MBILI YA MOYWANGA
“Kandinakalevo Meka”
VIKALA VYONGO vinjinji vamoywi-u vyevyo vinanipangi-e vivwa ira nili eki-u. Vimo-i mwa vyongovi kukhwa wa muthu unoyo ninamuwomeliwana iyo vinjinji, kala wu dela lailendo koma teto kala wekave. Miyo ndiigumanavo na vyongo vyetene vyevi. Koma ndaganizela vyevyo vikalile viireyanga vamoywanga ndinoona ira kandali meka. Dedi-ani ndiufotokozeleni chifukwa iwa ndinaonga eno.
ISAZO YA MAKOLWANGA
Babanga na m’manga kali Akatolika ovipeleka. Koma kangafunjedile m’Baibulo ira zina la Mulungu ngu Yehova, aluwa kookala a Mboni da Yehova ororomeleya. Ababa koo-iya sema viboliboli vya Yesu. M’malo mwiwa, aluwa koo-indi-eda chito luso liwa la ukalipentala vochenja subi la vati la nyumbi-u ira ikale Nyumba ya Umwene yowambeela ya wu San Juan del Monte, wu Manila, lelo tilikulu la ilambo ya Philippines.
Ndangali na makolwanga
Ndangakede baliwa mu 1952, makolwanga koowambeela ndifunji-a vyokuza Yehova, ngati mwemo kapangelaathu na avichimwenanga 4 na arongolanga aralu. Ndaulukula miyo, ababa koondilimbikisa ira ndiwelengenga chaputala imo-i ya m’Baibulo dambo lililetene koma teto koofunjeda na miyo vo-indi-eda chito mabukwi-u o-iyana-iyana. Thawi dinjinji aluwa kooitana oin’ganela dela koma teto abali oimelela ofesi ya thambi ira kaze kagone wani-u. Noosangalala koma teto limbikisiwa na vyevyo abalala kanifotokozelaathu vyokuza moywiwa. Moi vyevi vyoonilimbikisa etene iyene ira nionenga tumikela Yehova kala ofuneya vinjinji vamoywi-u.
Ndoofunjeda vyongo vinjinji na isazo ya makolwanga anayo kali ororomeleya wa Yehova. Am’manga kangakhwile chifukwa ya marenda, miyo na babanga noowambeela upainiya mu 1971. Koma mu 1973, ndangan’na chaka 20, ababanga teto kookhwa. Khwa wa makolwanga woopangi-a ira ndivivwenga ira ndili meka. Koma idedi-edo yi-u ineyo “chosimikizeleya koma teto yogarateya,” inondikami-a ira kandikaena nkhawa vinjinji koma teto ndikale vakwikwi na Yehova. (Aheb. 6:19) Vaanavire thawi indendai kumela vevo ababa kakhwileathu, ndoo-eliwa kala mpainiya wavadela vailumba imo-iwa yoromoliwa Coron, wu Palawan.
NDALI MEKA VEVO NDAPANGA MIYO MAUTUMIKI ORUCHA
Ndan’na chaka 21 vevo ndafiya miyo wu Coron. Voi ndaulukulele vataoni, ndoodabwa ona ira vailumbavo kavali nyumba dinjinji dokaana magesi, ma-inje a m’mipopi koma teto magalimoto. Chifukwa yoi wali abali oyeva, kandan’na fwanga oyi ndipangengana upainiya moi thawi dinjinji ndalaleela meka. Eno mwedi owambeela ndoowasauwela vinjinji abalanga koma teto afwanga. Ma-iyu ndooing’ana nyenyedi udimu wu ndimori-anga misodi. Moi ndoofuna ndanga-iile utumiki nowelela wani-u.
Vathawi ineyo ndaviona miyo ira ndili meka, ndoomufotokozela Yehova kumela vati vamurima mwemo ndavwela miyo. Ndooumbuwela makundo olimbikisa anayo ndawelengile miyo m’Baibulo koma teto m’mabukwi-u. Thawi dinjinji ndaganizela vya lemba la Salimo 19:14. Ndoozindikila ira Yehova unokoza kala “Libwe langa lolimba koma teto wondiwombola” akala ndinaganizela vyongo vyevyo vinamusangalasa monga vyoira vyae koma teto makalelwae. Khani imo-i ya mu Sanja ya Olonda ya Izungu ya muru yoi “Nunca está sozinho”a yoondikami-a vinjinji. Ndooiwelenga moweli-eda weli-eda. Vathawi inela ndoona ira ndili na Yehova moi vyevi vyoondikami-a ira ndifwanyenga thawi yopempela, funjeda koma teto ganizela modii-a vyevyo ndifunjedile miyo.
Vaanavire thawi indendai ndangafiile wu Coron ndoo-eliwa kala ndimuwa. Voi ndimuwa vapingovo ndalivo meka, mulungu uliwetene ndoopangi-a Sukulu ya utumiki wa Mulungu, Msonkano wa Utumiki, Phuzilo la Buku la Pingo koma teto phuzilo la Sanja ya Olonda. Ndookamba teto khani da etene mulungu uliwetene. Va Ndootanganisiwa vinjinji moi kavali thawi yoviona ira ndili meka.
Utumikanga wu Coron wookaana vyo-arelavo vyapama chifukwa athu amo-i anayo ndafunjedana miyo Baibulo koobatiziwa. Koma vookala teto mavuto amo-iwa. Thawi dimo-i ndooenda ambeela mamawa mpakana mutana ira ndafiye wu gawo loi ndalaleele moi kandaiziwa wewo ndinadowe miyo ndagone. Gawo lapingo lookaana teto vilumba vinjinji ving’onong’ono. Thawi dinjinji ndooenda vangalawa novira vanyanja ya mafunde ira ndafiye wu gawo ngakale ira kandaiziwa sambilela. Yehova oonditeteza koma teto ndisamalela vamavuto etene anala. Vanduli viwa ndoozindikila ira Yehova oondikozeeli-a za vilela mavuto amo-iwa alukulu anayo ndagumanilena miyo va utumikanga wo-arela.
WU PAPUA NEW GUINEA
Mu 1978, ndootumiziwa wu Papua New Guinea, wewo kumponto wa ilambo ya Australia. Ilambo ya Papua New Guinea chiyamimwango moi ulukula uwa inokoza fwanafwana na ilambo ya Spain. Ndoodabwa ona ira athu otamangela 3 miliyoni a muilambweyo kanoonga viwongelo vyokwaranya 800. Koma athu anjinji a wewo koonga Itoku Pisini.
Ndookala wa thawi yoyeva mupingo wa Ingelezi wu likulu la ilambweyo wu Port Moresby. Vanduli viwa ndootamela mupingo wa Itoku Pisini teto ndoovolowa kalasi yofunji-a iwongelo inela. Vyevyo ndafunjeda miyo mukalasimo ndoovi-indi-eda chito ndalaleelanga. Vyevi vyoondikami-a ira ndifunjede iwongelo inela mombaraanya. Vaanavire thawi indendai ndoowambela kamba khani mu Itoku Pisini. Ndoodabwa ira va-anamale chaka kumela vevo ndafiile miyo wu Papua New Guinea, ndoo-eliwa kala woing’anela dela wa mipingo da Itoku Pisini, moi lali gawo lilukulu vinjinji.
Chifukwa yoi mipingo dali molapelana vinjinji, ndoopanga vyoi vakalenga misonkano davadela dinjinji moi ndooenda vinjinji. Vowambeela ndoovivwa ira ndili meka chifukwa yokala muilambo yailendo, wewo wali iwongelo isha koma teto ikalelo isha. Kavyawandeya enda musewu kuma wu pingo umo-i dowa wu pingo umo-i chifukwa lali dela lamimwango. Eno ndafuneela ndiendenga vandege vakwikwi vakwikwi, mulungu uliwetene. Thawi dimo-i ndakala meka mu ndege ing’onong’ono ineyo kayali yapama. Ndaendanga vamaulendo anala, ndoova vinjinji ngati mwemo ndavwela miyo ndaendanga vangalawa.
Vathawi ineyo mba athu oyeva anayo kan’na mafoni, eno ndoolumikizana na mipingo volemba makalata. Thawi dimo-i ndoofiya makalatayo kaanafiye, eno ndafuneela saela wewo wali abali. Thawi detene ndaafwanya abalayo koondiwachela pama moi ndoona ira tindi langa linaapingula. Ndoona ira Yehova oondikami-a mundila dinjinji moi usamwalanga na liye wooulukula.
Ndangafiile wa thawi yowambeela vamisonkano vailumba ya Bougainville, banja limo-i loondifwanya liteelelanga nondifuka ira: “Kodi munoniwumbuwela?” Ndooumbuwela ira ndoolilaleelavo ndangafiile wene wu Port Moresby. Ndoowambela funjeda Baibulo na aluwa moi ndoowapeleka wa m’bali m’mo-i wa wewo ira apitilize funjeda na aluwa. Koma vathawiila kali kangabatiziwile. Anala mba amo-i mwamadaliso anjinji anayo ndafwanyile miyo wa chaka taaru dedo ndakala miyo wu Papua New Guinea.
BANJA LING’ONONG’ONO KOMA LOTANGANISIWA
Ndangali na iyananga Adel
Ndaanavenyewo wu Coron mu 1978, ndooiziwana na murongola m’mo-iwa woriya unoyo ali ovipeleka zina lae Adel. Liye ali mpainiya wogarateya moi alela a-imae ambiili Samuel na Shirley. Teto vathawi ineyo oosamalela am’mae anayo kali okalamba. Mu Mey 1981, ndoowelela wu Philippines moi ndootelana na Adel. Nangatelanile noopangela limo-i upainiya wogarateya teto noolisamalela banjalo.
Nitumikelanga wu Palawan limo-i na Adel, Samuel, na Shirley
Ngakale ira ndookaana iyana na a-ima, mu 1983, ndoo-eliwa nawili kala mpainiya wavadela moi ndootumiziwa vailumba ya Linapacan Palawan. Banja li-u lootamela wu dela laundendai leli wewo kawali wa Mboni uliwetene. Vangakede vira chaka imo-i, am’mae a Adel kookhwa. Komave nootanganisiwa na chito yolaleela, panga vyevi oonikami-a vilela vathawi yoruchela. Noowambeela funjeda na athu anjinji wu Linapacan, moi vaanavire thawi indendai voofuneela Nyumba ya Umwene ing’onong’ono. Eno noomanga Nyumba ya Umwenela eki-u. Vangavirile chaka taaru kumela vevo nafiile iyo wu delalo, noosangalala vinjinji ona athu okwakwana 110 kangafwanyeile va Chikumbuso moi anjinji mwa athwayo koobatiziwa nangavenyilewo.
Mu 1986, ndootumiziwa vailumba ya Culion, wewo wookala malo amo-i okalawo athu amo-iwa obulela marenda a makate. Vanduli viwa iyananga Adel oo-eliwa kala mpainiya wavadela. Vowambeela noova laleela wa athu amo-i anayo kaduleile viwalo chifukwa ya makate. Ofalisa a wu delalo koonisimikizela ira athwayo kali kangawachelile likami-edo lokwakwanela lachipatala moi kataniva-ede marendayo. Amo-i mwa athwayo koopangela misonkano munyumba ya murongola m’mo-iwa. Vaanavire thawi indendai noolemeela, moi noona ira ngumwai funjeda na athu anayo kaviona ira mbokoondiwa na Mulungu koma teto na athu. Noosangalala vinjinji ona athu anayo kabulela kasangalalanga na idedi-edo yoi dambo limo-i kanoza kakaena thanzi lapama. — Luka 5:12, 13.
Nanga chin’ni yakami-ile a-imi-u ira kalemeele moyo wa wu Culion? Miyo na Adel nooitana arongola ambiili aisikana okumela wu Coron na yolinga yoi aimi-u kativivwenga ira kali ekiwa. Samuel, Shirley, na arongola ambiilayo koosangalala vinjinji na utumiki moi koofunjeda Baibulo na a-ima anjinji, koma miyo na iyananga Adel noofunjeda na makolo a a-imayo. Moi vathawi imo-i noofunjeda na mabanja 11. Vaanavire thawi indendai noowambeela funjeda Baibulo na athu anjinji teto noogarati-a pingo usha.
Vowambeela ndimuwa ndali meka wu delalo. Eno ofesi ya thambi yoondivepa ira mulungu uliwetene ndipangi-enga misonkano na ofalisa 8 wu Culion koma teto ndidowenga wu dela limo-iliwa loromoliwa ira Marily wewo wali ofalisa 9. Ira nafiye udelalo nafuneela enda maola maralu vangalawa. Namari-a misonkano wewo, etene monga banja nooenda mu dela lamwimwango wa maora anjinji dowa pangi-a maphuzilo a Baibulo wu dela limo-i loromoliwa ira Halsey.
Athu anjinji koowambeela funjeda choonadi wu Marily na wu Halsey moi noomanga Nyumba da Umwene m’madela etene anala. Abali koma teto athu achidwi mbanayo kapeleka vyongo vinjinji vyo-indi-eda chito vomanga, koma teto mba aluwa anayo kamangile Nyumbado. Nyumba ya Umwene ya wu Marily yali ilukulu yoi mookoza kwakwana athu 200 moi vyookoza andeya iyenjedela, moi mu Nyumba inela noopangelamo misonkano da dela.
VIVWA IRA NDILI MEKA CHISONI KOMA TETO AMBEELA SANGALALA
Mu 1993 a-imi-u kangaulukulile, miyo na iyananga Adel noowambeela utumiki wa oing’anela dela wu Philippines. Vanduli viwa mu 2000, ndoovolowa Sukulu yofunji-a Utumiki, wewo ndoofunji-iwa kala mulangizi wa sukulu inela. Ndoona ira kandinakwakwani-e panga utumiki unola koma iyananga Adel oondilimbikisa thawi detene. Liye oondiumbucha ira Yehova unoza andive-e kopolo ira ndikwakwani-e panga utumiki ushola. (Afil. 4:13) Adel ooiziwa ira vyevi pivyowandeya chifukwa naliyene amutumikela Yehova alimbananga na marenda alukulu.
Mu 2006 ndangali mulangizi, iyananga Adel oowambeela bulela marenda amo-iwene alukulu. Noodabwa vinjinji na vyevi. Ndangamuwandelile ira ndinafuna ndi-iye utumiki nayolinga yoi ndimusamalelenga, Liye aongile ira, “Mukede ndifwanyela dokotala unoyo unandikami-enga va marendala, ndinoiziwa ira Yehova unonikami-a ira nipitilize mutumikela.” Va chaka 6 do-arela, iyananga Adel oopitiliza mutumikela Yehova mo-odandaula. Anga-iile enda, oolaleela angali vanjinga ya orangala. Angaambeele vuteya onga akeda someda ndila imo-i kapena ndila mbiili vamisonkano. Adel oowachela mauthenga okumela wa abali na arongola, omuyamikela chifukwa yovilela wae fiyeda mpakana vevo akhwile liye mu 2013. Ndookala nafwanga wachikondi koma teto wororomeleyola wa chaka dokwaranya 30, eno vathawiila ndoowambeela nawili vivwa ira ndili meka koma teto vuteya na chisoni.
Adel oofuna ira ndipitilize utumikanga, eno ndoopitiliza. Ndooesaesa kala na vyoira vinjinji moi vyevi vyoondikami-a ira kandivivwenga ira ndili meka. Ambeela mu 2014 mpakana 2017, ndoovepiwa ira ndiyendelenga mipingo doonga Itagalogi muvilambo vyevyo chitwi-u chiyoruni-iwa. Eno ndooendela mipingo da Itagalogi wu Taiwan, United States, na wu Canada. Mu 2019, ndali mulangizi wa Sukulu ya Akristu Olaleela vya Umwene ya Ingelezi wu India na wu Thailand. Ndinosangalala vinjinji chifukwa yokaana vyoira vinjinji votumikela Yehova.
THAWI DETENE NINOFWANYA LIKAMI-EDO LELO NINAFUNEELA IYO
Va utumiki uliwetene unoyo ndiva-iwe miyo, ndinowambeela aomeliwana abali na arongola anayo ndigumanilena miyo moi vinokala vyorucha iyana na aluwa. Eno ndiifunjeda roromela vinjinji Yehova nda-iyananga na abalala. Thawi detene ndinoona Yehova andikami-anga moi vyevi viindikami-a ira ndisomedelenga chenja uliwetene wewo uireile. Vathawiila ndili mpainiya wavadela wu Philippines. Moi ndigarateya mupingo usha unoyo uli ngati banja lelo linandisamalela. Ndinosangalala teto ona Samuel na Shirley kasazi-edanga iroromelo ya am’miwa. — 3 Yoh. 4.
Abali na arongola a mupingo kanondisamalela ngati athu a banja langa
Ndiigumana na maeselo anjinji vamoywanga tangani-avo ona iyananga abulelanga marenda alukulu mpakana fiya vokhwa. Ndoofuneela teto lemeela vyongo vyachenja. Koma ndiona ira Yehova “kali undendai na uliwetene wa iyo” (Vyo. 17:27) Ndanda la Yehova kai lokwiiva ira unokoza lepela kami-a atumikae ngakale anayo kali m’madela aundendai. (Yes. 59:1) Yehova unoyo ngu libwe langa lolimba ukala andikami-anga vamoywanga wetene moi ndinomuyamikela vinjinji. Kandinakalevo meka.
a Onani Sanja ya Olonda ya Marichi 1, 1973, takuru 137-143(Izungu).