KHANI YOFUNJEDA 7
NYINBO 15 Tamandani Mwana Woyamba Kubadwa wa Yehova
Ninopindula Chifukwa Yoi Yehova Unonikululukela
“Nyo munokululuka na murima wetene.” — SAL. 130:4.
VYEVYO NINAFUNJEDE IYO
Mukhanila ninoona mawu angasene a m’Baibulo ofotokoza mwafanizo vyevyo Yehova unapanga liye vonikululukela na murima wetene koma teto mwemo ninatonyi-edele iyo yamikela.
1. Chifukwa n’ni vinakala vyorucha iziwa vyevyo muthu unatapulela liye aonga ira unikululukela?
MAWU oyi, “ndiukululukela,” kanogarati-a murima vati simbwasimbwa akala muthu aongile kapena panga vyongo vyevyo vikumudwi-ile muthu m’mo-iwa. Koma kodi mawu oyi “ndiukululukela” kanatapulela n’ni? Kodi muthu unoyo nimukumudwi-ile iyoyo unakalecha aonganga ira munerenga onanave monga asamwali ngati vowambeela? Kapena unakala atapulelanga ira kanafuna ira muze mukambilane nawili vyevyo vyaireilevyo? Athu kaonga ira kookululuka kanatapulela vyongo vyo-iyana-iyana.
2. Kodi Baibulo linafotokoza avi kululuka wa Yehova? (Onani teto mawu a mpedi.)
2 Mwemo Yehova unanikululukela liye iyo athu ochimwa, pivyo-iyana vinjinji na mwemo ninakululukelana iyo eki-u. Kavali unoyo unawande kululuka ngati mwemo Yehova unapangela liye. Voonga vya Yehova olemba masalimo aongile ira: “Nyo munokululuka na murima wetene, ira athu kauovengani.”a (Sal. 130:4) Eno Yehova unokululuka na murima wetene. Liye ngu isazo yapama yotonyi-eda vyevyo kululuka unatapulelaathu. M’mavesi amo-iwa, olemba Baibulo ka-indi-edile chito mawu Aiheberi vofotokoza vyokululuka anayo kana-indi-ediwa chito voonga vya Yehova ba-i, ookala athu.
3. Kodi kululuka wa Yehova una-iyana avi na wa iyo athu?
3 Yehova amukululukela muthu, unofuta machimo etene a muthuyo moi unokala na liye vausamwali ngati vowambeela. Ninoyamikela ira Yehova unonikululukela na murimae wetene koma teto moweli-edaweli-eda.— Welengani Yesaya 55:6, 7.
4. Kodi Yehova unanikami-a avi vwechecha vyevyo vinatapulela kululuka wae?
4 Voi kululuka wa Yehova ko-iyana na wa athu, kodi ninapange avi ira nivwecheche vyevyo vinatapulela kululuka wa Yehova? Yehova uno-indi-eda chito mafanizo vofuna nikami-a vwechecha kululuka wae. Mukhanila ninokambilana amo-i mwa mafanizo anala. Mafanizwala kanonikami-a ona mwemo Yehova unachosela liye machimwi-u nousakaeda nawili usamwali-u unoyo waonongeile. Kambilana mafanizo anala unonikami-a ira nimuyamikelenga vinjinji Babi-u wachifundo unoyo unanikululukela mundila dinjinji.
YEHOVA UNOCHOSA MACHIMO
5. Kodi inaireecha chin’ni Yehova akululuka?
5 M’Baibulo, machimo kanowaerekezela na katundu onyemela. Vofotokoza vya machimwae, Mwene Davide aongile ira: “Vyochimwa vyanga vigwela kwaranya murwanga. Kavinawandeye vireya chifukwa vinonyemela vinjinji ngati katundu onyemela.” (Sal. 38:4) Koma Yehova unokululuka machimo a athu anayo kalapile. (Sal. 25:18; 32:5) Mawu Aiheberi anayo kamasuleliwe ira “kululuka” kanokoza tapulela “chosa” kapena “tukula.” Eno Yehova uli ngati muthu wakopolo unoyo mopipilisa unanichosela machimo anayo kananyemela valifudi li-u.
“Moondikululukela” (Sal. 32:5)
6. Kodi Yehova unatatila avi machimwi-u undendai?
6 Fanizo limo-i linotonyi-eda mwemo Yehova unatukulela liye machimwi-u nodowa a-iya undendai na iyo. Lemba la Salimo 103:12 linaonga ira: “Mofwanafwana na mwemo okumela zuwa ulapelanileathu na wewo unavolowela zuwa, Mulungu u-ela vyolakwa vi-u undendai na iyo. Umamawa kolapelana vinjinji na umazulo. Malo ambilala katinagumane. Vyevi vinatapulela ira Yehova uno-ela machimwi-u undendai vinjinji na iyo. Vyevi vinonisimikizela ira Yehova unonikululukela na murimae wetene.
“Mofwanafwana na mwemo wokumela zuwa ulapelanilathu na wovolowela zuwa” (Sal. 103:12)
7. Kodi Baibulo linafotokoza vyoi avi vyokuza vyevyo Yehova unapanga liye na machimwi-u? (Mika 7:18, 19)
7 Ngakale ira mopipilisa Yehova unochosa machimwi-u nowa-iya undendai vinjinji na iyo, kodi vyevi vinatapulela ira unoaumbuwelave? Naari. Voonga vya Yehova, Mwene Hezekiya alembile ira: “Machimwanga etene muwavokeda unduli winyu.” Kapena teto monga mwemo mawu a mpedi kanaongelaathu ira, “Muchosa machimwanga etene ira kamuwaone nawili.” (Yes. 38:9, 17; mawu a mpedi.) Mawala kanotonyi-eda ira Yehova unochosa machimo a muthu unoyo ulapile nowatatilela umalo oyi katinaoneye. Mawala kanokoza fotokoziwa teto ira: “Mupangi-a ira [machimwanga] kakale ngati katiireile. Baibulo linopitiliza fotokoza likundo leli na mawu amo-iwa a fanizo lofwanyeya va Mika 7:18, 19. (Welengani.) Mavesala kanofotokoza ngati Yehova utatilele machimwi-u munyanja vamalo odii-a vinjinji. Wale yongo yavochiwa munyanja vamalo odii-a vinjinji kavyawandeya ira muthu adowe ailandevo.
“Machimwanga etene muwavokeda unduli winyu” (Yes. 38:17)
“Machimwi-u etene muwavokeda munyanja vamalo odii-a” (Mika 7:19)
8. Vofiya vano kodi nifunjedile n’ni?
8 Mafanizo anala kanonikami-a ona ira Yehova anikululukela, ninovevuwiwa umachimwi-u. Monga mwemo Davide aongele liye, “osangalala mbaathu anayo kakululukiwe vyoira viwa vyo-ovwela malamulo moi machimwiwa kookululukiwa. Osangalala ngu muthu unoyo Yehova kanawelengela chimo lae.” (Arom. 4:7, 8) Wewu kukululuka na murima wetene.
YEHOVA UNOFUTA MACHIMO
9. Kodi Yehova una-indi-eda chito mafanizo aavi vofuna nikami-a vwechecha kululuka wae?
9 Yehova uno-indi-eda chito mafanizo amo-i vofuna nikami-a vwechecha mwemo unafutela liye machimo a athu anayo kalapile vo-indi-eda chito sembe ya dipo. Baibulo linaonga ira Yehova uno-uwa kapana ira weli-a machimo. Vyevi vinokami-a ira muthu uchimwileyo akale owela. (Sal. 51:7; Yes. 4:4; Yer. 33:8) Yehova oofotokoza eka vyo-arelavo viwa moi aongile ira: Ngakale ira machimwinyu mbofiila vinjinji, kanoza kawele vinjinji. “Ngakale ira mbofiila ngati magazi kanoza kawele ngati thonje.” (Yes. 1:18) Vinokala vyorucha vinjinji chosa vyongo vyofiila kapena magazi va vyowara. Koma vo-indi-eda chito fanizoli Yehova unonisimikizela ira machimwi-u kanoza kawele vinjinji moi katinaza kaoneya nawili.
“Ngakale ira machimwinyu mbofiila vinjinji, kanoza kawele vinjinji” (Yes. 1:18)
10. Kodi Yehova una-indi-eda chito fanizo liivi vofuna tonyi-eda mwemo unanikululukela liye?
10 Monga mwemo nionele iyo mukhani yowambeelele, machimwi-u kanoerekezeliwa na ngongole. (Mat. 6:12; Luka 11:4) Eno thawi iliyetene ineyo nichimwile iyo vinakalecha ngati nienjedela ngongoli-u wa Yehova. Moi ngongoli-u inakalecha ilukulu vinjinji. Koma anikululukela vinakala ngati ufuta ngongole ineyo nafuneya iyo weli-a. Liye kanaembekezela ira nilivele ngongole ya machimwi-u anayo anikululukele liye. Fanizoli linofotokoziwa pama ira Yehova anikululukela ninokala osangalala.
“Munikululukele vyolakwa vi-u” (Mat. 6:12)
11. Kodi Baibulo linatapulela n’ni laonganga ira machimwi-u koofafaniziwa? (Vyoira 3:19)
11 Yehova akululuka machimwi-u kanakeda akwecha koma unowafafaniza. (Welengani Vyoira 3:19.) Ngongole yaliveliwa, athu kanakedecha kwecha na lapizera zele vapepala vevo valembiwe ngongoleyo koma vyevyo vyalembiwevyo vinooneyangave. Koma fafaniza ko-iyana vinjinji na vyevi. Ira nivwecheche vyevi ninafuneya umbuwela ira inki yawale yapangiwa na vyongo vyo-orucha futa. Muthu oowanda landa nguwo yonyeta nofuta vyevyo ulembile liye. Eno ngongole yafafaniziwa kayaoneya teto nawili. Muthu kaawanda ona vyevyo vyalembiwe, moi vyakeda kala ngati kavali ngongole. Pivyolimbikisa vinjinji iziwa ira Yehova kanakedecha kwecha machimwi-u, koma unowafafaniza. — Sal. 51:9.
“Ira machimwinyu kafafaniziwe” (Vyo 3:19)
12. Kodi ninafunjedavo n’ni va fanizo la murambo ulukulu?
12 Yehova uno-indi-eda teto chito fanizo limo-iliwa vofotokoza mwemo unafafanizela liye machimo. Liye aongile ira: “Ndinoza ndifafanize vyolakwa vyawo moi vinaza vikala ngati ndivipimba na murambo moi machimwawo kanaza kakala ngati ndiapimba na murambo ulukulu.” (Yes. 44:22) Yehova anikululukela vinakala ngati upimba machimwi-u na murambo ulukulu moi katinaza kaoneya nawili.
“Ndinofafaniza vyolakwa vyawo moi vinokala ngati ndivipimba na murambo” (Yes. 44:22)
13. Kodi ninavwecha avi Yehova anikululukela machimwi-u?
13 Kodi ninafunjedavo n’ni vamafanizo anala? Yehova anikululukela machimwi-u kaninafuneya viimba mulandu wamoywi-u wetene. Magazi a Yesu Kristu koopangi-a ira ngongoli-u yetene ifafaniziwe. Vili ngati vamalo vevo valembiwe ngongoleyo kavinaoneya iliyetene. Mu pumwemo Yehova unanikululukela liye na murimae wetene nalapa machimwi-u.
YEHOVA UNOLOLA IRA NIKALE VAUSAMWALI WAPAMA NA LIYE
Babi-u waudimu anikululukela ninokala nawili vausamwali wapama na liye (Onani ndima 14)
14. Chifukwa n’ni kaninafuneya kaikela Yehova aonga ira unikululukela? (Onani teto ithuzithuzi.)
14 Yehova anikululukela na murima wetene ninokala vausamwali wapama na liye. Vyevi vinonikami-a ira kaniviimbenga mulandu chifukwa ya machimwi-u. Eno kaniganizenga ira Yehova unonisungela vifukwa kapena saela ndila doi anilangele. Liye kanapange vyevi. Chifukwa n’ni kaninafuneya kaikela Yehova aonga ira unikululukela? Yehova oomuwandela namaongela Yeremiya ira: “Miyo ndinoza ndiakululukele vyolakwa viwa teto machimwiwa kandinaza ndiaumbuwela nawili.” (Yer. 31:34) Namarumiwa Paulo oofotokoza vyofwanafwana na vyevi vevo alembile liye ira: “Kandinaza ndiaumbuwela nawili machimwiwa.” (Aheb. 8:12) Koma kodi mawu anala kanatapulela n’ni?
“Machimwiwa kandinaza ndiaumbuwela.” (Yer. 31:34)
15. Kodi mawu oyi Yehova kanaumbuwela machimwi-u kanatapulela n’ni?
15 M’Baibulo mawu oyi “umbuwela” katinakeda tapulela ganizela vyongo vimo-i vyevyo vyaireile. Koma kanatapulela panga vyongo vimo-iviwavyene. Mwaisazo, igawenga ineyo yapachikiwe vakwikwi na Yesu yoovepa Yesu ira, “muze mundiumbuwele mwaza muvolowa mu Umweninyu.” (Luka 23:42, 43) Liye kaakeda vepa ira Yesu amuganizele vathawi ineyo. Yosomeda ya Yesu yootonyi-eda ira liye unoza apangevo yongo vovenyi-a muthuyo. Eno Yehova aniwandelanga ira kanaumbuwela machimwi-u, vinatapulela ira kanaza aniimba mulandu chifukwa ya machimwayo. Koma teto usogolo kanaza anilanga chifukwa ya machimo anayo anikululukele liye.
16. Kodi Baibulo linafotokoza avi ufulu unoyo ninakaana iyo machimwi-u kakululukiwa?
16 Baibulo lino-indi-eda chito fanizo limo-iliwa vofuna nikami-a vwechecha ufulu unoyo ninakaana iyo Yehova anikululukela na murima wetene. Chifukwa yoi nili ochimwa teto ninolakalaka vyotakala, nili ngati “akapolo auchimo.” Koma Yehova anikululukela ninakala ngati akapolo anayo “kamasuliwe uuchimo.” (Arom. 6:17, 18; Chiv. 1:5) Naiziwa ira Yehova unikululukela ninokala osangalala ngati kapolo unoyo umasuliwe.
“Moomasuliwa uuchimo” (Aroma 6:18)
17. Kodi kululuka unapangi-a avi ira niili-iwe? (Yesaya 53:5)
17 Welengani Yesaya 53:5. Fanizo logomi-eda lelo ninakambilane iyo linonierekezela na athu anayo kanabulela marenda oopi-a. Vo-indi-eda chito sembe ya Mwanae, mopipilisa Yehova unoniili-a. (1 Pe. 2:24) Dipo linonikami-a ira nikale vausamwali wapama na Yehova, usamwali unoyo wasokoneziwe chifukwa ya marenda oopi-ale. Mofwanafwana na muthu unoyo unasangalala aili-iwa marenda alukulu, iyo teto ninosangalala naili-iwa mwauzimu nokala vausamwali wapama na Yehova chifukwa yoi unikululukela.
“Chifukwa ya mabalae iyo niili-iwa” (Yes. 53:5)
KODI KULULUKA WA YEHOVA UNANIKAMI-A AVI?
18. Kodi ninafunjeda n’ni vamafanizo a m’Baibulo okuza kululuka wa Yehova? (Onani teto bokosi loi “Mwemo Yehova Unanikululukela Liye.”)
18 Kodi nifunjedile n’ni va mafanizo a m’Baibulo ofotokoza vyokululuka wa Yehova? Liye unonikululukela na murimae wetene moi anikululukela khaniyo inamalela vevo. Vyevi vinonikami-a kala vausamwali wapama na Babi-u waudimu. Ninoumbuwela ira kululuka wa Yehova chimphaso. Liye unoniva-a mphaso inela chifukwa ya chikondi koma teto oma murima wae ulukulu. Kananikululukela chifukwa yoi nguufulu wa iyo ira anikululukele. — Arom. 3:24.
19. (a) Kodi ninafuneya panga n’ni ira nikululukiwenga? (Aroma 4:8) (b) Kodi ninakambilana n’ni mukhani yo-arela?
19 Welengani Aroma 4:8. Ninomuyamikela vinjinji Yehova chifukwa yoi liye ngu Mulungu unoyo ‘unanikululukela na murimae wetene.’ (Sal. 130:4) Koma ira Yehova anikululukelenga ninafuneya panga yongo imo-iwene yofuneya vinjinji. Yesu aongile ira: “Akala kamunakululukela athu machimwiwa, Babinyu kanaza aukululukelani teto machimwinyu.” (Mat. 6:14, 15) Eno ninafuneya musazi-eda Yehova vokululukela athu amo-iwa. Koma kodi ninapange avi vyevi? Khani yo-arela inonikami-a ona mwemo ninapangele iyo vyevi.
NYIMBO 46 Tikukuthokozani Yehova
a Mawu Aiheberi anayo kaa-indi-edileathu chito valembali mba mawu oka anayo kanaonga ‘vyokululuka na murima wetene’ ngakale ira vikala mitundu dimo-i dokululuka. Mabaibulo anjinji katinatonyi-eda iyana wewu koma Baibulo la Dziko Latsopano la Malemba Opatulika linotonyi-eda iyana wewu va lemba la Salimo 130:4.