SHAKACITIKA MUBUUMI BWABO
‘Nkoondo Iyi Njakwe Yehova’
PA 28 JANUARY 2010, ndakalinga mutauni ibotu iitwa ayi Strasbourg, ku France. Sombi nshina kuya kucishi ici mukubona tauni iyi mboibete. Ndakalinga pomwi abamakwesu balanga pa shamilawo bakasalwa kuya mukwiimikanina lwaanguluko lwa Bakamboni Bakwe Yehova ku European Court of Human Rights (ECHR). Mfulumeende ya France yakaamba ayi Bakamboni Bakwe Yehova bakalinga kweelete kulipila musonko ku mfulumeende wa maali ashika 64 miliyoni euros (na 89,000,000 mu madola aku America). Sombi twakalinga kweelete kulwiita baku kooti ayi makani aya teshi ancine. Alimwi ciyandika abuumbi, kuwina mulandu uyu kwakalinga kusa mukupa kwaamba ayi liina lyakwe Yehova lilemekwe, bantu bakwe batolelele kuba ampuwo ibotu akutolelela kumulambila cakwaanguluka mu France. Shakacitika ndyetwakalinga kubandika makani aya ku kooti shakatondesha ayi ‘nkoondo iyi njakwe Yehova.’ (1 Samwe. 17:47) Amuleke mulwiite shakacitika.
Mu 1999, mfulumeende ya France yakaamba ayi musampi wesu waku France wakalinga kweelete kulipila musonko pamaali apekwa mukuliyandila ngobakatambula kuswa mumwaaka wa 1993 kushika mu 1996. Twakatola makani aya mumakooti apusenepusene ku France, sombi moonse tabana koombolosha kabotu. Ndyetwakaluusa mulandu uyu pesule lya kuutola ku kooti inene, mfulumeende yakabwesa maali mu akaunti yaku banki ya ofesi yamusampi eendilila 4.5 miliyoni euros (na 6,300,000 mu madola aku America). Cakweelaako ncotwakalinga kweelete kucita kwaamba ayi batubooshele maali esu, nkutola mulandu uyu ku European Court of Human Rights. Sombi baku kooti kabatana kukutika ku mulandu wesu, bakaamba ayi tutaangune kubandika abamaloya bamu mfulumeende ya France pomwi a shikwiimikaninaako European Court kwaamba ayi beeleshe kubona na mulandu uyu inga wamana kabatana kuutola mukooti.
Twakalinga kuyeeya ayi shikwiimikaninaako kooti atootulwiita kulipila maali amwi aniini ku mfulumeende ya France. Nacibi boobo, twakalinga kucishi kabotu ayi na tubape maali nabibo aniini, nkokwaamba ayi tatutokonkela Yesu nshakaamba pa Mateyo 22:21. Bamakwesu bakapa maali kwaamba ayi acafwilishe ncito ya Bwaami, aboobo maali ayo taakalinga amfulumeende. Sombi twakacanikaako ku kukumana uko kwaamba ayi tukonkele milawo ya European Court.
Bamakwesu bamwi mbotusebensaabo mu dipatimenti ilanga pamilawo kabeemfwi kunembo lya European Court mu 2010
Twakabunganina mucipinda cimwi cibotu cakubunganinaamo cakalinga pa kooti. Ndyetwakatalikabo kubandikishanya, peenkapo shikwiimikaninaako kooti wakaamba ayi Bakamboni Bakwe Yehova balyeelete kulipila musonko mfulumeende ya France ngoyakalinga kusuni. Peenkaapo twakamwiipusha ayi, “Sa mulicishi ayi mfulumeende ya France yakabwesa kale maali eendilila 4.5 miliyoni euros mu akaunti yesu yaku banki?”
Ndyaakanyumfwa boobo, wakakankamana abuumbi. Bamaloya bamu mfulumeende ndyebakasumina ayi ncakwiila mfulumeende yakabwesa kale maali, wakaalula mbwaakalinga kubona makani aya. Wakabakalila akutulwiita ayi tupalangane peenkaapo. Ndakashiba ayi Yehova ngwaakalengesha ayi tuwiine mulandu uyu munshila njotwatakalinga kulangila. Twakalinga kusangalete abuumbi ndyetwakapalangana, alimwi twakakankamana pa shakacitika.
Pa 30 June 2011, ba European Court bakoombolosha mulandu uyu munshila yakapa kwaamba ayi mfulumeende itubooshele maali esu. Bamu kooti bakaamba ayi mfulumeende yakapwaya mulawo pakusuna kutulipilisha musonko ngobakalinga kusuni, alimwi ayi ilyeelete kutubooshela maali oonse ngoyakabwesa akutwilikilaawo! Kushika apacecino ciindi, kusala uku kuyandika kwatolelela kushitilisha kulambila kwancine ku France. Mwiipusho womwibo ngotwatakalinga kuyeeyawo ayi inga tweepusha shikwiimikaninaako kooti, wakalinga anga ndibwe lyakatapila munkumo yakwe Golyati akumucaya. Mwiipusho uyo wakapa kwaamba ayi tuwiine mulandu. Ino nceebonshi? Mukwiinga kweelana a Defedi mbwaakalwiita Golyati, ‘nkoondo iyi njakwe Yehova.’—1 Samwe. 17:45-47.
Uyu teshi ngomulandu weenkabo ngotwakawiina. Nabi kwaamba ayi mfulumeende shicite nkusu abeshibupailishi balatupikisha, twakawiina milandu ili 1,225 mumakooti anene mushishi shili 70 amumakooti alanga pamilandu yamushishi shoonse. Kuwiina milandu iyi kulatucafwa kuba alwaanguluko mbuli lwa kwaabanamo lubasu muncito yakushimikila, kutaabanamo lubasu mushakusekelela shilumbaisha cishi mbuli kwiimba lwiimbo lwacishi na kulemeka fulagi, kukaka kubikwa bulowa alimwi abupailishi bwesu kushibikwa ku mfulumeende.
Ino nceebonshi ndakacanikaako ndyebakalinga koombolosha makani amwi ku Europe nabi kwaamba ayi ndakalinga kusebensela kumaofesi anene a Bakamboni Bakwe Yehova ku New York, mu United States?
BASHALI BANGU BAKALINGA BAYUMU LWAKUMUSHIMU
Bata ba George abama ba Lucille bakamanisha Cikolo ca Gilyadi ca namba 12, alimwi bakalinga kusebensela ku Ethiopia paciindi ndyendakashalwa mu 1956. Bakantumba ayi Philip, liina lya musankwa umwi wamu ciindi ca Beneklistu bakutaanguna uyo wakalinga kushimikila makani abotu. (Milimo 21:8) Mumwaaka wakakonkelaawo, mfulumeende yakakasha kulambila kwesu mucishi ici. Nabi kwaamba ayi ndakalinga muniini abuumbi, ndeebaluka kabotu bashali bangu mbobakatolelela kulambila Yehova cabushishi. Kuli ndime, cakalinga ncintu cisangalasha abuumbi! Cakabicaako ncakwaamba ayi mu 1960, mfulumeende yakatutandaamo mucishi ca Ethiopia.
Ba Nathan H. Knorr (kucipiko) ndyebakafwakashila mukwashi wesu mutauni ya Addis Ababa ku Ethiopia mu 1959
Bashali bangu bakalongela kutauni iitwa ayi Wichita ku Kansas, mucishi ca United States. Alimwi bakatolelela kusebensa cankusu muncito yakushimikila bweenka mbobakalinga kusebensa ndyebakalinga bamishonali. Ndyebakalinga kunoocili ku Ethiopia, Judy munene wangu mwanakashi a Leslie mwanike wangu musankwa abalo nkobakashalilwa. Bashali besu bakatwiisha kusuna Yehova akunoomusebensela amoyo wesu woonse. Ndakabombekwa kaancite myaaka 13. Ndyepakeenda myaaka yotatwe, soonse mumukwashi twakalongela kutauni ya Arequipa mucishi ca Peru mukusebensela kumusena ubulishite.
Mu 1974 ndyendakalinga kucitebo myaaka 18, baku ofesi yamusampi wa Peru bakansala pomwi abamakwesu bamwi bali 4 kwaamba ayi tutalike kusebensa mbuli bapainiya balibetele. Twakalinga kweelete kunooya mukushimikila mumisena mutana kushimikilwawo kale, iyo yakalinga kutulundu twa Andes. Ici cakalinga kusansulula ayi twakalinga kweelete kunooshimikila abantu baamba mushobo wa ciQuechua a ciAymara. Twakalinga kweendela mumotoka yakalinga kuboneka anga ncikontena alimwi mumotoka mweenka umo motwakalinga kukala akoona. Ndasangalala abuumbi na ndayeeya paciindi ndyetwakalinga kusebensesha Baibo kucafwa bantu kushiba ayi conoonobo Yehova alaakukushaawo bukandu, malwashi alufu. (Ciyu. 21:3, 4) Baanji bakaba basebenshi bakwe Yehova.
Motoka njotwakalinga kusebensesha mu 1974
MBONDAKATALIKA KUSEBENSELA KUMAOFESI ESU ANENE
Mu 1977 ba Albert Schroeder bakalinga bamu Likoto Litanjilila lya Bakamboni Bakwe Yehova ndyebakafwakashila musampi wa Peru, bakanjuminisha kulemba foomu yakuya mukusebensela ku Bethel ya kumaofesi esu anene. Aboobo ndakalemba foomu njobakaamba. Ndyepakeendabo ciindi ciniini, pa 17 June 1977, ndakatalika kusebensela pa Bethel yaku Brooklyn. Mumyaaka iindilila 4 yakakonkelaawo, ndakalinga kusebensela ku dipatimenti ya kubotesha aya kubamba shintu.
Pabushiku bwa bwiinga bwesu mu 1979
Mu June 1978, ndakabonana aba Elizabeth Avallone ndyetwakalinga kukubungana kunene kwa baabo baswa mushishi kwakabeta mu tauni ya New Orleans, ku Louisiana. Bashali babo abalo bakalinga kusebensela Yehova amoyo woonse. Paciindi ici, ba Elizabeth kabali basebensa bupainiya bwaciindi coonse kwamyaaka 4 alimwi bakalinga kusuni kusebensela Yehova muncito yaciindi coonse mubuumi bwabo. Twakatolelela kubandikishanya nabi pesule lyakwaamba ayi kubungana kunene kwamana. Kapatana kwiinda aciindi cilaamfu, twakasunana abuumbi. Twakeebana pa 20 October 1979, lyalo twakatalika kusebensela pa Bethel pomwi.
Bamakwesu abenankashi bamulibungano lyakutaanguna lya Brooklyn Spanish motwakalinga, bakalinga kututondesha lusuno abuumbi. Twakasebensela mumabungano aamwi otatwe ayo akalinga kututondesha lusuno akutuyuminisha kutolelela kusebensela pa Bethel. Tulalumba abuumbi palucafwo lwabo apalucafwo lwa beshicibusa abeshikamukowa besu abo bakatucafwa kulama bashali besu ndyebakalinga bakula.
Basebenshi bapa Bethel bakalinga mulibungano lya Brooklyn Spanish mu 1986
MBONDAKATALIKA KUSEBENSELA MU DIPATIMENTI ILANGA PAMILAWO
Mu January 1982, ndakakankamana abuumbi ndyebakandwiita ayi ntalike kusebensela ku Dipatimenti Ilanga Pamilawo pa Bethel. Ndyepakeenda myaaka yotatwe, bamakwesu bakansenga ayi nje ku yunivesiti mukwiiya sha milawo kwaamba ayi nkabe loya. Ndakesa mukushiba ayi bantu baku United States abamushishi shimwi balicite lwaanguluko lwakucita shintu shiinji ceebo ca milandu Bakamboni Bakwe Yehova njobakawiina mumakooti. Milandu iyo iyandika, yakalinga kubandikwaawo abuumbi ndyetwakalinga kwiiya.
Mu 1986 ndyendakalinga kucite myaaka 30, ndakasalwa kusebensa mbuli mutanjilili wa Dipatimenti Ilanga Pamilawo. Ndakasangalala abuumbi ceebo cakushiba ayi bamakwesu pa Bethel bakalinga kunshoma nabi kwaamba ayi ndakalinga mwanike. Sombi alimwi ndakalisukama abuumbi mukwiinga nshindakalinga kucishi shiinji, alimwi ndakalinga kucishi ayi iyi ilaakuba ncito iyumu.
Mu 1988, ndakeelela kuba loya sombi nshindakalinga kucishiiwo cikolo mbocakankuma akukuma bushicibusa bwangu a Yehova. Kuba alwiiyo lwa peculu inga kwapa muntu kusuna kuba amikuli iinji akunolinyumfwa ayi alayandika abuumbi kwiinda bamwi batacite lushibo ndwaacite. Sombi ba Elizabeth bakancafwa abuumbi. Bakancafwa kutalika alimwi kubikila maano kushintu sheenga shayumya bushicibusa bwangu a Yehova, kweelana ambondakalinga kucita kaantana kuya ku yunivesiti. Ndyepakeenda ciindi, bushicibusa bwangu a Yehova bwakayuma alimwi. Inga ndaamba cakuswa paanshi lyamoyo ayi kuba alushibo abuumbi teshi ncocintu ciyandika abuumbi mubuumi. Ciyandika abuumbi mubuumi nkuba abushicibusa buyumu a Yehova, kumusuna abuumbi akusuna bantu bakwe.
KUSHITILISHA MAKANI ABOTU MUMULAWO
Pesule lyakumanisha cikolo cakwiiya shamilawo, ndakatalika kubikila bunene maano kukucafwa dipatimenti yesu kusebensela pamakani ashamilawo pa Bethel, kushitilisha libunga lyakwe Yehova alimwi apa lwaanguluko ndotucite lwakushimikila makani abotu. Incito njondakalinga kusebensa yakalinga kusangalasha sombi yakalinga iyumu mukwiinga shintu shakalinga kwaaluka cakufwambaana mulibunga lyesu. Kucakubonenaako, kale kale twakalinga kusenga bantu kupako maali ngeenga bacikoonsha na twabaabila mabuku esu. Sombi kutalika mu 1991, bamu Dipatimenti Ilanga Pamilawo bakabalwiita kupa butanjilishi bwa mbweenga twacileka kucita boobo. Kuswawaawo, Bakamboni Bakwe Yehova bakatalika kwaabila bantu mabuku kwakubula kubasenga kupako maali. Kucita boobo kwakoobyako ncito shimwi pa Bethel amumabungano alimwi kushika apacecino ciindi, ici cilapa kwaamba ayi tutanolipila misonko iteelete. Bamwi bakalinga kuyeeya ayi ceebo cakwaaluka uku, bantu baniinibo mbweshi bakeeye pali Yehova mukwiinga teshi tukanoobawo amaali akweene kubamba mabuku aanji akwaabila bantu basuni kwiiya ndyetutoshimikila. Sombi nshobakalinga kuyeeya teshi nshoshakacitika. Namba ya bantu bakalinga kusebensela Yehova kutalika mu 1990, yakaya panembo abuumbi alimwi pacecino ciindi bantu baleeya makani amu Baibo kwakubula kulipila. Ndakabona ayi Yehova ngwaalengesha ayi kwaaluka kunene kucitwa mulibunga lyesu kuswitilile alimwi aceebo ca butanjilishi mbotutambula kuswa ku musebenshi ushomeka.—Kulo. 15:2; Mate. 24:45.
Milandu njotuwiina mumakooti teshibo ceebo cakwaamba ayi tulicite bamaloya bacishi kabotu sha milawo. Liinji cilengesha ayi boomboloshi abacinenenene bamu mfulumeende batucaafwe, nceebo ca mibo ibotu bantu bakwe Yehova njobatondesha. Cakubonenaako comwi ncondakabona nciindi bamakwesu bamwi botatwe bamu Likoto Litanjilila pomwi abamakaabo, ndyebakacanika kukubungana kunene kwakabeta mucishi ca Cuba mu 1998. Bakalinga kubikila maano kubantu akubatondesha bulemu. Alimwi ubu bwakalinga mbumboni bubotu bwakacafwa bacinenenene bamu mfulumeende kushiba ayi tatwaabanimo lubasu mushamapolitiki, kwiinda amaswi ali oonse ngotwakabalwiita ndyetwakalinga kubandika ambabo.
Nacibi boobo, cimwi ciindi ncotuyandikabo kucita kwaamba ayi tushitilishe lwaanguluko ndotucite, nkutola mulandu uyo ku kooti kwaamba ayi ‘tushitilishe makani abotu mumulawo.’ (Filip. 1:7) Kucakubonenaako, kwamyaaka iinji, bamu mfulumeende ku Europe aku South Korea tabakalinga kusuminisha bamakwesu kusebensako ncito shimwi shakucafwa cishi na bakaka kunjila busoja. Ici cakapa kwaamba ayi bamakwesu bashika pafwiifwi a 18,000 ku Europe abamakwesu beendilila 19,000 ku South Korea baangwe ceebo cakukaka kunjila busoja.
Mukweelaako, pa 7 July 2011, bamu European Court bakapa boomboloshi bwakapa kwaamba ayi shishi shoonse shaku Europe shinosuminisha bantu bakaka kunjila busoja, kusebensako ncito shimwi shakucafwa cishi. Pa 28 June 2018, bamu Constitutional Court mucishi ca South Korea abalo bakoombolosha mushobo womwi. Naakwiinga tatuna kucikoonsha kuwiina milandu iyi naakwiinga bamakwesu bamwi nabibo baniini bakasumina kunjila busoja.
Bamu Dipatimenti Ilanga Pamilawo kumaofesi esu anene abamu madipatimenti alanga pamilawo mumisampi nsengwe yoonse, batosebensa cankusu kushitilisha lwaanguluko lwesu lwakulambila Yehova akushimikila makani abotu a Bwaami. Tulalinyumfwa ayi ncoolwe cinene abuumbi kwiimikaninaako bamakwesu abenankashi abo bapikishikwa ku mfulumeende. Alimwi nabi kwaamba ayi tatuna kucikoonsha kuwiina mulandu mukooti, tulapa bukamboni kubeendeleshi, bamaami akubantu boonse. (Mate. 10:18) Boomboloshi, beshikwiimikaninaako mfulumeende, beshikwaamba nyusi, alimwi abantu boonse balyeelete kubelenga malembo ngotwiilikaamo mumakani ngotulemba kwiilikaawo angotwaamba ku kooti ndyetutokoombolola. Bantu basuni kwiiya balabashiba kabotu Bakamboni Bakwe Yehova alimwi ayi nshotushoma shilaswa mu Baibo. Bamwi pabaabo bakalinga kusuni kwiiya, bakaba bashominyineesu.
TWALUMBA YEHOVA!
Kwamyaaka 40 yainda, ndasebensela pomwi abamakwesu bamu misampi ipusenepusene nsengwe yoonse pamakani aamba sha milawo akutola makani muma kooti anene alimwi akubonana abacinenenene bamu mfulumende. Ndibasuni abuumbi bamakwesu mbonsebensaabo mu Dipatimenti Ilanga Pamilawo kuno kuma ofesi anene kwiilikaawo abaabo basebensa mu dipatimenti iyi mumisampi ipusenepusene nsengwe yoonse. Ndacaana shoolwe shiinji alimwi ndisangalete mubuumi bwangu.
Cakushomeka alimwi calusuno, ba Elizabeth bakancafwa kwamyaaka 45 shintu ndyeshakalinga kabotu andyeshatakalinga kabotu. Ndayuminishikwa kubona mbobasebensa cankusu nabi kwaamba ayi balaciswa bulwashi bupa kwaamba ayi banomaninwa nkusu.
Mubuumi bwesu, twaboona ayi Yehova ngwaatupa nkusu akutucafwa kuwiina milandu. Kweelana a Defedi mbwaakaamba, ‘Yehova ngoopa nkusu bantu bakwe.’ (Kulu. 28:8) Ncakwiila, ‘nkoondo iyi njakwe Yehova.’