Kubikandi!

1. Bu twena Mbangi za Yehova, mu bungu dia nti tubêlaka mu nsayi?

NGURIA nsayi yibâka neto mu bungu ti Mbangi za Yehova twena! Beto kanda dia Nzambi diena, mpe mbo tusongelaka ti beto Mbangi zena bu tusamunaka kwe bantu bakaka, mpe mbo tubalongesaka misamu mitariri Yehova. Mbo tubâka mu nsayi mu ntangu yi tubakisaka muntu we “na mabanza ma delakana mu baka luzingu lwa mankululu.” (Bis. 13:48, NWT) Mbo tubâka na mabanza mamosi na Yezu wayizi fuluka mu nsayi mu nzila ya mpeve santu, mu ntangu milongoki miandi miamuzonzela misamu mia mbote mi babwabana na mio mu tisalu tia samuna.​—Like 10:1, 17, 21.

2. Bwe tulendi songela ti tisalu tieto tia samuna nguria mfunu tiena kwe beto?

² Tisalu tia samuna nguria mfunu tiena kwe beto. Ntumwa Paulo watâ kwe Timote ti: ‘Sa mayela mu ndiatulu’aku na mu ndongosolo’aku.’ Paulo wavutu tâ ti: ‘Bu sila bo, [mbo] tivukisa nge beni, na bô bakuwirikila.’ (1 Tim. 4:16) Buna, tisalu tieto tia samuna vukisa tivukisaka. Mbo tutomo taluzulaka ndiatulu’eto mu bungu ti mu lutumu lwa Timfumu tia Nzambi twena. Ntangu zazansoni, mbo tuzoloko mu bâ na ndiatulu yikembesa Yehova mpe yidelakanaka na nsangu za mbote zi tusamunaka. (Flp. 1:27) Mbo tusongelaka ti mayela tusaka mu ndongosolo’eto bu tutomo kubamaka mu bungu dia tisalu tia samuna, na bu tulombaka lusakumunu lwa Yehova ntete tasamuna kwe bantu bakaka.

3. Ngano bantu babansoni mbo batambulaka nsangu za Timfumu? Hana tifwani.

³ Ni bu sa ti mbo tusarilaka ngolo zazingi mu samuna kwe bantu babansoni, ku lendi bâ bantu babingi mu teritware’eto balembo tambula nsangu zeto. Tataluzuleno tifwani tia mpangi Georg Lindal, wasamuna yandi kaka ku Islande tûka 1929 tii 1947. Wakaba mafunda mamingi ma mikanda mieto, kâ na kani muntu wumosi ka watambula matieleka ko. Watsoneka ti: “Bantu bakaka mbo beri monekenaka ntiana’eti bawu beri telamanaka matieleka, kâ babîngi zolo kwa beri lembo zoloko mu tu wirikila.” Ni bu sa ti tisalu tia samuna tiayizi kula mu bungu ti misionere zatûka ku Lukolo lwa Galade zayenda ku nsi yo, ha manima ma mvula 9 kwa bantu ba ku Islande bayizi batika mu tihana kwe Yehova na mu batusu.b

4. Ngano bwe tulendi mona mu ntangu bantu yi balembo tambulaka nsangu za mbote?

⁴ Mu ntangu bantu yi balembo tambulaka matieleka, mbo tuniongaka. Tulendi kwizi bâ na mabanza mamosi na Paulo weri monaka ‘nguria bunsana na mpasi zeri lembo waka’ mu bungu ti Bayuda babîngi bakala mu tambula ti Yezu ni Masiya. (Rom. 9:1-3) Kampe Bibila longokaka na muntu. Mbo sarilaka ngolo mu bâ mulongi wa mbote mpe mbo sambilaka bwabwingi mu bungu dia mulongoki’aku. Kâ mulongoki ka wuta sarila misamu mi kata longoka ko, mpe fweti bika mu longoka nandi. Peleko ka weka’eti bakisa na kani muntu wumosi ko mu batusu. Ngano mbo wuta zolo tâ ti fote ya nge yena, mpe Yehova kata sakumuna tisalu tiaku tia samuna ko? Mu timoko ti, mbo tuhanina mvutu mu biyuvu biole: 1) Nti bisongelaka ti tisalu tieto tia samuna mbutu tita buta? 2) Ntia mabanza ma delakana ma fweti bâka neto?

NTI BISONGELAKA TI TISALU TIETO TIA SAMUNA MBUTU TITA BUTA?

5. Mu bungu dia nti ntangu zazansoni tisalu tieto mu bungu dia Yehova tilendi lembo nata ndandu zi tukekoloko?

⁵ Bibila mbo ditâka mu bungu dia muntu wusarilaka luzolo lwa Nzambi ti: “Miamiansoni mi kayirika mbo mibâ.” (Mik. 1:3) Kâ, ka wuta zolo tâ ko ti miamiansoni mi tuyirika mu bungu dia Yehova mbo miyôkela mu mpila yi tuta kekolo. Luzingu lwa bantu lwa fuluka lwena mu mpasi mu bungu dia masumu​—ma beto na ma bantu bakaka. (Yobe 14:1) Musamu wakaka, bu tusarilaka ngolo mu sala tisalu tieto mu mpila yi tayukunu, bantu batutelamanaka balendi kotesa vwandi. (1 Kor. 16:9; 1 Tes. 2:18) Buna, Yehova bwe kazabilaka tala ti tisalu tieto mbutu tita buta? Tataluzuleno mitieno mia Bibila mitubakisa mu baka mvutu ya tiyuvu tio.

6. Ngano bwe Yehova kazabilaka tala ti tisalu tieto mbutu tita buta?

⁶ Yehova ngolo na fuki tieto katalaka. Kwe Yehova, tisalu tieto mbo tibutaka mbutu mu ntangu yi tusalaka tio na manzangu mpe na luzolo lwalwansoni, ni bu sa ti bantu ka bata zolo ko mu tu wirikila. Paulo watsoneka: ‘Nzambi ka kondolo’â buderede ko mu zimbakana tisalu na luzolo lu lusongele mu bungu dia nkumbu’andi, bu lwasarisi na bu luta sarisa basantu.’ (Ebr. 6:10) Yehova mbo kabambukilaka tisalu tieto na luzolo lweto, ni bu sa ti ka twena na mulongoki wa Bibila ko wuta batusu. Buna, misamu mia tâ Paulo kwe Bisi-Korente mikutariri mpe: “Tisalu tieno mu bungu dia Mfumu ka tiena tia mpamba ko.” Ni bu sa ti tisalu tiaku ka tita ku natina ndandu yi ta kekolo ko.​—1 Kor. 15:58.

7. Nti tulendi longoka mu mpila ntumwa Paulo yi keri zonzelaka tisalu tiandi tia samuna?

⁷ Ntumwa Paulo nkatika misionere ya nzitukulu yeri, wakubika bimvuka bia môna mu mahata mamingi. Kâ mu ntangu yi keri nwanina nkumbu’andi ya tisamuni tia Kristo, keri’â zonzelaka lutangu lwa bantu ko ba kabakisa mu bâ Bakristo. Kâ, Paulo watâ ti tisalu tiatingi kasala. (2 Kor. 11:23) Ntiana Paulo, tufweti bambukaka ti, musamu wuyôkele mfunu kwe Yehova, ni ngolo na fuki ti tusarilaka.

8. Ntia musamu tufweti bambukaka mu bungu dia tisalu tieto tia samuna?

⁸ Tisalu tieto tia samuna Yehova titâka nsayi. Yezu watambika milongoki 70 mu kwe samuna nsangu za Timfumu, mpe bu bakâla, nsayi yayingi yeri nawu. Mu bungu dia nti beri mu nsayi? Batâ ti: ‘Banza bademo beto bata tumamana mu nkumbu’aku!’ Kâ Yezu wasungika mbanzulu zawu bu kabatêla ti: ‘Ka luyangandi, bademo bu bata lu tumamana. Kâ, sakateno mu bungu ti nkumbu zeno za tsonama zena ku zulu.’ (Like 10:17-20) Yezu wazaba ti ntangu zazansoni, ka baketi’â baka ndandu za nzitukulu za mpila yo ko mu tisalu tiawu. Ka tuzebi’â ko bantu ka bakwa bayizi tambula mu wirikila milongoki mia Yezu mpe bayizi bâ Bakristo. Milongoki mia Yezu, ka miafweti’â bâ kwa na nsayi ko mu tisalu ti beri salaka, kâ musamu wayôka mfunu ni mu zaba ti Yehova mbo keri yangalalaka mu ngolo na manzangu ma beri sarilaka mu tisalu tio.

9. Tintwari na Bisi-Ngalate 6:7-9, ntia ndandu tubaka tala ti tusariri fuki mu tisalu tieto tia samuna?

⁹ Tala ti tusariri fuki mu tisalu tieto tia samuna, mbo tubaka luzingu lwa mankululu. Bu tusaka miamiansoni mi tulenda mu samuna na mu longesa nsangu za mbote, mbo tukunaka mpe mu bungu dia mpeve bu tuhanaka nzila kwe mpeve santu ya Nzambi yasala mu luzingu lweto. Tala ti ka tubikiri’â ko peleko ka ‘tunôkese’â bito ko,’ Yehova tu kanisini mu tu hana luzingu lwa mankululu, ni bu sa ti ka tubakisi’â muntu ko mu batusu.​—Tanga Bisi-Ngalate 6:7-9.

NTIA MABANZA MA DELAKANA MA FWETI BÂKA NETO BU TUSAMUNAKA KWE BANTU?

10. Bu tusamunaka mu bungu dia nti bantu batambulaka mpe bakaka bakalaka?

¹⁰ Muntu kwa yandi beni zabaka tala ti mbo katambula matieleka peleko kâni. Yezu wabangula musamu wo mu tifwani tiandi tia muntu wamwanga mbutu mu mitoto mia swaswana, kâ mutoto wa mbote kwa wabuta mbutu. (Like 8:5-8) Yezu watâ ti mitoto mio mia swaswana ni mitima mia bantu mitambulaka ‘Zu dia Nzambi’ mu mpila za swaswana. (Like 8:11-15) Ntiana kwa timwangi tia mbutu, ka tulendi’â tazaba ndandu zi buta tisalu tieto ko, mu bungu ti ka tulendi’â takurisa tima ko mu mitima mia bantu ba tusamunini. Dema dieto ni mu tatamana mu kuna mbutu ya mbote ya nsangu za Timfumu. Ntiana bwa tâ ntumwa Paulo, ‘muna muntu mbo kabaka mfutulu, buna bu têla tisalu tiandi,’ kâ ka mu ndandu’â ko zi butaka tisalu tiandi.​—1 Kor. 3:8.

11. Mu bungu dia nti Yehova kabêla mu nsayi mu tisalu tia samuna tia Noa, ni bu sa ti ka beri’â mu wirikilaka ko? (Tala tifwani ha tinima tia ntete.)

¹¹ Tûka ntama bisari bia Yehova biabingi biasamuna kwe bantu bazolo mu ba wirikila na balembo zolo mu ba wirikila. Mu tifwani, Noa ‘tisamuni tia buderede’ tieri kampe tûka mivu miamingi. (2 Pi. 2:5) Kampe, wabâ na tivuvu ti bantu mbo baketi tambula nsangu zi keri samunaka, kâ Yehova ka tâ ko ti mbo baketi tambula. Bu kalomba kwe Noa katunga nzaza, Nzambi watâ ti: “Fweti kota mu nzaza, nge na bala baku ba babakala, mukento’aku mpe na bakento ba bala baku.” (Mba. 6:18) Mpe mu ntangu Yehova yi kamutêla bunene bwa nzaza, Noa kampe wabakula ti bantu ka babingi’â ko baketi mu wirikila, mu bungu ti ka kwa keti’â bâ tibuka ko mu bungu dia bawu. (Mba. 6:15) Ntiana bu tuzebi wo, na kani muntu mosi ka wamuwirikila ko. (Mba. 7:7) Ngano Yehova wabanza ti Noa ka lenda tisalu tiandi ko? Kâni! Ha meso ma Nzambi, Noa tisamuni tialenda tisalu tiandi tieri mu bungu ti na kwikama kwakwansoni walungisa mio mia mu lomba Yehova.​—Mba. 6:22.

12. Bwe Yeremi kabakila nsayi mu tisalu tiandi ni bu sa ti bantu ka beri’â mu wirikilaka ko mpe telamana beri mu telamanaka?

¹² Mbikuri Yeremi mpe wasamuna tûka mvula yôka 40, ni bu sa ti bantu ka beri’â mu wirikilaka ko mpe telamana beri mu telamanaka. Mu bungu ti bantu beri mu telamanaka mbo beri mu fingaka, mpe mbo beri mu seheselaka, wayizi tomo bâ wa nôka mpe wayizi bâ na mabanza ma bika tisalu tiandi. (Yer. 20:8, 9) Kâ Yeremi ka bika ko! Nti biamubakisa mu telamana mbanzulu zandi za mbi na mu vutu baka nsayi mu tisalu tiandi? Watûla mabanza mandi mamansoni mu misamu miole mia mfunu. Wa ntete, nsangu za Nzambi zi keri samunaka mbo zeri hanaka tivuvu mu bungu dia bilumbu bia ku matu. (Yer. 29:11) Wa nzole, Yehova wasola Yeremi mu zonzela nsangu zandi kwe kanda diandi. (Yer. 15:16) Beto mpe, mbo tusamunaka nsangu zihanaka tivuvu kwe bantu, mpe nkumbu ya Yehova tulwataka mu bungu ti Mbangi zandi twena. Bu tutûla mabanza meto mamansoni mu misamu mio mia miole mia mfunu, mbo tubaka nsayi ni bu sa ti bantu ka bazololo’â ko mu wirikila nsangu zeto.

13. Nti tuta longoka mu tifwani tia Yezu tie mu Marke 4:26-29?

¹³ Timinu malembe-malembe tikwe kuri. Yezu walongesa matieleka mo mu tifwani tiandi tia timwangi tieri sekaka. (Tanga Marke 4:26-29.) Ndandu ya baka timwangi tio, malembe-malembe yeri kwe yizi, mpe ka keti’â sa tima ko ngatu bima biamena mu ntinu. Nge mpe, kampe fweti kêla ntangu yayingi ntete mulongoki’aku wa Bibila wasarila misamu mi kalongokaka. Muntu wusalaka tisalu tia nsaba, ka lendi’â kasa ko ti bima bi kakunini biakula buna bu kazololo yandi, mpila mosi mpe ka tulendi’â tasa ko ti timinu tia milongoki mieto mia Bibila tiakula mu ntinu, buna bu tuzololo. Buna, ka lunôkandi, peleko ka lubikandi ni bu sa ti ntangu yayingi bata bonga mu sa nsobolo. Ntiana muntu wusalaka tisalu tia nsaba, tisalu tia kubika milongoki, luvivululu tidingaka.​—Zaki. 5:7, 8.

14. Ntia tifwani tita songela ti ndandu za tisalu tieto, zilendi moneka malembe-malembe?

¹⁴ Mu teritware zakaka, ntangu yayingi yifwanakane ngatu muntu wabatusu. Tazonzeleno tifwani tia Gladys na Ruby Allen, beri mpangi na yaya, mpe ba batambika mu kwe bâ mipasuri-nzila mia ntangu zazansoni ku hata dimosi dia Québec, ku Canada mu 1959.c Mu bungu ti bantu bunkuta bweri nawu bwa mipelo na bwa bantu beri ba zungirilaka, mu bungu dia misamu mi baketi tâ peleko mi baketi yirika tala ti bazonzele na Mbangi za Yehova, ka beri’â tambulaka ko mu zonza nawu. Gladys têle ti: “Mbo tweri yôkesaka 8h mu tilumbu mu tisalu tia nzo na nzo tûka mvula zole, mpe na kani muntu ka watambula ko! Bantu bu beri kwizi zibulaka mwelo mpe bu beri monaka ti ni beto tweri ha mwelo, mbo beri kâlaka. Kâ ka tabika ko.” Ntangu bu yeri kwe yôke, bantu bayizi soba mpe teritware yayizi buta mbutu. Lumbu ti, bimvuka bitatu bie ku hata dio.​—Iza. 60:22.

15. Ngano 1 Bisi-Korente 3:6, 7 nti yitulongesaka mu bungu dia tisalu tia kubika milongoki?

¹⁵ Ngolo za bantu babansoni zidinganaka mu kubika milongoki. Bantu babansoni mu timvuka balendi hana lubakusu mu bakisa muntu ngatu wabatusu. (Tanga 1 Bisi-Korente 3:6, 7.) Mu tifwani mpangi ya bakala lendi sisa trakte peleko mukanda kwe muntu wuzololo mu wâ nsangu zeto. Mpangi yo yilendi banza ti programe’andi ka yimuhana nzila ko mu kwe tala muntu wo, buna lendi lomba kwe mpangi yakaka mu kwe mu tala. Mpangi yo lendi bâ na lenda dia batika ndongokolo ya Bibila. Yandi mpe lendi tikisa mpangi zakaka mu kwe twarisa ndongokolo, mpe mpangi zo zilendi tindisa mulongoki mu mpila za swaswana. Muna mpangi lendi hana lutindusu ngatu timinu tia mulongoki tiakula. Mu mpila yo, timwangi na tiyonziki balendi yangalala tintwari mu tisalu tia tia mbutu.​—Za 4:35-38.

16. Mu bungu dia nti lendi bêla mu nsayi mu tisalu tiaku tia samuna ni bu sa ti tikolela tiaku ka tiena tia mbote ko peleko ka wena na ngolo zazingi ko?

¹⁶ Kampe kulendi’â wavutu samuna mpe walongesa ko mu mpila yi weri bwa silaka mu ntama mu bungu ti tikolela tiaku ka tiena tia mbote ko peleko ka wena na ngolo zazingi ko. Lendi vutu baka nsayi mu tisalu tiaku tia tia mbutu. Tataleno tifwani tia mutinu Davide mu ntangu yandi na bantu bandi bavukisa makanda mawu na bima biawu bi bawuka kwe Bisi-Amaleke. Bantu 200 beri nguria ba fwatika mu kwe nwana, buna basâla mu kengerela bifunda. Bu babaka muzingu, Davide watâ ti mpila mosi bafweti kabanana bima bi babonga kwe mbeni zawu. (1 Sam. 30:21-25) Mpila mosi kwa mpe na tisalu tieto tia kubika milongoki tisalamaka mu nza yayansoni. Bô babansoni basarilaka ngolo zawu, balendi kabana nsayi na bampwana’awu bu babakisaka muntu mu diatila mu nzila ya luzingu.

17. Mu bungu dia nti tufweti tondaka Yehova?

¹⁷ Mbo tutondaka Yehova mu mpila ya luzolo yi kamwinaka tisalu ti tumusarilaka. Yehova zebi ti ka tulendi’â tatuma bantu mu ngolo ko mu tu wirikila peleko mu mu sarila. Kâ mbo kamonaka manzangu na luzolo lu tusarilaka mpe mbo katusendaka. Mbo katulongesaka mpe mu bâ mu nsayi mu tisalu tia tinene ti tusalaka tia tia mbutu. (Za 14:12) Tulendi bâ na lukwikulu ti Nzambi mbo katutambula tala ti ka tubikiri’â ko!