MURU OFUNJEDHA 36
NYUNMBO 103 Abusa Ndi Mphatso
“Muitane andimuwa apingoni”
“Aitane andimuwa apingoni.”—Yak. 5:14.
VINOFUNA I-YO FUNJEDHA
Muyofunjedha yei, ninoona funeya ovepha andimuwa avapingoni ira tanikhami-e.
1. N’nga Yohova unothonyi-edha a-vi ira unoona mabilee kala apereso yavadhulu?
YOHOVA unoona ira mabilee mbapereso yavadhulu. Liye atooagula na sangiri ya Yesu thitho atoovelela izo waandimuwa apingoni ira taasamalelenga mabilao. (May. 20:28) Nlungu unofuna ira mabilee tasamaleliwenga mwaudhivela. Mosogoleliwa na Kristu, andimuwa apingoni anolimbi-a abali naarongola thitho akami-a ira tadhowenave kala ororomeleya wa Yohova.—Esa. 32:1, 2.
2. N’nga Yohova unokaana ifunelo maningi naani? (Zakiyeli 34:15, 16)
2 Yohova unodhiveliwana maningi mabilee othene mbwenye unosamalela mwavakundu mabila anofuneela khami-o. Mo-indi-edha basa andimuwa apingoni, Yohova unosamalela arumiwee enao anobulela mwauzimu. (Muleri Zakiyeli 34:15, 16.) Mbwenye Yohova unofuna ira i-yo othene nikami-iwenga vahora inofuneela i-yo khami-olo. Wenjedhela volobela wa Nlungu ira anikami-e, vahora ninga yen’na nivephenga thitho kami-o wa “anamakumbiza naanamafunji-a” apingoni.—Aef. 4:11, 12.
3. N’nga thuulela izo ina andimuwa avapingoni unanikami-e a-vi?
3 Muyofunjedha yei, ninoona masaka-edho airile Nlungu ira andimuwa avapingoni takami-enga arumiwee enao afookile mwauzimu. Ninofwanya thitho vyowakula vya vyofuka vi: N’nga ndi vahora ivi inavephe i-yo andimuwa avapingoni ira tanikami-e? N’nga mwasiwa ngwan’ni ninofwanela irana vyevi? N’nga andimuwa avapingonao ananikami-e a-vi? Angalive ira va-eeni uxamwali-u na Yohova ngolimba, vyowakula vya vyofuka vyevi vinonikami-a ira nisimbenga masaka-edho airile Nlungu ira anikami-enga. Namwasa oi dambo n’nango vinodha vulumucha ingumi yi-u.
N’NGA NDI VAHORA IVI “INAITANE I-YO ANDIMUWA APINGONI”?
4. Mwasiwa ngwan’ni ninooda onga ira marenda aongiwile valemba la Yakobo 5:14-16, 19, 20 ndi marenda auzimu? (Muone thitho viruthiruthi.)
4 Voonga vyamasaka-edho airile Nlungu ira anikami-enga nafooka, Yakobo afukile ira: “N’nga vari vinyu vatokala mutu uliwethene unobulela? Aitane andimuwa apingoni.” (Muleri Yakobo 5:14-16, 19, 20.) Mwasula unothonyi-edha ira Yakobo aonga vya marenda auzimu. Mwaifwanafwani-o, mutu obuleluo unowandeliwa ira aitane andimuwa apingoni, a-kala ifirimero. Thitho marendao anooneya ira mbauzimu namwasa oi obuleluo ira aile, unofuneela leveleliwa vyodawavyee. Vyongo vinofuneya ira mutu unobulela mwauzimu aile, vinolandana na mutu unobulela marenda amanungoni vinofuneela liye ira aile. Mwaifwanafwani-o, nabulelanga ninodhowecha magumanana ifirimero, nom’mwandela moda munodhivwela i-yo no-arelanga malangi-oee. Mofwanafwana na vyevi, nabulelanga mwauzimu ninooda dhowa waandimuwa apingoni, noawandela moda muli vyongo thitho a-rela malangi-o ananiva-e aliwa.
Nabulela ninodhowecha magumana na ifirimero. Ee-no ninofwanela thitho dhowa magumana naandimuwa apingoni nabulela mwauzimu (Muone ndima 4)
5. N’nga ninoidhiwa a-vi ira nitoroma bulela marenda auzimu?
5 Va Yakobo kapitulo 5, ninolimbi-iwa ira nidhowe waandimuwa apingoni nazindiyela ira mundhila inango, uxamwali-u na Yohova utoroma dimela. Vinokala pama wachela khami-o na-anaire yongo inadodomi-e uxamwali-u na Yohova. Ninofwanela dhisakasaka moona rima. Malemba anoniwandela ira pyo-orucha dhinami-a noonanga ira uxamwali-u na Yohova uli pama. (Yak. 1:22) Vyevi pyaireele Makristau awu Sade, Yesu atoawandela ira Yohova kanosangalala naaliwa. (Apk. 3:1, 2) Ndhila imbo-i inanikami-e ona moda muli ingumi yi-u yauzimu, kufwanafwani-edhela thindhi lina i-yo va-eeni na mwairelecha i-yo voromavene. (Apk. 2:4, 5) Ninooda dhifuka ira: ‘N’nga ndinodhiveliwana leri Bibilya nothuulelanga vinoleri miyo ninga mwairelecha miyo voromavene? N’nga ndinodhowanave kozeela migumano thitho fwanyeya vamigumanoni hora dhothene? N’nga ndinolaba basa yolaleela mwathindhi? N’nga va-eeni ndinothuulela vyongo vyosangalali-a thitho kobiri kwaranya walelene?’ Akala yowakhula ya yofuka iliyothene ndi ee, vinothonyi-edha ira nitofooka mwauzimu thitho akala kaninoiravo yongo mombaranya, vyongo vinodha thakala maningi. Ee-no akala kaninaode mali-a yoruchiyo vaokene venango akala nitoira vyongo vya-anovwelana na makhundo a Nlungu, ninoira pama vepha andimuwa apingoni ira tanikami-e.
6. N’nga mutu uirile yodawa ilukulu unofwanela ira n’ni?
6 Mutu uirile yodawa ilukulu yoi inooda m’mwiri-a ira akumi-iwe pingoni, unofwanela wandela andimuwa apingoni. (1 Ak. 5:11-13) Mutu uliwethene uirile yodawa ilukhulu unofwanela kami-iwa ira asaka-edhe okoka uxamwalee na Yohova. Ira Yohova anilevelele vo-indi-edha basa Khuto, ninofwanela “irana vyongo vyothonyi-edha chinyuwa.” (May. 26:20) Vyongovyee vinothangani-avo wandela andimuwa avapingoni, akala nitoirana yodawa ilukulu.
7. N’nga mbaani unofuneela kami-iwa naandimuwa avapingoni?
7 Kaiira andimuwa apingoni anokami-a mutu uirile yodawa ilukulu baa-i, mbwenye anokami-a thitho mutu ufookile mwauzimu. (May. 20:35) Mwaifwanafwani-o, munooda onanga ira munoimwanana limbanana naluveluve othakala. Venango vinooda kala vyorucha akala mwa-anafunjedhe imbarimbari mwanoo-indi-edha basa mirombwe yododomi-a ugogo, onela vyaumandhave thitho ira vyamararuo. Kamunofwanela limbanana nyarwa dhedhi vamwekene. Munooda m’mwandela ndimuwa wapingoni unauvwechecheni vyokumbanyi-a vinyu nouva-ani malangi-o okami-a, nousikimizelani ira munooda m’sangalali-a Yohova nogonji-a naluveluve othakala. (Nam. 4:12) Akala munosukwala namwasa oi munodhowanave kaana naluveluve othakala, andimuwa anodha uthuuchani ira munoona uxamwalinyu na Yohova kala ofuneya thitho munorambela rima odhinyindela.—1 Ak. 10:12.
8. N’nga ndi madao avi a-anofwanela i-yo mawandela andimuwa apingoni?
8 Kaninofwanela wandela andimuwa va yodawa iliyothene inoirana i-yo. Nifwanafwani-edhele ira mwatoonga madhu asukwali-idhe bali venango rongola, venango mwatoonyanyuwa maningi. Malo modhowa mawandela andimuwa apingoni, munoira pama a-rela malangi-o a Yesu enao anaukami-eni ira mukale varendele na bali venango rongoluo. (Mat. 5:23, 24) Munooda sakasaka mabukhuni mwi-u makalelo ninga kala opwaseya, leva rima nodhikondi-a naifunelo yoi mudhaathonyi-edhe sogolo. Mbwenye akala munoimwanana mali-a nyarwa inogumanana nyo munooda wandela andimuwa apingoni ira taukami-eni. Mukarta lalembele liye Makritau awu Filipi rumiwi Paulo atoovepha bali mwinango oi kam’mongile dhinalee ira akami-e Eodiya na Suntuke mali-a a-vwana wiwa. Nyo thitho ndimuwa wapingoni mwinyu unooda ukami-ani.—Afl. 4:2, 3.
MWASIWA NGWAN’NI NINOFWANELA ITANA ANDIMUWA APINGONI?
9. Mwasiwa ngwan’ni kaninofwanela rumeli-a ira manyadho taniimwanani-e vepha kami-o waandimuwa avapingoni? (Sanganiko 28:13)
9 Vanofuneela iroromelo thitho limba rima ira nivephe kami-o naira yodawa ilukulu venango naona ira ninoimwanana limbanana vyofooka vi-u. Kaninofwanela rumeli-a ira manyadho taniimwanani-e vepha andimuwa avapingoni ira tanikami-e. Mwasiwa ngwan’ni ninoonga ee-no? Ninoonga ee-no namwasa oi Yohova utoniva-a andimuwa avapingoni ira tanikami-e kala vauxamwali olimba na liye. Ee-no naawandelanga andimuwa avapingoni nyarwa dhi-u, ninothonyi-edha ira ninowanyindela thitho ninovwela Yohova. Ninozindiyela ira ninofuneela kami-olee ira nidhowenave irana vyapama. (Sal. 94:18) Thitho naira yodawa, Nlungu unodha nivwela tangaranga akala nitochinyuwa no-iya vyothakalavyo.—Muleri Sanganiko 28:13.
10. N’nga chini inaireye akala nitolokota madawi-u?
10 Nawandela andimuwa avapingoni yodawa yi-u, Yohova unodha nilevelela thitho ninooda kala vauxamwali wapama na liye. Mbwenye na-aawandele vyodawa vi-u nyarwa dhi-u dhinodha ulukula. Davide angalokotidhe vyodawavyee atoododomi-a uxamwalee na Yohova, anoovikumbanyedha thitho atoobulela. (Sal. 32:3-5) Molandana na marenda amanungoni thitho peya, marenda auzimu anoulukula akala mutu kawachenle kami-o. Yohova unovwechecha vyevi, ee-no unonivepha ira “nitapanye na liye” vo-indi-edha basa ndhila yeniyo yakaathi-idhe liye yonikami-a ira nikale vauxamwali na liye.—Esa. 1:5, 6, 18.
11. N’nga lokota madao unakuze a-vi atu enango?
11 Ninooda iri-a ira zimu wa Nlungu wa-alabenga basa pama pingoni, thitho ira pingonimo mwa-akale rendele. (Aef. 4:30) Naidhiwa ira mutu mwinango pingoni utoira yodawa ilukulu ninofwanela m’limbi-a ira awandele andimuwa apingoni.a Akala nitolokota yodawa ya mutu mwinango, ninokaana landu wa Yohova. (Lev. 5:1) M’dhiveliwana Yohova unooda nilimbi-a ira niwandele andimuwa apingoni mutu mwinango aira yodawa ilukulu. Naira e-no ninokami-a ira pingo ukale ochena thitho mutu uirile yodawiyo asaka-edhe uxamwalee na Yohova.
MODA MUNONIKAMI-EDHELA ANDIMUWA APINGONI
12. N’nga andimuwa avapingoni ananikami-e a-vi?
12 Andimuwa apingoni anolangi-iwa ira takami-enga atu afookile mwauzimu. (1 At. 5:14) Akala mutodawi-a vyongo vinangovyee, aliwa anodha ufukani vyofuka vyevyo vinaakami-e idhiwa mathuulelwinyu thitho moda munodhivwela nyo. (San. 20:5) Mwaimbarimbari vinokala vyorucha awandela andimuwa avapingoni vyongo vyaireile. Venango munoimwanana awandela namwasa wamanyadho, ikalelo inyu thitho ibaliwelo inyu. Mbwenye munowakami-a maningi akala mutoongamo pama. Kamuvikumbanyedhe akala vyongo vinoonga nyo vinooni-a ira muli mutu “o-othuulela pama.” (Yob. 6:3) Malo motonga mombaranya, andimuwa avapingonao anooda vuruwana ira taidhiwe mwasa othene ta-anavelele malangi-o. (San. 18:13) Aliwa anozindiyela ira samalela mabila unofuneya hora yokwakwanela thitho katinodedi-edhela ira yorucha inyu imale mwatapanya ulendo umbo-i baa-i.
13. N’nga malobelo aandimuwa na malangi-o okhumela malembani, ananikami-e a-vi? (Muone thitho viruthiruthi.)
13 Votapanya naandimuwa avapingoni, aliwa katinodha iri-a ira mudhiombenga landu. Malomwee, anodha ulobelelani. Munodha dabwa mwemo lobelo liwa munaukami-edheleni aliwa namwasa oi “linolaba basa mwakopolo.” Kami-o liwa linothangani-avo udholi-ani “makura” mudhina la Yohova. (Yak. 5:14-16) “Makura” enala anoimelela imbarimbari yofwanyeya m’madhu a Nlungu. Andimuwa avapingoni tanooda i-ndi-edha basa Bibilya ira taulimbi-eni thitho ukami-ani ira musaka-edhe uxamwalinyu na Yohova. (Esa. 57:18) Malangi-o amalemba enao anauva-eni aliwa tanooda ukami-ani ira mukaena rima ofunechecha irana vyongo vyofwanelela. Dhela mwa andimuwa avapingoni, munooda uvwa Yohova auwandelangani ira: “Ndhila njiila. Muwendenga ndhila yen’na.”—Esa. 30:21.
Andimuwa anolabi-edha basa Bibilya ira tamiyali-e thitho limbi-a mutu unobulela mwauzimu (Muone ndima 13-14)
14. Movwelana na Agalatiya 6:1, n’nga andimuwa avapingoni anokami-a a-vi mutu “uromile wenda vandhila yodaweya”? (Muone thitho viruthiruthi)
14 Muleri Agalatiya 6:1. Kristau aroma wenda va “ndhila yodaweya,” unokala ira kano-arela makhundo olongomana a Nlungu. Ndhila yodaweila inodha kala sakula vyongo modaweya venango irana yodawa ilukulu. Namwasa waudhivela, andimuwa avapingoni “anom’kami-a mutuo na zimu opwaseya.” Madhu a Igiriki athapuleliwile ira “kami-a” anoonga vyoweli-edha likuva lamutu urombonyowile naifunelo yoi a-arangale. Ifirimero wadodoliso unoweli-edha likuvalo mundhila yoi mutuo a-avwe upa maningi. Mofwanafwana na vyevi, andimuwa avapingoni anokami-a mutu uromile “wenda vandhila yodaweya,” thitho anoirana vyevi mundhila yoi mutuo a-avwe upa maningi. Mbwenye aliwa anolangi-iwa ira voirana vyevi, anofwanela “samala ovela ira naaliwene anodha wesedhiwa.” Andimuwa avapingoni takami-anga mutu anozindiyela ira naaliwene thitho kai olongomana anodawi-echa vyongo. Malo mokaana rima otonga nodhionanga ira mbavadhulu na olongomana, aliwa anofwanela dhilimbi-edha kala atangaranga.—1 Pe. 3:8.
15. N’nga ninofwanela iranan’ni nakaana yorucha inangoyee?
15 Ninofwanela nyindelanga andimuwa avapingoni. Aliwa atofunji-iwa ira talokotenga segeredo, tavelelenga malangi-o okumela m’makhundo a Bibilyani a-kala amathuleloni mwiwa thitho nikami-a ira nivilele nyarwa dhinogumanana i-yo. (San. 11:13; Agl. 6:2) Andimuwala anooda kaana makalelo apama thitho dodoliso lo-iyana-iyana. Mbwenye ninofwanela kala othathuwa gumanana ndimuwa uliothene notapanya na liye yongo inoniruchayo. Mbwenye kai pama navepha malangi-o wa ndimuwa mbo-i, i-yo dhowa mavepha thitho wa ndimuwa mwinango naifunelo yoi nifwanye ndimuwa wavapingoni unaonge vyonisangalali-a. Naira ee-no, ninokala ninga mutu unofuna uvwa “vyongo vinodhiveliwana liye baa-i” thitho mutu o-ofuna funji-iwa makhundo olinyali amadhu a Nlungu. (2 Ti. 4:3) Nadhowa wa ndimuwa wapingoni nom’mwandela yorucha yi-u, unooda nifuka akala nitoonga na ndimuwa mwinango thitho malangi-o aniva-idhe liye. Ndimuo unothonyi-edha dhiyevi-a vofuka malangi-o wa andimuwa afwee.—San. 13:10.
IZO INA MUTU ULIWETHENE
16. N’nga ndi izo ivi ina mutu uliwethene?
16 Angalive ira andimuwa avapingoni anoniing’anela ninga Mabila a Nlungu, aliwa katinoniwandela vyofwanelela irana. Ndi izo ya mutu uliwethene vaekene khaana ingumi yodhivelela wa Nlungu. Uliwethene unodha wakhula landu wa Nlungu va vyongo vyaira liye. Thitho Nlungu unoda nikami-a ira nikaleve ororomeleya wa liye. (Aro. 14:12) Ee-no malo moniwandela vyofwanelela irana, andimuwa ano-indi-edha basa madhu a Nlungu vofuna nikami-a idhiwa mathuulelwee. Vo-arela malangi-o aandimuwa okhumela Bibilyani, ninooda funji-a “dodoliso li-u” lothuulela ira niodenga sakula vyoira mwazelu.—Aeb. 5:14.
17. N’nga ninofwanela sikimizela rima irana n’ni?
17 Ndi ngari yapereso yavadhulu maningi kala mabila a Yohova. Yohova atooruma Yesu oi ndi “namakumbiza wapama,” ira adhavelele khuto naifunelo yoi nidhafwanye ingumi yo-omala. (Ju. 10:11) Yohova uno-indi-edha basa andimuwa avapingoni vokwakwaneli-edha vyalanyedhile liye ira “ndinodha uva-ani anamakumbiza enao anoirana vyongo movwelana naifunelwanga thitho anodha ukami-ani ira muidhiwe vyongo vinjinji ira mukale ovwechecha vyongo.” (Jer. 3:15) Ee-no nafooka venango bulela mwauzimu, kanivwalavwali-enga itana andimuwa avapingoni ira tanikami-e. Dhoweni nisikimizeleni rima ira hora dhothene niwachelenga kami-o lokumela wa Yohova dhela mwa andimuwa avapingoni.
NYUMBO 31 Muziyenda Ndi Mulungu
a Akala vatovira hora thitho mutu uirile yodawa kanodhowa mawandela andimuwa avapingoni, munooda thonyi-edha ira muli ororomeleya wa Yohova vodhowa waandimuwa avapingoni maawandela vinoidhiwa nyo vyokuza vyodawavyeevyo.