AWˬ LAWN 53
Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ˗oˬ, nawˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ sheˍ
‘Awˬ gʼaˇ uiˍ leh kanˉ te puiˉ ve hawˉ hkʼaˆ hpehꞈ sheˍ.’—1 JAWˇMAWˇ 2:2.
KʼA MUIˬ HKAWˇ 135 Yaˬhoˉvaˬ kʼoˆ laˇ ve, “yaˇ paˍ˗oˬ, cuˇ yiˍ cawˬ ve chaw hpehꞈ la piˇ˗oˆ”
HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍa
1. Awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ teˇ gʼaˇ le le aˬ htoꞈ ma te cawˇ ve le?
Jawˇ mawˇ Daˍviˆ Sawˉlaꞈmonˍ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, ‘awˬ gʼaˇ uiˍ leh kanˉ te puiˉ ve hawˉ hkʼaˆ hpehꞈ sheˍ.’ (1 Jawˇmawˇ 2:1-3) Beˆ maˍ laˇ hkawˇ chi lehˬ, chi beuꞈ teˇ co˗e hawˉ hkʼaˆ teˇ gʼaˇ le le awˬ pon a yeˇ uiˍ jaˇ. Beˆ maˍ laˇ hkawˇ chi htaꞈ gʼaꞈ te tuˬ, awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ Gʼuiˬ sha ve awˬ liˇ tawˇ hkawˇ htaꞈ gʼa na yuˬ leh, Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ gʼa yuˬ yehˇ ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 2:52) Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ uiˍ la mvuh la leh co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ tuˬ aˬ htoꞈ ma te a yeˇ uiˍ jaˇ ve le?
2-3. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ tuˬ aˬ htoꞈ ma te a yeˇ uiˍ jaˇ ve le?
2 Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ ve lehˬ, yehˬ kʼa hkʼaw leh Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw a yeˇ uiˍ ve awˬ vuiˬ laiˉ ceuˬ cawˬ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ˗oˬ, nawˬ awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ aˬ htoꞈ ma ve awˬ vuiˬ htaꞈ gʼa te tuˬ dawˇ nyi chehˇ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, nawˬ Gʼuiˬ sha ve kanˉ awˬ yanˇ hkʼa biˇ te tuˬ dawˇ teh taˍ ve, ga piˇ shehˍ hpaˇ leh Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw nyi haꞈ shaˉ paˍ te tuˬ kaꞈ dawˇ teh taˍ gʼa ve yoˬ. Nawˬ heuˆ daꞈ gaˇ leh yaˇ kaꞈ cawˬ gaˇ ve yoˬ hehˉ. (Eˇfeˇsuꞈ 6:4; 1 Tiˆmoˉseˍ 3:1) Chi htaꞈ pa taw, nawˬ dawˇ teh taˍ ve htaꞈ te gʼa tuˬ leh, awˬ vuiˬ chi teˇ hpaˍ htaꞈ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ, nawˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ gʼa hpehꞈ ve yoˬ.b
3 Hkʼe kʼo, nawˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ gʼa tuˬ, aˬ htoꞈ ma ga laˇ gʼa ve le? Nawˬ aˬ htoꞈ ma htaꞈ te jawˬ gʼa ve le? Nawˬ awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ ve kanˉ htaꞈ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ, nawˬ chi teˇ hkui kaꞈ hkʼa dehꞈ gu hehnˇ taˍ gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma te gʼa ve le?
NAWˬ CO HA HPAWˇ VE CHAW MAWˇ HPEHꞈ TUˬ GA LAˇ GʼA VE AWˬ CEUˬ
Yeˍsuˆ ve daꞈ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ htaꞈ henˇ yuˬ ve lehˬ nawˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ la tuˬ ga laˇ gʼa ve (Awˬ tawn 4 nyi sheˍ)
4. Nawˬ henˇ yuˬ gʼa ve a shu ve awˬ lawn cawˬ ve le? (Awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)
4 Daꞈ ve htaꞈ henˇ yuˬ ve. Liꞈ hpu hkʼaw ka tiꞈ yeˬ ve hawˉ hkʼaˆ laiˉ gʼaˇ ve daꞈ ve awˬ lawn htaꞈ, awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ henˇ yuˬ gʼa ve yoˬ. Yawˇ hui Gʼuiˬ sha htaꞈ haꞈ leh Gʼuiˬ sha ve chaw htaꞈ nyi haꞈ shaˉ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ yehˬ kʼa hkʼaw leh Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw daꞈ ve henˇ yuˬ tuˬ cawˬ ve chaw htaꞈ, nawˬ henˇ yuˬ gʼa ve yoˬ. (Heˍbrehˇ 13:7) Ngaˬ hui henˇ yuˬ tuˬ daꞈ jaˇ ve lehˬ Yeˍsuˆ Hkriꞈ hpehꞈ ve yoˬ. (1 Peˍtruˆ 2:21) Nawˬ chaw chi teˇ hpaˍ ve awˬ lawn henˇ htaˇ, yawˇ hui daꞈ ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ aˬ htoꞈ ma cawˬ ve htaꞈ chaˬ nyi sheˍ. (Heˍbrehˇ 12:1, 2) Leh nawˬ yawˇ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te henˇ yuˬ gʼa tuˬ kaꞈ dawˇ nyi sheˍ.
5. Shiˍ puiˉ ve nyi ma cawˬ tuˬ nawˬ hkʼaˬ hkʼe te gʼa ve le? Leh aˬ htoˬ ma te awˬ lawn chi a yeˇ uiˍ jaˇ ve le? (Chiˇ mvuh ve 119:9)
5 Coˇ caˇ leh “shiˍ puiˉ ve nyi ma htaꞈ hkʼa dehꞈ haꞈ shaˉ taˍ˗oꞈ.” (Tawˇ naˉ ve 3:21) Shiˍ puiˉ ve hawˉ hkʼaˆ lehˬ aˬ htoꞈ ma te kaꞈ hkʼa dehꞈ te ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ maˇ te sheˍ htaˇ awˉ lawˉ dawˇ nyi ve yoˬ. Chi htaꞈ pa taw, nawˬ coˇ caˇ leh chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ hkʼa dehꞈ haꞈ shaˉ taˍ˗oꞈ. Aˬ htoꞈ ma pa taw le? Awˬ lawn kʼo, chi beuꞈ teˇ co˗e ve yaˇ nehˬ lehˬ a shu yawˇ dawˇ taˍ ve hkʼe te leh, awˬ hkʼaˇ maˇ ca ve yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 7:7; 29:11) Chi hkʼoˆ kaꞈ, awˬ nu ve awˬ ceuˬ nawˬ ve dawˇ hkʼaˇ leh te hkʼaˇ htaꞈ heuˆ la kuiˬ cawˬ ve yoˬ. Chi hkʼe hpehꞈ ve kʼo, nawˬ shiˍ puiˉ ve nyi ma cawˬ tuˬ hkʼaˬ hkʼe te gʼa ve le? Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ henˇ leh awˬ bon hkʼaˬ hkʼe cawˬ ve htaꞈ dawˇ nyi sheˍ. Nawˬ Yaˬhoˉvaˬ nyi ma cawˇ ve awˬ ceuˬ htaꞈ te tuˬ nawˬ dawˇ cheˆ htaˇ, awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ chi teˇ hpaˍ yehˇ sheˍ. (Chiˇ mvuh ve 119:9 gʼaw sheˍ.) Nawˬ te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ chi teˇ hpaˍ cawˬ tuˬ coˇ caˇ ve kʼo, nawˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ tuˬ ga laˇ gʼa ve yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 2:11, 12; Heˍbrehˇ 5:14) Shiˍ puiˉ ve nyi ma cawˬ tuˬ nawˬ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ gʼa ve, awˬ hawˉ lo cawˬ ve 2 lawn htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ. (1) Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ htaꞈ te piˇ ve awˬ hkʼaˇ leh (2) nawˬ veuꞈ kʼaˇ veuꞈ ve awˬ hkʼaˇ hpehꞈ ve yoˬ.
6. Shiˍ puiˉ ve nyi ma cawˬ ve awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ lehˬ awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te yawˆ yan piˇ gʼa ve le?
6 Nawˬ shiˍ puiˉ ve nyi ma cawˬ ve kʼo, awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ htaꞈ yawˆ yan piˇ tuˬ te laˇ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ lehˬ Hkriꞈ yaˇ hpehꞈ ve awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ htaꞈ a yeˇ yuˬ piˇ ve daꞈ ve awˬ lawn hpehꞈ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ htaꞈ heuˆ tuˬ maˇ dawˇ ve kʼo, yaˇ miˇ htaꞈ yawˇ dawˇ cawˇ ve hkʼe tawˇ maˇ yaw piˇ ve, liꞈ maˇ bvuhꞈ feu piˇ ve, maˇ heˆ leh yawˇ dawˇ yaꞈ la tuˬ ve awˬ ceuˬ maˇ te piˇ cawˇ. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ shiˍ puiˉ ve nyi ma cawˬ ve kʼo, chi hkʼe maˇ te taˬ. (1 Tiˆmoˉseˍ 5:1, 2) Nawˬ yaˇ miˇ teˇ gʼaˇ htaꞈ maˆ daꞈ chehˇ ve kʼo, yawˇ ve awˬ meꞈ awˬ hponˇ htaꞈ haꞈ shaˉ piˇ tuˬ, nawˬ huiˉ maˬ ceh tiˉ maˇ kʼai. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ chawˇ htaꞈ kaꞈ shiˍ kʼai ve yoˬ.—1 Kawˇrenˍhtuˆ 6:18.
7. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ aˉ poꞈ veuꞈ kʼaˇ leuˆ veuꞈ leh awˬ kiˇ shawˍ htaˇ shiˍ puiˉ ve nyi ma cawˬ ve yawˇ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga piˇ ve le?
7 Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ dawˇ shiˍ puiˉ ve nyi ma cawˬ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ ve lehˬ, veuꞈ kʼaˇ leuˆ veuꞈ ve, leh awˬ kiˇ shawˍ ve htaꞈ dawˇ cheˆ gʼa ve yoˬ. Chi beuꞈ teˇ co˗e aˉ poꞈ veuꞈ kʼaˇ leh shu dawˇ cawˇ tuˬ ve awˬ suhˉ awˬ suhˉ te tawˆ ve chaw maˇ˗awˍ ve lehˬ, Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ maˇ yawˆ yan leh awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ maˇ daꞈ ve htaꞈ te ve yoˬ. Yawˇ hui veuꞈ kʼaˇ kiˇ˗ehˍ veuꞈ ve htaꞈ mawˬ ve kʼo, yawˇ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw hkʼaˬ hkʼe hpehꞈ ve htaꞈ shiˍ gʼa ve yoˬ. Leh hawˉ hkʼaˆ kaꞈ yaˇ miˇ htaꞈ shuˍ ve veuꞈ kaˇ veuꞈ ve yoˬ. Chi htaꞈ pa taw co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ ve chaw lehˬ, aˉ poꞈ veuꞈ kʼaˇ hkʼaˬ hkʼe ve veuꞈ tuˬ dawˇ cheˆ gʼa ve yoˬ. Yawˇ Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ dawˇ nyi leh, Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw daꞈ ve henˇ yuˬ tuˬ cawˬ ve chaw htaꞈ kaꞈ dawˇ nyi ve yoˬ. Yawˇ a shu yawˇ awˬ to htaꞈ na nyi cawˇ ve, ‘ngaˬ dawˇ cheˆ htaˇ cuˇ yiˍ cawˬ ve chaw hkʼe hpehꞈ leh, shu ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ dawˇ nyi piˇ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ˗aw laˇ? Ngaˬ veuꞈ kʼaˇ veuꞈ ve awˬ hkʼaˇ lehˬ, awˬ nu ve chaw htaꞈ ngaˬ Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve chaw hpehꞈ ve tehꞈ dawˇ tuˬ hpeuꞈ maw piˇ˗aw laˇ?’ (1 Kawˇrenˍhtuˆ 10:31-33; Tiˇtuˆ 2:6) Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ shiˍ puiˉ ve nyi ma cawˬ ve chaw lehˬ, awˬ viˉ awˬ nyi yawˆ yan piˇ ve htaꞈ gʼa leh, Yaˬhoˉvaˬ nyi hkʼaˇ suh tuˬ te piˇ chehˇ ve yoˬ.
8. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ yonˍ gʼa ve chaw hpehꞈ tuˬ yawˇ hkʼaˬ hkʼe gʼa te cawˇ ve le?
8 Yonˍ gʼa ve chaw hpehꞈ ve. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ yonˍ gʼa ve chaw hpehꞈ ve lehˬ, yawˇ ve awˬ vuiˬ htaꞈ a yeˇ yuˬ leh yawˇ gʼa taˍ ve teˇ ceuˬ le le htaꞈ hkʼa dehꞈ te ve yoˬ. (Luˉkaꞈ 16:10) Nawˬ henˇ yuˬ gʼa ve daꞈ jaˇ ve lehˬ, Yeˍsuˆ hpehꞈ ve yoˬ. Yeˍsuˆ lehˬ yawˇ gʼa ve kanˉ htaꞈ a yeˇ hkʼa dehꞈ yuˬ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ Yeˍsuˆ htaꞈ kanˉ piˇ ve haˍ jaˇ ve htawˇ, yawˇ kanˉ chi ve htaꞈ te gʼa ve yoˬ. Yeˍsuˆ chaw yaˇ htaꞈ haꞈ ve awˬ hkʼoˆ kaꞈ yawˇ ve awˬ laꞈ gʼawˇ hui htaꞈ haꞈ jaˇ leh, yawˇ hui awˬ pon a shaꞈ kaꞈ tanˇ piˇ gʼa ve yoˬ. (Yoˇhanˬ 13:1) Chi htaꞈ pa taw, nawˬ Yeˍsuˆ htaꞈ henˇ yuˬ gʼa ve lehˬ, nawˬ ve awˬ vuiˬ htaꞈ te gʼa ve hkʼe te ve yoˬ. Leh nawˬ chi htaꞈ hkʼaˬ hkʼe te tuˬ maˇ shiˍ ve kʼo, nyi ma nuˇ nehˬ te leh, awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ ga laˇ tuˬ lawˬ sheˍ. Haˆ haˆ te peuˬ tuˬ taˇ te. (Roˉmaꞈ 12:11) Yaꞈ hkʼaˇ, kanˉ chi ve lehˬ ‘chaw yaˇ awˬ pon te ve maˇ heˆ. Yaˬhoˉvaˬ awˬ pon te ve’ pa taw, te gʼa ve hkʼe te sheˍ. (Kawˇlawˇsehˇ 3:23) Nawˬ maˇ biˇ ve chaw hpehꞈ ve pa taw, te yaꞈ la ve yoˬ. Chi hkʼe hpehꞈ ve kʼo, nawˬ nyi ma nuˇ nehˬ te leh te yaꞈ ve htaꞈ haꞈ yuˬ sheˍ.—Tawˇ naˉ ve 11:2.
AWˬ BON CAWˬ VE AWˬ CEUˬ TE JAWˬ VE
9. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ awˬ bon cawˬ ve awˬ ceuˬ aˬ htoꞈ ma htaꞈ te jawˬ cawˇ ve le?
9 Nawˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ tuˬ, nawˬ awˬ bon cawˬ ve teˇ ceuˬ ceuˬ htaꞈ gʼa te jawˬ ve yoˬ. Chi hkʼe te ve lehˬ awˬ bon cawˬ jaˇ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, nawˬ Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ga piˇ gʼa ve, nawˬ awˬ to maˇ heˆ leh yehˬ kʼa htaꞈ hu gʼa ve, leh awˬ viˉ awˬ nyi geh meuˆ daꞈ tuˬ kaꞈ ga laˇ ve yoˬ. Awˬ bon cawˬ ve nawˬ te jawˬ gʼa ve aˬ htoꞈ ma cawˬ ve teˇ geh nyi sheˍ.
Liꞈ gʼaw gʼa leh hkʼa dehꞈ bvuhꞈ gʼa ve lehˬ nawˬ awˬ to leh Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw awˬ bon cawˬ ve (Awˬ tawn 10-11 nyi sheˍ)
10-11. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ liꞈ gʼaw gʼa leh hkʼa dehꞈ bvuhꞈ gʼa ve kʼo, yawˇ awˬ to leh Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ awˬ pon awˬ bon hkʼaˬ hkʼe gʼa ve le? (Chiˇ mvuh ve 1:1-3) (Awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)
10 Gʼaw gʼa leh bvuhꞈ gʼa tcuh ve. Liꞈ hpu hkʼaw kʼoˆ ve, Yaˬhoˉvaˬ maˍ laˇ ve tawˇ hkawˇ htaꞈ teˇ nyi le le gʼaw leh hkʼa dehꞈ dawˇ nyi ve chaw lehˬ, ha lehˬ ve cawˬ leh yawˇ aˬ htoꞈ ma te ve htawˇ te gʼa tuˬ yoˬ. (Chiˇ mvuh ve 1:1-3 gʼaw sheˍ.) Liꞈ hpu teˇ nyi le le gʼaw ve chaw lehˬ, Yaˬhoˉvaˬ hkʼaˬ hkʼe dawˇ ve htaꞈ shiˍ leh, yawˇ hkʼe ve dawˇ hkʼaˇ cawˬ tuˬ yoˬ. Leh Liꞈ hpu hkʼaw beˆ maˍ laˇ taˍ ve htaꞈ yawˇ yehˇ tuˬ ve awˬ hkʼaˇ shiˍ ve yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 1:3, 4) Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ teˇ moˍ le le hkʼaw awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ chi hkʼe ve cawˬ tuˬ loˍ ve yoˬ. Aˬ htoꞈ ma pa taw le?
11 Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve awˬ viˉ awˬ nyi lehˬ, awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ lawn maˍ laˇ leh beˆ maˍ laˇ gʼa ve htaꞈ gʼaˇ va gʼa ve yoˬ. (Tiˇtuˆ 1:9) Nawˬ gʼaw gʼa leh hkʼa dehꞈ bvuhꞈ gʼa ve kʼo, nawˬ bon maˍ hkawˇ gu gʼa leh, awˬ viˉ awˬ nyi awˬ bon cawˬ tuˬ hkʼawꞈ gʼa ve yoˬ. Leh awˬ viˉ awˬ nyi co ha hpawˇ yonˍ yeˬ ve cawˬ tuˬ kaꞈ ga piˇ gʼa ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, nawˬ gʼaw gʼa leh hkʼa dehꞈ bvuhꞈ gʼa ve kʼo, nawˬ a shu yawˇ hkʼaˇ yawˇ Liꞈ hpu henˇ htaˇ, nawˬ ve liꞈ kʼoˆ hkʼaw bvuhꞈ keu taˍ gʼa tuˬ kaꞈ ga laˇ gʼa ve yoˬ. Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw bon maˍ ve leh, hpawnˬ daꞈ lonˉ hkʼaw bon maˍ hkawˇ htaꞈ na htaˇ, nawˬ co ha hpawˇ yonˍ yeˬ ve cawˬ tuˬ ga laˇ gʼa leh, awˬ nu ve chaw htaꞈ kaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ gʼa tuˬ ga laˇ gʼa ve yoˬ.
12. Nawˬ na leh tawˇ hkʼa dehꞈ yaw daꞈ gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ gʼa ve le?
12 Na leh tawˇ hkʼa dehꞈ yaw daꞈ gʼa ve. Awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ na leh tawˇ hkʼa dehꞈ yaw daꞈ gʼa tcuh cawˇ ve yoˬ. Chi kʼoˆ gaˇ ve lehˬ hkʼa dehꞈ na gʼa ve chaw hpehꞈ leh, shu ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ hkʼa dehꞈ na gʼa ve yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 20:5) Nawˬ tawˇ yaw piˇ ve chaw htaꞈ, tawˇ yaw ve awˬ hkawˇ, mehˆ hpfuhˇ hkʼaˬ hkʼe kʼai ve, leh te tawˆ la ve htaꞈ gʼa chaˬ nyi ve yoˬ. Nawˬ maˇ gʼa mawˬ daꞈ leh tawˇ maˇ gʼa yaw daꞈ ve kʼo, nawˬ oˇ hkʼe te chaˬ nyi maˇ gʼa taˬ. Nawˬ awˬ nu ve chaw geh in˗teu˗neꞈ hkʼaw caˉ daꞈ tuˬ, i˗me maˇ heˆ leh liꞈ bvuhꞈ feu piˇ ve kʼo, na leh tawˇ hkʼa dehꞈ yaw daꞈ maˇ gʼa taˬ. Chi htaꞈ pa taw, awˬ hkʼeun chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ yehˇ ve aꞈ kehˉ nawˬ mawˬ daꞈ leh tawˇ yaw daꞈ sheˍ.—2 Yoˇhanˬ 12.
Nawˬ kanˉ cawˬ tuˬ teˇ ceuˬ ceuˬ henˇ ve (Awˬ tawn 13 nyi sheˍ)
13. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ aˬ htoꞈ ma htaꞈ gʼa henˇ cawˇ sheˍ ve le? (1 Tiˆmoˉseˍ 5:8) (Awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)
13 Nawˬ awˬ to htaꞈ hu gʼa tuˬ awˬ hkʼaˇ henˇ ve. Co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ ve lehˬ, a shu yawˇ awˬ to leh yehˬ kʼa htaꞈ hu gʼa ve yoˬ. (Tiˆmoˉseˍ 5:8 gʼaw sheˍ.) Mvuhˇ miˬ teˇ hpaˍ hkʼaw kʼo, awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ a shu yawˇ awˬ to htaꞈ hu gʼa tuˬ, awˬ pa maˇ heˆ leh yawˇ hui ve awˬ viˉ awˬ nyi geh teˇ ceuˬ ceuˬ gʼa henˇ ve yoˬ. Awˬ nu ve mvuhˇ miˬ hkʼaw kʼo, liꞈ 12 tanˇ henˇ ve awˬ yanˇ htaˇ, kanˉ te caˇ tuˬ awˬ hkʼaˇ kaꞈ henˇ ve yoˬ. Hkʼaˬ hkʼe hpehꞈ ve htawˇ maˇ kʼoˆ, nawˬ kanˉ cawˬ tuˬ teˇ ceuˬ ceuˬ htaꞈ gʼa henˇ cawˇ ve yoˬ. (Tcuh yaˇ 18:2, 3; 20:34; Eˇfeˇsuꞈ 4:28) Chi hkʼoˆ kaꞈ, nawˬ kanˉ te htaˇ coˇ caˇ leh te ve kʼo, nawˬ kaiˬ leh kanˉ htaꞈ a yeˇ hkʼa deh yuˬ leh te peuˬ ve htaꞈ shu mawˬ gʼa ve yoˬ. Nawˬ chi hkʼe te ve kʼo, kanˉ ca sha leh hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼa te tuˬ yoˬ. Te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ leh te ve awˬ ceuˬ awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ awˬ pon a yeˇ uiˍ jaˇ ve tehꞈ ngaˬ hui gʼa henˇ˗oˬ ve yoˬ. Chi ve lehˬ, yawˇ hui awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ awˬ vuiˬ htaꞈ te tuˬ gu hehnˇ taˍ gʼa tuˬ ga piˇ ve yoˬ. Nawˬ aˬ htoꞈ ma te gʼa ve teˇ geh nyi sheˍ.
AWˬ GʼUˇ SUHˍ HPAWˇ VE AWˬ VUIˬ HTAꞈ TE TUˬ GU HEHNˇ TAˍ VE
14. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ Gʼuiˬ sha ve kanˉ awˬ yanˇ hkʼa biˇ te gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe gu hehnˇ taˍ gʼa ve le?
14 Gʼuiˬ sha ve kanˉ awˬ yanˇ hkʼa biˇ te ve. Awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ laiˉ gʼaˇ yaˇ nehˬ htaˇ kaꞈ, Gʼuiˬ sha ve kanˉ awˬ yanˇ hkʼa biˇ tanˬ te ve yoˬ. Gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te ve yaˇ nehˬ lehˬ, awˬ viˉ awˬ nyi chaw liˇ vaˇ liˇ maˇ shuˍ daꞈ ve chaw geh kanˉ teˇ geh te gʼa tuˬ awˬ hkʼaˇ shiˍ ve yoˬ. Hpu pehˇ yehˇ tuˬ awˬ hkʼaˇ kaꞈ shiˍ ve yoˬ. (Hpiˇliˇpiˆ 4:11-13) Nawˬ Gʼuiˬ sha ve kanˉ awˬ yanˇ hkʼa biˇ te tuˬ dawˇ teh taˍ ve kʼo, teˇ tcuhˉ teˇ yanˇ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve awˉ lawˉ te nyi cawˇ ve yoˬ. Hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve chaw te gʼa tuˬ laiˉ gʼaˇ teˇ tcuhˉ teˇ yanˇ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te ve yoˬ. Nawˬ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te ve lehˬ, Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ ha lehˬ ha kʼa ve hkʼaw laiˉ ceuˬ te gʼa tuˬ ga laˇ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, Gʼuiˬ sha ve kanˉ yehˬ te ve hpawˇ maˇ heˆ leh Beˍteˍlaˆ hkʼaw kanˉ te ve yoˬ.
15-16. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ ga piˇ shehˍ hpaˇ leh nyi haꞈ shaˉ paˍ te gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga piˇ gʼa ve le?
15 Ga piˇ shehˍ hpaˇ leh nyi haꞈ shaˉ paˍ te ve. Awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ nyi haꞈ shaˉ paˍ lehˬ, Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw leh awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ ga piˇ tuˬ dawˇ teh taˍ gʼa ve yoˬ. Liꞈ hpu hkʼaw kʼoˆ ve, nyi haꞈ shaˉ paˍ te gaˇ ve chaw lehˬ, “daꞈ ve kanˉ htaꞈ” kaꞈ te gaˇ ve yoˬ. (1 Tiˆmoˉseˍ 3:1) Yaꞈ hkʼaˇ, nyi haꞈ shaˉ paˍ maˇ gʼa te sheˍ htaˇ, awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ ga piˇ shehˍ hpaˇ awˉ lawˉ gʼa te sheˍ ve yoˬ. Ga piˇ shehˍ hpaˇ lehˬ nyi haꞈ shaˉ paˍ geh awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ gʼa ga nyi haꞈ shaˉ piˇ ve yoˬ. Nyi haꞈ shaˉ paˍ leh ga piˇ shehˍ hpaˇ nyi ma nuˇ nehˬ te leh, awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ ga piˇ leh kaiˬ ve hkʼaw gʼa hto toˇ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ a shaꞈ 20 hkʼawꞈ maˇ gaˬ sheˍ htaˇ kaꞈ, ga piˇ shehˍ hpaˇ te gʼa ve yoˬ. Leh ga piˇ shehˍ hpaˇ a shaꞈ 20 hkʼawꞈ htaˇ kaꞈ nyi haꞈ shaˉ paˍ te keunˍ ve kʼo, te tcuh gʼa ve yoˬ.
16 Ga piˇ shehˍ hpaˇ leh nyi haꞈ shaˉ paˍ te gʼa tuˬ awˬ hkʼaˇ Liꞈ hpu hkʼaw kʼoˆ maˍ laˇ taˍ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ te gʼa tuˬ awˬ hkʼaˇ lehˬ, yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ ve, yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw htaꞈ haꞈ leh, Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ kaꞈ haꞈ ve yoˬ. (1 Tiˆmoˉseˍ 3:1-13; Tiˇtuˆ 1:6-9; 1 Peˍtruˆ 5:2, 3) Nawˬ te gʼa tuˬ ve awˬ hkʼaˇ aˬ htoꞈ ma cawˬ ve le? Nawˬ gʼa te cawˇ ve leh te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ teˇ ceuˬ leh teˇ ceuˬ hkʼaˬ hkʼe te caˉ daꞈ ve henˇ leh na gʼa tuˬ coˇ caˇ sheˍ. Leh chi teˇ hpaˍ htaꞈ gʼaꞈ te gʼa tuˬ, Yaˬhoˉvaˬ ga laˇ tuˬ bon lawˬ sheˍ.c
Yaˬhoˉvaˬ lehˬ awˬ hpawˇ htaꞈ awˬ miˇ ma, awˬ yaˇ, leh yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw htaꞈ, haꞈ tcuh gaˇ ve yoˬ. Yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw htaꞈ nyi ma hpawˇ leh yonˍ hkʼaˇ hpawˇ kaꞈ nyi haꞈ shaˉ tcuh gaˇ ve (Awˬ tawn 17 nyi sheˍ)
17. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ awˬ hpawˇ leh yehˬ shehˍ hpaˇ hpehꞈ gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe gu hehnˇ taˍ gʼa ve le? (Awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)
17 Awˬ hpawˇ leh yehˬ shehˍ hpaˇ hpehꞈ ve. Yeˍsuˆ kʼoˆ taˍ ve hkʼa shuˍ, co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ ve chaw teˇ hpaˍ lehˬ, awˬ hpawˇ awˬ miˇ ma maˇ heuˆ tuˬ dawˇ cheˆ ve yoˬ. (Maꞈhtehˍ 19:12) Yaꞈ hkʼaˇ, nawˬ heuˆ daꞈ tuˬ dawˇ cheˆ ve kʼo, nawˬ awˬ vuiˬ cawˬ maˇ tuˬ yoˬ tehꞈ tawnˇ taˍ cawˇ ve yoˬ. Leh nawˬ awˬ hpawˇ leh yehˬ shehˍ hpawˇ hpehꞈ tuˬ yoˬ. (1 Kawˇrenˍhtuˆ 11:3) Yaˬhoˉvaˬ kʼoˆ ve awˬ hpawˇ lehˬ, awˬ miˇ ma htaꞈ gʼa haꞈ leh gʼa nyi haꞈ shaˉ ve yoˬ. Awˬ to hpawˇ, nyi ma hpawˇ leh, yonˍ hkʼaˇ hpawˇ kaꞈ gʼa nyi haꞈ shaˉ piˇ ve yoˬ. (Eˇfeˇsuꞈ 5:28, 29) Awˬ lawn chi ve hkʼaw ngaˬ hui gʼa henˇ kʼai peuˬ ve hkʼa shuˍ, te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ leh te ve awˬ ceuˬ teˇ hpaˍ hpehꞈ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, nawˬ awˬ hpawˇ leh daꞈ ve yehˬ shehˍ hpaˇ hpehꞈ tuˬ ga laˇ gʼa ve lehˬ, shiˍ puiˉ ve nyi ma cawˬ ve, yaˇ miˇ htaꞈ yawˆ yan piˇ ve, leh yonˍ gʼa ve chaw gʼa hpehꞈ ve yoˬ.
18. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ awˬ pa hpehꞈ gʼa tuˬ hkʼaˬ hkʼe gu hehnˇ taˍ gʼa ve le?
18 Awˬ pa hpehꞈ ve. Nawˬ heuˆ daꞈ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ nawˬ awˬ pa hpehꞈ tuˬ yoˬ. Nawˬ daꞈ ve awˬ pa hkʼaˬ hkʼe hpehꞈ gʼa tuˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ henˇ yuˬ sheˍ. (Eˇfeˇsuꞈ 6:4) Yaˬhoˉvaˬ chaw awˬ moˍ lonˉ mehˆ gʼuˇ suhˍ Yeˍsuˆ htaꞈ kʼoˆ ve, ‘ngaˬ nawˬ htaꞈ haꞈ leh nyi hkʼaˇ suh jaˇ ve yoˬ.’ (Maꞈhtehˍ 3:17) Chi htaꞈ pa taw nawˬ awˬ pa hpehꞈ ve kʼo, nawˬ ve yaˇ htaꞈ haꞈ ve tehꞈ teˇ hkui teˇ hkui kʼoˆ piˇ sheˍ. Yawˇ te ve daꞈ ve awˬ ceuˬ htaꞈ teˇ hkui teˇ hkui chiˇ mvuh piˇ sheˍ. Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ henˇ yuˬ ve awˬ pa lehˬ, yaˇ co ha hpawˇ uiˍ la mvuh la tuˬ ga piˇ ve yoˬ. Nawˬ awˬ vuiˬ chi htaꞈ te gʼa tuˬ awˬ hkʼaˇ lehˬ, yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw teˇ gʼaˇ le le htaꞈ haꞈ leh, Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve chaw teˇ gʼaˇ le le htaꞈ kaꞈ haꞈ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ sheˍ. Nawˬ yawˇ hui htaꞈ hkʼa dehꞈ nyi haꞈ shaˉ piˇ leh nawˬ yawˇ hui htaꞈ haꞈ leh awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ kʼoˆ piˇ sheˍ. (Yoˇhanˬ 15:9) Nawˬ chi hkʼe te ve kʼo, nawˬ awˬ hpawˇ leh daꞈ ve awˬ pa hpehꞈ gʼa tuˬ ga laˇ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, Yaˬhoˉvaˬ, yehˬ kʼa awˬ pon, leh Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ awˬ pon kaꞈ nawˬ awˬ hpfuhˇ hkʼaˆ ve chaw hpehꞈ ve yoˬ.
CHI TEˇ HKUI NAWˬ Aˬ HTOꞈ MA TE GʼA VE LE?
Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ laiˉ gʼaˇ Liꞈ hpu hkʼaw gʼa henˇ taˍ ve awˬ ceuˬ yuˬ yehˇ ve kʼo, co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ gʼa ve (Awˬ tawn 19-20 nyi sheˍ)
19-20. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ co ha hpawˇ uiˍ la mvuh la gʼa tuˬ aˬ htoꞈ ma ga piˇ ve le? (Awˬ htaꞈ hpawˇ ve awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)
19 Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ la gʼa ve lehˬ, gʼa coˇ caˇ jaˇ ve tehꞈ tawnˇ taˍ cawˇ ve yoˬ. Daꞈ ve henˇ yuˬ tuˬ htaꞈ nawˬ gʼa henˇ yuˬ ve, hto toˇ gaˇ ve nyi ma cawˬ tuˬ gʼa coˇ caˇ ve, yonˍ gʼa ve chaw gʼa hpehꞈ ve, awˬ bon cawˬ ve awˬ ceuˬ htaꞈ gʼa te jawˬ ve, leh awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ ve awˬ vuiˬ htaꞈ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ gu hehnˇ taˍ cawˇ ve yoˬ.
20 Teˇ pawˆ pawˆ kʼo, nawˬ laiˉ ceuˬ te tuˬ gʼa coˇ caˇ sheˍ ve tehꞈ dawˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, nawˬ te gʼa tuˬ Yaˬhoˉvaˬ ga laˇ tuˬ yoˬ tehꞈ yonˍ gʼa ve yoˬ. (Iˉsaˍyaˆ 41:10, 13) Leh Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve awˬ viˉ awˬ nyi kaꞈ nawˬ htaꞈ ga laˇ tuˬ yoˬ. Nawˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ˗oˬ ve kʼo, nawˬ ve a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw ha lehˬ jaˇ leh nawˬ awˬ to htaꞈ awˬ hpfuhˇ cawˬ ve tehꞈ dawˇ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ˗oˬ, ngaˬ hui nawˬ htaꞈ haꞈ jaˇ. Nawˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ tuˬ coˇ caˇ ve kʼo, Yaˬhoˉvaˬ nawˬ htaꞈ awˬ bon naꞈ laˇ tuˬ yoˬ.—Tawˇ naˉ ve 22:4.
KʼA MUIˬ HKAWˇ 65 Gʼuˇ suhˍ kʼai!
a Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hpehꞈ tuˬ loˍ ve yoˬ. Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ nehˬ co ha hpawˇ ve chaw mawˇ hkʼaˬ hkʼe hpehꞈ gʼa tuˬ awˬ lawn chi ve hkʼaw teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.
b Chi awˬ gʼuˇ suhˍ htaˇ teˇ lawn hkʼaw “Kʼawꞈ kʼoˆ maˍ taˍ ve” hkʼaw nyi sheˍ.
c Yaˬhoˉvaˬ ve a loˍ te tuˬ hteˇ hteˇ shawˇ shawˇ gu ve liꞈ kʼoˆ, awˬ lawn 5 leh 6 hkʼaw nyi sheˍ. (Laˇhuˍ hkawˇ maˇ cawˬ.)