu nyonso yayi ke sadisaka na kubumba bunkete ya dibuundu. Ya tsyeleka, ntangu beto ke vandaka ntama na ba yina ba me basisa na kimvuka, ya ke faso ya kulakisa bawu ntima ya mbote. Kana beto kangama na mukanu ya kuvanda ntama na bawu, ya lenda sadisa bawu na kuvutula bilunzi ya bawu. Mpe kana ba sala yawu, beto ke sepela kintwadi na Yehova mpe bambazi.—Luke 15:7.

16. Wa’ faso nge lenda landa kifwani ya bambazi?

¹⁶ Ya ke bweso ya nene na kuzaba banani ke bambazi mpe na kusala kintwadi na bawu. Bika ti beto landa kukuluka ya bawu, luzolo ya bawu samu na bantu, kifu ya bawu ya kukangaka ntima, mpe nsatu ya bawu ya kubumba bunkete ya kimvuka. Kana beto landa kifwani ya bambazi ya kukwikama, beto mpe lenda bikana na kati ya dikanda ya Yehova samu na ntangu nyonso.