Gi ’bal go age banga da kirbe kinye go sinya ni

1. Ne me ba kara induwe go na isinya da kusige ning nage na ped ga.

MANINA, kur kangnye gi je kirbi go né kanya go Johba je ’dading ga. Mabana jen ginane kolong maning ná, ’da kurbu go kanya gise kur kom na esi neny del day go kara go ’dang je jibge na cadigeng ’dé. Bible yaa na : « Kanya gise kur go je gisingugeng ná, gisige kara kangnye ginane kungung mani dege-dege lay » (1 Kor. 10:13). Téy go dere nogo, mabana gi je way dojo gisi kirbe go sinya kongo-kongo ’beey pinya ná, sina gaw go kara kangnye pinya je wayge dojo gisi kirbe go sinyang kolong mani tum lay. Gi na kanum da dojo kom go gi je wayng kolong ni ’dé lay, na oje go Johba key ná, gi ’bal go age banga da màni lay.

2. Ne kirbe kinye go isinya go kange ba kretinye kinye ’dewgere, kara go kunjile Bible wayege dojo gise cadige ga (gula poto lay).

² Bible yaa ’bedeng na : « Kur go bayndi na baa da kanya gise kur ning ná, ne kanya koliy go isinya go seje da ne day kusiy kulendiy ni ba ’biliy na jee da bando ni kandi » (Jak 1:14). Ne kanya gise kur go pirang pina ba kara ped esige da màni ’dé. Kretinye kangnye ’balge go nége na kirbe go ne misew na kamda ’dewgere, bangnwe lay, dage kangnye ’balge go nége misew na ne kárandige bangnwe ’dewgere, dage go kamda na kárandige kamda lay. Dage kangnye go banyge go goole kara tunedige go na tedige ná, ’balge go nége na kirbe go kine goole go ’dang. Ping ’bedeng, kara kangnye go banyge go se kére ’dewgere, se maba go ’danynwa ná, je kine wayege dojo na kirbe kinye go sinyang kolong ’bedeng. Kaang ba ne kirbe kangnye go sinya go kretinye kinye lay, na kara kunjile Bible lay, je wayge dojo gisi cadige. Da kur poliy kangnye ni ná, danga ped nga je yaangu ginane Pol bay go e guye key mani na : « Kur go ng je tob go né kúrang ná, ng kin ne ne kanya go isinya bandal » (Rom 7:21).

3. Mabana bayndi na je way dojo na kirbe go isinya go je e kindiy tumoni kog ná, ne kirbe go naa ba ’baldi go né na ga.

³ Mabana gi je way dojo na kirbe go sinya kog ná, dam ’dé gi kirbi go gi je ane dele ca da màni ’dé dug-dug ’dewgere, gi je ’bale go íre ese da kanya gise kur kolong ni ’dé mani tum lay. Dam ’dé gi je kirbi go kom ná, na kay kaye ale bekolo Johba na boy kolo cam ni kolo kirbe kom go sinyang kolong. Alla, kirbe kinye go so kolong ná, nage na kirey ’dé dug-dug. Kunjileng kaang je dere bénga téy nogo je jee kolo da kolo tone kinye go so kaang ni : 1) Kirbe go esuwam ’bal go ne kanya ’dé lay, kirbe go nagi ’bal isang sob ’dé layng ná, segeje da ne mina ga. 2) Nogo naa ba gi age banga da kirbe kinye go sinyang cadige ni ga.

KIRBE GO DAY GO « CULO » TOB GO NANGA NANGU NA

4. 1) Ne kolo me ba Seydan tob go nanga kurbungu go nanga je ’balengu go íre ese da kanya gise kur ni ’dé dug-dug ga. 2) Ne kolo me ba nga je ’balengu go íre ese da kirbe kanga kinye go sinyang ni ga.

⁴ Seydan tob go nanga kurbungu go nanga je ’balengu go íre ese da kanya gise kur ni ’dé dug-dug. Nga senngu ginane kolong mani bekolo Jesu yaa bé bogey kinye na ulage Kumno ginane kaang mani na : « ’Daa jubni buga sog da kanya gise kur ni ’dé, alla uduruni da day go culong kabiy ni » (Mat. 6:13). Seydan kirbi go da kanya gise kur ni ná, kirbe kara induwe kege go só Kumno na je yorbe ginane koju je yorbi bé tuwa mani (Job 2:​4, 5). Kaang ba ne lase kur go Seydan key. Ne day kusiy ba ’de kirbe key lariy ba ír na njang bé Johba ’dé. Ne mani ba kirbidi go nanga sí ginane day mani lay, da kanya gise kur ni ná, nanga je kanongu Johba sé base tege togyo. Ping ’bedeng, kirbidi go Kumno Korendiy go aywa ndan pinya na je ’baledi go íre ese da kanya gise kur ni ’dé (Mat. 4:​8, 9). Alla kurbunga da kolong kaang ni : go kinding ná, nga ’balngu go íre ese da kirbe kanga kinye go sinyang ni ’dé ga. Ne mani ’dé dug-dug. Nga tobngu na Pol da kolo key go kijiriding kaang ni : « Ng je ne kanya ped na ne kire go day go je béng esuwang key » (Pil. 4:13).

5. Nogo naa ba nga senngu go Johba sen nee kúra go nga je ’balengu go íre ese da kirbe kanga kinye go sinyang ni ga.

⁵ Johba na kirbe ginane Seydan key mani ’dé. Sendi nee kúra go nga je ’balengu go íre ese da kirbe kanga kinye go sinyang ni. Nga senngu bekolo Johba yaa go kara tome ndig-ndig na je írege béy njang lay, na je borege geyle da tenye do tugnya kabro ni lay. Johba go ’bal go yaa kolo go sagle ’déng yaa go na ne kara tome ​— alla, ne kara mani bojuro tew ba ​— je toobege da duninya go hirwang ni ’dé. Kin yaadi go karang kolong je weyege nogo aywa ndan da kindiy ni bekolo na je ‘piilege gorbele kage na dubangu korondo kubarey’ (Kbt. 7:​9, 13, 14). Go kinding ná, Johba sen go nga je ’balengu go age banga da kirbe kanga kinye go sinyang cadige ni.

6-7. Ne kolo me ba Seydan tob go nanga kurbungu go kanga ná, na kay kaye ale ga.

⁶ Seydan tob go nanga nangu na kirbe go esuwam ’bal go né kanya ’dé lay, kirbe go nagi ’bal isang sob ’dé pinya lay : tobdi go nanga kurbungu go Johba na je boy kolo cadinga ni bekolo nga nangu na kirbe kinye go sinya. Ne lase kur key kong go ’dang ’bedeng. Seydan ná, key kay kaye ale bekolo Johba gool go ’baldi go jene na kire kindiy gag girmiling ’dé (Age. 3:15 ; Kbt. 20:10). Go kinding ná, tobdi go nanga nangu na kirbe go kanga ná, na kay kaye ale, bekolo je nedi tiri na indinga kolo nga je habengu kubtere go day ’baldi go habe ’déng. Danga ná, nga kirbengu go kanga ná, kay kaye aleng ’dé. Bible gil bénga nee kúra go Johba tob go ójenga alla, tob go boge ne kolo ba da cadinga ni ’dé. Bible yaa na : « Kumno tob go bayndi pina pinya na ’da wurju ’dé, alla day je tob go wéy wéy pinya na wuya kargay sú bé isinya kay lay » (2 Piy. 3:9).

⁷ Kirbe go nanga je ’balengu go íre ese da kirbe kanga kinye go sinya ni ’dé ’dewgere, kirbe go kangang ná, na kay kaye aleng ná, sí ginane kirbe go Seydan tob go nanga jina kurbung mani. Mabana nga sinangu kirbe key kolong naa kúra ná, nga je írengu ese njang go nga jibenguy na ’baal sé yome (1 Piy. 5:​8, 9).

KIRBE GO ISINYA GO DA KUSINGA NI ’BAL GO EJE NA BÉNGA

8. « Isinya » go ge yaa koliy da Bible ning ná, yaa ne kolo kanyane go na kirey ’déng tew ga (Kire kinye 51:5).

⁸ Ne Seydan ba ’bal go jibe tedinga go nga néngu na kirbe go sinya tew ’dé. Isinya go da kusinga ni go minyndinga kinye ’dege béngang pinya ’bal go jibe tedinga go nga kirbengu go nga je ’balengu go íre ese da kirbe kanga kinye go sinya ning ’dé lay, nga kirbengu na go kangang ná, na kay kaye ale mani tum laya (Job 14:4 ; tub Kire kinye 51:5).

9-10. 1) Isinya go da Adam dage na Eb kusige ni ná, eje na bége ne me ga (gula poto lay). 2) Ne kirbe go naa ba isinya go da kusinga ning eje na da cadinga ni ga.

⁹ Kurbu da Adam dage na Eb cadige ni. Isinya go da kusige ning, eje na bége ne me ga. Kur go danglige agekubu Johba key ná, wesige kusige lay, hamge kire go dande siikusige lay. Étude perspicace des Écritures (volume 2) yaa kolo gisi cay ginane kaang mani na : « Isinya eje na kirbe go boge kolo cam ni lay, sole lay, jene base jalwalom lay, kasiya mani tum lay. » Sí ginanogo ge sil kibdige sí da kúl go kindiy poring ni mani. Jene tobege da ne kúl go kindiy poring ning kolong tew alla, ’balege go anege kuwani ’dé. Je ’balege go udirege kusige da isinya kege kolong ni ’dé.

¹⁰ Nogo kindi, kanya go gisi danga cadingang ná, boy na day go Adam dage na Eb kege ’dé. Kanya kúra kinye go ’balge go habege ’déng ná, nogo gele je pil isinya kanga lay, je ’de kirbe kanga wel na aywa ndan mani tum lay (1 Kor. 6:11). Ne mani ba weyngage na ne kara go na godile da kusige ni. Kur go nga je boyngu kolo da cadinga ni lay, nga je solngu lay, nga jenngu base jalwalom ’dewgere, kur go kasiya je nenga layng ná, je bornga libge ’dé. Bible yaa bénga go isinya na je ne guye da kara cadige ni kog. Je ne guye ‘da kara go nege isinya ginane Adam key mani déng pinya cadige ni lay’ (Rom 5:14). Kolo kindi kaang ’bal go ’dee kusinga ma gbol alla, ’deenga nga néngu na kirbe go esuwam ’bal go né kanya ’déng ’dé lay, nga néngu na kirbe go nga ’balngu isang sob ’déng ‘dé mani tum lay. Nga jibengu kirbe kinye go sinya kolong sé yome. Nogo naa ga.

11. Kur go nanga ’balngu go jibe kirbe kanga go isinyang sé yome ’déng ná, nga néngu ne me ga lay, ne kolo me lay ga (Rom 6:12)

¹¹ Mabana nga nangu na kirbe go esuwadinga na ’bal go né kanya ’dé ’dewgere, nanga ’balngu go jibe kirbe kanga go sinyang sé yome ’déng ná, sinanga go ne isinya go da kusinga ning ba je yaa bénga kolo alla, ’dinglangay ’dé. Ne kolo me ba nga ’dengley ’dé ga. Bekolo Bible yaa bénga go nanga ’daa kirbe kinye go sinya kolong na « nage guye » da cadinga ni kog ’dé (tub Rom 6:12). Téy go dere nogo nga ’deengu kanyane kanga go sinya kolong age banga da cadinga ni ’dé (Gal. 5:16) Johba sen nee kúra go nga je ’balengu go íre ese da kanya gise kur ni ; na ne mani ’déng ná, je tonengadi go nanga nangung ’dé (Kya. 30:​11-14 ; Rom 6:6 ; 1 Tes. 4:3). Nogo kindi, nga ’balngu go waye dojo na kirbe kanga kinye go sinya.

12. Mabana nga kirbingu go kangang na kay kaye aleng ná, nga néngu ne me ga lay, ne kolo me lay ga.

¹² Mabana nga kirbingu go kangang na kay kaye ale ’dewgere, Johba na je boy kolo cadinga ni kolo kirbe kanga go sinyang ná, sinanga go ne isinyang ba je jib tedinga, alla ’dinglanganguy ’dé. Ne kolo me ba nga ’denglenguy ’dé ga. Bekolo Bible yaa bénga go Johba na sen go nga nangu na isinya da kusinga ni (Kir. 103:​13, 14). « Sendi kanya kinyeng kolong ped » lay, sendi kanya ped go gisi cadinga ’dewgere, kanya go isinya je jib tedinga go nga je nengu lay, kirbe go sinya go nga nangu na lay (1 Jann 3:​19, 20). Mabana nga írngu esi da kirbe kanga go sinya ning lay, nanga nengu kanya go isinya ’dé layng ná, Johba je goolnga ginane kara go aywa ndan mani. Ne kolo me ba nga senengu nee kúra ga.

13-14. Ne na kirbe go sinya ná, téy go dere nogo nga ’balngu go ane dele ca da màni ’dé ga. Dira téy.

¹³ Bible yaa kanya go jen teng da isinya go ne (go nga ’balngu go nare kusinga da màni) lay, na kirbe go ne isinya (kanya go ’bal go eje base tobe kanga) durodige ni. Da kur poliy go kaale go ca tumo ni ná, kara kangnye go da congrégation go Korente ni ne kara go tumo ná, je welge na ne kárandige bangnwe. Pol kijiri lettre bé kara go da congrégation kolong ni na : « Kara kangnye da durodungu ni kanyane kege jen ginane kolong mani tum lay. » Manina, téy go dere nogo kur go kretinye kinyeng kolong senge kolo kinding ale ná, banyge go ne na kirbe go wele na kárandige bangnweng ga. Nga yaangu mani ’dé, bekolo kirbe go ginane kolong maning ná, je boy saray da bayndi mugluy ni. Ped ginane kolong mani ’beey pinya ná, kretinye kinye go je oomge kusige sig lay, je ’dege kirbe kege go sinyang je di cadige ’dé layng ná, je aanyge Johba kindiy. Johba goolge ginane kara go ge « pilge » lay, ayge ndan da kindiy ni ale lay (1 Kor. 6:​9-11). Je jene ginane kolong mani bigi lay.

¹⁴ Gi ’bal go age banga da kirbe kam kinye go sinya ped cadige ni. Mabana esi bigi go gi dere kirbe go sinya kolong caani ’beey pinya ná, gi ’bal go oome kusum sig lay, ‘gi né kanya go siikusum na kirbe kom tobge go nagi na kolong ’dé lay’ (Epe. 2:3). Nogo naa ba gi né kanya kinyeng kolong ’dé lay, gi age banga da cadige ni lay ga.

NOGO NAA BA GI AGE BANGA GA

15. Go nga agengu banga da kirbe kanga kinye go sinya cadige ni ná, ne kolo me ba nga senengu kusinga nee kúra ga.

¹⁵ Go gi age banga da kirbe kom kinye go sinya cadige ni ná, tob go gi sene kusum nee kúra lay, gi sene godile kamkinye lay. ’Daa lara kusum na « kolo yaa kinye go sagle » ’dé (Jak 1:22). Dam ’dé gi je ton kusum kolo na : « Kara kangnye je sige kére deling ga ». ’Dewgere, gi je boy kolo da bayndi go ’dang cay ni nogo gi je ton kusum kolo ginane kaang mani na : « Mabana tamaning na tubang ná, ne me ba jibe tening go ng jene goole kara tunedige go na tedigeng ga ». Mabana gi jina ’dumanya kanyane kom go isinyang ná, je jibe tom go gi baa na da kanya gise kur ni. Hama kire go gi boge kolo da bayndi go ’dang cay ni kolo kanyane kom go isinyang ’dé. Buga kolo ne digi kusum cam ni (Gal. 6:7).

16. Nogo naa ba gi kine germe kirbe kom téy go gi ba na da kanya gise kur ni ’dé ga.

¹⁶ Mabana gi sen kusum nee kúra lay, nagi sen godile kamkinye lay ’beey pinya ná, tob go gi kine germe kirbe kom téy kolo gi baa na da kanya gise kur ni ’dé (1 Kor. 9:​26, 27 ; 1 Tes. 4:4 ; 1 Piy. 1:​15, 16). Tuna kusum kolo na : « Ne me ba je jibe tening go ng baa na da kanya gise kur ni ga lay, da ne kur poliy go kongo ni lay ga. » Dam ’dé esi bigi go gi jibe kanya gise kur kong sé yome lay, da kur poliy kangnye ni ná, gi je ne kanya na kirey ’dé lay. Dam ’dé gi je baa da kanya gise kur ni kur go nagi gilali neny ’dewgere, kur na baa ’dalang neny aleng ga. Kurbu da kanya gise kur go ’bal go ane cam ning tumo cub lay, magla kusum mbuba na lay. Nogo kindi, kur poliy go kúrang ná, nogo gi kirbe da màni tumo cub ’bey go kanya gise kurng eje ’bey (Koy. 22:3).

17. Kanyane Josep key ná, kunjilingangu ne me ga (Ageto 39:​7-9 ; gula poto kinye lay).

¹⁷ ’Daa kulom bura da kanya go Josep ne kur go Potipar tamay ham kire go wele na indiyng ni. Josep jib kirbe koro kolong sí yom moglo cab lay, írdi njang lay (tub Ageto 39:​7-9). Kanyane key kunjilinga ne me ga. Go aanye kumam tamayng ná, ne kanya go sinya da Josep kindiy ni, kirbidi da kolong kaang ni tumo cub ’bey ba Potipar tamay ham kire go na wula na undung ’bey. Digi pinya gi ’bal go né ginane key mani tumo cub ’bey go kanya gise kur ane na cam ning ’bey. Ne mani ba, kur go nagi jib cam na kanya gise kur ná, je moglo bigi go gi se né kanya go gi sí tumom ning moglo cab.

« JINA TUNANGU KUSUNGU KOLO JUMAR »

18. Nogo naa ba gi age banga da kirbe kam kinye go sinyang cadige ni ga (2 Korente 13:5).

¹⁸ Go gi age banga da kirbe kamkinye go sinya cadige ning ná, gi jene tone ‘kusum kolo jumar’, téy go dere nogo gi jene tone kusum jumar manina, ng je ne kanya go kúra kusi wang ga (tub 2 Korente 13:5). Wayang na wayang, jina ’dungnya kirbe kom lay, na kanyane kamkinye lay, mabana na kawriyng ná, gina kanya kangnye lay. Mabana gi ír esi da kanya gise kur ni ’beey pinya ná, tuna kusum kolo ginane kaang mani na : « Aging kur poliy nogo naa ce ba ng jib na kanya gise kur kolong sí yom ga. » Mabana gi gool go nagi ay kur poliy neny ’beey pinya ná, ’daa buga kolo cam ni ninya ’dé. Go gi ngeme kusum kúrang ná, tuna kusum kolo kinyeng kaang : « Mabana kirbe kinye go sinya na ejege caning ning ná, ng ’bal go jibege sé yome cab kusi ga. Manina, esi béng go ng íre ese da kanya gise kur ni kolo kanya kinye go ng je sany na kining cadige ga. Go ng né na kirbe go sinya da caning ni ’dé ná, ng je ay kining moglo cab da kanya kinye go sinya ni wang ga. Mabana ne guye na agekubu Johba kaykinye na tobing oome kusu sig ’beey pinya ná, ng sen go ne kolo kúra konong kusi wang ga. » (Kir. 101:3).

19. Ne kolo me ba je ese béngangu go waye dojo na kirbe go sinya mabana nga nangu « kanya kangnye » na tirnyo ’déng ga.

¹⁹ Hama kire go gi dere kolo cam ni ’dé. Bible yaa na : « Bayndi induwa mugluy nogo ’dibe kur, bayndi ’bal go magley ’dé » (Jer. 17:9). Ne mani ba Jesu yaa go « kirbe kinye go sinya ped » na segeje da ne màni (Mat. 15:19). Dam ’dé bayndi go bany go goole kara tunedige go na tedige, kirbe go goole poto kangnye go ’bal go jibe bayndi tey go né kanya isinya ná, na ne goole kara tunedige go na tedigeng ’dé. Sé yaa na : « Mabana ng gool kanya kinye go ginane kolong mani alla, nang se ne ’déng ná, kanya go sinya da mani ’dé. » Go kinding ná, mugluy je ’dibiy ‘go né ne kanya koliy go gisi siikusu cay’ (Rom 13:14). Nogo naa ba gi né kanyang kolong ’dé ga. ’Daa na kanya go « manyo » go base tirnyo go éje na unum go gi né na isinya go gumnya ’déb. Gula kusum na kúray da kanyane kinye go « manynweng » kolong ni. Jub ‘kirbe kinye ped go na kirey ’dé’ go je jibe tom go gi né na isinyang sú yuma.

20. Ne me ba nga jen mboobngu cogom ga lay, ne oje go naa ba nga je habngu guda kaang lay ga.

²⁰ Ginanogo nga goolnguje mani ná, na oje go Johba key nga ’balngu go íre ese da kanya gise kur ni. Ping ’bedeng, day nogo kirbe kara koldige ne mani ba, nga nangu na kulongo wele perere go jene da duninya key go hirwa ni. Ne kulongo eywa go nga tabenguy na mugludinga ped lay, na kirbe go aywa ndan mani tum lay. Guda kaang ná, sinanga naa kúra go nga ’balngu go waye dojo na kirbe kinye go sinya lay, kanga na kay kaye aleng ’dé mani tum lay. Johba je ter kubu da kusu pore kanga ni ne mani ba, nga ’balngu go age banga.