Vyofuka Vyokumela Wa Owelenga

Yesu angabaluwe, chifukwa n’ni Yosefe na Mariya kakala wu Betelehemu m’malo mowelela waniwa wu Nazareti?

Baibulo kalinasambaula. Komave linosambaula vyongo vimo-i vyopangi-a chidwi vyevyo mwina vyapangi-ile ira katiwelele wu Nazareti.

Ngelo oomuwandela Mariya ira unoza akaena vambani koma teto unoza akaena mwana. Vevo ngelola afii-a liye uthengola Mariya na Yosefe kali kakalanga mutawoni yawu Nazareti wu Galileya. (Luka 1:26-31; 2:4) Koma teto vasogolo viwa, vevo kakumelaathu wu Iguputo aliwa kawelele wu Nazareti. Yesu aulukulele wewo moi ookala Mnazareti. (Mat. 2:19-23) Eno pivyovweya ira nakeda vwa vya Yesu, Yosefe na Mariya ninaganizelecha vya wu Nazareti.

Mariya ookaana balae zina lae Elizabeti unoyo akala wu Yuda. Elizabeti ali mu-iyana wa Zekariya unoyo ali wasembe moi ookala m’mae wa Yohani M’badizi. (Luka 1:5, 9, 13, 36) Mariya oodowa dowa muona Elizabeti wu Yuda wewo akan’lewo liye medi taaru. Vanduli viwa liye oowelela wu Nazareti. (Luka 1:39, 40, 56) Eno Mariya ooiziwa vyongo vinjinji vyokuza Yuda.

Vangavirile thawi, Yosefe oovwela lamulo loi “alembi-e mukaundula.” Eno Yosefe oomaruwa wu Nazareti dowa wu Betelehemu unoyo wali “mzinda wa Davide,” koma teto ulosi oovaela onga ira Mesiya unoza abaluwele wewo. (Luka 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mika 5:2) Yesu angabaluwe, Yosefe kaalolile ira Mariya aende ulendo olapa welela wu Nazareti angan’na mwana n’ng’onong’ono. Aliwa kookala wu Betelehemu, dela lelo lali makilomita otamangela 9 kumela wu Yerusalemu. Vyevi vyookami-a ira kativuteye mudowana mwaniwoyo wu kachisi dowa peleka sembe dedo dafuneela. — Lev. 12:2, 6-8; Luka 2:22-24.

Ngelo oomuwandela Mariya ira mwanaeyo unoza akale “vapando waumwene wa Davide” teto “unoza alamulele monga Mwene.” Kodi Yosefe na Mariya koowona ira vyali vyoiri-a chidwi ira Yesu abaluwele mumzinda wa Davide? (Luka 1:32, 33; 2:11, 17) Mwina teto kaona ira chipama ira kapitilize kala wewo nodedi-eda ira kaone vyevyo Mulungu unafuna liye ira aluwa kaire.

Kaninaiziwa ira aluwa kakalile thawi indendai avi wu Betelehemu vevo ororomela nyenyedale kazileathu. Komave vofiya vathawiila, banjali lakala m’mba teto “mwanoyo” kaali n’ng’onong’ono koma ali oulukulelavo. (Mat. 2:11) Vinaoneya ira m’malo mowelela wu Nazareti, aliwa koogarateya wu Betelehemu.

Herode oolamula ira “a-ima etene aalombwana mu Betelehemu . . . ambeela a chaka mbin’li tita mphedi,” kaphiwe. (Mat. 2:16) Mogwilizana na vyevyo alamulile liyevi, Yosefe na Mariya koomutukula Yesu notawela wu Iguputo, wewo kakan’lewoathu mpakana vevo Herode atatiile liye. Vanduli viwa Yesefe ootukula banja lae nodowa wu Nazareti. Ndiye chifukwa n’ni kangakumele wu Iguputo katiwelele wu Betelehemu? Chifukwa yoi Arikelao mwana wa Herode, unoyo ali wankhanza, ali alamulelanga wu Yudeya, koma teto Yosefe apangile vyevi vofuna vwela chenjezo la Mulungu. Wu Nazareti banja liwa lookala lotetezeya koma teto koowanda mulela pama Yesu ira alambelenga Mulungu. — Mat. 2:19-22; 13:55; Luka 2:39, 52.

Vinaoneya ira Yosefe atatiile Yesu aana-ule mwai woi athu amo-i kaze kadowe udimu. Eno Yosefe unoza avenyi-iwe nokaana moyo vailambo yavati. Athu anjinji kanoza kakaena mwai womugumanana koma teto mufuka vifukwa vyevyo vyamupangi-ile ira liye na Mariya kakaleve wu Betelehemu Yesu angabaluwe.