Watchtower LAIBULALI YAPA INTANETI
Watchtower
LAIBULALI YAPA INTANETI
Cilenje
  • BAIBO
  • MABUKU
  • MABUNGANO
  • mwbr23 July mape. 1-11
  • Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Anciito”

Taakuwo vidyo itondesha nshemwasala.

Cabica, vidyo yaala kutalika.

  • Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Anciito”
  • Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Alimwi Anciito—2023
  • Tumitwi Tuniini
  • JULY 3-9
  • JULY 10-​16
  • JULY 17-​23
  • JULY 24-​30
  • JULY 31 AUGUST 6
  • AUGUST 7-​13
  • AUGUST 14-​20
  • AUGUST 21-​27
  • AUGUST 28–​SEPTEMBER 3
Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Alimwi Anciito—2023
mwbr23 July mape. 1-11

Makani Akusebensesha amu Kabuku Kamabungano Abuumi Anciito

© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

JULY 3-9

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | ESILA 4-6

“Mutapilinganyi Ncito”

w22.03 pe. 18 pala. 13

Sa Mulabona Nshaakabona Sekaliya?

13 Nabi kwaamba ayi incito yakuyaka cipya tempele yakalinga yakashikwa, basankwa bakalinga kutanjilila mbuli Mupailishi Munene Jeshuwa (Joshuwa) alimwi amweendeleshi Selubabelo​—‘bakatalika kuyaka ŋanda yakwe Lesa alimwi.’ (Esila 5:​1, 2) Kuba Juda bamwi kucita boobo kwakaboneka anga takwakalinga kusala kuli kabotu. Mukwiinga balwani bakalinga kubabona ayi batoyaka tempele, baJuda bakalinga kucishi ayi balaakucita shili shoonse kwaamba ayi babakaashe. Joshuwa a Selubabelo basankwa bakalinga kutanjilila, bakalinga kuyandika kuyuminishikwa kwaamba ayi Yehova atoobacafwa. Alimwi bakayuminishikwa. Munshila nshi?

w86 2/1 pe. 29, kabokosi mapa. 2-3

Yehova Wakatolelela Kutanjilila Bacinenenene

Pesule lya kwaamba ayi ba Juda bakalinga bacaala mu Babiloni baboolela ku Jelusalemu, bantu bakacileka kusebensa kwa myaaka 16. Mushinshimi Agayi alimwi a Sekaliya bakacikonsha kuyuminisha baJuda kutalika alimwi incito yakuyaka cipya tempele yakwe Yehova. Nacibi boobo, tapana kwiinda aciindi cilaamfu bacinenenene bene Pesha bakatalika kupilinganya ncito iyi. Beshikupikisha bakeepusha ayi: ‘Ngani wamupa nkusu shakuyaka ŋanda iyi?’​—Esila 5:​1-3.

Cikumbulo kumwiipusho uyu cakalinga kuyandika abuumbi. Nakwiinga bamanene bakaloonda, incito yakuyaka cipya tempele nakwiinga yakeemikana peenka palya. Alimwi nakwiinga bamanene bakatalika kupikishanya abacinenenene ba mfulumeende, nakwiinga incito yakakashikwa peenka palya. Aboobo bamanene (kwiinda mukutanjililwa amweendeleshi Selubabelo a Mupailishi Munene Joshuwa) bakakumbula cikumbulo cabusongo alimwi cishika pamoyo. Bakeebalusha bacinenenene abo mulawo wakalinga walubwa mwaami Sailasi ngwaakalinga wabika kale kale wakusuminisha baJuda kutolelela anciito yakuyaka. Aboobo mukwiinga bacinenenene bene Pesha aba bakalinga kucishi ayi tabeelete kwaalula mulawo wakabikwa, cabusongo bakasalawo kutapikisha mulawo uyu mwaami ngwaakapa baJuda. Aboobo incito yakatolelela kushikila paciindi Mwaami Dalyasi alakwe ndyaakasuminisha ayi itolelele!​—Esila 5:​11-​17; 6:​6-​12.

w22.03 pe. 15 pala. 7

Sa Mulabona Nshaakabona Sekaliya?

7 BaJuda bakalinga kuyaka tempele bakayuminishikwa shintu ndyeshakaaluka. Ino nshiinshi shakaaluka? Mu mwaaka wa 520 B.C.E., mwaami mupya Dalyasi I, wakatalika kweendelesha bene Pesha. Mu mwaaka wabili wabweendeleshi bwakwe, wakesa mukushiba kwaamba ayi kukashikwa kwa ncito yakuyaka tempele takuna kucitwa kweelana amulawo. Aboobo Dalyasi wakaamba ayi incito ilyeelete kutolelela. (Esila 6:​1-3) Bantu boonse bakakankamana ashakaamba mwaami. Nacibi boobo, mwaami taakwe kweelabo pakusuminisha ayi incito yakuyaka itolelele. Sombi wakapa amulawo wakwaamba ayi abo boonse bakalinga kupikisha ba Juda bacileeke. Alimwi wakapa amulawo wakwaamba ayi bakalinga kweelete kupa maali ashintu shoonse shakalinga kuyandika kwaamba ayi incito yakuyaka tempele imane! (Esila 6:​7-12) Ici cakapa kwaamba ayi ba Juda bamanishe ncito yakuyaka tempele mu mwaaka wa 515 B.C.E, pesule lya myaaka iindilila 4.​—Esila 6:​15.

w22.03 pe. 19 pala. 16

Sa Mulabona Nshaakabona Sekaliya?

16 Nshila imwi Yehova mbwaatupa butanjilishi nkwiinda mu ‘musebenshi ushomeka alimwi ucite maano.’ (Mate. 24:45) Cimwi ciindi musebenshi uyu inga watupa butanjilishi mbweenga twaalilwa kunyumfwishisha. Kucakubonenaako, inga twatambula butanjilishi bwakutucafwa kulibambila mapensho alicitikila nabi kwaamba ayi tulekala kumusena nkotubona ayi mapensho ayo inga taacitiki. Na mpashi inga twayeeya ayi musebenshi waciindilisha pamakani akulishitilisha paciindi ndyekuli bulwashi bunene. Ino nshiinshi nshotweelete kucita na twalinyumfwa ayi butanjilishi mbotwapekwa inga tabusebensiiwo? Inga twayeeya bene Isilaeli mbobakacafwikwa ndyebakakonkela butanjilishi mbobakapekwa kuswa kuli Joshuwa a Selubabelo. Inga twayeeya apamakani amwi ngotwakabelenga mu Baibo. Cimwi ciindi bantu bakwe Lesa bakalinga kutambula butanjilishi bwakalinga kuboneka anga inga tabucafwiwo kweelana akuyeeya kwa muntu, sombi mbobutanjilishi bwakapulusha buumi bwabo.​—Boombo. 7:7; 8:​10.

Buboni Bwakumushimu

w93 6/15 pe. 32 mapa. 3-5

Sa Baibo Nshoyaamba Inga Mwashishoma?

Lyaali ilyo lyakapangilwa ku Tasasi, ndabala icanika kulubasu lwa kwicwe lya kumalenge kwa cishi ciitwa ayi Turkey pacecino ciindi. Lyaali ili lyakapangwa paciindi ca buleelo bwa mweendeleshi wa bene Pesha Mazaeus mu mwaaka wa mwaanda wa namba 4 B.C.E. Lyaali ili lyakalinga kutondesha ayi ngowakalinga mweendeleshi wa “Kwitala lya Mulonga,” nkokwaamba ayi Mulonga wa Yufuletisi.

Ano ino nceebonshi maswi aya alasangalasha? Nceebo cakwaamba ayi mu Baibo mulacanika maswi akoshenye a aya. Esila 5:6–​6:​13 ilaamba shakaamba Mwaami Dalyasi mwaami waku Pesha alimwi ashakaamba mweendeleshi waliina lya Tatenayi. Makani akalinga kubandikwaawo ngakuyaka cipya tempele yabo mu Jelusalemu. Esila wakalinga shikukopolola Mulawo wakwe Lesa ucishi kabotu, aboobo ncakutatoonsha ayi wakalemba makani ancine kweelana ambwaakalinga. Ishi nshetucana na twabelenga Esila 5:6 alimwi a 6:​13 mpotucana maswi akwaamba ayi Tatenayi “mweendeleshi wa kwitala lya Mulonga.”

Esila wakalemba makani aya cakuma 460 B.C.E., myaaka 100 lyaali kalitana kupangwa. Bantu bamwi inga bayeeya ayi kwaamba sha wacinene wa mfulumeende uyu wakale kale takucafwiiwo. Sombi na inga mwashoma bakalemba Baibo pamakani aniini bobulya, nkokwaamba ayi inga twabashoma abuumbi amumakani amwi ngobakalemba.

JULY 10-​16

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | ESILA 7-8

“Nshaakacita Esila Shakapa Kwaamba ayi Yehova Alemekwe”

w00 10/1 pe. 14 pala. 8

Kwiiya Kulacafwa Alimwi Kulasangalasha

8 Ncakwiila, tulyeelete kusuna Maswi akwe Lesa kuswa panshi lya moyo wesu. Tulyeelete kunonyumfwa kabotu kutolelela kukutumana kuyeeya pamakani amwi ngotwabelenga. Tulyeelete kukutumana kuyeeya pamakani akumushimu ayumu abuumbi kwaamba ayi twanyumfwishishe akutushika pamoyo. Kucita boobo kulayandika kupaila akukala kutaaku coongo. Bweenka mbuli Esila, tulayandika kulibambila mumoyo katutana kutalika kubelenga akwiiya Maswi akwe Lesa. Baibo ilaamba ayi: ‘Esila wakalibambila mumoyo wakwe kwiiya Milawo yakwe Yehova akwiicita mubuumi bwakwe boonse, alimwi akwiisha milawo amilasho iyo kubene Isilaeli.’ (Esila 7:​10) Amubone sheebo shotatwe shakapa Esila kulibambila mumoyo wakwe: kwiiya Milawo yakwe Yehova, kwiicita mubuumi bwakwe, alimwi akwiishako bamwi. Aswebo tulyeelete kukonkela cakubonenako cakwe.

si-E pe. 75 pala. 5

Libuku Lyamu Baibo lya Namba 13​—1 Makani

5 Esila eenkabo ngowakalinga kweelela kulemba makani aya akale kale ancine alimwi ngeenga twashooma. ‘Esila wakalibambila mumoyo wakwe kwiiya Milawo yakwe Yehova akwiicita mubuumi bwakwe boonse, alimwi akwiisha milawo amilasho iyo kubene Isilaeli.’ (Esila 7:​10) Yehova wakamucafwa kwiinda mumushimu usalashi. Mweendeleshi wa bene Pesha wakabona busongo bwakwe Lesa muli Esila aboobo wakamupa mukuli unene wakutanjilila bene Juda. (Esila 7:​12-​26) Aboobo mukwiinga wakalinga wapekwa nkusu kuswa kuli Lesa alimwi akumweendeleshi, Esila wakacikonsha kucana makani abotu akamucafwa kulemba kabotu.

it-1-E pe. 1158 pala. 4

Kuliceesha

Alapa Butanjilishi Bweelete. Muntu uliceesha pameenso akwe Lesa alalangila butanjilishi kuswa kuli nguwe. Esila wakalinga kucite mukuli unene abuumbi wakutanjilila basankwa beendilila 1,500 kwiilikaawo abapailishi, bene Nesinimu, banakashi alimwi abaana. Kwiilikaawo, bakalinga kuyumwite golodi alimwi a silifa uunji wakusebensesha kubotesha tempele ku Jelusalemu. Nabi kwaamba ayi bakalinga kuyandika kushitilishikwa ndyebakalinga palweendo, Esila taakwe kusenga mwaami wa bene Pesha ayi amupe bashilumamba bakubashindikila, kutondesha ayi taakwe kucinka manungo munkusu sha bantu. Alimwi paciindi cimwi wakalwiita mwaami ayi: ‘Lesa wesu ali abaabo boonse bamushoma.’ Aboobo wakalwiita bantu boonse ayi batali shakulya, kwaamba ayi baliceeshe pameenso akwe Yehova. Bakasenga kuli Lesa, alimwi Lesa wakabakutika kwiinda mukubashitilisha kubalwani ndyebakalinga palweendo, aboobo bakeendabo kabotu. (Esil 8:​1-​14, 21-​32) Mukwiinga mushinshimi Danyelo ndyaakalinga mubusha ku Babiloni wakatondesha kuliceesha pameenso akwe Lesa ndyaakalinga kulangoola butanjilishi bwakwe alimwi akunyumfwishisha shintu, Lesa wakamupa coolwe kwiinda mukutuma munjelo mucili anga nciloto.​—Da 10:12.

Buboni Bwakumushimu

w06 1/15 pe. 19 pala. 10

Shiteente Shinene Shitocanika Mulibukuyakwe Esila

7:28–8:20—Ino nceebonshi baJuda baanji mu Babiloni tebakalinga kusuni kuboolela ku Jelusalemu pomwi a Esila? Nabi kwaamba ayi pakeenda myaaka 60 kuswa ciindi likoto lyakutaanguna lya baJuda ndyelyakaboolela kucishi cinemishaabo, mu ndabala ya Jelusalemu mwakalingabo bantu baniini. Kuboolela ku Jelusalemu cakalinga kusansulula kuya mukutalika buumi bupya ubo bwakalinga buyumu abuumbi. Paciindi cilya bene Juda shintu mboshakalinga kweendela kabotu mu Babiloni, bakalinga kubona anga makwebo abo inga aboolela panshi na baboolela ku Jelusalemu mwakalinga bupenshi. Alimwi lweendo lwakuboolela ku Jelusalemu lwakalinga kuloondesha, aboobo bantu bakalinga kuboolela bakalinga kuyandika kuba alushomo luyumu muli Yehova, kusebensa cankusu mukulambila kwancine, alimwi akutaloonda. Esila alakwe wakaliyumya kweelana amushimu wakwe Yehova wakalinga pali nguwe. Ceebo cakuyuminishikwa a Esila mikwashi 1,500 mpashi bantu boonse pomwi bashika 6,000 bakasumina kuboolela. Pesule lya kwaamba ayi Esila wacita shintu ashimwi, bene Lefi bali 38 alimwi abene Nesinimu bali 220 abalo bakasumina kuboolela.

JULY 17-​23

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | ESILA 9-​10

“Mapensho esa Ceebo Cakutanyumfwila”

w06 1/15 pe. 20 pala. 1

Shiteente Shinene Shitocanika MulibukuLyakwe Esila

9:1, 2​—Ino kweebana abantu bakucishi kwakalinga kuleta buyani mapensho? Mushobo wakabooshekwa wakalinga kuyandika kuba panembo kuyuminisha kulambila Yehova kushikila kuciindi ca kusa kwakwe Mesiya. Kweebana abantu bakucishi kwakalinga kupilinganya kulambila kwancine. Mukwiinga bamwi bakalinga kweebete bantu bakalinga kulambila shibumbwabumbwa, mukuya kwaciindi ici cakalinga kusa mukupa kwaamba ayi mushobo woonse batalike kucita shintu shakalinga kucita bantu batakalinga kupaila Lesa. Nakwiinga kulambila kusalalite kwakamana pacishi capanshi. Aboobo ino nakwiinga Mesiya wakesita baani? Ici ncecakapa Esila kukankamana ndyaakabona shakacitika!

w09 10/1 pe. 10 pala. 6

Ino Yehova Alisuni ayi Tunoocita Nshi?

Lesa alaakutupa shoolwe na katumunyumfwila camoyo woonse. Mose wakalemba ayi: ‘Amukonkele milawo . . . njentomulwiita sunu, kwaamba ayi shinomweendela kabotu.’ (Vesi 13) Ncakwiila, shili shoonse Yehova nshaatulwiita kucita shilatucafwa. Aboobo kukonkela milawo yakwe lyoonse kulatupa kuba alusangalalo. Baibo ilaamba ayi “Lesa ndusuno.” (1 Joni 4:8) Nceceeco ncaakatupeta milawo itucafwa kuba abuumi bubotu. (Isaya 48:17) Kucita shoonse Yehova nshaatulwiita kulatucafwa kuleya mapensho aanji pacecino ciindi alimwi kulaakupa kwaamba ayi tukacane shoolwe shitamaani kunembo mu buleelo bwa Bwaami bwakwe.

Buboni Bwakumushimu

w06 1/15 pe. 20 pala. 2

Shiteente Shinene Shitocanika MulibukuLyakwe Esila

10:​3, 44​—Ino nceebonshi banakashi bakalinga kutandilwa pomwi abana babo? Nakwiinga baana bakacaala, nakwiinga cakaba cuubu banakashi bakatandwa kuboolela. Alimwi liinji baana baniini balayandika kulamwa abanyinawabo.

JULY 24-​30

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | NEYEMIYA 1-2

“Lyalo Ndakapaila”

w08 2/15 pe. 3 pala. 5

Amutolelele Kubika Yehova Panembo

5 Cimwi ciindi inga twayandika kupaila cakufwambaana kwaamba ayi Lesa atucaafwe. Bushiku bumwi Mwaami wa bene Pesha Atasakisesi wakabona ayi Neyemiya uyo wakalinga shikumutolela nkomeshi wakalinga kuboneka kuba abuumba. Aboobo mwaami wakamwiipusha ayi: ‘Ino ulisuni nshi? Lyalo [Neyemiya] wakapaila kuli Lesa wa kwiculu.’ Paciindi ici Neyemiya wakalinga kuyandikabo kupaila mupailo ufwiifwi mumoyo. Alimwi Lesa wakaukumbula, ceebo mwaami wakamucafwa kuyaka cipya ndabala ya Jelusalemu. (Amubelenge Neyemiya 2:​1-8.) Ncakwiila, Lesa alakumbula amipailo ifwiifwi njeenga twapaila mumoyo.

be pe. 177 pala. 4

Kwaamba Cakutabelenga

Ino nciinshi ceenga camucafwa kwaamba maswi eenga ashika bamwi pamoyo na cakuteengashila bamwiipusha pamakani anshemushoma? Amukonkele cakubonenaako cakwe Neyemiya, wakataanguna kupaila mumoyo kaatana kukumbula mwiipusho Mwaami Atasakisesi ngwakeepusha. (Neye. 2:4) Pesule lyakucita boobo, amuyeeyele limwi nsheenga mwaamba. Nsheeshi nsheenga mwaciita: (1) Amusale citeente comwi na shobilo nsheenga mwaamba (mpashi inga mwasuna kusebensesha makani acanika mulibuku lya Reasoning From the Scriptures). (2) Amusale malembo ngeshi mwaambe atoyuminisha shiteente. (3) Amuyeeyele limwi mbweenga mwakumbula cabusongo kwaamba ayi uyo wamwiipusha asune kukutika. Lyalo inga mwatalika kubandika.

Buboni Bwakumushimu

w86 2/15 pe. 25

Kulambila Kwancine Kwaswitilila

Sobwe, mukwiinga bukaalo bwakalingamo ndabala ya Jelusalemu, ncecintu cinene Neyemiya ncaakalinga kupaililawo “malumwi amashiku.” (1:​4, 6) Alimwi Neyemiya ndyaakaba acoolwe cakulwiita Mwaami Atasakisesi kwaamba ayi wakalinga kusuni kuya mukuyakulula ndabala ya Jelusalemu, wakapaila alimwi. Aboobo wakacita cintu ncaakalinga wacitawo kale mankanda aanji. Yehova wakakumbula mupailo wakwe Neyemiya kwiinda mukulengesha Mwaami kubika mulawo wakwaamba ayi ndabala ya Jelusalemu iyakwe cipya.

Ncetutokwiiyaawo: Neyemiya wakacinka manungo mubutanjilishi bwakwe Yehova. Aswebo tulyeelete ‘kunoopaila lyoonse’ katutana kusalawo shakucita shiyandika abuumbi akucita kweelana abutanjilishi bwakwe Yehova.​—Bene Loma. 12:12.

JULY 31 AUGUST 6

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | NEYEMIYA 3-4

“Sa Mulabona ayi Inga Tamusebensi Ncito ya Panshi?”

w06 2/1 pe. 10 pala. 1

Shiteente Shinene Shitocanika Mulibuku Lyakwe Neyemiya

3:​5, 27. Tulyeelete kuleya kulibona anga tatweelete kusebensa ncito iboneka kuba ya panshi icafwilisha kutola panembo kulambila kwancine, bweenka bwakacita “bamatanjilili” baku Tekowa. Sombi tulyeelete kukonkela cakubonenaako ca bene Tekowa batakalinga bamatanjilili abo bakalyaaba kusebensa cankusu.

w19.10 pe. 23 pala. 11

Yehova Inga Watulengesha Kuba Mbwaasuni Ayi Tube

11 Ndipakeenda myaaka iinji, baana banakashi bakwe Shalumu bakalinga pabaabo Yehova mbwakasebensesha kwaabanamo lubasu mukubamba lubumbu lwa Jelusalemu. (Neye. 2:​20; 3:​12) Nabi kwaamba ayi Shalumu wakalinga mwanaabaami, bana bakwe bakalinga kulibambite kusebensa ncito iyumu iyi. (Neye. 4:​15-​18) Bakalinga kupusene abuumbi abamatanjilli baku Tekoya, abo “bakakaka kwabanaamo lubasu” muncito! (Neye. 3:5) Ano amuyeeyebo mbobakasangalala incito iyi ndyeyakamana munshiku 52 bo! (Neye. 6:15) Amunshiku shino, benankashi balalyaaba kusebensaako ncito shilibetele mbuli kuyaka akubamba misena yakwe Yehova. Kwaamba ayi incito iyi ikumanishikwe, kulayandika benankashi bacite lushibo, basebensa cankusu, alimwi bashomeka.

w04 8/1 pe. 18 pala. 16

Kubona Makani Akuba Munene Bweenka Yesu Mbwaabona

16 Beneklistu boonse, bamanene alimwi abacanike balyeelete kweelesha cankusu kunoobona makani akuba munene bweenka Yesu mbwaabona. Mulibungano muli mikuli ipusenepusene. Tamweelete kukalala na bamulwiita kusebensa ncito iboneka anga nja panshi. (1 Samwelo 25:41; 2 Baami 3:​11) Nobashali, sa mulayuminisha bana banu kusebensa calusangalalo ncito ili yoonse njeenga bapekwa, mpashi pa Ŋanda ya Bwaami, musena nkotucitila kubungana kunene, na kubungana kwalubasu? Sa balamubona kamusebensa ncito shiboneka kuba sha panshi? Mukwesu umwi pacecino ciindi usebensela ku maofesi anene a Bakamboni Bakwe Yehova, aleebaluka kabotu cakubonenaako ca bashali bakwe. Wakaamba ayi: “Mbobakalinga kusebensa ncito yakubotesha pa Ŋanda ya Bwaami na musena nkotucitila kubungana kunene kwakancafwa kubona ayi bakalinga kubona ayi incito iyi ilayandika. Liinji bakalinga kulyaaba kusebensa ncito shakucafwilisha libungano na kucafwa bamakwesu boonse, nabi kwaamba ayi incito iyo kaili ya panshi buyani. Ici cakancafwa kulyaaba kusumina kusebensa ncito ili yoonse njeenga ndapekwa pa Bethel.”

Buboni Bwakumushimu

w06 2/1 pe. 9 pala. 1

Shiteente Shinene Shitocanika MulibukuLyakwe Neyemiya

4:​17, 18​—Ino muntu wakalinga kucikonsha buyani kusebensa ncito yakuyakulula alyaansa lyomwi? Ici tacakalinga ciyumu kubaabo bakalinga kunyamuna shintu. Na babika shintu pamutwi na pacifushi, wakalinga kucikonsha kucata shintu shimwi alyaansa lyomwi, lyalo “limwi kalicite cakulwanisha.” Beshikuyaka bakalinga kuyandika kusebensesha maansa oonse obilo “bakalinga kusebensa kabacite mipeeni mubukome.” Bakalinga kulibambite kulwana na mulwani wabo wabusha nkondo.

AUGUST 7-​13

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | NEYEMIYA 5-7

“Neyemiya Wakalinga Kusuni Kusebensela Bamwi”

w02 11/1 pe. 27 pala. 3

Beshikucafwilisha Kulambila Kwancine Bakalekale aba Pacecino Ciindi

Kwiilika pakusebensesha ciindi alushibo lwakwe kucita kabotu shintu, Neyemiya wakacafwilisha mushintu shiinji. Alimwi wakasebensesha buboni bwakwe kucafwilisha mukulambila kwancine. Wakasebensesha amaali akwe kwaamba ayi akushe bamakwabo mubusha. Wakalinga kukongwesha maali kwakubula cinyona mucila. Taakwe kupa kwaamba ayi baJuda shintu shiyumineeko kwiinda mukubalwiita ayi banoomupa shakalinga kumweelete mbuli mweendeleshi. Muciindi cakucita boobo, wakalinga kutambula akupa shakulya ‘bantu bali 150, baJuda abamatanjilili babo, pantu pomwi abaabo bakalinga kusa kulindiswe kuswa mushishi shimwi shakalinga kutushingulukite.’ Kwiilikaawo, bushiku abushiku wakalinga kupa bantu abo “musune womwi, mbelele shibotu shiindaawo shosanwe ayomwi alimwi ankuuku shiinji.” Wakalinga kubapa “awaini upya lyoonse na peendabo nshiku likumi”​—wakacita shoonse ishi kusebensesha maali akwe.​—Neyemiya 5:​8, 10, 14-​18.

w16.09 pe. 6 pala. 16

“Maansa Anu Atalefuki”

16 Kwiinda mulucafwo lwakwe Yehova, Neyemiya abaabo mbakalingaabo bakayumya maansaabo kwaamba ayi basebense ncito. Lyalo bakamanisha kuyaka cipya Jelusalemu munshiku shilibo 52! (Neye. 2:​18; 6:​15, 16) Neyemiya taakalinga kutanjililabo ncito sombi alakwe wakalinga kwaabanamo lubasu muncito yakuyaka cipya ndabala ya Jelusalemu. (Neye. 5:​16) Abalo bamanene munshiku shino balakonkela cakubonenaako cakwe Neyemiya kwiinda mukwaabanamo lubasu muncito sha kuyaka na kubamba akubotesha Maanda a Bwaami. Alimwi balayuminisha balefukite maansa kwiinda mukusebensaabo muncito yakushimikila alimwi akubafwakashila.​—Amubelenge Isaya 35:​3, 4.

w00 2/1 pe. 32

Ino Yehova Alaakumwiibaluka Buyani?

Lyoonse Baibo ilatondesha ayi kuli Lesa, “kwiibaluka” cilasansulula kucitawo comwi. Kucakubonenaako, cishi capanshi ndyecakasula amaanshi pesule lya muyoba unene wakatola nshiku 150, ‘Lesa wakeebaluka Nowa . . . , aboobo wakalengesha muuwo kupuupa amaanshi kuya ciyuma.’ (Matalikilo 8:1) Lyalo ndipakeenda myaaka iinji, Samsoni kaali watuloolwa meenso akwaangwa ku bene Filisiti, wakapaila ayi: ‘Yehova ndamusenga ayi munjuumye kakweelaako.’ Yehova wakeebaluka Samusoni kwiinda mukumupa nkusu shiinditeewo kwaamba ayi abooshe cishole kubalwani bakwe Lesa. (Boomboloshi 16:​28-​30) Sombi Yehova, wakamupa shoolwe Neyemiya alimwi kulambila kwancine kwakabooshekwa mu Jelusalemu.

Buboni Bwakumushimu

w07 7/1 pe. 30 pala. 15

“Amutolelele Kukoma Shibiibi Kwiinda Mukucita Shibotu”

15 Catatu, balwani bakwe Neyemiya bakasebensesha mwine Isilaeli wakapondoka Shemaya, kwaamba ayi alengeshe Neyemiya kupwaya mulawo wakwe Lesa. Shemaya wakalwiita Neyemiya ayi: “Webo anebo tulyeelete kuya mukuyuba soonse muŋanda yakwe Lesa, tulicalile ceebo bantu batoosa mukukucaya.” Shemaya wakalwiita Neyemiya ayi balwani bakwe bakalinga kusa mukumucaya, aboobo inga wapulusha buumi bwakwe na wayuba mu tempele. Nacibi boobo, Neyemiya taakalinga mupailishi. Aboobo nakwiinga wakacita cilubo kuyuba muŋanda yakwe Lesa. Ano sa nakwiinga wakapwaya mulawo wakwe Lesa kwiinda mukweelesha kupulusha buumi bwakwe? Neyemiya wakakumbula ayi: “Sa muntu uli mbuli ndime ulakonsha kuya mukuyuba muŋanda yakwe Lesa kufuna buumi bwakwe? Nebo teshi njeeko!” Ino nceebonshi Neyemiya taakwe kucatwa mukoose aka? Mukwiinga wakalinga kucishi ayi nabi kwaamba ayi Shemaya wakalinga mwine Isilaelinyina, ‘Lesa teshi ngowakamutuma.’ Kwiilikaawo, mushinshimi wancine inga tamulwiiti kwaamba ayi apwaye mulawo wakwe Lesa. Alimwi Neyemiya taakwe kukomwa abantu babiibi bakalinga kumupikisha. Kapatana kwiinda aciindi cilaamfu bantu bakaamba ayi: “Lyalo lubumbu lwakamanishikwa pabushiku bwa makumi obilo anshiiku shosanwe mumweenshi wa Eluli, nkokwaamba ayi mulimo uyo wakatola nshiku makumi osanwe anshiiku shobilo.”​—Neyemiya 6:​10-​15; Shakubelenga 1:​51; 18:7.

AUGUST 14-​20

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | NEYEMIYA 8-9

“Kusangalala Muli Yehova Nkokumupa Nkusu”

w13 10/15 pe. 21 pala. 2

Nsheenga Tweeya Kumupailo Wakalibambilwa Kabotu

2 BaJuda bakamanisha kuyaka lubumbu lwa Jelusalemu kakucaalitebo mweenshi womwi kwaamba ayi kubungana uku kutalike. (Neye. 6:​15) Bantu bakwe Lesa bakamanisha kuyaka munshiku shilibo 52, lyalo bakatalika kubikila maano kushintu nshebakalinga kuyandika lwakumushimu. Aboobo pabushiku bwakutaanguna mu mweenshi upya wa Tishili, bakabungana pomwi mulubaansa kwaamba ayi bakutike Mulawo wakwe Lesa uyo wakalinga kubelengwa akusansululwa a Esila alimwi a bene Lefi. (amubone cikope 1) Mikwashi yoonse, kwiilikaawo ‘aboonse bakonsha kunyumfwa,’ bakeemikana akukutika “kuswa macuunsa kushikila lisuba ndilyakashika pakati kamutwi.” Ici ncakubonenaako cibotu kuli ndiswe sotubunganina mu Maanda a Bwaami akabambwa kabotu! Nacibi boobo, sa cimwi ciindi ndyemuli kumabungano mulapilinganshikwa akutalika kuyeeya pashintu shitayandiki? Na mbocibete, amuyeeyewo alimwi pacakubonenaako ca bene Isilaeli bakale kale abo bakalinga kukutika akubikila maano kushintu nshobakalinga kunyumfwa cakwaamba ayi bakatalika kulila ceebo ca kushiba ayi bakaalilwa kukonkela Mulawo wakwe Lesa.​—Neye. 8:​1-9.

w07 7/15 pe. 22 mapa. 9-​10

Sa ‘Mulaakutolelela Kutanjililwa Amushimu’?

9 Liswi lyakwaamba ayi lusangalalo lilasansulula kukondwa abuumbi. Yehova ngu ‘Lesa usangalete.’ (1 Timoti 1:​11; Kulumbaisha 104:31) Mwaana alasangalala kucita kuyanda kwa Baishi. (Kulumbaisha 40:8; Bene Ebulu 10:​7-9) Alimwi ‘kusangalala muli Yehova [nkokutupa] nkusu.’​—Neyemiya 8:​10.

10 Na katucita kuyanda kwakwe Lesa nabi paciindi ndyetucite mapensho, buumba, na kupenshekwa, tulaba basangalete ceebo calusangalalo luswa kuli Lesa. Ncakwiila ‘lushibo loonse lwa pali Lesa’ lulatupa kuba basangalete! (Tushimpi 2:​1-5) Na Lesa twamushiba kabotu, kushoma muli nguwe alimwi akushoma mucilubula ca mulambu wakwe Yesu, tulaba abushicibusa busangalasha anguwe. (1 Joni 2:​1, 2) Cimwi citupa kuba alusangalalo nkuba lubasu lwa mukwashi wancinencine wabamakwesu abenankashi nsengwe yoonse. (Sefaniya 3:9; Agayi 2:7) Kulangila nkotucite kwa Bwaami acoolwe cinene cakwaambilisha makani abotu shilatupa kuba alusangalalo. (Mateyo 6:​9, 10; 24:14) Akwalo kulangila buumi butamaani kulatupa kuba basangalete. (Joni 17:3) Mukwiinga tulicite kulangila uku kubotu abuumbi, tulyeelete “kusangalala abuumbi.”​—Dutolonomi 16:15.

Buboni Bwakumushimu

it-1-E pe. 145 pala. 2

Ci Alamaiki

Kwa myaaka iinji kuswa ciindi baJuda ndyebakaswa mubusha ku Babiloni, mupailishi Esila wakalinga kubelengela baJuda libuku lya Milawo abo bakabungana ku Jelusalemu alimwi bene Lefi bapusenepusene bakalinga kusansulwiita bantu mulawo. Neyemiya 8:8 ilaamba ayi: ‘Bakatolelela kubelenga milawo yakwe Lesa cakuposha akwiisansulula kabotu kwaamba ayi banyumfwishishe sheesho shakalinga kubelengwa.’ Ici cilyeelete cakalinga kwiilikaawo akusansulula mukufwiimpya kuswa mumushobo waci Ebulu kuleta mu ci Alamaiki. Alimwi mpashi bene Ebulu bakeeya ci Alamaiki ndyebakalinga mu Babiloni. Alimwi nabi kwaamba ayi baJuda bakalinga kunyumfwishisha ciEbulu ncakutatoonsha kwaamba ayi kusansulula uku kwakeelikaawo amakani akalinga kweelete kucafwa baJuda kunyumfwishisha kuyandika kwa makani akalinga kubelengwa.

AUGUST 21-​27

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | NEYEMIYA 10-​11

“Bakalyaaba Kusebensela Yehova”

w98 10/15 pe. 22 pala. 13

Jelusalemu Yeelela Kweelana a Liina lya Njiyo

13 “Cipangano cakushomeka” cakapangwa muciindi cakwe Neyemiya cakacafwa bantu bakwe Lesa bakale kale kulibambila bushiku bwa kwaabwa kwa lubumbu lwa Jelusalemu. Nacibi boobo, kwakalinga cintu acimwi cakalinga kuyandika cakufwambaana. Mukwiinga paciindi ici lubumbu lwa Jelusalemu lwakalinga kucite minjililo ili 12, ndabala iyi yakalinga kuyandika bantu baanji. Nabi kwaamba ayi mwakalinga kale bene Isilaeli bamwi, ‘ndabala iyi yakalinga inene, sombi mwakalinga kwikalabo bantu baniini.’ (Neyemiya 7:4) Kwaamba ayi bamane lipenshi ili, bantu ‘bakooma cisolo kusala muntu womwi pa bantu likumi kwaamba ayi akekale mu Jelusalemu, ndabala isalalite.’ Kukonkela bubaambo ubu mukuliyandila kwakapa kwaamba ayi bantu bape shoolwe ‘bantu boonse bakasumina amyoyo yabo beene kwikala mu Jelusalemu.’ (Neyemiya 11:​1, 2) Ici ncakubonenaako cibotu abuumbi ku basebenshi bakwe Lesa munshiku shino abo bacite bukaalo bweenga bwabasuminisha kulongela kumusena kumwi kutoyandika lucafwo lwa Beneklistu bashimpite lwakushimu!

w86 2/15 pe. 26

Kulambila Kwancine Kwaswitilila

Kushiya shintu shabo akulongela ku Jelusalemu nakwiinga kwakabapa kusowekelwa shintu shimwi akucana mapensho amwi. Alimwi kukala mundabala iyi mpashi nakwiinga bakacana mapensho amwi apusenepusene. Aboobo, bamwi bakabona bakalyaaba kuya ayi bakalinga kweelete kulumbwa alimwi ncakutatoonsha bakabapaililaako kwaamba ayi Yehova abacaafwe.

w16.04 pe. 8 pala. 15

Lesa Alapa Shoolwe Bantu Bashomeka

15 Ndyetwakalyaaba kuli Yehova, twakashomesha ayi tulaakunoocita shoonse nshaasuni. Twakalinga kucishi ayi kucita boobo kulaakuyandika kulyaaba. Nacibi boobo, cimwi ciindi cilaba ciyumu na batulwiita kucita shintu shimwi nshotutana kuyeeyawo ayi inga twaciita. Inga twatondesha ayi tulashomeka kuli Yehova na twalyaaba akusebensela Lesa munshila njetutana kuyeeyelawo ayi inga twacikonsha. Kucita boobo lyoonse kulatupa kucana shoolwe nshiinji shiindite kulyaaba kwesu kuli koonse nkweenga twaciita. (Mala. 3:​10) Ano amuleke tubandike pacakubonenaako ca mwanaakwe Jefuta mwanakashi.

Buboni Bwakumushimu

w06 2/1 pe. 11 pala. 1

Shiteente Shinene Shitocanika MulibukuLyakwe Neyemiya

10:34​—Ino nceebonshi bantu bakalinga kweelete kutepa nkuni? Kweelana a Mulawo wakwe Mose bantu tabakalinga kulangilwa kubenga nkuni. Sombi paciindi ici bakalinga kweelete kucita boobo mukwiinga kwakalinga kuyandika nkuni shiinji shakutentesha milambu pacipaililo. Citoboneka ayi bene Nesinimu abo batakalinga bene Isilaeli, bakalinga kusebensa mbuli basha pa tempele, bakalinga baniini. Aboobo bakooma cisolo kwaamba ayi basale bakutepa nkuni lyoonse.

AUGUST 28–​SEPTEMBER 3

BUBONI BUCANIKA MUMASWI AKWE LESA | NEYEMIYA 12-​13

“Amushomeke Kuli Yehova Ndyemutoosala Beshicibusa”

it-1-E pe. 95 pala. 5

Bene Amoni

Pesule lyakutanda Tobiya mu tempele, mulawo wakwe Lesa pa Dutolonomi 23:​3-6 wakukasha bene Amoni alimwi abene Moabu kuba pakati ka bene Isilaeli wakabelengwa akukonkelwa. (Ne 13:​1-3) Mulawo uyu wakabikwa kale kale mpashi myaaka 1,000 yakwisule ceebo cakwaamba ayi bene Amoni abene Moabu bakakaka kucafwa bene Isilaeli ndyebakalinga pafwiifwi akunjila Mucishi Cakashomeshekwa. Alimwi wakalinga kusansulula ayi aba bantu tabakalinga kweelete kuba lubasu lwa bene Isilaeli lyalo akuba ashoolwe shoonse shakalinga kucite mwine Isilaeli. Nacibi boobo, ici tacakalinga kusansulula ayi na kaciyandika mwine Amoni amwine Moabu inga taacaniki pomwi a mwine Isilaeli, lyalo akucana shoolwe Lesa nshaakalinga kupa bantu bakwe, alimwi citondesha ayi ici ncancine ncakubonenaako cakwe Seleki, waambwa pakutaanguna, uyo wakalinga pakati ka bacinenenene ba bashilumamba bakwe Defedi alimwi amakani aamba pali Lute mwanakashi mwine Moabu.​—Lute 1:​4, 16-​18.

w13 8/15 pe. 4 mapa. 5-6

Mwakasalashikwa

5 Amubelenge Neyemiya 13:​4-9. Mucishi cino muli shintu shibiibi shiinji abuumbi, aboobo teshi cuubu kutolelela kuba basalalite. Amuyeeye pali Eliyashibu a Tobiya. Eliyashibu wakalinga mupailishi munene, lyalo Tobiya wakalinga mwine Amoni alimwi cilyeelete wakalinga kuciteko mukuli unene mubuleelo bwa bene Pesha ku Judeya. Paciindi cimwi Tobiya ababye bakapikisha Neyemiya pancito yakuyaka cipya lubumbu lwa Jelusalemu. (Neye. 2:​10) Alimwi bene Amoni tabakalinga kusuminishikwa kusa pa tempele. (Duto. 23:3) Aboobo ino nceebonshi mupailishi munene wakasuminisha Tobiya kunookala mucipinda cakulitaamo pa tempele?

6 Tobiya wakalinga kunyumfwana abuumbi Eliyashibu. Tobiya a Jeowanani mwanaakwe bakeeba banakashi bene Juda, alimwi baJuda baanji bakalinga kumulemeka abuumbi Tobiya. (Neye. 6:​17-​19) Mwishikulu wakwe Eliyashibu wakalinga kweebete mwanaakwe Sanibalati, mweendeleshi waku Samaliya, uyo wakalinga kunyumfwana abuumbi a Tobiya. (Neye. 13:28) Cilyeelete bushicibusa ubu mbobwakalengesha Eliyashibu Mupailishi Munene kuyungwa ku muntu watakalinga mushomi alimwi shikupikisha. Nacibi boobo, Neyemiya wakashomeka kuli Yehova kwiinda mukushisowela pansengwe shintu shoonse shakwe Tobiya shakalinga mucipinda mwakulita.

w96 3/15 pe. 16 pala. 6

Kucikonsha Kutolelela Kushomeka

6 Na katushomeka kuli Yehova Lesa, tulaakuleya kunyumfwana abalwani bakwe Lesa boonse. Nceceeco shikwiiya Jemusi ncaakalembela ayi: ‘Mwebo nobantu batashomeki, sa tamushi kwaamba ayi kupanga bushicibusa abuumi bwa cishi capanshi nkuba mulwani wakwe Lesa? Ee, uyo woonse usuni buumi bwa cishi cino ulalilengesha kuba mulwani wakwe Lesa.’ (Jemusi 4:4) Tulisuni kutondesha kushomeka Mwaami Defedi nkwakatondesha ndyaakaamba ayi: ‘O Yehova, ndibapatite abo bamupatite alimwi bantu bamubukila balamfundoosha kumoyo. Ncakwiila ndibapatite apanshi mbi. Ndabalangabo ayi mbalwani bangu.’ (Kulumbaisha 139:​21, 22) Tatusuniiwo kunoonyumfwana abantu babisha mukashanga, mukwiinga taakuwo nceenga twacita aabo pomwi. Kushomeka kuli Lesa kulyeelete kutupa kuleya kunyumfwana abalwani bakwe Yehova munshila ili yoonse.

Buboni Bwakumushimu

it-2-E pe. 452 pala. 9

Nyiimbo

Kwiimba kwakalinga kuyandika pa tempele. Twaamba boobo mukwiinga kuli Malembo aanji aamba pa beshikwiimba alimwi aceebo cakwaamba ayi beshikwiimba ‘tabakalinga kupekwa ncito shimwi’ bene Lefi boonse nshebakalinga kusebensa kwaamba ayi banoobikila maano kuncito yakwiimba. (1Ma 9:​33) Tulishi kwaamba ayi beshikwiimba bakatolelela kuba likoto lya bene Lefi lilibetele mukwiinga bakaambwa beenka pa mulongo wa baabo bakaboolela ku Jelusalemu kuswa ku Babiloni. (Esil 2:​40, 41) Amweendeleshi wa bene Pesha mwaami Atasakisesi (Longimanus) wakabika mulawo wakwaamba ayi beshikwiimba alimwi amakoto amwi alibetele tabakalinga kweelete kulipila “musonko.” (Esil 7:​24) Mukuya kwaciindi, mwaami wakabika mulawo pamakani abeshikwiimba, ‘kwakalinga bubaambo bwakwaamba ayi shikwiimba womwi awomwi anoopekwa lucafwo bushiku abushiku kweelana ashiyandika sha bushiku ubo.’ Nabi kwaamba ayi Atasakisesi ngowakapa mulawo uyu, cilyeelete Esila ngowakabika mulawo kwiinda munkusu nshaakapekwa kuswa kuli Atasakisesi. (Ne 11:23; Esil 7:​18-​26) Aboobo, nabi kwaamba ayi beshikwiimba boonse bakalinga bene Lefi, Baibo ilabaamba mbuli likoto lilibetele lya “beshikwiimba abene Lefi.”​—Ne 7:1; 13:10.

    Mabuku amu Cilenje (2011-2026)
    Amusweemo
    Amunjile
    • Cilenje
    • Share
    • Kusala shimwi nshemusuni
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbweenga Mwasebensesha
    • Makani Amulawo
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Amunjile
    Share