Gí mira gó age kusum bé Johba ga

1-2. Ne me ba bayndi nee tumo cub ɓey gó nee batem ga.

DA ƊIGLE kiyẽ gó kaal bay kaŋ ni ná, kara del miliyõ pina gó weyge ne Kara Dere to Naji Johba kay. Ginane Timote kormo kunjile Jesu key gó da ɗigle kis gó da kurweley kaŋga kaŋ ni key máni ná, kara tóme ayge to gó kunjile kolo kiyẽ gó da Bible ni ná ne « mayãdige teg » (2 Tim. 3:14, 15). Dage kaŋyẽ, kur gó gomyẽge cub ba se senge kolo kindiŋ ɓey lay. Dage kaŋyẽ ɓedeŋ, maylage ba senge kolo kindiŋ ɓey lay. Da ɗigle kiyẽ gó kaal mira kaŋ ni ná, tama dó je kunjili Bible ná Kara Dere to Naji Johba kay, nedu batem ná ɗigle 97.

² Mabana gí je kunjili Bible ná Kara Dere to Naji Johba kay, ɗewgere na gí hin ná karum kiyẽ gó nege ne Kara Dere to Naji Johba kayŋ, máni ná, gí kirbi gó ne batem ale ga. Ne kayãne gó kúra nogo go ɗé. Alla cub ɓey gó gí nee batem ná, gí age kusum bé Johba. Kunjile kaŋ, je gile age kusum bé Johba ná, téy gó dere na me ga. Piŋɓedeŋ, je gile ne kolo me ba gí tege giŋ-giŋ gó age kusum bé Kumno ɗé ga lay, gí se nee batem mabana gí ɓal gó ane dele ca da maniŋ lay ga.

AGE KUSUM BÉ KUMNO NÁ, TÉY GÓ DERE NA ME GA

3. Da kurweley gó kaale ni ná, ne kaŋge ba ayge kusige bé Johba ga.

³ Da kurweley gó kaale ni, bayndi gó ay kusiy bé Kumno ná, ge je síy ná kindiy teŋ kolo kayã gó ná kindiy teŋ cay. Isirayel ná, ne tugu dó kara gó daage da maniŋ ayge kusige bé Johba. Kara gó Isirayel kaŋyẽ ayge kusige béy ná kindiy gó ɗaŋ teŋ lay. Ginane Aron máni ná, yídi hida biyẽy gó lór da gurbolo gó timli cay niŋ kire tumo « síy ná kindiy teŋ ». Hida biyẽy gó lór koloŋ gil gó ge síy ná kindiy teŋ kolo nee guye gó ná kindiy teŋ lay, ne guye gó gomlo gó walwe kayã kubaro (Leb. 8:9). Kara gó síge kusige ná kindiy teŋ ná, dage piyã ayge kusige bé Johba gó ná kindiy teŋ lay. « Nasiriyẽ », ná kub gó hebre ne nasir téy gó dere na « ne bayndi gó ge síy ná kindiy teŋ », ɗewgere ne day « gó ay kusiy be ». Dage gó síge kusige ná kindiy teŋ nded sóge kayã kiyẽ gó agekubu gó Moyõsu key yaa bége na nageŋ (Tib. 6:2-8).

4. 1) Dage gó ayge kusige bé Johba gó ge síge ná kindige teŋ ná, téy gó dere na me ga. 2) Kano kusum kpiliŋ ná, téy gó dere na me ga (gula poto lay).

⁴ Kur gó gí ay kusum bé Johba ná, gí tob gó weeye ne kormo kunjile Jesu Kris key lay, gí tob gó se ne tobe gó Kumno key ba tumo da jene kom ni lay. Age kusum ná, téy gó dere bígi na me ga. Jesu yaa na : « Bayndi gó tob gó taabeŋ ŋgoŋ ná, di kano kusiy kpiliŋ sú » (Mat. 16:24). Kolo gó ná kub hebre gó yaa na « di kano kusiy kpiliŋ sú » ná, ge dere téy ɓedeŋ na « yaadi na ŋ-ŋ bé day kusiy ». Mabana gí ay kusum bé Johba ná, nded gí kano kayãne ped gó e boy ná tobe gó Johba key ɗéŋ sé (2 Kor. 5:14, 15). Nded ná, gí kano « kayãne kiyẽ gó gisi siikusu » sé, ginane misew máni (Gal. 5:19-21; 1 Kor. 6:18). Agekubu kiyẽ koloŋ je weeyege jene kom ése ga. Mabana gí tob Johba lay, gí sen gaw gó agekubu kaykiyẽ ne kolo kúra kom lay ná, je ése bígi ɗé dug-dug (Kir. 119:97; Isa. 48:17, 18). Ɓendiŋga koŋ kondiy na Nicholas yaa na : « Gí ɓal gó goole agekubu Johba kay ginane kúl daŋgay gó je nargi kire gó nee kayã gó kulom tob máni, ɗewgere ginane kúl gó milaŋ kege gó je wesigi da kayã ne kur ni máni lay.

5. 1) Nogo naa ba ge je ay kusige bé Johba ga. 2) Age kusum bé Johba lay, ne batem lay ná, boyge tum ɗé da ne me ni ga.

⁵ Nogo naa ba ge je ay kusige bé Kumno ga. Age kusum bé Johba ná, nogo gí yaa béy da ole ni gó gí je tabe ne day pina ŋgad lay, gí je sé ne tobe key ba tumo da jene kom ni lay. Nogo gí yaa béy na gí tobey « ná muglum ped lay, ná kusum ped lay, ná kirbe kom ped lay, ná esuwam ped lay » (Mark 12:30). Batem ná, ne kayã gó wel kuwani kpas lay, gó je gile bé kara gó gí ay kusum bé Johba lay, alla tubra toloŋ gí boy béy da ole gó da kur wese ni gó ne digi ná day duroduŋgu ni so tew. Ne age kusum be gó ná kindiy teŋ lay, Johba tob gó na gí só kum gó gí ay béyŋ koloŋ ginanogo gí je sóyŋ máni lay (Bal. 5:4, 5).

NE KOLO ME BA GÍ AGE KUSUM BÉ JOHBA GA

6. Ne me ba je jibe bayndi téy gó age ná kusiy bé Johba ga.

⁶ Mabana gí ay kusum bé Johba ná, ne kolo gí tobiy. Nenogoca kom gó béy ná, da ne kirbe ni ŋgad ɗé. Alla nenogoca koloŋ sí téy da ne « sene gó kindi » ni lay, da « sene kolo gó da kire Kumno key » ni gisi tobe key, téy gó dere nogo ne kayã ped gó gí kunjili gisi da cay niŋ (Kol. 1:9). Ne kayã kiyẽ koloŋ ba ɗege nenogoca kom baa ná gumyã. Kunjile Bible kom ɗe bigi kire gó gí sen ná nee kúra gó 1) Johba mani lay, 2) Bible ne kolo key lay, 3) je nedi guye ná to dawe key kolo ɗee ná tobe key ane ɓale lay.

7. Tumo cub ɓey gó bayndi age kusiy bé Kumno ná, needi ne me ga.

⁷ Bayndi gó ay kusiy bé Johba ná, sen kunjile kiyẽ gó ca tumo lay, je ne guye ná agekubu kaykiyẽ lay. Mabana ná kur poliy ná, je yaa kolo súbu key gó sé bé kara gó ɗaŋ lay (Mat. 28:19, 20). Nenogoca key gó bé Johba je baa gumyã lay, tobdi gó tabe ne day pina ŋgad lay. Mabana gí ná nenogoca gó ginane koloŋ máni bé Kumno lay ná, gí je seene nee kúra gó age kusum béy lay, ne batem lay ná, ne kolo gí ayẽ ná bayndi gó je kunjiligi kayãŋ kindiy ɗé, ɗewgere gí ayẽ ná karum kiyẽ kindige ɗé, ɗewgere gí tob gó nee ginane bogem kiyẽ máni ɗé.

8. Ne mersi lay, age kusum bé Johba lay ná, boyge tum da ne me ni ga (Kire kiyẽ 116:12-14).

⁸ Tobe gó age kusum bé Johba ná, ne kayã gó je eeje ná kandiy, mabana gí jina kurbu da kayã ped gó nedi bigiŋ ni (tub Kire kiyẽ 116:12-14). Bible yaa na ne day ba ne « kayãnoju koŋgo-koŋgo gó ná kawriy » lay, gó « kúra del njirid » saradige (Jak 1:17). Kayãnoju gó gumyã del ped ná, ne Korendiy Jesu, gó agiy be ginane kayã wale kubaro mániŋ. Kurbu má : ná ne kire gó gele ba gí ɓal gó oome buga gó kúra ná Johba lay, gí ná bariya gó habe ná geyle gó gag girmiliŋ lay (1 Jã 4:9, 10, 19). Age kusum bé Johba ná, ne kire koŋ gó gi nee ná béy mersi kolo kayã wale kubaro koloŋ, gó ne nenogoca gó ɓeeydam gó ge gil ɗé dug-dug lay, kolo kubtere kiyẽ gó ɗaŋ gó je bigidiŋ lay (Kya. 16:17; 2 Kor. 5:15). Maktub gó Jina na kire kunum gag girmiliŋ der téy da kunjile gó 46 jay gó 4 ni lay, da bideyo gó minit subu gó yaa na Offrons des cadeaux à Dieu ni lay.

GÍ MIRA ALE GA

9. Mabana bayndi na mira gó age kusiy bé Johba ɗé ɓeyŋ ná, ne me ba needi ɗé ga.

⁹ Máni ná, gí je yaa gó gí mira gó age kusum bé Johba ɗé ɓey lay, nee batem lay ga. Dam ɗé, gí geene kayã kaŋyẽ da jene kom ni kolo ee boge ná agekubu Johba kay. Ɗewgere gí e tiyã kur poliy gó gí germe ná súbu kom gó séŋ téy (Kol. 2:6, 7). Kara ped je hinge nogo piraŋ pina ɗé lay, karma kondire ná kamla je mirage gó agege kusige bé Johba lay, neege batem da ɗigle gó piraŋ pina ni ɗé lay. Ne máni ba, gó gí goole hine kom gó da kire Kumno key niŋ ná, aga kusum gusu ná kara gó ɗaŋ ɗé ; gula ne kayã gó gí ɓal gó neeŋ ŋgad (Gal. 6:4, 5).

10. Mabana gí kirbi gó na gí mira gó age kusum bé Johba ɗé ɓey lay, nee batem layŋ ná, gí nee ne me ga (gula aŋkadre gó « Bé dage gó je hinge da kolo kindi ni »).

¹⁰ Mabana gí sen gó na gí mira gó age kusum bé Johba ɗé ɓeyŋ ná, ŋgima kirbe gó kúraŋ koloŋ kog. Gina kayã tédige gó giŋ lay, yaa bé Johba gó di tira kubu da kusu pore kom ni lay (Pil. 2:13; 3:16). Sina naa kúra gó je ɗeeŋledi ole kom lay, je jeegi da mani lay (1 Jã 5:14).

NE KOLO ME BA KARA KAŊYẼ JE TEYGE GIŊ-GIŊ GA

11. Nogo naa ba Johba je ojiŋga gó ŋga je írŋgu ná béy njaŋ ga.

¹¹ Kara kaŋyẽ tobge gó age kusige bé Johba lay, neege batem lay, alla je teyge giŋ-giŋ. Kur kaŋyẽ je yaage na : « Mabana ŋ na batem ba kargani key naŋ na isiyã gó gumyã lay, nage sa diraŋ da lamaso ni layŋ ga. » Mabana gí ná sonduroŋ koloŋ ná, sina gaw gó Johba je biigi kayã ped gó gí e tiyãy kolo ‘ɗee ná kayãne kom ee boge tum ná [key]’ lay, gí « aayẽ ná kindiy njirid » lay (Kol. 1:10). Je biigi esuwa gó gí nee ná kayã gó kúra. Gildi gó nãy ɓal gó ojegi bekolo ojidi kara tumo nẽy ale (1 Kor. 10:13). Ne máni ba ge ter kara tóme da lamaso ni ɗé. Johba je béŋga kayã gó ŋga eŋgu tiyãy kolo ŋga íireŋgu ná béy njaŋ.

12. Ne me ba oojegi gó gí nee ná isiyã gó gumyã ɗé ga.

¹² Kolo isiyã gó da kusiŋga niŋ ba, je eje bé kara ped gó je nege kayã ná kirey ɗé (Jak 1:14). Alla gí ɓal gó nee, ɗewgere kano gó baa da kayã gise kur ni. Bekolo kayã ped ná, ne digi ba gí age sé tumom ni gó nee da jene kom ni. Ginanogo kara je yaage kolo gisi da bayndi induwa cay niŋ máni ná, gí je ɓale gó kunjile gó oome kusum ése da kirbe gó ne isiyã ni. Mabana kirbe gó ne isiyãŋ na eje ɓeey piyã ná, gí ɓal gó oome kusum sig. Ne máni ba, ula Kumno wayãŋ ná wayãŋ. Kunjulu kolo Kumno key jumar. Ira da dawe ca gó koŋgregasiyõ koro ni lay. Yaa kolo súbu kom gó sé bé kara gó da jam ni. Ne máni ba, gí je haabe esuwa gó só ná kum gó gí ay bé Johba. Ɗaa gurbu ɗé dug-dug, gó Johba je oojegi (Gal. 5:16).

13. Ne kayã ndaje gó kúra gó koŋgo ba Josep ɗe béŋga ga.

¹³ Je mooglo bígi gó gí só kum gó gí ayŋ mabana gí magla kusum tumo cub gó íre ése da kayã gise kur niŋ. Ne kayã gó kara tóme da kurwley gó kaale ni gó náge ná isiyã kusige ni ginane daŋga máni nege. Yaaŋgaŋgu kolo Josep. Potipar tamay lariy ná kire teŋ-teŋ kolo tob gó jeey da misew ni. Alla ŋgemdi kirbe key gó kúraŋ jumar. Bible yaa béŋga na « kanodi » kirbe koroŋ koloŋ lay, yaadi budu na : « Kolo me ba ŋ nee isiyã gó gumyã ginane kaŋ máni bé Kumno ga » (Age. 39:8-10). Nogo kindi, Josep magli kusiy gó jibe isiyã sé tumoni cub béy ba Potipar tamay eje gisiy ɓey. Ne máni ba, mogli béy kur gó jib cay ná kayã gise kurŋ koloŋ.

14. Ne me ba ojeŋga gó ŋga yaa na ŋ-ŋ da kayã kiyẽ gó siyã ni ga.

¹⁴ Nogo naa ba gí gile oome kusu ése kom ginane Josep key máni lay ga. Nogo gí magle kusum keleŋ kaŋ teg kolo gí jibe ná kayã gise kur sé yome. Kunjulu gó yaa ŋ-ŋ moglo cab da kayã kiyẽ gó Johba je ɗadigeŋ ni lay, pura kusum gó gí kirbe da kayã kiyẽŋ koloŋ ni ɗé lay (Kir. 97:10; 119:165). Ne máni ba, gí je jiibe kayã gise kur sé yome. Gí je seene nogo naa ba gí nee kayã ga. Bekolo gí sen kayã gó gí neeŋ tumo cub ale.

15. Nogo naa ba bayndi gile gó nãy je ham Johba ná mugliy ped ga (Hebre 11:6).

¹⁵ Keleŋ kaŋ, gí sen gaw gó gí hab kolo kindiŋ lay, gí tob gó tabe Johba ná muglum ped lay, alla ne me ba je nargi kire gó gí age kusum béy ga. Da kur poliy koloŋ ni ná, ndaja Dabid lay, na ŋgaloŋgo bé Johba ginane kaŋ máni : « Kumno naaŋ, sina kirbe konoŋ, naaŋ sina kayã gó turgeniŋ je der da mani bugud. Gulaŋ náŋ ay kire gó teyẽŋ, wuyaje kiniŋ guglaŋ da kire gó gag girmiliŋ ni » (Kir. 139:23, 24). Johba je ter kubu da « dage gó je hamiyge ná mugludige pedŋ » cadige ni. Guliy gó ne kayã gó gí je ne nogo gí je por kusum gó age ná kusum béy lay, gí se nee batem lay (tub Hebre 11:6).

NDURAJE MIRA NÁ JOHBA KOG

16-17. Kara gó je hinge da kolo kindi niŋ ná, nogo naa ba Johba ɓal gó goglegeje eeje ná da kusiy ni lay ga (Jã 6:44).

¹⁶ Mabana Johba ná goglije bayndi eje ná da kusiy ni ɗéŋ ná, Jesu yaa na ɓaldi gó weye kormo kunjle key ɗé (tub Jã 6:44). Gí kirbi da kolo yaa gó ná kawriy kaŋ ni ale ga lay, da téy gó dere bígi ni ale lay ga. Johba gool kayã gó kúra da wéy wéy piyã kusiy ni cub ajum ɓey ba se gogliyje eje ná da kusiy ni (Kya. 7:6; not). Je goolgi ginane koloŋ máni lay.

¹⁷ Dam ɗé, gí ne kormo muduro, ɗewgere me ne tormo hala gó karduŋgu kiyẽ nege ne Kara Dere to Naji Johba kay. Dam ɗé gí je kirbi, ɗewgere me je kirbi gó ŋgu je tabe ne tédige, ɗewgere gó ne dage ba je yaage ná uduŋgu gó na ŋgu ira ná indige. Alla Bible yaa na : « Ajeŋgu mira ná Kumno ba, day piyã eeje mira ná undúŋgu lay » (Jak. 4:8; 1 Kkk. 28:9). Kur gó gí ayto gó ndoreje mira ná Johba ná, day piyã je ndorje mira ná unum lay. Day key ná, gí ne bayndi gó da kara gó dawe tum duredige ni ganaŋ ɗé. Day goglije wéy wéy piyã ná ca kusiy kandiy geŋ-geŋ lay, nedi ginane koloŋ máni ná dage gó hinge da kolo kindi ni máni tum lay. Alla kur gó bayndi gó je hin da kolo kindi ni na ayto gó ndoreje mira ná indiy ná, Johba je ne béy ginanogo ge yaa da Jak 4:8. ni máni lay ( gula 2 Tes. 2:13).

18. Ne me ba ŋga je gooleŋgu da kunjile gó ɗaŋ ni ga (Kire kiyẽ 40:8).

¹⁸ Kur gó gí ay kusum bé Johba lay, gí se ne batem lay ná, gí ndaji ne Jesu ba koloŋ. Ejedi da Báy timey ni ná kuloŋgo eywa kolo nee kayã ped gó toniy na naŋ (tub Kire kiyẽ 40:8; Heb. 10:7). Da kunjile gó ɗaŋ ni ná, ŋga je gooleŋgu kayã gó je oojegi gó gí tabe ná Johba ná íre njaŋ kog kur gó gí ne batem aleŋ.