Vili mubukhu la Apokalipse vinoukuzani nyo malamboano

1-2. N’nga ngu mwasa uuvi m’mbo-i unouiri-ani kala osangalala na bukhu la Apokalipse?

NIFWANAFWANI-EDHELE ira mutova-iwa ngari yooda ona mafoto a mutu mwinango. Vanoona nyo mafotwao, kove dhinjinji kamunodhiidhiwa. Mbwenye mutoroma sangalala na foto inango. Mwasiwa ngwan’ni? Namwasa oi nyo muli mbo-i mwaatu ali vafotonivo. Vanaing’anechechanyo fotwiyo munooda thuulela ira, ikumi-iwile waani, n’nga ikumi-iwile e-lini. Thitho mutoroma thuulela atu enango ali vafotonivo. Vyevi vinathapulela ira fotwiyo njofuneya maningi wanyo.

² Bukhu la Apokalipse nli ninga foto yen’na. Mwasiwa ngwan’ni ninoonga e-no? Vatokala myasa minli. Yoroma, bukhu la Bibilyanili lilembeliwile i-yo. Muverso loroma ninoleri ira: “Apokalipse yoveleliwa na Yesu Kristu ile yam’va-idhe Nlungu ira aoni-e adharee vyongo vinofanelela ireya vachineneeva.” (Apok. 1:1) E-no, vili bukhunimu kaiira vyalembiwele mutu uliwethene kabe, mbwenye ninga anamalaba a Nlungu. Ninga atu a Nlungu kaninofwanelela dabwa ira i-yo ninokwakwaneli-edha maulosi enango ali bukhunimu. Mumadhu enango vili ninga i-yo “nili vafotoni.”

3-4. Movwelana na vili mubukhu la Apokalipse, n’nga maulosee taromile kwakwaneli-edhiwa e-lini, n’nga vyevi vinokuza a-vi uliwethene wa i-yo?

³ Mwasa wanambili unokuza hora ile maulosala munofuna aliwa kwakwaneli-edhiwa. Rumiwi Juwau ule ali oulula atoonga vya hora yen’na vyaongile liye ira: “Mwazimu ndatofwanyeya ira ndili mudambo la mbwinye.” (Apok. 1:10) Vyalemba Juwau madhwala yawa ya 96 C.E., “wali unga-adhi” vyawa vinjinji ira dambo la Mbwiye lirome. (Mat. 25:14, 19; Luka 19:12) Mbwenye movwelanana na ulosi wa Bibilyani, dambo leli laromile yawa ya 1914 Yesu vya-eliwile liye kala Mwene dhulu. Romela yawa yeyo maulosi a bukhu la Apokalipse oi anokuza atu a Nlungu tatoroma kwakwaneli-edhiwa. Va-eni, ninokala mu “dambo la Mbwiye”!

⁴ Namwasa oi i-yo nili muhora yosangalali-ila, ninofwanela a-rela mwapolepole malangi-o avalemba la Apokalipse 1:3 oonga ira: “Oraeli-iwa ngu mutu ule unolerela atu enango mogweli-a madhu, naatu ale anovwa madhu a ulosi wen’na thitho naatu ale anolokota vilembiwile mwemo, neri-a hora ikaathi-iwile ili vakwikwi.” E-no ninofwanelela “leri mogweli-a madhu,” uvwa “madhu a ulosi wen’na” thitho “alokota.” N’nga enango mwa madhu anofuna i-yo alokota mbaavi?

MUONECHECHENGA IRA LAMBELA WINYU KORUMELEYA

5. N’nga bukhu la Apokalipse linogogomedha a-vi funeya oonechecha ira lambela wi-u korumeleya wa Yohova?

⁵ Romela mu kapitulo loroma la Apokalipse, ninoona ira Yesu unoidhiwa vinoireya mumipingo yaatwee. (Apok. 1:12-16, 20; 2:1) Liye atothonyi-edha vyevi mumilanyu yatumizele liye umipingo 7 yau Asia Menor. Milanywiyo liye atovelela malangi-o wa Makristau oroma ale tamkami-echa onechecha ira lambelawiwa korumeleya wa Yohova. Thitho vili mumilanywiyo vinolaba basa waatu a Nlungu malamboano. N’nga i-yo ninofunjedhavon’ni? Namasogoleli-u Kristu Yesu, unoidhiwa pama moda uli vyongo vaingumi yi-u yauzimu. Yesu unoniing’anela naifunelo yofuna nivunela; thitho kavali ja-anaona liye. Liye unoidhiwa vinofwanela i-yo irana ira nikale orumeleya vamethoni va Yohova. N’nga liye avelenle malangi-o oi a-vi anofwanela i-yo avwela malamboano?

6. a) Movwelana na lemba la Apokalipse 2:3, 4, n’nga chorucha iivi ilukulu yathonyi-edhiwile mumilanyu ya Yesu yatumizile liye wu pingo wau Efeso? b) N’nga ninofunjedhavon’ni na vyevi?

⁶ Muleri Apokalipse 2:3, 4. Ninofwanela dhowanave mdhiveliwana Yohova ninga mwamdhiveliwana i-yo voroma. Milanyu yatumizile Yesu wu pingo wau Efeso inothonyi-edha ira aliwa tanovilela thitho tanodhowanave mlabela Yohova angalive ira tanogumanana nyarwa dho-iyana-iyana. Angalive ira vyali e-no aliwa tato-iya mdhiveliwana Yohova ninga mwairela aliwa voroma. Tanofuneela welela roma mdhiveliwana na mwasa oi ta-aira e-no lambela wiwa kwaakale orumeleya kabe. Mofwanafwana na vyevi, malamboano ninofuneela ira vinjinji kwaranya vovilela. Ninofwanela vilela nangana vifunelo vyofwanelela. Nlungu unosangalala a-kala na vinoira i-yo baa-i mbwenye na mwasa unaviirela i-yo vyevyo. Vifunelo vi-u ndivyofuneya maningi waliye neri-a unofuna ira nilambelenga namwasa omdhiveliwana maningi thitho msimba.—Sang. 16:2; Marku 12:29, 30.

7. a) Movwelana na lemba la Apokalipse 3:1-3, n’nga chorucha iivi yaoni Yesu waatu a pingo wa Sade? b) N’nga i-yo ninofwanelela ira n’ni?

⁷ Muleri Apokalipse 3:1-3. Ninofwanela dhowanave kala methove mwauzimu. Atu apingo wau Sade tatokaana yorucha. Angalive ira voroma tanokaana thindhi vomlabela Yohova, mbwenye tato-iya. E-no Yesu atoawandela ira “takale methove.” N’nga chowenjeli-a iivi inofwanya i-yo veva? Pyaimbarimbari ira Yohova kanadha diwala viirile i-yo vomlabela. (Aeb. 6:10) Mbwenye kaiira ninofwanelela nyindelanga vyairile i-yo vomlabela ndulimo. Angalive ira ninoimwanana ira vyongo vinjinji ninga mwairela i-yo walelene, ninofwanela pingeya maningi “mubasa la Mbwiye” thitho kalave methove fiyedhela komoni.—1 Akor. 15:58; Mat. 24:13; Marku 13:33.

8. N’nga ninofunjedhavo n’ni va madhu ava-iwile abali au Laodikaya ofwanyeya va lemba la Apokalipse 3:15-17?

⁸ Muleri Apokalipse 3:15-17. Ninofwanela kala atu athindhi thitho dhivelela volombela wi-u. Milanyu yatumizile Yesu wu pingo wau Laodikaya yatothonyi-edha ira wewo thitho watokala yorucha inango. Aliwa tali “o-odhowa vasogolo” volambela wiwa. Namwasa oi kathana thindhi, Yesu atoawandela ira aliwa tali orucheya thithio “ovwi-a tangaranga.” Aliwa tanofuneela kaana thindhi maningi vomlambela Yohova. (Apok. 3:19) N’nga i-yo ninofunjedhavo n’ni? Akala thindhi li-u litoroma yeva, ninofwanela thuulela thitho simba maningi vyongo vyapama viniva-idhe Yohova dhela gulunimwee. (Apok. 3:18) Kaninofwanelela rumeli-a ira funafuna ingumi yavadhulu unidodomi-e fiya roma e-la vyongo vyokuza Yohova valimburo lanambili vaingumi yi-u.

9. Movwelana na milanyu ya Yesu yodhowa wa Makristau au Pegamo, nau Tiyatira, n’nga pivyongo vivi vyoopi-a vinofwanela i-yo rambela?

⁹ Ninofwanela rambela vinofunji-a atu opanduwa. Yesu atosumulula atu enango au Pegamo namwasa olimbi-a gawaneya thitho panduwa. (Apok. 2:14-16) Liye atoasimba Makristau au Tiyatira ale takondile vyongo “vyodi-a vya Satana,” thitho atoalimbi-a ira “ta-indedhele mwakopolo imbarimbari.” (Apok. 2:24-26) Makristau ofooka aweo tadhimeli-iwile na mafunji-edho onama tafwanela chinyuwa. N’nga i-yo ninaire a-vi malamboano? Ninofwanela konda ifunji-edho ili yothene ya-anavwelana na ifunelo ya Yohova. Atu opanduwa anooneya ninga “odhivelela wa Nlungu” mbwenye anokonda ira “kopolo yodhiveleliyo yaachinje.” (2 Timo. 3:5) Vinokala vyo-orucha idhiwa thitho konda vifunji-edho vyonama akala ninofunjedha mwathindhi madhu a Nlungu.—2 Timo. 3:14-17; Juda 3, 4.

10. N’nga ninofunjedhavo n’ni va madhu a Yesu odhowa wu mipingo yau Pegamo na Tiyatira?

¹⁰ Kaninofwanela irana venango rumeli-a kalelo lililothene lamararuo. Wu Pegamo na wu Tiyatira watokala yorucha inango. Yesu atosumula atu enango mipingoni mwemo namwasa orumeli-a kalelo lamararuo. (Apok. 2:14, 20) N’nga i-yo ninofunjedhavo n’ni? Kaninodedi-edhela ira Yohova arumeli-enga ira niirenga kalelo nlilothene lamararuo angalive ira nikadhi nimlabelanga wa vyawa vinjinji thitho va-eni ninoira maurumiwi o-iyana-iyana. (1 Sam. 15:22; 1 Pe. 2:16) Liye unofuna ira ni-arelenga makundwee apama angalive ira makalelo aatu mwilambwila anaasimbwa thakala.—Aef. 6:11-13.

11. N’nga vafiile i-yova chini ifunjedhile i-yo? (Muone kuadru loi “Vinofunjedhavo i-yo malamboano.”)

¹¹ N’nga likundo nlukulu toi a-vi vavyongo vifunjedhile i-yovi? Nitoona funeya oonechecha ira lambela wi-u ukalenga orumeleya wa Yohova. Akala ninoira vyongo vinango vyevyo vinaniiri-e ira lambela wi-u ukale o-orumeleya, ninofwanela iravo yongo mombaranya ira nisaka-edhe vyongo ira vikale pama. (Apok. 2:5, 16; 3:3, 16) Mbwenye Yesu atoonga likundo n’nango mumilanywee yatumizele liye mipingoni. N’nga likundole toi a-vi?

MUKALENGA OKOZEYA VILELA MWAONI-IWANGA NYARWA

12. N’nga ninofwanela thuulela milanyu iivi yaawandenle Yesu abali au Simuna na Filadefiya? (Apokalipse 2:10)

¹² Va-eni, dhoweni nitapanyeni milamyu yatumizile Yesu wa mipingo yau Simuna na Filadefiya. Liye atoawandela Makristau a weo ira katafwanela ova oni-iwa nyarwa namwasa oi tangakanlena yotuva namwasa ororomeleya wiwa. (Muleri Apokalipse 2:10; 3:10) N’nga ninofunjedhavo n’ni malamboano? Ninofwanela dedi-edhela ira ninodha oni-iwa nyarwa thitho nikalenga okozeya vilela. (Mat. 24:9, 13; 2 Akor. 12:10) N’nga thuulela likundo leli kofuneya moi a-vi?

13-14. N’nga atu a Nlungu anokuziwa a-vi na vyoireya viongiwile mu kapitulu 12 la bukhu la Apokalipse?

¹³ Bukhu la Apokalipse linoniwandela ira atu a Nlungu anodha oni-iwa nyarwa malamboano enao ali “dambo la Mbwiye.” Kapitulo 12 linoonga vya kondo yaromile dhulu, Umwene wa Nlungu ungakaathei-iwile. Mikayeli wenuo uli Yesu angawelenle dhulu vambo-i naangelwee tatowana na Satana na viwandavyee. (Apok. 12:7, 8) Vakomonivee amwidani a Nlungwala tatogonji-iwa no ponyedhiwa vailambo yavathi. Vyevyo pvyairi-idhe ira va ilambo yavathiila vakale nyarwa dhilukulu. (Apok. 12:9, 12) N’nga vyaireilevi vinokuza a-vi anamalaba a Nlungu?

¹⁴ Vasogolove bukhu la Apokalipse linoniwandela vyairile Satana namwasa oi atotamangi-iwa dhulu. Liye kanadha welelave dhulu moi e-no liye unolimbanana ozoziwa availambwila anoimelela Umwene wa Nlungu. Thitho “tanolaba basa loirela umboni vya Yesu.” (Apok. 12:17; 2 Akor. 5:20; Aef. 6:19, 20) N’nga ulosi wen’na unokwakwaneli-edhiwa a-vi?

15. N’nga “amboni ambili” anoongiwa va Apokalipse kapitulo 11 anoimelela aani, n’nga jaaireele chini?

¹⁵ Satana atoiri-a ira amwidani a Nlungu tadimbinuele abali ozoziwa asogolela basa la Umwene. Abalala taimelela “amboni ambili” taongiwile mubukhu la apokalipse ira tatopiwa.b (Apok. 11:3, 7-11) Yawa ya 1918 abali okwakwana 8 tatotongiwa ira mbodawa vamiselu yonama thitho tatotongiwa ira takale perezoni mwahora yolapela. Waatu enango, vyaoneya ninga basa laabalala “latomala.”

16. N’nga pivyongo vivi vyo-odedi-edhela vyaireile mu yawa ya 1919, n’nga Satana ukadhi airangan’ni romela hora yeniyo?

¹⁶ Ulosi wava Apokalipse kapitulo 11 watoonga thitho ira “amboni ambilale” tatokaana thitho ingumi vangavirile hora yoyeva. Vokwakwaneli-edha ulosula yongo inango yo-odedi-edhela yatoireya vangavirile yawa kumela vamangiwile abalale. Maromelo a yawa ya 1919 abali tatokumi-iwa perezoni thitho miselwiwa yatomali-iwa. Hora yeniyoene abalao tatowelela laba basa liwa la Umwene mbwenye vyevi kavyairi-idhe ira Satana a-iye dhimbinuela atu a Nlungu. Kumela hora yeniyo, liye ukadhi aoni-anga nyarwa dholandana na “i-nje” atu othene a Nlungu. (Apok. 12:15) Onga vyaimbarimbari, “veva pafuneela vilela thitho kaana iroromelo.”—Apok. 13:10.

NIKALE ATHINDHI VOLABA BASA LINIVA-IDHE YOHOVA

17. N’nga atu a Nlungu takami-iwile moi a-vi mo-odedi-edhela angalive ira Satana, ukadhi aadhimbinuelanga?

¹⁷ Va Apokalipse kapitulu 12 vanooni-a ira atu a Nlungu anodha kami-iwa mo-odedi-edhela. Vinongokala ninga “matheya” atovu-elela “i-nje” wa nyarwa. (Apok. 12:16) Vyevyo vikanle viireyanga. Hora dhinango vikundu vinango vya ilambo ya Satanai, ninga matribunale anoirela atu longomano thitho kami-a atu a Nlungu. Atu a Nlungu vikadhi viyawendelanga pama matribunaleni vyevyo piiri-idhe ira atu a Nlungu takaena ufulu olambela. N’nga aliwa ano-indi-edha a-vi basa ufulu wen’na? Takanle ta-indi-edhanga basa ngari iliyothene inofwanyeya volaba basa laava-idhe Yohova. (1 Akor. 16:9) N’nga basali linothangani-anavo n’ni?

18. N’nga tibasa livi lofuneya maningi linolaba i-yo malambo omari-ala?

¹⁸ Yesu atoro-edha ira anama-arelee tanodha “laleelanga milanyu yapama ya Umwene wa Nlungu” vailambo yothene yavathi komoni wa-anafiye. (Mat. 24:14) Voira vyevyi aliwa tanokami-iwa naangelo venango gulu laangelo enao aongiwile ira “tatokaana milanyu yapama yoi tailaleelenga ninga mwasa osangalali-a okala vailambo yavathi na uilambo ili yothene, ziza nlilothene, iongelo iliyothene, tundu uliothene.”—Apok. 14:6.

19. N’nga ndi milanyu iivi inango atu anomdhiveliwana Yohova inofwanela aliwa laleela?

¹⁹ Milanyu yapama ya Umwene kai milanywiyo baa-i atu a Nlungu inofwanela aliwa laleela. Aliwa anofwanelela thitho kami-a vabasa laangelo aongiwile va Apokalipse kapitulo 8 dhowa va 10. Angelwala anolaleela vyongo vyoopi-a vinofuna dhaireela atu anokonda Umwene wa Nlungu. Ngumwasiwa Amboni dha Yohova takadhi talaleelanga milanyu yotonga ili ninga “matalala na mulo” othonyi-edha itongelo inofuna dhavelela Nlungu uvikundo vyo-iyana-iyana vyailambo ya Satanai. (Apok. 8:7, 13) Atu tanofuneela idhiwa ira komoni wa ilambo uli vakwikwi naifunelo yoi tachinje ingumi yiwa ira tadhavulumuwe va dambo lothakaleliwa wa Yohova. (Zef. 2:2, 3) Mbwenye atu anjinji katinosangalalana milanyu yei, voi vanofuneela limba rima ira naawandele. Thitho va nyarwa ilukulu atu anodha thakaleliwa maningi na milanyu yomari-a ya itongelo inofuna i-yo dha laleelanga.—Apok. 16:21.

NIVWELENGA MADHU A ULOSALA

20. Chini inofuna i-yo dhathapanya muyofunjedha yo-arela?

²⁰ Ninofwanela vwela madhu a “ulosi wen’na” namwasa oi ninokuziwa na vilembiwile mubukhu la Apokalipse. (Apok. 1:3) N’nga ninaire a-vi ira nivilelenga mororomeleya naoni-iwanga nyarwa nodhowanave laleelanga molimba rima milanyu yen’na? Vatokala vyongo vinli vinanilimbi-e: Yoroma, ndi bukhu la Apokalipse vinoonga aliwa vyokuza amwidani a Nlungu thitho yanambili, mbamaraeli-o anofuna i-yo dhawachela nadhowanave kala ororomeleya. Ninodha tapanya vyongo vyevi muvyofunjedha vinli vyo-arela.