TIMOKO TIA NDONGOKOLO 22
MUKUNGA 15 Kembeleno Mwana wa ntete wa Yehova!
Nkumbu ya Yehova—Bwe yizolo tâka kwe Yezu
“Nkumbu’aku ya nabazabikisi mboko ya nizabikisa.”—Za 17:26, NWT
MABANZA MA NGURI
Mu timoko ti mbo tulongoka bwe Yezu kazabikisa nkumbu ya Yehova, bwe kasongela ti Yehova wa santu wena mpe mio miamiansoni mia tâ Satana mu bungu dia Yehova mia bungungu mieri.
1-2. a) Mu mpimpa ya mansukina ya kayôkesa ntete kafwa Yezu nti kasa? b) Ntia biyuvu tutaluzula mu timoko ti?
MU TILUMBU tia jeudi 14 niza, mu muvu wa 33 M.B., mu nkokela Yezu wadia Ndia ya Mfumu na bantumwa bandi ba kwikama. Yandi wazaba ti ntamana Yuda mbo kaketi mu teka, mbo baketi mu mwisa mpasi mpe mbo baketi mu honda kwe mbeni zandi. Ha manima ma ndia, yandi watindisa bantumwa bandi. Ntangu bu yafwana kwe bawu mu kwenda, Yezu wasa lusambulu lwa nkatika lwa mfunu. Ntumwa Za watsoneka lusambulu lo; mpe mbo tubakila lo mu Za tikapu 17.
2 Nti lusambulu lwa Yezu luta tusongela mu misamu mieri mu kwamisaka mu ntangu yîna? Bwe lusambulu lo luta tusongela misamu mieri mfunu kwe yandi bu kabâ ha mutoto? Tazonzeleno mvutu za biyuvu bio.
“KUMBU’AKU YA NABAZABIKISI”
3. Yezu nti katâ mu bungu dia nkumbu ya Yehova, mpe bwe keri zolo tâka? (Za 17:6, 26)
3 Mu lusambulu lwandi Yezu têle: “Nkumbu’aku ya nabazabikisi.” Diangana mbala zole katâ wo ti nkumbu ya Yehova ya kazabikisa kwe milongoki miandi. (Tanga Za 17:6, 26.) Ngano bwe keri zolo tâka? Ngano nkumbu kabazabikisa yi balembo zaba? Milongoki mia Yezu Bayuda beri, mpe batizabila ti nkumbu ya Nzambi, ni Yehova. Nkumbu yo mbala zazingi yi monekaka mu Matsonoko ma Hebre. Buna Yezu bu katâ “Nkumbu’aku ya nabazabikisi” keri’â zolo longesaka ko ti Nzambi nkumbu’andi Yehova, kâ mbo keri zolo longesaka ntia mpila Nzambi Yehova kena. Yandi wabakisa milongoki miandi mu tomo zaba Yehova mu mio mitariri makani mandi mu bungu dia mutoto na bantu, mio mi kata sa, mi kayirika na bifu biandi. Ni Yezu kwa tomono zaba Yehova.
4-5. a) Bwe nkumbu ya muntu yilendi bêla mfunu kwe beto? Hana tifwani b)Bwe milongoki mia Yezu mia longoka mu zaba nkumbu ya Yehova?
4 Banza’eti, mukuluntu wumosi we mu timvuka tiaku we na nkumbu David we doktere. Yandi zebi tûka mivu miamingi. Kâ tilumbu timosi tikolela tiaku tikotele mu mpasi mpe nsatu lubakusu lwa doktere lwe naku. Ho nkatika bendo bakuneti ku lupitalu lu salaka mpangi yo, mpe sariri mayela mandi ma doktere mu vukisa luzingu lwaku. Mu bungu dia musamu wô, ngano nkumbu ya mpangi yo mfunu yeka kwe nge? Diangana ni buna we! David kasiri’â kwa mukuluntu wuzebi ko; kâ mpe doktere yikuvûkisi luzingu.
5 Mpila mosi mpe, milongoki mia Yezu miatizabila nkumbu ya Yehova. Kâ nkumbu yo yayizi bâ nkatika mfunu kwe bawu mu bungu ti Yezu wababakisa mu tomo ya zaba. Mu bungu dia nti tuta watêla? Mu bungu ti Yezu watomo landa tifwani tia Tata’andi mu mio miamiansoni mi keri saka na mu mio miamiansoni mi keri tâka. Buna milongoki miandi miayizi tomo “zaba” Yehova bu beri waka malongi ma Yezu na bu beri monaka bwe Yezu keri bongelaka bantu.—Za 14:9; 17:3.
“NKUMBU’AKU YI WAKUNGANA”
6. Mu ntia mpila Yehova kahanina nkumbu’andi kwe Yezu? (Za 17:11, 12)
6 Mu lusambulu lu kasa, Yezu wasambila mu bungu dia milongoki miandi, bu katâ: “Bakengerela mu bungu dia Nkumbu’aku yi wakungana.” (Tanga Za 17:11, 12, NWT) Ngano wuzololo tâ ti Yezu mu nkumbu ya Yehova baketi batikila mu mu tâ mbila? Kani. Bambuka ti mu lusambulu lu kasa, Yezu wazonzela nkumbu ya Yehova bu katâ “Nkumbu’aku.” Buna nkumbu ya Yehova ka ya yizi’â bâ nkumbu ya Yezu ko. Kâ bwe Yezu keri zolo tâka bu kata ti nkumbu ya Nzambi ya bamuhana? Ntete-ntete, Yehova watambika Yezu mu kwizi zonza mu Nkumbu’andi. Wayiza mu nkumbu ya Tata’andi mpe wasa bimangu bia nzitukulu mu nzila ya Nkumbu yo. (Za 5:43; 10:25) Wa nzole, nkumbu ya Yezu yizolo tâ “Yehova ni Mvûkisi.” Wa matieleka, tintwari tie ha kati dia nkumbu ya Yehova na nkumbu ya Yezu.
7. Mu bungu dia nti Yezu keri na lenda dia zonzela mu nkumbu ya Yehova? Bangula.
7 Mu bakula mu bungu dia nti Yezu keri na lenda dia zonza mu nkumbu ya Yehova, banza’eti tifwani ti: Ambassadeur mfumu’andi kamonekesaka ku nsi ya bunzenza. Buna lendi zonza mu nkumbu ya mfumu’andi. Misamu mitâka ambassadeur lutumu lumosi mie na mio mi tâ mfumu’andi. Mpila mosi mpe; Yezu Yehova keri monekesaka mpe mu Nkumbu’andi keri zonzaka kwe makanda.—Mat. 21:9; Like 13:35.
8. Bwe nkumbu ya Yehova yeri “mu” Yezu ntete kiza ha mutoto? (Ndukulu 23:20, 21)
8 Bibila mbo ditâka Yezu Zu, mu bungu ti Yehova wamusarila mu tâ kwe bambazi na kwe bantu misamu Yehova mi kazolo basarila mpe bazaba. (Za 1:1-3) Kampe Yezu weri mbazi Yehova yi kasarila mu kipa bala ba Israele mu ntangu ya ndukulu. Bu katâ kwe bala ba Israele batumamana mbazi yo, Yehova watâ: ‘Mu bungu ti Nkumbu’ani mu yandi ye.’a (Tanga Ndukulu 23:20, 21.) Yehova ni buna katâ mu bungu ti Yezu “mu” Nkumbu’andi keri zonzelaka mpe ni yandi weri muntu wa ntete weri songelaka ti Yehova wa santu wena mpe misamu miamiansoni mi kayirikaka mia mbote miena.
“TATA KEMBESA NKUMBU’AKU”
9. Nkumbu ya Yehova ntia mfunu yeri kwe Yezu? Bangula.
9 Ntiana bu tumweni wo, ntete Yezu kiza ha mutoto, nkumbu ya Yehova nguria mfunu yeri kwe yandi. Bu keri ha mutoto wasongela ti nkumbu ya Yehova mfunu yeri kwe yandi mu misamu miamiansoni mi keri yirikaka! Ku nsuka ya tisalu tiandi tia samuna, Yezu walomba kwe Tata’andi: “Tata, kembesa Nkumbu’aku.” Ho nkatika bendo, Tata’andi wamuvuturila ku zulu mu zu dia ngolo: “Ya nakembese, mpe mbo nivutu ya kembesa.”—Za 12:28, NWT.
10-11. a) Bwe Yezu kakembela nkumbu ya Yehova? (Tala mpe tifwani.) b) Mu bungu dia nti bafweti santukisa mpe tsemesa nkumbu ya Yehova?
10 Yezu mpe wakembela nkumbu ya Tata’andi. Mu ntia mpila? Wasongela kwe bantu bifu na nsalulu za nzitukulu za Tata’andi. Kâ, musamu wakaka mpe kasa. Yezu wafweti songela ti misamu miamiansoni mi yirikaka Yehova mia mbote miena mpe Nkumbu’andi ya santu yena.b Yezu wasongela bwe musamu wo weri mfunu bu kalongesa kwe milongoki miandi bwe bafweti sambirila. Yandi têle: “Tata’eto we ku zulu, bîka Nkumbu’aku ya bâ ya santu.”—Mat. 6:9, NWT.
11 Mu bungu dia nti bafweti santukisa mpe tsemesa nkumbu ya Yehova? Mu bungu ti ku nsaba ya Edene, Satana wakondo buzitu mpe watâ bungungu mu Yandi. Satana watâ ti Yehova ngungu yeri mpe Adame na Eva keri swekelaka tima tia mbote. (Mba. 3:1-5) Buna Satana mbo keri zolo tâka ti mpila ya sarila ya Yehova ka yeri’â ya mbote ko. Bungungu bwa Satana mbo bweri vwezaka nkumbu ya Yehova. Ha manima, mu ntangu ya Yobe, Satana watâ ti bantu Yehova beri sarilaka mu bungu dia bima bi beri bakaka kwe yandi. Ngungu yo wavutu tâ, ka kwena muntu ko tomono zolo Yehova mpe tatamana mu mu sarila mu ntangu yi kata kwe bwabane na nkwamusu. (Yobe 1:9-11; 2:4) Ntangu yayingi yafwanana mu songela ka nani weri ngungu, Yehova peleko Satana.
Yezu walongesa kwe milongoki miandi mfunu ya santukisa nkumbu ya Nzambi (Tala paragrafe 10)
“LUZINGU LWANI NITA HANA”
12. Nti Yezu kabâ wakubama mu sa mu bungu dia luzolo lwandi mu nkumbu ya Yehova?
12 Mu bungu dia luzolo lwandi mu Yehova, Yezu wazolo mu sa miamiansoni mi kalenda mu santukisa na mu tsemesa nkumbu ya Yehova. Yandi watâ “luzingu lwani nita hana.” (Za 10:17, 18) Wa matieleka, wakubama weri mu fwa mu bungu dia nkumbu ya Yehova.c Bantu ba bole ba ntete ba lunga, Adame na Eva, bateka Yehova manima, mpe balanda Satana. Kâ, Yezu wakubama weri mu kwiza ha mutoto mpe mu songela luzolo lwandi kwe Yehova. Yezu ni buna kasila bu katumamana kwe Yehova mu misamu miamiansoni mi keri saka na mi keri tâka. (Ebr. 4:15; 5:7-10) Yandi wasimbirila nkwikamanu’andi tii ha lufwa, ha poto dia matimuna. (Heb. 12:2) Buna, Yezu wasongela luzolo mu bungu dia Yehova na Nkumbu’andi.
13. Mu bungu dia nti Yezu weri muntu wa fwana mu songela ti Satana ngungu yena? (Tala mpe tifwani.)
13 Mu luzingu lwandi lwalwansoni, Yezu watomo songela ti ngungu ni Satana, ka Yehova ko! (Za 8:44) Yezu watomo zaba Yehova yôka bantu babansoni. Tala ti mu misamu mia tâ Satana mu bungu dia Yehova matieleka meri mô, Yezu mbo kaketi wazaba. Kâ Yezu wabonga nzengolo ya nwanina nkumbu ya Yehova. Ni bu sa ti wamoneka ntiana’eti Yehova wamuyambirika, Yezu wakubama weri mu fwa kani kateka manima kwe Tata’andi dieri mu zoloko.—Mat. 27:46.d
Luzingu lwa Yezu lwa tomo songela ti ngungu ni Satana, ka Yehova ko! (Tala paragrafe 13)
“SALU TI WAKUNGENI [. . .] TIA NASUKISI”
14. Bwe Yehova kasakumuna kwikama kwa Yezu?
14 Mu lusambulu lu kasa mu mpimpa ntete kafwa, Yezu watâ: ‘Salu ti wakungeni ngatu nasala [. . .] tia nasukisi.’ Lukwikulu lweri nandi ti Yehova mbo kaketi mu sakumuna mu bungu dia kwikama kwandi. (Za 17: 4, 5) Yezu mpemba yeri nandi mu tûla lukwikulu mu Tata’andi. Yehova kabika ko ti kazingila kwe bafwa. (Bis. 2:23, 24) Wavumbula Yezu kwe bafwa mpe wamuhana tibuka tiyôkele ku zulu. (Flp. 2:8, 9) Buna, wayizi bâ Mutinu wa Timfumu tia Nzambi mpe wabatika mu yâla. Timfumu tio nti tikwizi sa? Ku lweka lwa nzole lwa lusambulu lu kalongesa mbo lutâka: ‘Bîka Timfumu tiaku tiza. Bîka luzolo lwaku [lo lwa Yehova] lwa salama ha mutoto, ntiana kwa ku mazulu.’—Mat. 6:10.
15. Yezu nti ka vutu sa?
15 Mu bilumbu bita kwiza, Yezu mbo kanwanisa mbeni za Nzambi mpe mbo kafukisa ba nkwa-mbi mu Armagedo. (Nza. 16:14, 16; 19:11-16) Ntangu fioti ha manima, mbo kalosa Satana “mu abime,” ngatu kalembo vutu sa tima. (Nza. 20:1-3) Buna Yezu mbo kayâla mvula 1000, mbo kakârisa tidzunu ha mutoto mpe mbo kabakisa bantu mu vutu bâ ba lunga. Mbo kavumbula bantu kwe ba fwa. Mbo ka sa ti mutoto wawansoni wabâ paradi. Kani dia Yehova mbo dilungana!—Nza. 21:1-4.
16. Luzingu bwe lubâ ha manima ma luyâlu lwa mvula 1000?
16 Luzingu bwe lubâ ha manima ma luyâlu lwa mvula 1000? Masumu ma bantu mbo mazimbakana. Bantu ka ba vutu’â bâ na nsatu ya lomba mulemvo ko mu nzila ya mukayulu; ka ba vutu’â bâ na nsatu nzonzi (médiateur) ko ha kati diawu na Nzambi. Mpe ‘mbeni ya mansukina, lufwa, [mbo luzimbakana].’ Mpiema mbo zibâ za mpamba. Bô bafwa mbo bavumbuka. Bantu babansoni ha mutoto mbo babâ ba lunga.—1 Kor. 15:25, 26.
17-18. a) Ngano nti biyoka ku nsuka ya luyâlu lwa mvula 1000? b) Yezu nti kasa ku nsuka ya luyâlu lwandi? (1 Bisi-Korente 15:24, 28) (Tala mpe tifwani.)
17 Nti biakaka biyôka ku nsuka ya luyâlu lwa mvula 1000? Mu ntangu yo, musamu wa nkatika nzitukulu wuyôka. Kuvutu’â bâ muntu wu sa ntembe ko ti Yehova Nzambi ya santu yena mpe ya buderede. Mu bwe? Ku nsaba ya Edene, Satana watâ ti Yehova ngungu yena mpe ka yâlaka bantu na luzolo ko. Tuka buna bo basarilaka Yehova basongela mbala zazingi ti nzila zandi ziyôkele bubote. Buna ha manima ma luyâlu lwa mvula 1000 nkumbu ya Yehova mbo yitomo kwizi bâ ya tsema. Ntembe kani Yehova mbo ka zabikisa ti Tata dia luzolo diena.
18 Ku nsuka ya luyâlu lwa mvula 1000, bantu babansoni mbo bazaba ti misamu miamiansoni mia tâ Satana, mu bungu dia Yehova mia bungungu kwa mieri. Ngano ku nsuka ya luyâlu lwandi Yezu nti kasa? Ngano mbo kalanda tifwani tia Satana mpe mbo kakolama kwe Yehova? Kani! (Tanga 1 Bisi-Korente 15:24, 28.) Yezu mbo kakârisa Timfumu kwe Tata’andi. Mbo katumamana mu lutumu lwa Yehova. Yee, Yezu wakubama wena mu hana lutumu lwandi kwe Yehova mu bungu ti yandi kazololo, kâ Satana kasila bo ko.
Yezu tahana na nsayi Timfumu kwe Yehova ku nsuka ya luyâlu lwa mvula 1000 (Tala paragrafe 18)
19. Nkumbu ya Yehova bwe yizolo tâka kwe Yezu?
19 Ka wena musamu wa nzitukulu ko Yehova bu kadinga mu hana nkumbu’andi kwe Yezu! Yezu wayizi moneka muntu wufwanane mu monekesa Tata’andi. Buna, nkumbu ya Yehova bwe yizolo tâka kwe Yezu? Nkumbu yo nkatika mfunu yena kwe Yezu yôka bima biabiansoni. Wakubama weri mu fwa mu bungu dia nkumbu yo, mpe mbo kabâ wakubama mu kârisa bima biabiansoni kwe Yehova ku nsuka ya luyâlu lwa mvula 1000. Bwe tulendi landila tifwani tia Yezu? Mvutu ya tiyuvu tio mu timoko tita landa tuzonzela tio.
MUKUNGA 16 Kembeleno Yehova mu bungu dia Mwana’andi wa tumbu
a Ntangu zakaka, bambazi Yehova beri monekesaka mu ntangu yi beri kwe mwangasaka nsangu mu Nkumbu’andi. Ntiangu ntangu zakaka mu Bibila mbo batâka ti Yehova ta zonza, kâ ni mbazi yita zonza mu Nkumbu’andi. (Mba. 18:1-33) Ni bu sa ti Matsonoko mbo matâka ti Yehova wahana mitieno kwe Mose verse zakaka mbo zisongelaka ti Yehova bambazi kasarila mu hana mitieno mio mu Nkumbu’andi.—Lev. 27:34; Bis. 7:38, 53; Nga. 3:19; Ebr. 2:2-4.
b MBANGULULU ZA NTELO: “Santukisa” wuzololo tâ, zangula, bongela muntu ntiana wa santu peleko bâ na buzitu bwa ngolo mu bungu dia muntu. “Tsemesa” wuzololo tâ songela ti muntu mpemba ye nandi ni bu sa ti bantu bakaka bungungu bata mu hunisina.
c Lufwa lwa Yezu lwa hana mpe lenda kwe bantu mu baka luzingu lwa mankululu.
d Tala “Biyuvu bia bitangi” mu Nzo ya Zangama ya Munkengi ya avril 2021 bitini 30-31.