Ninoyamikela Yehova Chifukwa Unonikululukela

1-2. Kodi iyo athu ninafwanafwana avi na muzombwe oromoliwa mundimadi?

NIEREKEZELE ira muzombwe m’mo-iwa uulukulele m’banja lolemela. Ndiye dambo limo-i makolwae kookhwa vangozi. Liye ukaana chisoni vinjinji chifukwa ya vyevyo viireilevyo. Koma vanduli viwa liye uvwa khani imo-iwa yovwi-a chisoni vinjinji. Liye uwandeliwa ira makolwae koowononga ndalama dinjinji da anyailo moi kookaana ngongole ilukulu. M’malo monyadela chuma ya makolwae, liye ukaana ngongole yoi aiweli-e. Koma ngongoliwa chiilukulu yoi kanawande iweli-a.

² Na-iyene teto mundila imo-iwa ninofwanafwana na muzombwe unola. Makolwi-u owambeela Adamu na Hava, kali angwilo moi kakala m’Paradaizo. (Gen. 1:27; 2:7-9) Aluwa kookaana mwai wokaana moyo osangalala mpakana walewale. Koma aluwa kangachimwile, vyongo vyoochenja. Aluwa kootamangi-iwa m’munda wa Edeni moi kootatila mwai wokaana moyo oomala mpakana walewale. Koma kodi Adamu aa-iyede n’ni a-imae? Baibulo linaonga ira: “Uchimo oovolowa muilambo zela mwa muthu m’mo-i [Adamu] teto uchimoyo oozi-a khwa. Eno khwawo oofalikela wa athu etene chifukwa etene koochimwa.” (Arom. 5:12) Cholowa ineyo Adamu ani-iyede liye ngu uchimo, unoyo unazi-a khwa. Uchimo unola uli ngati ngongole ilukulu ineyo kavali muthu uliwetene unoyo unakwakwani-e iweli-a. — Sal. 49:8.

3. Kodi machimwi-u kanafwanafwana avi na “ngongole”?

³ Yesu ooerekezela machimo na “ngongole.” (Mat. 6:12; Luka 11:4; mawu a mpedi) Nachimwa ninakala ngati nikaana ngongole wa Yehova. Ninafuneya livela ngongole ya machimwi-u. Akala kaninalivele ngongoleyo, inokoza mali-iwa vathawi ineyo nikhwile iyo. — Arom. 6:7, 23.

4. (a) Aakale ira Mulungu kanikami-ile, kodi chin’ni yaireele athu ochimwa? (Salimo 49:7-9) (b) Kodi m’Baibulo mawu oyi chimo kanatapulela n’ni? (Onani bokosi loi, “Uchimo.”)

⁴ Kodi pivyowandeya za fwanya vyetene vyevyo Adamu na Hava katatilileathu? Vinokoza wandeya, koma o-okala vaeki-u. (Welengani Salimo 49:7-9.) Akala kanikami-iwe na Yehova, kaninakaena idedi-edo yoza kaana moyo kapena za venyi-iwa. Moi nakedenga khwa ookaana idedi-edo iliyetene yovenyi-iwa ngati vinyama. — Nam. 3:19. 2 Pe. 2:12.

5. Kodi Babi-u wachikondi unikami-ile avi livela ngongole ya machimwi-u? (Onani vatakuru lowambeela.)

⁵ Kaganizelani vya muzombwe unoyo nimuromolile iyo umaambeelelo ule. Kodi liye unavwe avi akala muthu m’mo-iwa wa chuma unavipeleke ira alivele ngongole dae detene? Mookaikela, muzombweyo unokoza yamikela vinjinji vyevyo muthuyo unamuirele liye. Mofwanafwana na vyevi, Babi-u wachikondi Yehova univa-a mphaso ineyo ilivele ngongole ineyo nalandele iyo wa Adamu. Vofotokoza vyevi, Yesu aongile ira: “Mulungu ooiwomeliwana vinjinji ilambo moi oopeleka Mwanae obaliwa eka, ira uliwetene omuroromela kaonongiwe koma akaena moyo oomala.” (Yoh. 3:16) Enjedela veva, mphaso inela inonikami-a teto ira nikale vausamwali wapama na Yehova.

6. Kodi mukhanila ninakambilana mawu oyi avi a m’Baibulo, nanga chifukwa n’ni?

⁶ Kodi ninapange avi ira nipindulenga na mphaso yantengo wavadimu inela, koma teto ira machimwi-u anayo kali ngati “ngongole” kakululukiwe? Yosomeda ya yofuka inela ninoifwanya naganizela mawu a m’Baibulo monga oyi gwilizani-a, pimba machimo, dipo, vulumuchiwa, koma teto oniwa ira nili olungama. Mukhanila ninokambilana tapulela wa mawu anala. Ganizela vyevyo Yehova upangile liye ira anikululukelenga unonikami-a ira nimuyamikelenga vinjinji.

YOLINGA: GWILIZANI-A

7. (a) Kodi pivyongo vimo-i viivi vyevyo Adamu na Hava katatilileathu? (b) Chifukwa yoi iyo nili a-ima a Adamu na Hava, kodi ninafuneela vinjinji n’ni? (Aroma 5:10, 11)

⁷ Enjedela votatila mwai wokaana moyo oomala, Adamu na Hava kootatila teto mwai okala vausamwali na Babiwa. Vowambeela, Adamu na Hava kali m’banja la Mulungu. (Luka 3:38) Koma chifukwa yoi katavwele Yehova, aluwa kootamangi-iwa m’banjali, moi vathawi ineyo kali ka-anabale a-ima. (Gen. 3:23, 24; 4:1) Chifukwa yoi iyo nili a-imiwa, ninafuneya gwilizani-iwa na Yehova. (Welengani Aroma 5:10, 11.) Onga umo-i nere, ninafuneya kala vausamwali wapama na liye. Mogwilizana na vyevyo buku limo-i laongileathu, mawu Aigiriki anayo kamasuleliwe ira “gwilizani-a,” kanokoza tapulela “panga vyoi muthu unoyo wamuidananawe akale fwawo.” Koma pivyopangi-a chidwi ira Yehova ngunoyo aambeele pangavo yongo ira vyevi viwandeye. Kodi liye apangile n’ni?

VYEVYO APANGILE LIYE: PIMBA MACHIMO

8. Kodi (a) gwilizani-a chin’ni? (b) pimba machimo chin’ni?

⁸ Pimba machimo chindila ineyo Yehova akozile liye ira iyo athu ochimwa nikale vausamwali wapama na liye. Vopanga vyevi vafuneya chenjani-a yongo na imo-iwa yofwanafwana na ineyo. Vyevi vinokami-a ira yongo ineyo itatiile kapena onongiwa, iweli-ediwe. Malemba Aigiriki kano-indi-eda chito mawu oyi “gwilizani-a” anayo kali ofwanafwana na mawu oyi “pimba machimo.” (Arom. 3:25) Mawu oyi “gwilizana” kanatapulela vyevyo muthu unapanga liye ira akale vamurendele na Mulungu koma teto kala vausamwali wapama na liye.

9. Kodi Yehova aawandelile Aisaraeli ira kapangenga n’ni ira machimwiwa kakululukiwenga?

⁹ Vofuna akami-a Aisaraeli ira kakale vausamwali wapama na liye, Yehova oogarati-a ndila yoi machimwiwa kakululukiwenga. Chaka iliyetene, Aisaraeli kookaana Dambo la Mwambo Opimba Machimo. Vadambo leli, ndimuwa wa asembe oopeleka sembe da nyama m’malo mwa athu etene. Komave sembe da nyamado kadapimba machimo etene chifukwa yoi nyama tidotita vinjinji voerekezela na athu. Koma Aisaraeli kalapa koma teto peleka sembe dedo Mulungu afuna liyedi, liye oowakululukela machimwiwa. (Aheb. 10:1-4) Enjedela vevo, sembe kapelekaathudo doowaumbucha Aisaraeli ira aluwa mbaathu ochimwa moi kafuneya ndila ineyo inapimbe machimwiwa etene.

10. Kodi Yehova apangile n’ni ira machimo aathu kakululukiwe?

¹⁰ Kodi Yehova apangile n’ni ira apimbe machimo a athu etene? Liye oopanga vyoi Mwanae “apelekiwe sembe ndila imo-i yoka ira atukule machimo a athu anjinji.” (Aheb. 9:28) Yesu oopeleka “moywae dipo ira aombole athu anjinji.” (Mat. 20:28) Kodi dipo chin’ni?

MALIPILO: DIPO

11. (a) Kodi m’Baibulo mawu oyi “dipo” kanatapulela n’ni? (b) Chin’ni yafuneya ira dipoli lipelekiwe?

¹¹ Mogwilizana na vyevyo Baibulo linaongaathu, dipo mba malipilo anayo kanapelekiwa vofuna pimba machimo koma teto gwilizani-a athu na Yehova.a Yehova oona ira dipo tilelo lakami-e weli-eda vyongo vyevyo vyatatiile. Umbuwelani ira Adamu na Hava kootatila moyo wangwilo koma teto mwai wokaana moyo oomala. Eno dipo lafuneya ira likale malipilo ofwanafwana ndendende na vyevyo vyatatiilevyo. (1 Tim. 2:6) Lafuneya pelekiwa na muthu unoyo (1) ali wangwilo, (2) unoyo an’na mwai oyi ookoza kala na moyo vailambo yavati mpakana walewale, koma teto (3) unoyo ali ofunechecha peleka moywae ngati sembe. Veva pavevo moyo wa muthuyo wawandeathu pimba machimo koma teto weli-eda moyo unoyo watatiile.

12. Chifukwa n’ni Yesu ali ofwanelela peleka dipo?

¹² Tiyemoni nikambilane vifukwa viralu vyevyo vyapangi-ile ira Yesu akale ofwanelela peleka dipoli. (1) Liye ali wangwilo moi “kanapangevo chimo.” (1 Pe. 2:22) (2) Chifukwa ya vyevi, liye ookoza kaana moyo mpakana walewale vailambo yavati. (3) Liye ali ofunechecha khwa koma teto peleka moywae chifukwa ya iyo. (Aheb. 10:9, 10) Voi Yesu ali wangwilo, oofwanafwana na mwemo Adamu aliliye aanachimwe. (1 Akor. 15:45) Khwa wa Yesu oopimba chimo la Adamu, teto ooweli-eda vyevyo Adamu atatilile liye. (Arom. 5:19) Eno Yesu ookala “Adamu ogomi-eda.” Kavinafuneya teto muthu m’mo-iwa wangwilo ira aze alivele vyevyo Adamu atatilile liye. Yesu ookhwa “ndila imo-i yoka ira akale sembe yokami-a athu mpakana walewale.”— Aheb. 7:27; 10:12.

13. Kodi pimba machimo una-iyana avi na dipo?

¹³ Kodi pimba machimo una-iyana avi na dipo? Pimba machimo pivyevyo Mulungu upangile liye ira athu kakale vausamwali wapama na liye. Koma dipo mba malipilo anayo kanapelekiwa ira machimo aathu kapimbiwe. Malipilo anala kanaimelela magazi antengo wavadimu a Yesu anayo kapelekiwe chifukwa ya iyo. — Aife. 1:7; Aheb. 9:14.

VYO-ARELAVO VIWA: VULUMUCHIWA KOMA TETO ONIWA IRA NILI OLUNGAMA

14. Kodi ninakambilana n’ni vathawiila, nanga chifukwa n’ni?

¹⁴ Kodi vyo-arelavo vyopimba machimo pivyoi avi? Baibulo lino-indi-eda chito mawu anjinji vofotokoza vyo-arelavo vyapama. Ngakale ira tapulela wa mawu anala kofwanafwana mbali dimo-i, mawu etene kanosimikizela mbali imo-iwa ya vyevyo Yehova apangile liye vofuna ira akululukele athu. Nakambilananga mawu anala, ninoona teto mwemo kanakuzelaathu uliwetene wa iyo vaeka.

15-16. (a) Kodi m’Baibulo mawu oyi “ombola” kanatapulela n’ni? (b) Kodi ninavwa avi chifukwa yoi noowomboliwa?

¹⁵ M’Baibulo, mawu oyi ombola, kanatapulela masula kapena kululuka chifukwa yoi Dipo lipelekiwa. Namarumiwa Petulo oofotokoza vyevi voonga ira: “Nyo munoiziwa ira vyongo vyevyo vyaumasulileni [muilamulo yowambeela, “vyoouombolani”] umoywinyu ookaana pindu unoyo mwalandele nyo kumela wamakolwinyu. Kavyali vyongo vyoi vinokoza onongeya monga siliva kapena golide koma moomasuliwa na magazi antengo wavadimu a Kristu, anayo kali ofwanafwana na magazi a khosa yookaana ilema koma teto yookaana manganga.” — 1 Pe. 1:18, 19.

¹⁶ Chifukwa ya sembe ya Dipo ninokoza masuliwa uukapolo wa uchimo nokhwa. (Arom. 5:21) Eno ninafuneya muyamikelanga vinjinji Yehova na Yesu chifukwa yonimasula vo-indi-eda chito magazi antengo wavadimu kapena ira moyo wa Yesu. — 1 Akor. 15:22.

17-18. (a) Kodi oniwa ira nili olungama unatapulela n’ni? (b) Kodi athu kanapindula avi chifukwa yooniwa ira mbolungama?

¹⁷ Oniwa ira nili olungama unatapulela ira milandu di-u dimali-iwa, moi vyevyo nalakwi-ile iyo vifutiwa. Yehova apanga vyevi, unakala a-arelangave makundwae achilungamo. Liye kananiona ira nili olungama chifukwa yoi nipanga imo-iwene. Koma teto kanakala alekelelanga machimwi-u. Koma chifukwa yoi ninororomela vyevyo upangile liye vopimba machimwi-u koma teto peleka dipo, Yehova unonikululukela. — Arom. 3:24; Agal. 2:16.

¹⁸ Kodi ninapindula avi Yehova anionanga ira nili olungama? Athu anayo kanasakuliwa ira kadowe kalamulele na Yesu udimu kanakalecha ira kooniwa wale ira mbolungama monga a-ima a Mulungu. (Tito 3:7; 1 Yoh. 3:1) Machimwiwa kookululukeliwa. Aluwa katin’na mbili iliyetene ira koopalamula mulandu, moi aluwa mbofwanelela volowa mu Umwene wa Kristu. (Arom. 8:1, 2, 30) Anayo kanaembekezela za kala vailambo yavati, kanooniwa ira mbolungama monga afwae a Mulungu teto machimwiwa kanokululukiwa. (Yak. 2:21-23) Akhamu lilukulu anayo kanaze kavulumuwe va Arumagedo, kanoza kakaena mwai oza kaana moyo mpakana walewale. (Yoh. 11:26) Athu “olungama” na “oolungama” anayo kakhwile, kanoembekezela za venyi-iwa. (Vyo. 24:15; Yoh. 5:28, 29) Vamapeto viwa, atumiki etene ororomeleya a Yehova vailambwela ‘kanoza kakaena ufulu waulemelelo wa a-ima a Mulungu.’ (Arom. 8:21) Anala mbamadaliso alukulu anayo ninafwanya iyo chifukwa yoi machimwi-u koopimbiwa koma teto nigwilizani-iwa na Yehova unoyo uli Babi-u.

19. Kodi moywi-u uchenjile avi chifukwa ya vyevyo Yehova na Yesu kanipangeleathu? (Onani teto Bokosi loi “Kululuka wa Yehova.”)

¹⁹ Onga vyoona, vowambeela nali ngati muzombwe unoyo nimuromolile iyo umaambeelelo ule, unoyo atatilile vyongo vyetene moi ookaana ngongole yoi kaawande iweli-a. Koma ninoyamikela ira Yehova unikami-a. Moywi-u uchenja chifukwa ya vyevyo upangile liye vopimba machimwi-u koma teto chifukwa yopeleka dipo. Roromela Yesu Kristu unonikami-a ira niomboliwe kapena ira nimasuliwe uuchimo nokhwa. Machimwi-u kakululukiwa mbili yoi noopalamula inofutiwa. Koma yofuneya vinjinji chi yoi vathawiila ninokoza kala vausamwali wapama na Babi-u waudimu, Yehova.

20. Kodi ninaza nikambilana n’ni mukhani yo-arela?

²⁰ Naganizela vyevyo Yehova na Yesu kanipangeleathu, ninowayamikela kumela vati vamurima. (2 Akor. 5:15) Aakale ira katinikami-ile kanakaana idedi-edo iliyetene. Koma kodi vyevyo Yehova upangile liye vonikululukela vinakuza avi uliwetene vaeka? Khani yo-arela inoza isomede yofuka inela.