Bwe luzolo lutubakisilaka mu telamana bunkuta

1. Ngano ntia misamu mivulu tâka bantu bunkuta?

TATALUZULENO misamu mia bwabana na Mbangi za Yehova. Nestor na mukento’andi, María, mbo beri dingaka mu sala ku mbuka yeri dinganaka bisamuni.b Kâ mu lenda mu sila bo, wafwanakana basa nsobolo mu luzingu lwawu. Bunkuta bweri nawu mu bungu ti mbo beri banzaka ti ka baketi’â bâ na nsayi ya matieleka ko bu baketi bâ na mbongo za fioti. Biniam bu kayizi bâ Mbangi ya Yehova ku nsi yi batelamanaka tisalu tieto, wayizi bakula ti bu kena mu kanda dia Nzambi mbo baketi mu kwamisa. Musamu wo mbo weri mu tâka bunkuta. Kâ bunkuta bwandi bwayizi yikama mu ntangu yi kayizi banza ka bwe kanda diandi diaketi mu bongela mu bungu dia dibundu diandi dia môna. Valérie bayizi mu baka na kansere mpe musamu wa mpasi weri kwe yandi mu baka doktere diaketi zitisa nkwikulu zandi zisikamanaka mu Bibila mu musamu wutariri menga. Ntiana kwa bantu babansoni, keri’â zoloko ko kafwa.

2. Mu bungu dia nti tufweti sarila ngolo mu telamana bunkuta bweto?

² Ngano bunkuta bwa mpila yo bwa bweka bâ naku? Beto babingi tweka bâ na bo. Tala ti ka tulongokele’â mu zabirila bunkuta bweto ko, ntembe kâni, tulendi bonga nzengolo zilendi nata nsobolo za mbi mu tindiku tieto na Yehova. Satana ni bo kazololo. Mbo kayêlaka mpe mu sarila bunkuta bweto ngatu takolamana misiku mia Yehova mu kati na ntumunu ya samuna nsangu za mbote. (Nza. 12:17) Satana miangu mie nandi, mutima ngolo we nandi mpe ngolo ze nandi. Kâ lendi tikengerela mu yandi. Mu bwe?

3. Nti bitubakisa mu telamana bunkuta bweto?

³ Bu tubâka na lukwikulu ti Yehova beto kazololo​—ti ni kena neto—​Satana ka tutâ bunkuta ko. (Mik. 118:6) Mu tifwani, titsoniki tia Mikunga 118 wabwabana na misamu mia nguria mia mpasi. Mbeni zazingi zeri nandi mu kati na bantu beri na nkumbu (verse 9, 10). Ntangu zakaka, tiya twatwingi beri mu saka (verse 13). Wabaka mpe nsembolo ya ngolo yatûka kwe Yehova (verse 18). Kâ titsoniki tia Mikunga tiatanga ebu: ‘Meno ti nitîna pele.’ Nti bieri saka ti kalembo bâ na bunkuta? Wazaba ti, ni bu sa ti Yehova wamusemba, Yandi keri tomo zoloko. Titsoniki tia mikunga lukwikulu lweri nandi ti musamu ni musamu waketi mu turila, Nzambi’andi ya luzolo mbo yaketi mu bakisa.​—Mik. 118:29.

4. Tala ti lukwikulu lwe neto mu luzolo lwa Nzambi, ntia misamu tulendi telamana mitutâka bunkuta?

⁴ Tufweti bâ na lukwikulu ti Yehova muna muntu mu beto kazololo. Lukwikulu lo mbo lutubakisa mu telamana misamu mitatu mitutâka bunkuta: 1) bunkuta bwa lembo bâ na lenda dia kipa kanda dieto, 2) bunkuta bwa bantu mpe 3) bunkuta bwa lufwa. Bantu batuzonzele mu paragrafe ya ntete balenda mu telamana bunkuta bwawu mu bungu ti lukwikulu lweri nawu mu luzolo lwa Nzambi.

BUNKUTA BWA LEMBO BÂ NA LENDA DIA KIPA KANDA DIETO

5. Ntia misamu milendi sa ti mfunu-kanda yabâ na lwaka lwalwingi? (Tala tifwani ha tinima tia ntete.)

⁵ Mfumu-kanda ya Mukristo yifweti bongelaka dema dia kipa kanda diandi mu tinsuni na bunsungu bwabwansoni. (1 Tim. 5:8) Tala ti nge mfumu-kanda yena, kampe mu ntangu ya coronavirus bunkuta bwa bele naku bwahombesa tisalu. Kampe bunkuta bwabêle naku bwa lembo bâ na lenda dia dikila kanda diaku na dia futa nzo. Kampe bunkuta bwabêle naku tala ti wahombese tisalu tiaku ka waketi’â vutu baka tiakaka ko. Peleko ntiana Nestor na María, lendi banza ti kulenda ko mu bâ na mbongo za fioti. Satana babingi kalenda mu baka bu kasarila bunkuta bwa mpila yo.

6. Ngano Satana nti kadingaka takwikila?

⁶ Satana mbo kadingaka takwikila ti Yehova ka tubelokelaka lwaka ko, mpe musamu wutariri lungisa nsatu za kanda dieto beto kaka kwa wutariri. Buna, tulendi kwizi banza ti tufweti sa miamiansoni mi tulenda mu lembo hombesa tisalu tieto ni bu sa ti tufweti diata mitieno mia Bibila.

7. Mu ntia musamu Yezu katuhanina lukwikulu?

⁷ Yezu, tomono zaba Tata yôka bantu babansoni watuhana lukwikulu ti Nzambi’eto zebi ka nti bie neto nsatu ntete tamulomba tima. (Mat. 6:8) Mpe Yezu zebi ti Yehova wa kubama bâka mu lungisa nsatu zeto. Bu twena Bakristo, mu kanda dia Nzambi twena. Tulendi bâ na lukwikulu ti bu kena Mfumu-kanda’eto, Yehova mbo kazitisa mutieno wu kahana mu 1 Timote 5:8.

8. a) Nti bitubakisa mu telamana bunkuta bwa lembo bâ na lenda dia lungisa nsatu za kanda dieto? (Matie 6:31-33) b) Bwe tulendi landila tifwani tia bantu bole ba kwelana bê mu foto bata kabana bima na mpangi yimosi ya yikento?

⁸ Bu tubâka na lukwikulu ti Yehova beto kazololo, na kanda dieto mpe, mbo tubâ na lukwikulu ti mbo tubaka bima bie neto nsatu. (Tanga Matie 6:31-33.) Yehova zololo mu lungisa nsatu zeto. Diangana Nzambi ya luzolo yena mpe yikabaka! Bu kasala mutoto ka tu hana kwa bima bie neto nsatu ko. Mu luzolo lwandi wafulusa mutoto mu bima bitutâka nsayi yayingi. (Mba. 2:9) Ni bu sa ti ntangu zakaka ka tubâka na bima biabingi ko, mbo wubâka musamu wa mbote mu tûla mabanza meto mamansoni mu bio bie neto. Yehova ka lembanaka mu kipa nsatu zeto ko. (Mat. 6:11) Tufweti bambukaka ti, bima bia tinsuni bi tulendi hombesa ka bidelakane’â ko na bio bi tu hanaka Yehova lumbu ti na bi katuhana mu bilumbu bita kwiza. Nestor na María musamu ni wo babakula.​—Iza. 65:21, 22.

9. Nti lendi longoka mu tifwani tia Nestor na María?

⁹ Nestor na María luzingu lwa nienze lweri nawu ku Colombie. Batêle ti: “Tayizi banza mu nata luzingu lulembolo na nkaka ngatu takurisa tisalu tieto. Kâ bunkuta bweri neto bwa lembo bâ na nsayi, mu bungu ti mbongo za fioti kwa zaketi bâ neto.” Nti biababakisa mu telamana bunkuta bwawu? Bayizi dimbitila mu mpila zazansoni Yehova zi kabasongela luzolo lwandi. Na lukwikulu ti ntangu zazansoni Yehova mbo kaketi ba kipa, bayizi bika tisalu tiawu ti beri ba futilaka mbongo zazingi. Bateka nzo’awu mpe baye bâ ku mbuka ya nsi’awu yeri dinganaka bisamuni bia Timfumu. Ngano ntia mabanza mabâka nawu mu nzengolo yi babonga? Nestor têle ti: “Tayizi mona butieleka bwa Matie 6:33. Kani kabwe ka tayizi’â kondo tima tia tinsuni ko. Mpe luzingu lweto lwa lumbu ti luyôkele nsayi.”

BUNKUTA BWA BANTU

10. Mu bungu dia nti tulendi bakurila bunkuta bubâka na bantu mu bampwana’awu?

¹⁰ Bantu ba zabakana bena mu bungu dia mpasi zi bamwisasanaka bawu na bawu. (Ekl. 8:9) Mu tifwani, bantu mbo basarilaka lutumu lwawu mu mpila ya mbi, bimpumbulu mbo bayirikaka misamu mia miangu, bantu bakaka ku lukolo mbo bafingaka mpe mbo basilaka bampwana’awu miangu, bakaka mpe mbo babongelaka bantu ba kanda diawu na miangu miamiansoni. Ka wena musamu wa nzitukulu ko mu mona bantu batînaka bampwana’awu! Bwe Satana kadingilaka mu baka ndandu mu bunkuta bubâka neto mu bantu?

11-12. Bwe Satana kasarilaka bunkuta bubâka neto mu bantu?

¹¹ Satana mbo kasarilaka bunkuta bubâka neto mu bantu mu yêla mu tu nata mu diata mitieno mia Yehova na mu bika mu samuna. Mu lutumu lwa Satana guvernema zayimina tisalu tieto mpe zatukwamisa. (Like 21:12; Nza. 2:10) Mu nza ya Satana, bantu babingi bayalangasaka nsangu za mbi na za bungungu mu Mbangi za Yehova. Bantu bakwikilaka bungungu bo balendi tu sehesela, peleko balendi tu nwanisa. (Mat. 10:36) Ngano mbo tuyitukuku mu nsalulu zo za Satana? Na kani fioti, mu bungu ti za keri sarilaka mu mbandu ya ntete.​—Bis 5:27, 28, 40.

¹² Satana ka sarilaka kwa nkwamusu zitunatinaka guvernema ko. Bantu bakaka mbo babâka na bunkuta mu mio mi banza kanda diawu bu bakwizi bâ Mbangi za Yehova. Ntangu zakaka bunkuta bo mbo buyôkaka bunkuta bwa nkuba yi balendi ba hana. Makanda mawu ma bazololo mpe bazololo ti balongoka mu zaba Yehova mpe bamuzolo. Mbo wubasaka mutima mpasi bu bawâka bantu ba kanda diawu bazonzelaka Nzambi ya matieleka na bisari biandi mu mpila yikondoko buzitu. Kâ ntangu zakaka, bantu ba kanda batukwamisaka mbo bakwizi tambulaka matieleka. Tala ti bantu ba kanda dieto batuyambirikiri mu bungu dia nkwikulu zeto za môna, ngano bwe tusa?

13. Bwe lukwikulu mu luzolo lwa Nzambi lulendi tu bakisila mu ntangu kanda dituyambirikaka? (Mikunga 27:10)

¹³ Tulendi baka lutindusu mu misamu mia mbote mie mu Mikunga 27:10. (Tanga.) Bu tubambukaka ti Yehova beto katomono zolo, ka tuvutu’â bâka na bunkuta bwa bwabana na nkwamusu ko. Lukwikulu lwe neto ti mbo kasenda tifu tieto tia korela. Yehova mbo katomo kipa nsatu zeto za tinsuni, za luzolo na za timpeve yôka muntu ni muntu! Biniam, wu tutokolo zonzelaka musamu ni wo kabakula.

14. Nti lendi longoka mu tifwani tia Biniam?

¹⁴ Biniam wayizi bâ Mbangi ya Yehova ni bu sa ti wazaba ti mbo kaketi bwabana na nkwamusu. Dimbitila’eti ka bwe kayizi telamana bunkuta bwa bantu bu kazaba ti Yehova yandi kazololo. Têle ti: “Nkwamusu ngolo zingi zeri na bu ndieri za bandilaka. Kâ tima ti ndieri tomo tînaka yôka nkwamusu za nata guvernema ni nkwamusu za kanda diani. Bunkuta bweri nani ti nzengolo yi nabonga ya bâ Mbangi ya Yehova yaniongesa tata’ani dilembolo Mbangi ya Yehova, mpe kanda diani diabanza ti luzingu ndembane.” Kâ, Biniam lukwikulu lweri nandi ti ntangu zazansoni Yehova mbo kakipaka bô ba kazololo. Biniam vutulu tâ ti: “Nayizi dimbitila mu mpila Yehova yi kabakisila bantu bakaka mu korela mbaya, mabanza ma mbi na miangu mia bantu. Nazaba ti bu naketi bâ wa kwikama kwe Yehova mbo kaketi kunsakumuna. Bu bakunkanga mbala zazingi na bu bakumwisa mpasi nayizi mona mu me beni ti Yehova mbo katomo tu bakisaka mu ntangu yi tubâka na nsatu lubakusu tala ti ba kwikama twena kwe Yandi.” Yehova wayizi bâ Tata dia matieleka kwe Biniam, mpe kanda dia Yehova diayizi bâ nguria kanda kwe yandi.

BUNKUTA BWA LUFWA

15. Mu bungu dia nti wulembolo musamu wa mbi mu bâ na bunkuta bwa lufwa?

¹⁵ Bibila mbo ditâka ti lufwa mbeni yena. (1 Kor. 15:25, 26) Tulendi bâ na lwaka bu tubanzaka lufwa nsungula mu ntangu beto beni peleko muntu wa kanda dieto wubâka na timbevo tia ngolo. Mu bungu dia nti tubêlaka na bunkuta bwa lufwa? Mu bungu ti Yehova watusala na nsatu ya zinga mankululu. (Ekl. 3:11) Bunkuta bwa lufwa bwa delakana bulendi tu bakisa mu kengerela luzingu lweto. Mu tifwani, bulendi tu tuma mu bonga nzengolo za mbote mu musamu wutariri bima bi tudiaka na sport, mu dinga lubakusu lwa doktere na mu nwa bilongo tala ti wufwanakane, na mu lembo tûla luzingu lweto mu mpasi mu mpila yilembolo ya delakana.

16. Bwe Satana kayêlelaka mu sarila bunkuta bweto bwa lufwa?

¹⁶ Satana zebi ti luzingu lwa tuzololo. Kâ mbo katâka ti mbo tuzolo mu hombesa bima biabiansoni bie neto, ni bu sa ti tindiku tieto na Yehova, mu vukisa luzingu lweto. (Yobe 2:4, 5) Diangana Satana kena na kani na mpemba ko! Kâ, mu bungu ti lenda die nandi dia tulumuna lufwa Satana mbo kayêlaka mu sarila bunkuta bweto bwa lufwa mu tu nata mu bika mu sarila Yehova. (Ebr. 2:14, 15) Ntangu zakaka, bisari bia Satana mbo bikanikinaka bisari bia Yehova lufwa tala ti ka babikiri’â ko mu mu sarila. Ntangu zakaka Satana lendi sarila timbevo tia ngolo tilendi tu nata ku lufwa bu kayêlaka mu tu nata mu diata mitieno mia Yehova. Badoktere peleko bantu ba kanda dieto balembolo Mbangi za Yehova balendi tu sa tiya mu diata musiku wa Nzambi bu badingaka ti tatambula batuyika menga. Peleko muntu wulendi dinga mu tu wisa mu tambula mpila ya bukila yilembo delakanaka na mitieno mia Bibila.

17. Tintwari na Bisi-Rome 8:37-39, mu bungu dia nti tufweti lembo bêla na bunkuta bwa lufwa?

¹⁷ Ni bu sa ti ka tuzololo’a ko tafwa, tuzebi ti Yehova ka bika ko mu tu zolo ni bu sa ti luzingu lweto lusukiri. (Tanga Bisi-Rome 8:37-39.) Yehova mbo katatamanaka mu sila ndiku zandi nsimu bu zifwaka, ntiana kwa bawu bê ba moyo. (Like 20:37, 38) Timina die nandi dia ba vumbula kwe bafwa. (Yobe 14:15) Yehova wafuta ntalu yayingi ngatu tabaka ‘luzingu lwa mankululu.’ (Za 3:16) Tuzebi ti Yehova beto katomono zolo mpe beto kakipaka. Buna, kani tabika Yehova bu tubâka na timbevo peleko bu batukanikinaka lufwa, mbo tumulombaka butindi, ndwenga na ngolo. Valérie na bakala diandi ni bo basa.​—Mik. 41:3.

18. Nti lendi longoka mu tifwani tia Valérie?

¹⁸ Bu keri na mvula 35 Valérie bamubaka na kansere yilembo vulu bakaka bantu mpe ya ngolo. Tataleno ka bwe luzolo lwamubakisila mu telamana bunkuta bwandi bwa lufwa. Têle ti: “Timbevo tiani tiayizi soba luzingu lweto. Mu vuka, wafwanakana nabaka opération ya ngolo. Badoktere babingi naye monekena, kâ bakala mu lembo sarila menga mu bungu dia opération yo. Bunkuta bweri nani, kâ mu bungu dia ntumunu ya Nzambi ka naketi’â tambula ko bakundiyika menga! Mu luzingu lwani, Yehova watomo kunsongeka luzolo lwalwingi. Buna, nayizi bâ na bweso bwa songela luzolo lwani mu Yandi. Ntangu zazansoni zi ndieri wâka nsangu za mbi, mbo zeri vutu yikaka nzengolo’ani ngolo ya yangirika Yehova na ya lembo bika Satana kanunga. Ha manima nayizi baka opération, mpe kabasarila menga ko. Ni bu sa ti timbevo tiani ka tieka’eti wa ko, ntangu zazansoni Yehova mbo katuhanaka bio bie neto nsatu. Mu tifwani, mu ntangu ya lukutakanu lwa lumingu lu tasa ntete bakumbaka na timbevo, tataluzula timoko tieri na mutu-diambu: ‘Affrontons les difficultés de la vie avec courage.’c Timoko tio tiatomo tu tindisa. Mbala zazingi tweri tia tangaka. Bimoko bia mpila yo, na programe ya mbote ya timpeve biatubakisa, meno na bakala diani, mu bâ na tidzunu tia mutima, mu tatamana mu bâ na mabanza ma delakana na mu bonga nzengolo za mbote.”

TATELAMANENO BUNKUTA BWETO

19. Ngano nti bitula ntamana?

¹⁹ Na lubakusu lwa Yehova, Bakristo ba mu nza bayizi lenda mu telamana misamu mia mpasi mpe bayizi lenda mu telamana Satana. (1 Pi. 5:8, 9) Nge mpe lendi lenda. Ntamana Yehova mbo kahana nzila kwe Yezu na kwe bantu ba kayâla na bo mu zimbakasa ‘nsalulu za Diabulu.’ (1 Za 3:8) Ha manima kanda disarilaka Nzambi ha mutoto, ka divutu’â bâ na bunkuta ko mpe mbo dibâ mala na tintekoto. (Iza. 54:14; Mika. 4:4) Ntete musamu wo watula, tufweti sarila ngolo mu telamana bunkuta bweto.

20. Nti bitubakisa mu telamana bunkuta bweto?

²⁰ Tufweti tatamana mu yika lukwikulu lweto ngolo ti Yehova bisari biandi kazoloko mpe kakengerelaka. Mu sila bo, tufweti dimbitila mpe tufweti zonzela kwe bantu mpila Yehova yi kakengerela bisari biandi mu ntama. Mpe tulendi bambukila mpila zi katubakisila mu misamu mia mpasi. Diangana na lubakusu lwa Yehova tulendi lenda mu telamana bunkuta bweto!​—Mik. 34:4.