Nilimbi-anenga vamingumanoni ya pingo

1. Mwasiwa ngwan’ni ninowakula vamigumanoni?

MWASIWA ngwan’ni ninodhowecha migumanoni? Mwasa nlukulu, ndi msimba Yohova. (Sal. 26:12; 111:1) Thitho ninodhowa migumanoni naifunelo yoi nilimbi-anenga vahora yoruchila. (1 Atez. 5:11) Navenyathi-a dhandha li-u nowakula, ninokwakwaneli-edha vifunelo vili vi.

2. N’nga ndi vahora ivi vanokaana i-yo ngari yowakula vamigumanwi-u?

² Sumana nlilothene, ninokaechana ngari yowakula vamigumanwi-u. Mofwanafwani-a, komoni wa sumana, ninooda wakula va Funjedha wa Nsanja ya Namaing’anela. Vamigumano ya wari mwasumana, ninooda wakula va ikundu ya Sakasaka Makundo okami-a, Funjedha Bibliya wa vapingoni, thitho vikundu vinango vyofuneya tapanya.

3. N’nga tinyarwa dhivi dhinaode i-yo gumanana, n’nga lemba la Aebere 10:24, 25 linanikami-e a-vi?

³ I-yo othene ninofuna msimba Yohova thitho limbi-a Makristau afwi-u. Mbwenye vamwasa owakula vamigumanoni, ninooda gumanana nyarwa. Ninooda ovanga wakula venango funechechanga wakula, mbwenye a-va-iwa ngari yowakula ninga mwemo mwafunela i-yo. N’nga ninaire a-vi vanyarwa dhedhi? Ninofwanya yowakula mukarta la rumiwi Paulo lalembele liye Aebere. Voonga funeya owakula, liye atoonga ira nithuulelenga maningi “vyolimbi-ana.” (Muleri Aebere 10:24, 25.) Nazindiyela ira atu enango tanooda limbi-iwa masiki namadhu oyeva othonyi-edha iroromelo yi-u, kaninaove wakula. Thitho angalive ira kaninakaena ngari yowakula vakwikwi na vakwikwi, ninooda kala osangalala ira atu enango pingoni, tatokaana ngari yowakula.—1 Pe. 3:8.

4. N’nga ndi makundo mararu avi anofuna i-yo tapanya muyofunjedha yei?

⁴ Muyofunjedha yei, yoroma ninotapanya vyevyo vinaire i-yo ira nilimbi-anenga pingoni ung’ono, mwemo mwa-anokala atu anjinji owakula. Namala, ninotapanya vyevyo vinaire i-yo ira nilimbi-anenga pingoni ulukulu mwemo muli atu anjinji owakula. Vomari-a ninotapanya vyevyo vinaire i-yo ira vyowakula vi-u, vikalenga vyolimbi-a atu enango.

NILIMBI-ANENGA MUPINGO UNG’ONO

5. N’nga ninalimbi-ane a-vi akala nigumaneilevo atu oyeva?

⁵ Mupingo ung’ono venango gurupu kamunokala atu anjinji oimecha miwono ira tawakule. Hora dhinango bali oiri-a, unofuneela dedi-edha ixihora ira mutu aimeche wono nowakula. Vyaira e-no, migumano kinasangalali-a maningi thitho kinokala yolimbi-a. N’nga munofwanela iran’ni? Mukalenga ofunechecha imecha wono vakwikwi na vakwikwi. Mwairanga vyevi, munooda limbi-a atu enango ira naaliwene thitho tawakulenga vakwikwi na vakwikwi.

6-7. N’nga munaire a-vi ira mwa-aovenga wakula?

⁶ N’nga a-vi akala ira munoova wakula? Atu anjinji tanovivwa e-no thitho. Mbwenye ira mulimbi-e abali naarongolinyu munoona a-vi fwanya ndhila dhoukami-ani yevi-a ova vamwasa wen’na? N’nga munaviire a-vi vyevyo?

⁷ Munooda fwanya makundo enango anaukami-eni mu Nsanja ya Namaing’ anela ya ndulimu.b Mofwanafwani-a, mukozeelenga pama. (Sang. 21:5) Mwauidhiwa pama vinoonga mwasuo, kavinokala vyorucha wakula. Mbwenye vyowakula vinyu vikalenga vyogwandela. (Sang. 15:23; 17:27) Kamunaovenga maningi wakula vyowakula vyogwandela. Vyowakula vyogwandela, vyokaana madhu mabo-i venango menli, vinokala vyo-orucha vweya wa abali naarongolinyu, i-yani-ana wakula vyowakula vyolapa vyokaana makundo manjinji. Mwawakulanga mogwandela thitho madhwinywene, munothonyi-edha ira mutokozeela pama thitho mutovwechecha vyevyo vinofunjedhanyo.

8. N’nga Yohova unoona a-vi vyothene vyevyo vinodhilimbi-edha i-yo irana?

⁸ N’nga a-vi akala mutodhilimbi-edha a-rela enango mwamalangi-oala, mbwenye munoona ira munoovave wakula fendo mbili venango kwaranya? Kamukaikelenga ira Yohova unousimbani ira munodhilimbi-edha irana vyevyo vinaoda nyo. (Luka 21:1-4) Mbwenye irana vyevyo vinaodanyo, kunothapulela kalanga opingeya. (Afil. 4:5) Muonenga vyevyo vinaodenyo irana, mudhi-elelenga vifunelo vyoi muviirenga thitho mulobelenga ira mwa-aovega. Munooda roma naifunelo yoi muwakulenga mogwandela fendo imbo-i.

NILIMBI-ANENGA MUPINGO NLUKULU

9. N’nga ndi nyarwa ivi inagumanena i-yo mupingo nlukulu?

⁹ Akala pingoni mwinyu mutokala anamalaleya anjinji, munooda gumanana yorucha inango. Venango abali naarongola anjinji tanodhiveliwana wakula, moi hora dhinjinji mwavenyathi-a wono ira muwakule, kamunathonyiwa. Mofwanafwani-a, rongola unango dhinalee Danielle, unosangalala wakula vamigumanoni.c Liye unoona ira yen’na njiikundu yolambelawee thitho ndindhila yolimbi-a atu enango thitho vinomkami-a ira makundo aimbarimbari takaatheenga rimanimwee. Mbwenye angathamenle pingo nlukulu, kaava-iwa ngari yowakula vakwikwi navakwikwi thitho hora dhinango migumano yanoomala a-anawakuleve. Liye atoonga ira: “Ndatoosukwala maningi thitho ndaona ira ndinoluza ngari inangwee ilukulu. Thitho vyaireyanga moweli-edhaweli-edha unoroma ona ira bali unoiri-uo unau-iyachi komove.”

10. N’nga ninaire a-vi ira nikaena ngari yowakula vamigumanoni?

¹⁰ N’nga mwatooroma vivwa ninga mwavivwela Danielle? Akala ti-eeno, venango mwanoothuulela ira ndi pama i-yachi wakula iranga vuruwana baa-i. Mbwenye kamunofwanela i-yachi dhilimbi-edha wakula vamigumanoni. N’nga munaire a-vi? Munoira pama kozeela vyowakula vingasi vasumana nlilothene. Ee-no akala kamuthonyiwile ira muwakule maromelo wa funjedha munooda kaana ngari yowakula, wari mwa migumanwiyo. Mwakozeelanga funjedha wa Nsanja ya Namaing’anela, muthuulelenga mwemo ndima iliyothene munovwelanela aliwa na muru wa mwasuo. Mwairanga vyevyo munooda kaana makundo oi mumawakule, muyofunjedhiyo. Munooda kozeela thitho ira mumawakule vandima dhedho dhiongiwile m’makundo odi-a aimbarimbari dhedho dhili dhorucha dhionga. (1 Akor. 2:10) Mwasiwa ngwan’ni? Mwasiwa ngoi venango vanooda kala atu oyeva oimecha miwono ira tawakule vaikundu yeyo. N’nga munoona a-vi akala ira vasogolo voi muto-arela malagi-oala vamigumano mingasi, munoonave ira kamuva-iwile ngari yowakula? Migumano ya-anarome, munooda m’mwandela bali unairi-a, yofuka inofunanyo wakula.

11. N’nga lemba la Afilipi 2:4 linonilimbi-a ira niirengan’ni?

¹¹ Muleri Afilipi 2:4. Movudheleliwa, rumiwi Paulo atoolimbi-a Makristau ira tathuulelenga vyofuna vyaatu enango. N’nga nina-indi-edhe a-vi basa malangi-oala vamigumanoni? Nithuulelenga ira mofwanafwana na i-yo, enango thitho tanofuna wakula.

12. N’nga ndidhila ivi yapama inalimbi-edhe i-yo atu enango vamigumano? (Muone thitho iruthiruthi.)

¹² Kathuulelani vi. Vevo vanowaredhanyo na afwinyu, n’nga munakalelengave onga baa-i aava-a afwinyu ngari yofuna onga? Kabe kamunaire evyo. Munofuna ira naaliwene thitho taongenga, namwasa oi tanodha onanga ira munaapwaza. Mofwanafwana na vyevi, vamigumanoni ninofuna ira atu anjinji tawakulenga. Thitho imbo-i mwandhila yapama maningi yolimbi-a abali naarongoli-u, kuvelela ngari yoi aliwa taonge vyokuza iroromelo yiwa. (1 Akor. 10:24) Dhoweni nioneni mwemo munairele i-yo vyevi.

13. N’nga ninaire a-vi ira niva-e atu anjinji ngari yofuna wakula?

¹³ Mwadhila dhinango ninooda wakula vyevyo vinairi-e ira atu enango takaena ngari yowakula. Andimuwa avapingoni naanamalaleela enango tanooda velela ifwanafwani-o vamwasula. Masiki ira yowakula inyu ikale yokwiva, murambelenga onga makundo manjinji. Akala ira mutoonga makundo othene ofwanyeya ndimanimo atu enango tanooda rambulela yofuna wakula. Mofwanafwani-a, mundimanimu mutoongiwa makundo menli enao kuwakula mongwandela thitho rambela onga makundo manjinji. Ee-no akala muli ranji wakula vandimanivo munoona a-vi onga likundo limbo-i baa-i?

14. N’nga chini inanikami-e ira na-avenyathi-enga miwono mwavaduzi naduzi? (Muone thitho iruthiruthi.)

¹⁴ N’nga ninaire a-vi vyongo mozindiyela nafunanga wakula vaduzi navaduzi? Akala ninovenyati-a wono vaduzi navaduzi, mulimbo iri-uo unooda kanyi-edheya ira anionge moweli-edha weli-edha angalive ira atu enango katiwakunle. Vyevi vinooda iri-a ira atu enango ta-iyachi venyathi-a miwono.—Namal. 3:7.

15. (a) N’nga ninofwanela iran’ni akala kavafwanyeile ngari yowakula? (b) N’nga mulimbo iri-a unathuulele a-vi uliothene? (Muone kwadhuru loi “Akala munaairi-a ikundo ya vyofuka.”)

¹⁵ Anamalaleya anjinji tavenyathi-a miwono ira tawakule vamigumanoni, kaninaode kaana ngari yowakula vaduzi navaduzi ninga munofunela i-yo. Thitho hora dhinango, bali unoiri-a kananiromole. Vyevi vinooda kala vyosukwali-a mbwenye kaninofwanela sukwala a-aniromole.—Namal. 7:9.

16. N’nga ninalimbi-e a-vi atu enango enao tawakunle?

¹⁶ Akala kamuodile wakula vamaulendo mangasi, ninga mwafunelanyo, munoira pama vuruwana atu enango tawakulanga naifunelo yoi mwaasimbe migumano yamala. Abali naarongoli-u tanooda limbi-eya namwasa owasimba winyu ninga mwemo mwafuna aliwa limbi-eya na vyowakula vinyu. (Sang. 10:21) Simba ndindhila imbo-i yolimbi-ana.

NDHILA DHINANGO DHOLIMBI-ANA

17. (a) N’nga anamabala tanakami-e a-vi a-imiwa kozeela vyowakula vyofwanelela? (b) Movwelana na vidiyo, n’nga ndi makundo manai avi ananikami-e nakozeelanga vyowakula? (Muone thitho madhu achindo.)

¹⁷ N’nga tindhila dhinango dhivi dhedho dhinalimbi-ane i-yo vamigumanoni? Akala muli anamabala mukami-enga a-iminyu kozeela vyowakula movwelana na tunga liwa. (Mat. 21:16) Hora dhinango, vamigumanoni ninofunjedhavo myasa milukulu yoonga nyarwa dhabanjani venango makalelo. Mbwenye vanooda kala ndima imbo-i venango mbili dhedho mwana dhinaode liye wakulavo thitho mukami-enga a-minyu vwechecha mwasiwa wa-anaode aliwa thonyiwa hora iliyothene inovenyati-a aliwa wono. Awandelamo vyevi vinooda akami-a ira ta-asukwalenga atu enango tathonyiwanga malo mwaaliwa.—1 Timo. 6:18.d

18. N’nga vowakula, ninarambele a-vi ira atu enango ta-athuulelenga maningi vya i-yo? (Sanganiko 27:2)

¹⁸ I-yo othene ninooda kozeela vyowakula vyeyvo vinalemeze Yohova thitho limbi-a Makristau afwi-u. (Sang. 25:11) Masiki ira hora dhinango ninooda onga mongwandela vyevyo viniireele nirambelenga onga maningi vyoonga vya i-yo. (Muleri Sanganiko 27:2; 2 Akor. 10:18) Malomwee nidhilimbi-edhenga thuulela maningi vyoonga Yohova, madhwee thitho atwee ninga gulu. (Apok. 4:11) Mbwenye hora dhinango yofuka ya ndima inongo funa ira nionge vyokuza i-yo thitho irana vyevyo kai odaweya. Ifwanafwani-o vamwasula ndi vyevyo vinofuna i-yo ona mundima yo-arelila.

19. (a) N’nga vyo-arelavo viwa vinakale vyoi a-vi nathuulelanga atu enango nakala vamigumanoni? (Aroma 1:11, 12) (b) N’nga chini inousangalali-ani vamwasa uwakula vamigumanoni?

¹⁹ Angalive ira kavali malamulo oonga mwemo munawakulele i-yo, othene ninooda dhilimbi-edha ira niwakulenga vyolimbi-a. Vyevi vinooda thapulela ira hora dhinango ninongo funa wakula vaduzi navaduzi venango vinothapulela kala okwakwanana ngari yowakula yeniyo ina i-yo thitho sangalala ira atu enango tatokaana ngari yowakula. Nathuulelanga vyofuna vyaatu enango nakala vamigumanoni, i-yo othene “ninongo limbi-ana.”—Muleri Aroma 1:12.