Mikanda mu bungu dia Mukanda wa lukutakanu lwa Luzingu na tisalu

2-8 MAI

BIMVWAMA BIA ZU DIA NZAMBI | 1 SAMWELE 27-29

“Mayela ma Davide ma nwanina muzingu”

it-1-F 71

Akise

Mu ntangu yi keri diokaka mutinu Sawule, Davide waye swama mbala zole ku tizunga tia mutinu Akise. Mbala ya ntete, bantu bu beri banzaka ti mbeni yena, Davide wahuna bulawuki, mpe Akise wamubongela ntiana tizoba mpe wamubika. (1Sa 21:10-15; Mik 34:Sup; 56:Sup) Mbala ya nzole, Davide wayiza na binwani 600 na makanda mawu. Akise wabatêla babâ ku hata dia Ziklage. Mu mvula na ngonda yà zi bayôkesa kûna, Akise wabanza ti mukangu wa Davide mahata ma Yuda weri kwe nwanisaka. Kâ bu tomo tala, Davide na bantu bandi Bagesurite, Bagirzite, na Ba-Amalekite beri kwe nwanisaka. (1Sa 27:1-12) Akise wakwikila musamu wo, mpe wasola Davide mu bâ munkengi’andi, bu kakubama mu kwe nwanisa mutinu Sawule. Mu ntangu yîna, “mfumu” za Bafiliste zatâ ti Davide ka fweti’â kenda na bawu ko. Buna bakârisa Davide na bantu bandi ku Ziklage. (1Sa 28:2; 29:1-11) Bu kayizi bâ mutinu, Davide waye nwanisa Gate, kampe Akise ka bamuhonda ko mu bungu ti wa moyo kwa wabâ ku mbatukulu ya luyalu wa Salomo.​—1Mi 2:39-41; tala GATE.

w21.03 4 par. 8

Mpangi ya yibakala ya ntwenia​—Bwe lendi sa ngatu bantu bakaka bakusikirila?

⁸ Tataleno musamu wakaka wa mpasi wa bwabana na Davide. Bu bamutumba mutinu, ha manima Davide wafweti kêla mvula zazingi ntete kabatika mu yâla ku Yuda. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) Mu ntangu yo, ngano nti biamubakisa mu kêla na luvivululu lwalwansoni? Kani kalwata bunôkena, Davide watûla mabanza mandi mu misamu mi kaketi lenda mu sa. Mu tifwani, bu kaye swama ku hata dia Bisi-Filisiti, Davide wasarila ntangu yo mu nwanisa mbeni za bala ba Israele. Bu kasila bo, wakengerela teritware ya Yuda.​—1 Sam. 27:1-12.

it-2-F 255 par. 6

Bungungu

Tala ti Bibila bungungu diyiminaka, ka wuzololo tâ ko ti tufweti hana nsangu za matieleka kwe bantu balembolo na nswa wa zaba zo. Yezu Kristo watâ ti: “Ka luhanandi tima tia santu kwe bambwa, mpe ka lulonsandi milunga mieno ha matu ma bangulu, ntia badiata mio na malu mawu mpe bu babaluka, balulwekesa.” (Mt 7:6) Ntiangu, ntangu zakaka Yezu keri lembo hanaka nsangu za lunga peleko keri lembo hana mvutu mu biyuvu biakaka, tala ti mbo waketi tulumuna mpasi. (Mt 15:1-6; 21:23-27; Za 7:3-10) Mpila mosi mpe tufweti mwina ndiatulu ya Abrahame, Izake, Rahabe, na Elize balembo hana nsangu za mbote peleko basweka lweka lwa misamu kwe bantu beri lembo sarilaka Yehova.—Mb 12:10-19; tik 20; 26:1-10; Yos 2:1-6; Zk 2:25; 2Mi 6:11-23.

Bimvwama bia timpeve

w10-F 1/1 20 par. 5-6

Ngano bantu ba fwa balendi bakisa bantu ba moyo?

Tabanzeno’eti. Bibila ditâka ti muntu bu wufwaka “mu mutoto wukâlaka” mpe “mabanza mandi fuka mafukaka.” (Mikunga 146:4) Sawule na Samwele bazaba ti Nzambi wayimina mu dingaka lubakusu lwa bantu bazonzesaka mpeve za mbi. Mpe mutinu Sawule weri muntu wa ntete wadinga mu katula nsalulu za bunganga mu nsi yayansoni!​—Levitike 19:31.

Tavutu’eno tomo banza. Tala ti Samwele ku mbuka ya bampeve kayenda, ngano mbo kaketi kolamana musiku wa Nzambi mu wahana lubakusu kwe muntu wuzonzesaka mpeve za mbi. Tabambuka ti Yehova wabika mu zonza na Sawule. Ngano tulendi banza muntu wuzonzaka na mpeve za mbi wasa tiya kwe Nzambi ya Nkwa-Ngolo-Zazansoni mu zonza na Sawule mu nzila ya mbikuri ya fwa? Kâni. Buna muntu wakaka weri zonzaka ku manima ma mbikuri ya Nzambi. “Samwele” dio, mpeve ya mbi kwa yabâ, demo.

9-15 MAI

BIMVWAMA BIA ZU DIA NZAMBI | 1 SAMWELE 30-31

“Baka ngolo mu Yehova Nzambi’aku”

w06-F 1/8 28 par. 12

Tîna Yehova​—Bâ mu nsayi!

¹² Bunkuta bwandi bwa Yehova ka bwakabakasa kwa Davide ko mu yirika misamu mia mbi. Bunkuta bwango bwamuhana mpe ngolo za sarila ndwenga na butindi mu misamu mia mpasi. Mu mvula mosi na ngonda yà, Davide na bantu bandi badioka Sawule bu baye swama ku hata dia Ziklage, kwe Bafiliste. (1 Samwele 27:5-7) Tilumbu timosi, bu balembo kwa bâ, mivi mia Ba-Amalekite miayoka hata mpe mianata bakento na bala, na bibulu. Ntete, Davide na bantu bandi bu bamona misamu miayilama, badila. Ha manima, nkesi zayizi tomo babaka mpe badinga mu winda Davide matari. Ntono tiari, Davide ka yizi’â bika ko mu bâ na tivuvu. (Bingana 24:10) Bunkuta bwandi bwa Nzambi bwamutuma mu tiyekola kwe Yandi. Tinsamu titâka ti Davide “wadinga mu baka ngolo mu Yehova.” Na lubakusu lwa Nzambi, yandi na ndiku zandi baye bakila Ba-Amalekite mpe bakûla bantu bawu na bibulu biawu.​—1 Samwele 30:1-20.

w12-F 15/4 30 par. 14

Yehova beto kakengerelaka mu bungu dia mvukulu

¹⁴ Davide misamu mia mpasi miamingi kabwabana na mio mu luzingu. (1 Sam. 30:3-6) Kâ lukwikulu lwabâ nandi ti Yehova, misamu mi keri monaka ku mutima mia kazaba. (Tanga Mikunga 34:18; 56:8.) Nzambi zebi mpe misamu mi tumonaka ku mutima. Bu tubâka “na mutima wa lwala” peleko “mbanzulu za bunôkena,” Yandi kwe beto kapusanaka. Mabanza mo malendi tu hana lutindusu ntiana bu masa kwe Davide, yandi watanga ti: “Nzololo nabâ mu nsayi mpe nayangalala mu mbote’aku ya mutima mu bungu ti nge mweni maniongo mani, mpasi za tilundi tiani za zebi.” (Mik. 31:7) Kâ Yehova ka monaka kwa mpasi zeto ko. Lubakusu katuhanaka bu katubombaka mpe bu katutindisaka, nsungula mu nzila ya tukutakanu tweto.

Bimvwama bia timpeve

w05-F 15/3 24 par. 8

Misamu mia nguri mia mukanda wa 1 Samwele

30:23, 24. Nzengolo yo, yisikamane mu Lutangu 31:27, yisongele ti Yehova bweso bwandi kahanaka kwe bô bahanaka lubakusu mu bisalu bia timvuka. Musamu ni musamu wu tuyirika, “tasarila [wo] mu tilundi tieto tiatiansoni mu bungu dia Yehova, ka mu bungu dia bantu’â ko.”​—Bisi-Kolose 3:23.

16-22 MAI

BIMVWAMA BIA ZU DIA NZAMBI | 2 SAMWELE 1-3

“Ngano nti tuta longoka mu ‘Arke’?”

w00-F 15/6 13 par. 9

Zitisakeno bantu bê na lutumu mu beno

⁹ Ngano misamu mio mia mpasi Davide mieri mwisaka mpasi? Davide wadila kwe Yehova bu katâ: “Bimpumbulu [. . .] bita dinga mu ku ngonda.” (Mikunga 54:3) Mpe watâ: “Kunkûla mu mbeni zani, ô Nzambi’ani [. . .] Bantu ba ngolo bata ku nwanisa, kâ meno ka ndirikiri’â musamu ko; meno ka nsiri’â masumu ko, ô Yehova. Ni bu sa ti ka ndirikiri’â musamu wa mbi ko, bakundendi mpe bakubamane. Wirikila ndombolo zani mpe mona.” (Mikunga 59:1-4) Ngano weka bwabana na misamu mia mpila yo​—kuyirikiri’â musamu wa mbi ko kwe muntu we na timfumu, kâ yandi tatamane mu ku kwamisa? Davide watatamana mu zitisa Sawule. Ha lufwa lwa mutinu, kani kamona nsayi, Davide watanga mukunga wa lufwa: “Sawule na Yonatane, babakala ba bafweti zolo mpe babakala babâ ba toma mu luzingu lwawu [. . .] Bawu bayôka mbemba mu ntînu, mpe bayôka ngo-mbulu mu ngolo. Ndumba za Israele, dileno Sawule.” (2 Samwele 1:23, 24) Bu tubanzaka misamu mi kayirika kwe Davide, ntia mpila tifwani tia buzitu bufwanane mu bungu dia muntu wasola Yehova!

w12-F 15/4 10 par. 8

Teka muntu​—Tidimbu timosi tia ntangu ya mansukina!

⁸ Bibila mpe bantu beri ba kwikama dizonzelaka. Tazonzeleno bole ha kati diawu mpe tataleno ntia malongi tulendi baka mu tifwani tiawu. Tatokoeno zonzela muntu wumosi wabâ wa kwikama kwe Davide. Yonatane, mwana wa ntete wa mutinu Sawule, ni yandi waketi biarila luyalu lwa Israele. Kâ Yehova nzengolo yakaka kabonga. Yandi wasola Davide, mpe Yonatane wazitisa nzengolo yo. Ka yizi’â sa timbanda ko kwe muntu wasola Nzambi mpe ka mu bongela’â ko ntiana mutantu. Kâ Yonatane “wayizi bâ nkatika ndiku ya Davide” mpe wadia ndefi mu bâ wa kwikama kwe yandi. Yandi wayizi mu hana mpe binkuti biandi, mbele’andi ya muzingu, arke, na musinga’andi wa luketo. Buna, wamuhana buzitu bwa timfumu. (1 Sam. 18:1-4) Yonatane wasa miamiansoni mi kalenda mu ‘tindisa koko kwa Davide,’ bu kakotesa luzingu lwandi mu mpasi mu mu nwanina kwe Sawule. Yandi wamutêla: “Mbo bâ mutinu wa Israele, mpe meno mbo nibâ muntu wa nzole ha manima maku.” (1 Sam. 20:30-34; 23:16, 17) Tutomono bakula mu bungu dia nti ha lufwa lwa Yonatane, Davide katomo bêla mu tiari mpe kasongela luzolo lwandi mu bungu dia yandi mu mukunga wa lufwa.​—2 Sam. 1:17, 26.

Bimvwama bia timpeve

it-1-F 928-929

Mpangi

Ntêlo ya “Mpangi” ya basarilaka mpe kwe bô bê mu tintwari mpe bê na makani mamosi. Mu tifwani, mutinu Hirame wa ku Tire watâ mutinu Salomo mpangi, ka wena’â ko ti ni mu bungu ti mitinu miabâ ba bole, kâ kampe mu bungu ti ndandu zimosi beri landaka mu musamu wutariri mabaya na bima biakaka bi bakeri tungila Tempelo. (1Mi 9:13; 5:1-12) Davide watsoneka: “Taleno! Ntia mpila bubote, mpe ntia mpila nsayi kwe bampangi mu bâ ha timosi!” Musamu wo wusongele ti ka twena na nsatu ko mu butuka moyo wumosi mu bâ mu tidzunu na mu bumosi. (Mik 133:1) Luzolo na makani ma beri landaka masa ti Davide katâ Yonatane mpangi’andi, kâ ka wena’â ko ti moyo wumosi babutuka. (2Sa 1:26) Ndiku zê na ndiatulu mpe na mbanzulu zimosi, ni zibâ za mbi, bawu batâka bampangi.​—Bin 18:9.

23-29 MAI

BIMVWAMA BIA ZU DIA NZAMBI | 2 SAMWELE 4-6

“Bâ na bunkuta bwa fwemesa Yehova”

w05-F 15/5 17 par. 8

Misamu mia nguri mia mukanda wa 2 Samwele

6:1-7. Ni bu sa ti mabanza ma mbote ma bâ nandi, Davide wavweza ntumunu ya Nzambi bu kadinga mu natina Nkela mu tipusu. (Ndukulu 25:13, 14; Lutangu 4:15, 19; 7:7-9) Nsalulu ya Uza ya simba Nkela yisingase ti mabanza ma mbote ka masobesaka misiku mia Nzambi ko.

w05-F 1/2 27 par. 20

Yehova misamu mia sungama kwa kayirikaka

²⁰ Ka tuzimbakanandi ti Uza musiku wa katomono zaba. Nkela, Yehova yeri monekesaka. Musiku watâ ti muntu ni muntu wu balembo hana mu nswa ka fweti’â ya simba ko mpe wavutu tâ ti bô baketi wa kolamana mbo baketi ba honda. (Lutangu 4:18-20; 7:89) Dieka bo, nata Nkela yo ya santu ka weri’â musamu wa mpamba ko. Uza musiku wa katomo zaba mu bungu ti Levite yeri ni bu sa ti ka bâ nganga-nzambi ko. Buna, mivu miamingi ku matu, Nkela, tata’andi weri ya kengerelaka. (1 Samwele 6:20–7:1) Mvula 70 yasa mu nzo’awu tii Davide bu kabonga nzengolo ya soba yo mbuka. Dieka bo, Uza watomo zaba misiku mitariri Nkela tûka bumwana bwandi.

w05-F 1/2 27 par. 21

Yehova misamu mia sungama kwa kayirikaka

²¹ Ntiana bu batokolo wa tâka, Yehova lenda die nandi dia tanga mu mitima. Ntembe kâni, mbanzulu za bwimi kamona kwe Uza. Ni bu sa ti Zu diandi ka dizonzelaka mbanzulu zandi ko, ndiatulu ya Levite yo “kondo kwa buzitu” ditâka yo. Ngano Uza muntu wa lulendo wabâ, weri lembo zabaka ndilu zandi? (Bingana 11:2) Ngano bu keri kwe nati Nkela ya lunda kanda diandi tûka mivu miamingi wamutuma lukuta? (Bingana 8:13) Ngano wakondo timinu mpe wabanza ti Yehova ka bâ a lenda ko dia sikamasa Nkela ya santu yeri mu monekesaka? Diangana, tulendi bâ na lukwikulu ti Yehova misamu mia sungama kwa kayirikaka. Ntembe kâni, wayizi mona mu mutima wa Uza tima tieri saka ti bamusemba hô nkatika bendo.​—Bingana 21:2.

Bimvwama bia timpeve

w96-F 1/4 29 par. 1

Ntangu zazansoni hanaka dema diaku kwe Yehova

Bu kabâ mutinu, Davide misamu mia mbi kayirika. Ntiana buta wasongela mpila yi kayirikila misamu, muntu wê na tindiku tia mbote na Yehova wulendi bâ na ndiatulu yilembolo ya delakana bu kabwabanaka na misamu mia nkatika mpasi. Diangana, Davide watoko baka nkesi. Ha manima wabatika mu bâ na bunkuta. (2 Samwele 6:8, 9) Lukwikulu lwandi mu Yehova lwatomo kota mu ntontolo. Bu kalembo landa ntumunu zandi, kampe Davide walembana mu hana dema diandi kwe Yehova. Ngano ka wututurilaka ko? Bu tubâka mu mpasi, ngano ka tukwikisilaka Nzambi misamu mieto ko bu tulembanaka mu landa misiku mi katomo tu hanaka?​—Bingana 19:3.

30 MAI–5 JUIN

BIMVWAMA BIA ZU DIA NZAMBI | 2 SAMWELE 7-8

“Yehova siri luwawanu na Davide”

w10-F 1/4 20 par. 3

“Timfumu tiaku mbo titomo sikama”

Nsatu ya Davide ya tunga Tempelo yasimba mutima wa Yehova. Mu bungu ti Davide wa kangama weri, mpe tintwari na mbikululu, Yehova wasa luwawanu na Davide bu kamutêla ti muntu wa kanda diandi waketi yala ntangu zazansoni. Mu nzila ya Natane, Nzambi watomo kanisina Davide ti: “Diangana, ha matu maku nzo’aku na timfumu tiaku mbo bisikama ntangu zazansoni; muyâlu’aku (trône) mbo wutomo sikama ntangu zazansoni.” Mu luwawanu lo, nani waketi biarila timfumu ntangu zazansoni? Nani waketi yâla mankululu?​—Mikunga 89:20, 29, 34-36.

w10-F 1/4 20 par. 4

“Timfumu tiaku mbo titomo sikama”

Yezu Musi-Nazarete, mutekolo wa Davide wabâ. Bu kayizi zonzela mbutukulu ya Yezu, mbazi yimosi yatâ: “Nzambi, Yehova mbo kamu hana muyâla wa Davide tata’andi, mpe mbo kayâla ha zulu nzo ya Yakobe ntangu zazansoni mpe timfumu tiandi ka tibâ na nsuka ko.” (Like 1:32, 33) Buna, luwawanu lwasa Nzambi na Davide lwalungana mu Yezu Kristo. Dieka bo, Yezu kena mfumu ko mu bungu ti bantu bamusola, kâ kani dia sa Nzambi dimuhanaka nswa wa yâla ntangu zazansoni. Makani ma Nzambi lungana kwa malunganaka.​—Izaya 55:10, 11.

w14-F 15/10 10 par. 14

Bâ na timinu tia ngolo mu Timfumu

¹⁴ Tataluzuleno kani dia sa Yehova kwe Davide, mutinu wa ntama wa ku Israele, mu nzila ya luwawanu lu kasa na Davide. (Tanga 2 Samwele 7:12, 16.) Yehova wasa luwawanu na Davide bu keri yâlaka ku Yerusaleme. Yandi wamukanisina ti Masiya mu kanda diandi kaketi butukila. (Like 1:30-33) Buna, Yehova wavutu tomo songela, mwana wa kani kwe nani waketi butukila, bu kasongela ti mwana wumosi wa Davide waketi bâ na “nswa wa delakana” wa muyâlu wa Timfumu tia Masiya . (Ezk. 21:25-27) Mu nzila ya Yezu, timfumu tia Davide “mbo titomo sikama ntangu zazansoni.” Mwana wa Davide “mbo wubâ ntangu zazansoni mpe muyâlu’andi mbo wubâ ntiana ntangu.” (Mik. 89:34-37) Kâni, guvernema ya Masiya ka yibeba ko, mpe mio mi kayirika mbo mizingila mankululu!

Bimvwama bia timpeve

it-1-F 623 par. 2

Bilumbu bia mansukina

Mbikululu ya Balame. Ntete bala ba Israele bakota mu Mutoto wa Kani, mbikuri Balame watâ kwe Balake mutinu wa Moabe ti: “Yiza, nakusongela misamu mi yirika kanda dio [Israele] kwe kanda diaku ha manima, ku nsuka ya bilumbu. [. . .] Diangana, mbwetete yiduka mu Yakobe, muhangu wuduka mu Israele. Diangana, mbo kakosakasa mbulukutu za Moabe na mutu wa bala babansoni ba vwandi dia muzingu.” (Lu 24:14-17) Mu ndungananu ya ntete ya mbikululu yo, “mbwetete” ni mutinu Davide wanunga Bamoabite. (2Sa 8:2) Dieka bo, mu ndungananu yo ya mbikululu, “bilumbu bia mansukina” biabatika Davide bu kayizi bâ mutinu. Mu bungu ti Davide tifwani tiaketi bâ tia Yezu Kristo we mutinu wa Timfumu tia Masiya, mbikululu yo mu Yezu yaketi lungana bu kaketi kwizi nunga mbeni zandi.​—Iza 9:7; Mik 2:8, 9.

6-12 JUIN

BIMVWAMA BIA ZU DIA NZAMBI | 2 SAMWELE 9-10

“Davide wasongela luzolo lwa kwikama”

w06-F 15/6 14 par. 6

Diangana, lendi bâ mu nsayi

Davide watsoneka: “Nsayi kwe wô kipaka muntu wa mpamba”. Yandi wavutu tâ: “Yehova mbo kamuvukisa mu tilumbu tia matimuna. Yehova mbo kamungerela mpe mbo kamulamisa. Mbo bamutâ muntu we mu nsayi.” (Mikunga 41:1, 2) Mpila Davide yi keri songelaka luzolo kwe Mefibosete, mwana wa Yonatane weri na tifuma, tifwani tia mbote tiena mu mpila yi bafweti bongelaka muntu wa mpamba.​—2 Samwele 9:1-13.

w05-F 15/5 17 par. 12

Misamu mia nguri mia mukanda wa 2 Samwele

9:1, 6, 7. Davide walungisa kani diandi. Beto mpe tufweti sarilaka ngolo mu lungisa misamu mi tukanisinaka.

w02-F 15/2 14 par. 10

Batindila na lusende mu nitu

¹⁰ Mvula fioti ha manima, mu bambukila luzolo lwandi mu bungu dia Yonatane, mutinu Davide wasongela mbote ya mutima kwe Mefibosete. Davide wamuhana nsi zazansoni za Sawule mpe walomba kwe Ziba tisari tia Sawule mu kipa zo. Davide watâ mpe kwe Mefibosete ti: ‘Ntangu zazansoni ha meza mani dîla.’ (2 Samwele 9:6-10) Ntembe kâni, mbote ya mutima ya Davide lutindusu lwabâ mu bungu dia Mefibosete mpe ya lembeka mpasi zeri mu natinaka tifuma tiandi. Ntia mpila ndongosolo ya mbote! Beto mpe tufweti songelaka mbote kwe bô batindilaka lusende mu nitu.

Bimvwama bia timpeve

it-1-F 270

Ndievo

Kwe makanda mamîngi ma ku Proche-Orient ya ntama, na bala ba Israelite mpe, ndievo mfunu zabâ; tidimbu tieri tia buzitu kwe babakala. Musiku wa hana Nzambi kwe bala ba Israele wayimina mu zenga mpandala zawu na mûna mwa sukisina mandievo. (Le 19:27; 21:5) Ntembe kâni, nsalulu ya nsambululu ya bapaye yeri.

13-19 JUIN

BIMVWAMA BIA ZU DIA NZAMBI | 2 SAMWELE 11-12

“Kubikandi nsatu za mbi zakutwarisa”

w21.06 17 par. 10

Lendi duka mu mitambu mia Satana!

¹⁰ Bundiafu bwatuma mutinu Davide kazimbakana bima bia mu hana Yehova, ntiana bimvwama, timfumu na lenda dia nunga mbeni zandi. Davide watonda bu katâ ti makabu ma Nzambi mingi mena mu zonzela mo! (Mik. 40:5) Kâ, Davide wayizi bâ na bundiafu mpe wadinga mu baka bima biakaka yôka bio bia mu hana Yehova. Ni bu sa ti bakento babingi beri nandi, Davide wabatika mu zolo mukento wa muntu wakaka, kâ musamu wo Yehova wa kayimina. Mukento wango nkumbu’andi yeri Bateseba, mpe bakala diandi dieri na nkumbu Uriya, Muhitite weri. Na mabanza ma bwimi, Davide wavukasa nitu na Bateseba mpe ha manima Bateseba wabaka zimi. Musamu wa yirika Davide wa mbi weri, kâ wavutu yirika musamu wakaka wa nguria wa mbi; Davide wasa miamiansoni mu hondesa Uriya (2 Sam. 11:2-15) Ngano Davide bwe keri banzaka? Ngano wabanza ti Yehova ka keti’â mu mona ko? Tisari tio tia kwikama tia Yehova tiabwa mu mutambu wa bundiafu mpe musamu wo wamunatina mpasi zazingi. Ha manima, Davide wafungula masumu mandi mpe wasoba mabanza. [Yandi] wayizi vutu tonda Yehova mu bungu ti wamulemvokela.​—2 Sam. 12:7-13.

w19.09-F 17 par. 15

Lemvokela Nzambi mu mutima wawansoni​—Bwe mpe mu bungu dia nti?

¹⁵ Yehova wahana kwe Davide dema dia mfumu-kanda, kâ wamusa mpe mfumu ya kanda diadiansoni dia Israele. Mu bungu ti mutinu keri, Davide lutumu lwalwingi lwabâ nandi. Ntangu zakaka wayizi sarila lutumu lwandi mu mpila ya mbi mpe wayirika misamu mia mbi. (2 Sam. 11:14, 15) Kâ Davide walemvokela Yehova bu katambula nsembolo’andi. Davide wamutêla mabanza mandi ma ku mutima mu lusambulu. Mpe wasa miamiansoni mifwanane mu landa malongi ma Yehova. (Mik. 51:1-4) Mu bungu ti Davide wa kuluka weri, watambula malongi kwe babakala na kwe bakento. (1 Sam. 19:11, 12; 25:32, 33) Davide wabaka malongi mu misamu mia mbi mi kayirika mpe wasa ti tisalu mu bungu dia Yehova tiabâ tima tiyôkele mfunu mu luzingu lwandi.

w18.06-F 17 par. 7

Bika misiku na mitieno mia Nzambi mialonga ngindu’aku

⁷ Mu yîna mbi, ka twena na nsatu ko mu bwabana na misamu mia mbi miturilaka bantu bakolamanaka misuku mia Nzambi. Tulendi baka malongi mu misamu mia mbi mia yirika bantu bakaka ba bazonzelaka mu Bibila. Bingana 1:5 yitêle: “Muntu we na ndwenga mbo wuwirikila, mpe mbo wubaka luzabu.” Nzambi malongi mayôkele bubote katuhanaka. Mu tifwani, banza mpasi za turila mutinu Davide bu kamana kolamana Yehova mpe bu kavukasa nitu na Bateseba. (2 Sam. 12:7-14) Bu vutu tanga tinsamu tio, tiyula: ‘Bwe Davide kaketi sa mu lembo bwabana na mpasi zo? Nti ndendi sa tala ti mbwabane na ntontolo ya mpila yo? Ngano mbo nibwa mu ntontolo ntiana Davide, peleko mbo nidioka ntiana Yozefe?’ (Mba. 39:11-15) Bu tudimbitilaka mu misamu mitûlaka ha manima ma masumu, mbo tutomo “yîna misamu mia mbi.”

Bimvwama bia timpeve

it-1-F 600 par. 1

Davide

Kâ Yehova wamona mpe wazabikisa musamu wo wa mbi. Tala ti Yehova wabika mfundisi za bantu zayirika musamu wo wa Davide na Bateseba tintwari na musiku wa Mose, babole mbo baketi ba honda mpe mwana’awu wa bunsuza mbo baketi wa honda na nguri’andi. (Lb 5:18; 22:22) Kâ Yehova wayirika misamu Yandi beni mpe walemvokela Davide mu bungu dia luwawanu lwa Timfumu (2Sa 7:11-16), mu bungu ti Davide yandi beni lemvokela keri lemvokelaka (1Sa 24:4-7; fwanakasa Zk 2:13) na mu bungu dia nsobolo ya mabanza yi kamona kwe ba bole. (Mik 51:1-4) Kâ ka babakatula dema dia nsembolo ko. Mu nzila ya mbikuri Natane, Yehova watâ: “Mbo nikunatina mpasi zitulumuka mu nzo’aku.”​—2Sa 12:1-12.

20-26 JUIN

BIMVWAMA BIA ZU DIA NZAMBI | 2 SAMWELE 13-14

“Bwimi bwa Amnone bwanata mpasi”

it-1-F 31

Absalome

Bahondele Amnone. Bumpala (beauté) bwa Tamare tibusi tia Absalome bwatuma Amnone, mpangi yakaka ya Absalome kamuzolo. Amnone wahuna timbevo mpe wasa ti Tamare kiza ku nzo’andi mpe kamulambila bidia, ha manima wavukasa nitu mu ngolo na yandi. Mpe luzolo lwa Amnone lwayizi baluka mu diki, buna wakuma Tamare ku nzo’andi. Tamare watenda tinkuti tiandi tieri zabikisaka ti yandi mwana ndumba wa mutinu weri, mpe na bombi ha mutu waye monekena Absalome. Absalome wazenga musamu mu ntinu mpe wakwikisila wo Amnone, mpe wasongela ti tûka ntama kabakula luzolo lwa mpangi’andi mu bungu dia Tamare. Kâ Absalome walomba kwe tibusi tiandi mu lembo funda musamu wo, mpe wamunata ku nzo’andi ku kaye bêla.​—2Sa 13:1-20.

w17.09-F 5 par. 11

Kurisa tifu tia tiyimina

¹¹ Bibila bifwani biabingi dizonzelaka bia bantu balembana tifu tia tiyimina mu musamu wutariri vukasa kwa nitu. Bibila mpe mbo disongelaka mpasi ziturilaka bu tulembanaka mu sarila tifu tia tiyimina. Tala ti misamu mimosi bwabanaka na mio na Kim, dimbitila mu tifwani tia ntwenia ya tizoba yi bazonzelaka mu Bingana tikapu 7. Dimbitila mpe mu ndiatulu ya mbi ya Amnone na mu mpasi za tulumuna ndiatulu’andi. (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32) Bibuti, bakiseno bala beno mu kurisa tifu tia tiyimina na ndwenga mu musamu wutariri luzolo; mpe lulendi zonzela diambu dio mu nsambululu’eno ya kanda bu luvutu kwe taluzuri binsamu bi twizi zonzela.

it-1-F 32 par. 1

Absalome

Mvula zole zayôka. Bwa tûla ntangu yi bakatulaka mîka mia bindongo, yi bakembelaka malaki, Absalome wakubika salaka ku Bale-Hazore ha titini tia 22 km na Yerusaleme mpe watikisa bala ba mutinu na Davide yandi beni. Tata’andi bu kalembo kwiza, Absalome wasa tiya ngatu katambika mwana’andi wa ntete Amnone. (Bin 10:18) Mu ntangu ya salaka, Amnone bu kabâ mu nsayi mu bungu dia malabu ma kanwa, Absalome watuma bisari biandi biamuhonda. Bala bakaka ba Davide bakâla ku Yerusaleme, mpe Absalome waye swama kwe nkanka’andi weri Musi-Siri, ku Gesure ku este ya mubu wa Galile. (2Sa 13:23-38) Ntiana bwa tâ wo mbikuri Natane, “mbele ya muzingu” yakota mu “nzo” ya Davide mpe mbo yaketi bâ mô tii ku nsuka ya luzingu lwandi.​—2Sa 12:10.

Bimvwama bia timpeve

g04-F 22/12 8-9

Bumpala buyôkele bubote

Ku lweka lwakaka, tataluzuleno tifwani tia Absalome, mwana wumosi wa Davide. Yandi wayizi zabakana ntiana muntu wulembolo na bunsungu ni bu sa ti wa nkatika wa toma weri. Tala bu tâka Bibila mu bungu dia yandi: “Kâ, bu tufwanakasa na Absalome, ka kwabâ muntu ku Israele ko wabâ wa toma yôka yandi ngatu bamukembela. Tûka ku nsi’â malu tii ha zulu mutu, ka bâ na tona (défaut) ko mu yandi.” (2 Samwele 14:25) Musamu wa tiari ni wena’eti, nsatu’andi ya timfumu ya nata Absalome mu kolamana tata’andi na mu dienokena timfumu. Yandi wavukasa nitu mu ngolo na makangu ma tata’andi. Ngano ntia misamu mia mu turila? Nzambi wamubakila nkesi mpe mu mpasi kafwila.​—2 Samwele 15:10-14; 16:13-22; 17:14; 18:9, 15.

Ngano lendi bâ ndiku ya Absalome? Kâni. Diangana, muntu wa nkatika wa mbi wabâ. Bumpala bwandi ka bwamukabakasa ko mu bâ na lulendo na mu lembo bâ wa kwikama; ka bwamuvukisa ko mpe. Buna, mu Bibila bifwani biabingi bie mô bia bantu ba ndwenga, ba mbote ni bu sa ti ka dizonzelaka bumpala bwawu ko. Dieka bo, musamu wayôka mfunu ni bumpala bwawu bwa ku kati.

27 JUIN–3 JUILLET

BIMVWAMA BIA ZU DIA NZAMBI | 2 SAMWELE 15-17

“Absalome wakolama mu bungu dia lukuta”

it-1-F 630-631

Muntu wutêkelaka

Ku Proche-Orient, tikulu mbo tieri lombaka ti bantu bakwe dioke batêkela ku matu ma tipusu tia mutinu mu kubika na mu tâ nsangu mu bungu dia nkwizulu ya mutinu na mu mu bakisa. (1Sa 8:11) Absalome na Adoniya balanda nsalulu yo ya bamfumu ngatu bantu babahana nsangu mpe batambula bukolo bwawu. Buna batûla bantu 50 beri kwe dioke ha matu ma bipusu biawu.​—2Sa 15:1; 1Mi 1:5; tala BANTU BAKWE DIOKE.

w12-F 15/7 13 par. 5

Sarila Nzambi ya timpwanza

⁵ Mu Bibila bifwani biabingi bie mô bia bantu bayizi nata nsobolo za mbi kwe bantu bakaka. Tabongeno tifwani tia Absalome mwana wa Davide. Muntu wa nkatika wa toma weri. Ntiana Satana, wabika nsatu’andi ya timfumu ya kula mpe wabatika mu dienokena timfumu tia tata’andi ti kalembo bêla na nswa. Mu mayela ma mbi, wayêla mu wuka timfumu. Buna wahuna ti nsatu za bala ba Israele keri belokelaka lwaka mpe watâ ti muntu kâni wa luyalu weri kipaka nsatu zawu. Ntiana Diabulu ku Edene, Absalome wadinga mu moneka ntiana muntu wa mbote bu keri hunisinaka tata’andi misamu.​—2 Sam. 15:1-5.

it-1-F 1101

Hebrone

Mvula zazingi ha manima, Absalome mwana wa Davide wakâla ku Hebrone ku kadingila mu wuka timfumu tia tata’andi, kâ walembana. (2Sa 15:7-10) Tala ti wasola Hebrone mu batika mu dinga timfumu, ni mu bungu ti hata dia Hebrone dieri mumvuka wa ntete wa tizunga tia Yuda, kâ mpe hata diandi dia mbutukulu diabâ. Ha manima, Rehabame mutekolo wa Davide wavutu tunga hata diango. (2Nt 11:5-10) Bu bamana mwangasa nsi ya Yuda kwe Bisi-Babilone, mpe ngamba za Bayuda bu zakâla, bakaka ku Hebrone bayizi bêla mpila mosi Kiriate-Arba.​—Ne 11:25.

Bimvwama bia timpeve

w18.08-F 6 par. 11

Ngano misamu miamiansoni mia zebi?

¹¹ Bantu bakaka balendi yangasa nsangu zilembo tomo bâ za matieleka mu beto mpe wutumwisini mpasi. Ni mio mia turila Mefibosete. Davide watomo songela lukabu na mbote kwe bakala dio bu kamuhana nsi zazansoni za nkanka’andi Sawule. (2 Sam. 9:6, 7) Kâ ha manima wayizi wâ misamu mia bungungu mitariri Mefibosete. Kani katomo taluzula misamu, Davide wabonga nzengolo ya mu wuka nsi zazansoni. (2 Sam. 16:1-4) Ha manima, bu kayizi zonza na Mefibosete, wayizi bakula mbi yi kayirika mpe wamukarisila lweka lwa nsi zo. (2 Sam. 19:24-29) Tala ti Davide wabonga ntangu ya taluzula misamu miamiansoni, ka keti’â yirika mbi yo ko kani kabonga nzengolo zasikamana mu nsangu zalembo bâ za lunga.