Lunda tivuvu tiaku tia Bakristo ngolo

1. Ntia tivuvu Yehova katuhana?

YEHOVA watuhana tivuvu tia toma tia luzingu lwa mankululu. Bakaka tivuvu tie nawu tia kwe bâ mankululu ku mazulu na nitu za timpeve zilembo fwa. (1 Kor. 15:50, 53) Kâ, bakaka tivuvu tie nawu tia bâ mankululu na tikolela tia lunga mpe na nsayi ha mutoto. (Nza. 21:3, 4) Ni bu sa ti luzingu lwa mankululu tubaka ku mazulu peleko ha mutoto, tivuvu tieto ntalu tiena kwe beto.

2. Ngano tivuvu tieto mu nti tisikamanaka mpe mu bungu dia nti tulendi têla bô?

² Ntelo ya “tivuvu,” yi basarila mu Bibila, mbo yizolo tâka “kêla ti bima bia mbote biatula.” Tulendi bâ na lukwikulu ti tivuvu tieto mu bungu dia bilumbu bia ku matu mbo tilungana, mu bungu ti kwe Yehova tiatûka. (Rom. 15:13) Bima bi katukanisina bia tuzebi, mpe tuzebi ti mbo kalungisaka makani mandi ntangu zazansoni. (Lub. 23:19) Lukwikulu lwe neto ti Yehova nsatu na ngolo ze nandi za lungisa musamu ni musamu wu kakanisinaka. Buna tivuvu tieto ka tisikamanaka mu misamu mi tufondaka beto beni ko, peleko mi tukekoloko; mbo tisikamanaka mu bidimbu na mu misamu mia matieleka.

3. Nti tuzonzela mu timoko ti? (Mikunga 27:14)

³ Tata’eto dia ku mazulu beto kazololo, mpe zololo ti tamusikirila. (Tanga Mikunga 27:14.) Tala ti tivuvu tieto mu Yehova ngolo tiena, mbo tubâ na lenda dia korela mpasi na mu kêla bilumbu bia ku matu na butindi mpe na nsayi. Tataluzuleno ka bwe tivuvu tieto titukengerelaka. Ntete-ntete, mbo tutaluzula mu bwe tivuvu tie ntiana tikâlu tia bato, mpe ntiana mpu yikengerelaka mutu. Ha manima, mbo tumona ka bwe tulendi yikila tivuvu tieto ngolo.

TIVUVU TIETO NTIANA TIKÂLU TIA BATO TIENA

4. Mu bwe tivuvu tie ntiana tikâlu tia bato? (Bahebre 6:19)

⁴ Mu mukanda’andi kwe Bahebre, ntumwa Paulo wafwanakasa tivuvu tieto na tikâlu tia bato. (Tanga Bahebre 6:19.) Mbo keri vulu silaka nzietolo mu mubu, buna Paulo wazaba ti bikâlu bia bato beri vulu sarilaka ngatu yalembo yambuka. Lumbu timosi mu bato keri mu ntangu titembo tia ngolo tiapupa. Titembo bu tieri pupaka, wamona bantu beri salaka mu bato balosa bikâlu mu mamba ngatu bato ka yabotanandi ha matari ma manene. (Bis. 27:29, 39-41) Ntiana tikâlu tisikamasaka bato, tivuvu tieto mbo titusikamasaka ngatu talembo hambana na Yehova bu tubâka mu mpasi. Tivuvu tieto tia ngolo mbo titubakisaka mu telamana misamu mia mpasi, mu bungu ti lukwikulu lwe neto ti ntangu za dzuna zita tu kêla. Bambukaka ti, Yezu watutêla ti mbo batukwamisa. (Za 15:20) Buna, dimbitila mu makani ma tu sila Yehova, mbo kutubakisa mu tatamana mu mu sarila.

5. Bwe tivuvu tiabakisila Yezu mu ntangu yi kabâ ha matu ma lufwa?

⁵ Tataleno ka bwe tivuvu tiasikamasa Yezu ntono lufwa lwa mbi lweri mu kêlaka. Mu tilumbu tia Pentekote 33 M.B., ntumwa Piere wazonzela mbikululu ye mu buku dia Mikunga yizonzelaka tidzunu na lukwikulu lweri na Yezu: ‘Nitu’ani mpe mbo yibaka tidzunu mu timinu [tivuvu]; mu bungu ti kuniekona luzingu lwani ko kwe ba fwa, kuyambula ko mpe muntu’aku wa kwikama kabola. [. . .] Mbo kumfulusa mu nsayi bu bâ ha ndeko’ani.’ (Bis. 2:25-28; Mik. 16:8-11) Ni bu sa ti Yezu wazaba ti mbo kaketi fwa, tivuvu tia ngolo tieri nandi ti Nzambi mbo kaketi mu vumbula, mpe mbo kaketi bâ na nsayi bu kaketi vutu bâ tintwari na Tata’andi ku mazulu.​—Ebr. 12:2, 3.

6. Mpangi yimosi ya yibakala bwe katâ mu bungu dia tivuvu?

⁶ Tivuvu tieto tia Bakristo tiabakisa mpangi zazingi mu korela misamu mia mpasi. Tabongeno tifwani tia Leonard Chinn, ye mpangi ya bakala ya kwikama yibâka ku Angleterre. Mu muzingu wa ntete wa wunene wa nza, bamutûla ku boloko mu bungu ti wakala mu sala tisalu tia timilitere. Wayôkesa ngonda zole mu boloko dia yandi kaka, mpe mbo keri salaka tisalu tia ngolo. Ha manima watsoneka ti: “Misamu mi nabwabana na mio miakumbakisa mu bakula ti tivuvu nguria mfunu tiena bu tukorelaka misamu mia mpasi. Tifwani tie neto tia Yezu, tia bantumwa, tia bambikuri na makani ma toma me mu Bibila. Bima bio biabiansoni mbo bituhanaka tivuvu tia ngolo mu bungu dia bilumbu bia ku matu, mpe mbo bituyikaka ngolo mu korela misamu mia mpasi.” Tivuvu tia Leonard tieri ntiana tikâlu tia bato, tia beto mpe tilendi bâ bo.

7. Bwe ntontolo ziyikilaka tivuvu tieto ngolo? (Bisi-Rome 5:3-5; Zaki 1:12)

⁷ Bu tukorelaka misamu mia mpasi, mpe bu tumonaka ka bwe Yehova katubakisilaka, mbo tukwizi bakulaka ti beto katambulaka, buna, tivuvu tieto mbo tiyikamaka ngolo. (Tanga Bisi-Rome 5:3-5; Zaki 1:12.) Wuzololo tâ ti tivuvu tieto tiyôkele ngolo tivuvu tieri neto bu tatambula nsangu za mbote mu mbala ya ntete. Satana zololo ti ntontolo zeto zatunôkesa, kâ na lubakusu lwa Yehova tulendi lenda mu telamana zo.

TIVUVU TIETO NTIANA MPU YIKENGERELAKA MUTU TIENA

8. Mu bwe tivuvu tie ntiana mpu yikengerelaka mutu? (1 Bisi-Tesalonike 5:8)

⁸ Bibila mbo difwanakasaka mpe tivuvu tieto na mpu yikengerelaka mutu. (Tanga 1 Bisi-Tesalonike 5:8.) Tinwani mbo tilwataka mpu mu kengerela mutu’andi mu bima bi lendi winda bambeni. Mu muzingu’eto wa timpeve, tufweti kengerela mbanzulu zeto mu ntontolo za Satana. Mbo kasarilaka mpila zazingi mu tu tonta na mu bebesa mbanzulu zeto. Ntiana kwa mpu yikengerelaka mutu wa tinwani, tivuvu tieto mbo tikengerelaka mbanzulu zeto ngatu tatatamana mu bâ ba kwikama kwe Yehova.

9. Ntia misamu mimonekaka mu ntangu bantu yi balembo bâka na tivuvu?

⁹ Tivuvu tieto mu luzingu lwa mankululu mbo titubakisa mu diatila mu ndwenga na mu bonga nzengolo za mbote. Ku lweka lwakaka, tala ti tivuvu tieto ka tiena ngolo ko, mpe tubikiri mbanzulu za tinsuni zabâ ha tibuka tia ntete mu luzingu lweto, tulendi zimbakana kani dia luzingu lwa mankululu. Tabongeno tifwani tia Bakristo bakaka beri bâka ku Korente. Bayizi hombesa timinu mu kani dia mfunu dia Nzambi​—tivuvu tia mvumbukulu ya ba fwa. (1 Kor. 15:12) Paulo watâ ti bantu balembolo na tivuvu mu mvumbukulu ya ba fwa, nsatu za bawu beni kwa badingaka mu lungisa. (1 Kor. 15:32) Lumbu ti bantu babîngi balembolo na tivuvu mu makani ma Nzambi, mbo basaka miamiansoni mi balenda mu bâ na luzingu lwa nsayi bwawu bu. Kâ, beto mbo tutûlaka lukwikulu lweto mu kani dia Nzambi ditariri bilumbu bia ku matu. Tivuvu tieto ntiana mpu yikengerelaka mutu tiena, yikengerelaka mbanzulu zeto, mpe yitubakisaka mu lembo tûla kwa mabanza mu beto beni, malendi bebesa tindiku tieto na Yehova.​—1 Kor. 15:33, 34.

10. Bwe tivuvu tilendi tu kengerela mu mbanzulu za bungungu?

¹⁰ Tivuvu tieto tilendi mpe tu kabakasa mu banza ti ka wena salu ko mu sarila ngolo mu tâ Yehova nsayi. Mu tifwani, bantu bakaka balendi banza ti: ‘Kani kabwe, ka ndendi’â nabâ mu lutangu lwa bantu babaka luzingu lwa mankululu ko. Ka mfwanakane’â ko. Ka nisa lenda ko mu tumamana mitieno mia Nzambi.’ Bambuka ti Elifaze, weri tibombi tia bungungu tia Yobe, misamu ni mia mpila yo katâ kwe Yobe. Elifaze watâ ti: ‘Muntu nti kena mu bâ wa tsema?’ Buna, watâ mu bungu dia Nzambi: ‘Tala! Yandi ka silaka vuvu kani mu basantu bandi ko, zulu mpe ka diena dia verela ko ha meso mandi.’ (Yobe 15:14, 15) Bô nguria bungungu bwena! Bambukaka ka nani we ku manima ma mbanzulu za mpila yo​—Satana. Zebi ti wamana bika mabanza mo mazakala mu mutima’aku, tivuvu tiaku mbo tiwola. Kâ, losa bungungu bwa mpila yo, mpe tûla mabanza maku mu makani ma Yehova. Kani kabwe, kubâkandi na ntembe ti zololo wabaka luzingu lwa mankululu, mpe mbo kakubakisa mu lungisa kani dio.​—1 Tim. 2:3, 4.

LUNDA TIVUVU TIAKU NGOLO

11. Mu bungu dia nti tufweti bêla na luvivululu bu tukêlaka ti tivuvu tieto tialungana?

¹¹ Ntangu zakaka ka wubâka musamu wa fioti ko mu lunda tivuvu tia ngolo. Tulendi kondo luvivululu bu tukêlaka Nzambi. Kâ, Yehova mankululu kazingaka, mpe mpila yi kakontelaka bilumbu ya swaswana yena na ya beto. (2 Pi. 3:8, 9) Mbo kalungisa makani mandi mu mpila ya delakana, kâ lendi lembo sa tima bu tukêlaka kasala. Nti bilendi tu bakisa mu lunda tivuvu tieto ngolo bu tuta kwe kêle na luvivululu lwalwansoni ti makani ma Nzambi malungana?​—Zaki 5:7, 8.

12. Tintwari na Bahebre 11:1, 6, ntia tintwari tie ha kati dia tivuvu na timinu?

¹² Mbo tulunda tivuvu tieto ngolo tala ti tutatamane mu bâ penepene na Yehova, Yandi sa ti tivuvu tiango tialungana. Bibila mbo disaka tintwari tia ngolo ha kati dia tivuvu na timinu ti Yehova ‘kô kena, mpe ni Yandi sendaka bô bamudingaka mu mutima wawansoni.’ (Tanga Bahebre 11:1, 6.) Tala ti mu matieleka mbo tukwikilaka ti Yehova kô kena, lukwikulu lweto mbo lukwizi kula ti mbo kalungisa makani mandi mamansoni. Tataluzuleno mpila za mfunu zitubakisa mu kurisa tindiku tieto na Yehova, mpe zitubakisa mu lunda tivuvu tieto ngolo.

13. Bwe tulendi pusana kwe Nzambi?

¹³ Sambilaka Yehova, mpe tangaka Zu diandi. Ni bu sa ti ka tulendi’â tamona Yehova ko, tulendi pusana kwe Yandi. Tulendi zonza nandi mu lusambulu, na lukwikulu ti mbo katuwirikila. (Yer. 29:11, 12) Tulendi wirikila Nzambi bu tutanga Zu diandi, mpe bu tudimbitila dio. Bu tutanga ka bwe Yehova kakipila bantu ba kwikama mu ntama, tivuvu tieto mbo tiyikama ngolo. Misamu miamiansoni mie mu Zu dia Nzambi “batsoneka mio mu tu longesa, ngatu mu luvivululu lweto na mu mbombolo ya Matsonoko, tabâ na tivuvu.”​—Rom. 15:4, NWT.

14. Mu bungu dia nti tufweti dimbitilaka mu misamu mia yirika Yehova mu bungu dia bantu bakaka?

¹⁴ Dimbitila mu mpila Yehova yi kalungisila makani mandi. Tataluzuleno mio mia yirika Nzambi mu bungu dia Abrahame na Sara. Mu mvula zeri nawu ka baketi’â vutu buta ko. Kâ, Nzambi wabakanisina ti mbo baketi buta mwana. (Mba. 18:10) Ngano Abrahame nti kasa? Bibila mbo ditâka ti: ‘Wakwikila, ni bo kayika tata dia nzanda makanda.’ (Rom. 4:18) Ni bu sa ti mu mbanzulu za bantu ka kwa sâla tivuvu ko, Abrahame wakwikila ti Yehova mbo kaketi lungisa kani diandi. Bakala dio dia kwikama ka nionga ko. (Rom. 4:19-21) Binsamu bia mpila yo mbo bitulongesaka ti ntangu zazansoni tulendi kwikila ti Yehova mbo kalungisa makani mandi, ni bu sa ti mbo tubanzaka ti ka bulendi’â bwa bâ ko.

15. Mu bungu dia nti tufweti dimbitilaka mu mio mieka yirika Nzambi mu bungu dia beto?

¹⁵ Taluzulaka misamu mia yirika Yehova mu bungu dia nge. Dimbitilaka mu mpila yi weka bakila ndandu mu ndungananu ya makani me mu Zu dia Nzambi. Mu tifwani, Yezu wakanisina ti Tata’andi mbo katuhana bima bie neto nsatu mu luzingu lweto. (Mat. 6:32, 33) Yezu wakuhana mpe lukwikulu ti Yehova mbo kakuhana mpeve santu bu mu lomba yo. (Like 11:13) Yehova walungisa makani mandi. Kampe lendi banza mu makani makaka ma keka lungisa mu bungu dia nge. Mu tifwani, wakukanisina ti mbo kakulemvokela, mbo kakutindisa, mpe mbo kakudikila mu timpeve. (Mat. 6:14; 24:45; 2 Kor. 1:3) Bu dimbitila mu misamu mia yirika Nzambi mu bungu dia nge, mbo yika tivuvu tiaku ngolo ti mbo kalungisa mi kakukanisini mu bungu dia bilumbu bita kwiza.

YANGALALA MU TIVUVU

16. Mu bungu dia nti tivuvu tie ntiana kabu dia ntalu?

¹⁶ Tivuvu tieto tia luzingu lwa mankululu, kabu dia ntalu dia Nzambi diena. Na timina diadiansoni tukêlaka bilumbu bia ku matu bia toma​—bi tulendi kwikila ti mbo bitula. Tivuvu tieto mbo tisalaka ntiana tikâlu tia bato, titusikamasaka ngatu talenda mu korela misamu mia mpasi, mu telamana nkwamusu, ni bu sa ti ha matu ma lufwa twena. Mbo tisalaka ntiana mpu yikengerelaka mutu, bu tikengerelaka mbanzulu zeto ngatu talosa misamu mia mbi, mpe tayirika misamu mia mbote. Tivuvu tieto tisikamanaka mu Bibila mbo tisaka ti tapusana kwe Nzambi, mpe mbo titusongelaka luzolo lwalwingi lwe na Nzambi mu beto. Ndandu zazingi tubakaka bu tulundaka tivuvu tieto ngolo.

17. Mu bungu dia nti tivuvu tieto tisaka ti tayangalala?

¹⁷ Mu mukanda’andi kwe Bisi-Rome, ntumwa Paulo watindisa ti: “Yangalaleno mu tivuvu.” (Rom. 12:12, NWT) Paulo lenda dieri nandi mu yangalala mu bungu ti lukwikulu lweri nandi tala ti watatamana mu bâ wa kwikama, mbo kaketi baka luzingu lwa mankululu ku mazulu. Beto mpe tulendi yangalala mu tivuvu tieto mu bungu ti lukwikulu lwe neto ti Yehova mbo kalungisa makani mandi. Titsoniki timosi tia Mikunga tiatâ ti: ‘Kiese kiandi wô [. . .] we na tivuvu mu Yehova Nzambi! [. . .] Yandi [we wa kwikama] mankululu.’​—Mik. 146:5, 6.