Tubikepo Umoyo Pakulumbilila Ngati we Yesu

1. Nkhimba abanthu ba Yehova bakupambana bulibuli na banthu abanji?

ICHINTHU choka cho chikupambanisya ababombi ba Yehova na banthu bo bakwiyitizya bulo ukuti Bakilisitu, ko kwiyipaa kwabo pa mbombo iyakulumbilila. (Titi 2.14) Loli akabalilo kamo chingaba chipala ukubikapo umoyo pa mbombo iyakulumbilila. Lumo akabalilo kamo mungiyivya ngati we songo yumo uwakulimbikila yo akanena ukuti, “Akabalilo kamo nkhwiyivyanga ukuti nthakulonda ukulumbilila.”

2. Choni cho akabalilo kamo chingaba chakutamya ukubukilila ukuba bakwiyipa pa mbombo iyakulumbilila?

² Akabalilo kamo, tungahobokagha po tukubomba imbombo yimo mu gulu lya Yehova ukuchila po tukubomba imbombo iyakulumbilila. Chifukwa buli? Tungaba ukuti tukwennya lubilo ivyakufumapo vyache nanthi twayannya inyumba izya gulu, twatulapo nanthi kwabombiwa imikosi iyachipeliwa pamo nanthi twabalimbikisya abakamu na bayemba. Nanthi tukubomba na bakamu na bayemba, tukubomba nabo umwamutende nu kulangizannya ulughano sona bakupalizya pa vyo twababombela. Lumo tungaba ukuti twalumbilila ku chigaba choka ukwa myaka iyinji ukusita abanthu ukulangizya ichinyonywa. Pamo tungakomana na banthu bo bakukana ubuthenga bwitu. Sona tukumanya ukuti po ubumalilo buli papipi, abanthu abinji banganda ukususya ubuthenga bwitu. (Mata. 10.22) Choni cho chingatwavwa ukuti tubukilile ukubikapo umoyo pa mbombo iyakulumbilila?

3. Ka ichifwanikizyo cho chikwaghiwa pa Luka 13.6-9 chikulangizya bulibuli ukwiyipa ko u Yesu akaba nako pa mbombo iyakulumbilila?

³ Tungamanyilako ivyinji kwa Yesu pa mo tungabela bakwiyipa pa mbombo iyakulumbilila. Pa kabalilo ko akaba pachisu ichapasi, u Yesu akalimbikilagha sana imbombo iyakulumbilila. Sona po yikaba kubumalilo popo akalimbikilagha nkhani. (Belenga Luka 13.6-9.) Ngati mulimi yo akapwelelela ikwi ilya mukuyu ukwa myaka yitatu loli litakela, u Yesu wepe akalumbilila ku Bayuda pipipipi imyaka yitatu loli abanthu banandi bulo bobo bakitika ubuthenga bwache. U Yesu atakawa amaka nu kuleka ukulumbilila. Mumalo mwache, akabikapo umoyo pakulumbilila amazyu amiza ukuti abafike abanthu pa moyo.

4. Nkhimba fundo buli 4 zyo inthi tumanyileko ku chifwanikizyo icha Yesu?

⁴ Mu nkhani iyi, inthi tunenezannye mo u Yesu akalangizizya ukuti wakwiyipa, nkhaninkhani imyezi 6 iyabumalilo ubwa bulumbilili bwache. Ukumanyilako ku vyo akamanyisyanga nu kweghelela mo akabombelagha, vingatwavwa ukuti tulimbikilaghe imbombo iyakulumbilila amasiku ghano. Za twennye ifundo 4 izya mo u Yesu akabombelagha: (1) Akabikaghapo umoyo pakubomba ubwighane bwa Yehova, (2) akivwisyanga amabulaghuzi agha mu Bayibolo, (3) akasubilagha ukuti u Yehova weyo inthi amwavwe, sona (4) akabukilila ukuba ni nyinong’ono inyiza ku banthu bo akabalumbililagha.

AKABIKAPO UMOYO PAKUBOMBA UBWIGHANE BWA YEHOVA

5. Ka u Yesu akalangizya bulibuli ukuti akabikaghapo umoyo pakubomba ubwighane bwa Chala?

⁵ U Yesu akabikaghapo umoyo pakulumbilila “amazyu amiza agha Bumwene” ichifukwa chakuti akamanyagha ukuti yoyo mbombo yo u Chala akalondagha ukuti abombe. (Luka 4.43) U Yesu akabika imbombo iyakulumbilila pa bwandilo pa bumi bwache. Kubumalilo ubwabulumbilili bwache akabamanyisyanga abanthu mu “twaya utukulu na mutwaya tosi.” (Luka 13.22) Sona akabamanyisya abamanyili abanji ukuti abombelaghe nabo poka imbombo iyakulumbilila.—Luka 10.1.

6. Nkhimba imbombo iyakulumbilila yikukolelana bulibuli ni mbombo izyamwabo zyo zikubombiwa mu gulu lya Yehova? (Ennya sona ichithuzi.)

⁶ Nuswe bulo amasiku ghano, ukulumbilila amazyu amiza yoyo mbombo yo u Yehova nu Yesu bakulonda ukuti tubombaghe. (Mata. 24.14; 28.19, 20) Pali ukukolelana ukukulu nkhani pakasi pa mbombo iyakulumbilila ni mbombo izyamwabo zyo zikubombiwa mu gulu lya Yehova. Umwakufwanikizya, imbombo iyavyakuzengazenga pamo imbombo zyo zikubombiwa pa Beteli, zikwavwa imbombo iyakulumbilila. Tutakubavwa bulo abakamu na bayemba bitu nanthi kwabombiwa imikosi iyachipeliwa, loli tukubatula sona ukuti bande ukubomba ivinthu ivyabuzimu ukongelezya imbombo iyakulumbilila. Nanthi tukumanya akiza ukulondiwa ukwa mbombo iyakulumbilila sona tukukumbukila ukuti yoyo mbombo yo u Yehova akulonda ukuti tubombaghe, vikutwavwa ukuti tulumbililaghe akabalilo kosi. Usongo yumo uwa chipanga uwa ku Hungary izina lyache u János, akanena ukuti, “Nkhwikumbusya ukuti patalipo imbombo yo ningasinthanisya ni mbombo iyakulumbilila, yoyo mbombo iyakulondiwa nkhani pa bumi bwitu.”

7. Choni cho u Yehova akulonda ukuti tubukilile ukulumbilila? (1 Timoti 2.3, 4)

⁷ Nanthi tukubennya abanthu ngati mo u Yehova akubenezya, vingatwavwa ukuti tulimbikilaghe nkhani imbombo iyakulumbilila. Akulonda ukuti tubombe chilichosi cho tungakwanisya ukuti bivwe amazyu amiza nu kughabombezya imbombo. (Belenga 1 Timoti 2.3, 4.) Ukuti tukwanisye ukubomba bunubu, akutumanyisya mo tungabela nu luso po tukulumbilila ubuthenga ubwakupoka abanthu. Umwakufwanikizya, akabuku akakuti Ulughano Lubapangisye Ukumanyisya Abantu kali na masakizyo gho ghangatwavwa mo tungandila ukunenezannya na banthu ni chakulinga ichakuti babe bamanyili. Napo pa kabalilo aka, abanthu bangapotwa ukubombezya ubuthenga bwitu, loli bangize babe nu lusako ulwakubomba bunubu kubumalilo ubwa nthamyo inkhulu. Lumo vyo tukubabuzya pa kabalilo aka, vingize vibavwe ukuti babombepo zimo. Loli ivi vingabombiwa pekapeka nanthi tungabukilila ukulumbilila.

AKIVWISYANGA AMABULAGHUZI AGHA MU BAYIBOLO

8. Ka ukumanya amabulaghuzi agha mu Bayibolo kukamwavwa bulibuli u Yesu ukuti abombezyanje akiza akabalilo?

⁸ U Yesu akivwisyanga mo amabulaghuzi agha mu Bayibolo inthi ghize ghakwanilisiwe. Akamanyagha ukuti imbombo yache iyakulumbilila inthi yibe ya myaka yitatu nu hafu. (Dani. 9.26, 27) Akamanyagha sona vyo amabulaghuzi agha mu Bayibolo ghakanenagha ivyakukwafannya na kabalilo sona mo inthi ize afwile. (Luka 18.31-34) Ichifukwa chakuti u Yesu akaghamanyagha akiza amabulaghuzi, vikamwavwa ukuti abombezyanje akiza akabalilo. Ivi vikamupangisya ukuti alimbikilaghe imbombo iyakulumbilila nu kumalizya imbombo yo u Yehova akamupa.

9. Ka amabulaghuzi agha mu Bayibolo ghangatwavwa bulibuli ukuti tulimbikilaghe pakulumbilila?

⁹ Ukwivwisya amabulaghuzi agha mu Bayibolo, kungatwavwa ukuti tubikaghepo umoyo pa mbombo iyakulumbilila. Tukumanya ukuti kwasyala akabalilo akanandi ukuti ivinthu ivibibi vyosi vimale. Tukuzyaghannya ukuti ivinthu vyo vikubombiwa muchisu sona inkhalo izya banthu amasiku ghano, zikusimikizya vyo Ibayibolo likanenela zila ivyakukwafannya na masiku aghabumalilo. Tukwivwisya ukulimbana ko kulipo pakasi pa Bulaghili Ubwamaka Ubwa Pachisu chosi ubwa Britain na America nu bulaghili ubwa Russia poka ni vyisu vyo bukukolelana navyo, mo bukukwanilisizya ubulaghuzi ubwakunena ivya mwene uwa kumwela nu mwene uwa kumupoto ‘mu masiku aghabumalilo.’ (Dani. 11.40) Tukwivwisya sona ukuti ubulaghili ubwa pachisu chosi ubwa Britain na America, bobo bukwimila ivinama ivya chifwani cho chikulongosoliwa pa Danieli 2.43-45. Sona tukumanya ukuti kwasyala panandi bulo ukuti Ubumwene ubwa Chala bupyute amabumwene ghosi agha abanthu ukuyana na mo amabulaghuzi agha mu Bayibolo ghakunenela. Amabulaghuzi ghosi agha ghakuvumbula akabalilo ko tulimo sona ghakutulimbikisya ukuti tulumbilile umwalubilo.

10. Ka zila buli izyamwabo zyo amabulaghuzi agha mu Bayibolo ghangatulimbikisya ukuti tubukilile ukulumbilila?

¹⁰ Amabulaghuzi agha mu Bayibolo ghakutupa sona ubuthenga bo tubaghiye ukubalumbilila abanji. U Carrie, umuyemba yo akubombela ku Dominican Republic akanena ukuti, “Ivinthu vyo u Yehova alaghizizye ivyakukwafannya na munthazi, vikumphangisya ukuti ndumbililaghe ubwanaloli ku banji. Nanthi kwennya ivinthu vyo abanthu bakulimbana navyo amasiku ghano, nkhuzyaghannya ukuti amalaghizyo agha, te ghane neka loli ghakubakwafya sona abanji.” Amabulaghuzi agha mu Bayibolo ghakutulimbikisya ukuti tutakanyokele mwisinda, ichifukwa tukumanya ukuti u Yehova akutwavwa pa mbombo iyakulumbilila. U Leila, yo akwikala ku Hungary, akanena ukuti: “Isimbo lya Yesaya 11.6-9 likunavwa ukuti ndumbililaghe amazyu amiza na ku banthu bo bakuboneka ukuti batangaghapokelela. Nkhumanya ukuti u Yehova angamwavwa aliwesi ukusintha.” Sona umukamu yumo uwa ku Zambia u Christopher, akanena ukuti: “Ngati mo pakunenela pa Maliko 13.10 po pakuti amazyu amiza ghakwiza pakulumbililiwa pachisu chosi, nkhwiyivwa ukuti tchindikiwe sana pakwavwapo pakukwanilisya ubulaghuzi ubu.” Ka mabulaghuzi buli agha mu Bayibolo gho ghakubavwa ukuti mubukilile ukulumbilila?

AKASUBILA UKUTI U YEHOVA WEYO INTHI AMWAVWE

11. Choni cho u Yesu akalondiwanga ubutuli bwa Yehova ukuti abukilile ukubikapo umoyo pa mbombo iyakulumbilila? (Luka 12.49, 53)

¹¹ U Yesu akasubilagha ukuti u Yehova, weyo inthi amwavwe ukuti abukilile ukubikapo umoyo pa mbombo iyakulumbilila. Napo u Yesu akasalagha akiza amazyu po akalumbililagha, loli akamanyagha ukuti abanthu bamo inthi bakalale nu kwanda ukususya. (Belenga Luka 12.49, 53.) Ichifukwa chakuti u Yesu akalumbililagha, abasongo aba chipanga umwakupyanizyapyanizya bakalondagha ukumughogha. (Yoha. 8.59; 10.31, 39) Loli u Yesu akabukilila ukulumbilila ichifukwa chakuti akamanyagha ukuti u Yehova ali nawe. Akanena ukuti: ‘Inthe nemwene, loli indi poka nu Tata yuyo akanthuma. . . . Atandekite nemwene pakuti akabalilo kosi nkhubomba vyo vikumuhobosya.’—Yoha. 8.16, 29.

12. Ka u Yesu akabavwa bulibuli amanyili bache ukuti bize babukilile ukulumbilila nanthi bakupinyiwa?

¹² U Yesu akabakumbusya abamanyili bache ukuti bakulondiwa ukumusubila u Yehova ukuti weyo angabatula. Umwakupyanizyapyanizya akabasimikizya ukuti u Yehova akwiza pakubavwa pa kabalilo ko bakuvwimiwa. (Mata. 10.18-20; Luka 12.11, 12) Loli akabalimbikisya ukuti babanje maso. (Mata. 10.16; Luka 10.3) Akabapa ubulongozi ubwakuti batakabakakamizyanje bo batakulonda ukwivwa ubuthenga bwabo. (Luka 10.10, 11) Akababuzya sona ukuti basamalaghe nanthi banda ukuvwimiwa. (Mata. 10:23) Napo u Yesu akalimbikilagha sona akamusubilagha u Yehova, loli atakabombelagha dala ivinthu vyo vingamubika mu nthamyo.—Yoha. 11.53, 54.

13. Choni cho mungaba bakusimikizya ukuti u Yehova angabavwa?

¹³ Amasiku ghano, nuswe bulo u Yehova akutwavwa ukuti tubukilile ukulumbilila umwakubikapo umoyo napo bakutususya. (Ubuvu. 12.17) Choni cho chingabavwa ukusimikizya ukuti u Yehova akwiza pakubavwa? Inong’onela ulwiputo lo luli pa Yohani chaputala 17. U Yesu akamulaba u Yehova ukuti abenelezyanje abatumiwa bache, sona u Yehova akamula ulwiputo ulu. Ibuku ilya Imbombo likulongosola mo u Yehova akabatulila abatumiwa ukuti babukilile ukubikapo umoyo pakulumbilila napo bakavwimiwanga. Mu lwiputo lwache, u Yesu akamulaba sona u Yehova ukuti ize abenelezyange bo bakwiza pakuba nu lwitiko ichifukwa cha buthenga bo abatumiwa balumbilila. Abanthu aba bakongelezyapo numwe bulo. U Yehova atalekitepo ukwamula ulwiputo ulwa Yesu ulu. Akwiza pakubatula ngati mo akabatulila abatumiwa.—Yoha. 17.11, 15, 20.

14. Ka tukumanya bulibuli ukuti tungabukilila ukubikapo umoyo pa mbombo iyakulumbilila? (Ennya sona ichithuzi.)

¹⁴ Napo chingaba chipala sana ukulumbilila amazyu amiza nu moyo ghosi po ubumalilo buli papipi, loli swe bakusimikizya ukuti tukwiza ukupokela ubutuli bo tukulondiwa. (Luka 21.12-15) Ngati we Yesu na batumiwa bache, nuswe bulo tukubaleka abanthu ukuti basale beka ukuteghelezya pamo hagha sona tukuleghuka ukudalinkhana nabo. Napo imbombo zyitu zingaba zyakukaniziwa, loli abakamu na bayemba bakubukilila ukubomba chilichosi cho bangakwanisya ukuti balumbilile, ichifukwa chakuti batakwisubila loli bakumusubila u Yehova. Ngati mo u Yehova akabatulila Abakilisitu ababwandilo ukuti babukilile ukulumbilila, nuswe bulo akutupa amaka ukuti ‘tulumbilile amazyu amiza’ umwakufikapo muzila yo akulonda. (2 Timo. 4.17) Tungaba bakusimikizya ukuti nanthi tukumusubila u Yehova, inthi tubukilile ukulumbilila umwakubikapo umoyo.

AKABENNYANGA AKIZA ABANTHU

15. Choni cho chikulangizya ukuti u Yesu akaba ninyinong’ono inyiza po akalumbililagha?

¹⁵ U Yesu akabukilila ukuyennya umwakwenelela imbombo iyakulumbilila. Ivi vikamwavwa ukuti abukilile ukubikapo umoyo pa mbombo iyakulumbilila. Umwakufwanikizya cha muma 30 C.E., u Yesu akennya ukuti pakaba abanthu abinji bo bakaba bakwisengannya ukuteghelezya amazyu amiza sona akabayanisya ni mighunda yo yili papipi ukwinuliwa. (Yoha. 4.35) Pakati pendapo pipipipi umwaka, akababuzya abamanyili bache ukuti: ‘pali ivinthu ivyinji vyo vikulondiwa ukwinuliwa.’ (Mata. 9.37, 38) Sona pisinda pache akanena ifundo iyakuti: ‘Pali ivinthu ivyinji vyo vikulondiwa ukwinuliwa . . . Mumulabe umwenecho uwamughunda ukuti atume abambombo pakwinula.’ (Luka 10.2) U Yesu atakalekapo lumo ukwennya ukuti abanthu bamo inthi bivwe amazyu amiza sona akahobokagha nanthi momo babombela.—Luka 10.21.

16. Choni cho ivifwanikizyo vyo u Yesu akanena vingatwavwa ukuti tubwennyange akiza ubulumbilili? (Luka 13.18-21) (Ennya sona ichithuzi.)

¹⁶ U Yesu akabamanyisya abamanyili bache ukuti babwennyange akiza ubuthenga bo bakalumbililagha, vyo vingabavwa ukuti babukilile ukubikapo umoyo pakulumbilila. Ennya ivifwanikizyo vibili vyo akanena. (Belenga Luka 13.18-21.) U Yesu akabombezya akambeyu aka muzimwa ukuti abamanyisye mo ubuthenga ubwa Bumwene bukwiza ukukulila umwakuswighisya sona ukuti nayumoyumo yo akwiza ukubupinga. Akabombezya sona ichifwanikizyo icha chilungo ukuti alongosole mo ubuthenga ubwa Bumwene, bukwiza ukukulila na mo bukwiza pakusinthila abanthu napo bangaba ukuti batakusintha pa kabalilo kanako. Akabalilo kosi, u Yesu akabavwa abamanyili bache ukwennya ukuti ubuthenga bo bakulumbilila, pa kabalilo kache bukwiza pakubomba imbombo.

17. Nkhimba tuli ni vifukwa buli ivyakubukilila ukulumbilila?

¹⁷ Nanthi tukwinong’onelapo pa mo imbombo iyakulumbilila yatulila abanthu pachisu chosi amasiku ghano, vikutwavwa ukuti tubukilile ukubikapo umoyo pa mbombo iyakulumbilila. Umwaka ghulighosi abanthu amamiliyoni aghinji bakwaghiwapo pa Kukumbukila Imfwa ya Yesu sona bakwanda ukumanyila Ibayibolo. Abanthu amasawuzandi aghinji bakoziwa sona bope bakwanda ukubomba imbombo iyakulumbilila. Pa kabalilo aka, tutakumanya ubwinji ubwa banthu bo bangapokela ubuthenga bo tukulumbilila, loli tukumanya ukuti u Yehova akubunganika ichilundilo ichikulu cho chikwiza pakupona pa nthamyo inkhulu. (Ubuvu. 7.9, 14) Umwenecho uwamughunda akubukilila ukuyennya akiza imbombo iyakulumbilila cho chifukwa nuswe bulo tuli ni vifukwa ivyiza ivyakubukilila ukulumbilila.

18. Ka tukulonda ukuti abanji batwennyanje bulibuli po tuli mubulumbilili?

¹⁸ Akabalilo kosi abamanyili ba Yesu bakamanyikwanga ukuti bakalimbikilagha imbombo iyakulumbilila. Abanthu bakati bennya ukuti bakulumbilila umwabujimvu ‘bakazyaghannya ukuti bakabanga poka nu Yesu.’ (Imbo. 4.13) Nanthi abanthu bakutwennya ukuti tuli mubulumbilili, nge bennya ukuti nuswe bulo tukumweghelela u Yesu pa mo akabikilaghapo umoyo pa mbombo iyakulumbilila.