Masano oyo esalisaka mwana akolisa mayele

Masano oyo esalisaka mwana akolisa mayele ezali lolenge ya masano oyo elamusaka mposa ya koyeba makambo mingi epai ya mwana, mpe epusaka makanisi na ye mosika. Yango esalaka ete mwana akolisa makoki ya kokanisa mpe akola malamu.

Bandakisa ya masano yango:

• Kosala ba-dessin

• Kosala mampa to bagato

• Kosakana na bana-popi

• Koyemba

• Kotonga bandako ya mabele

• Kosakana na biloko ya mindɔndɔ te (ata bakartɔ ya mpamba oyo basali lokola motuka ekoki kopusa makanisi ya mwana mosika)

Na bamboka mingi, masano ya bana ekómá kaka ya kolekisa ntango to masano oyo babongiselá bango. Bana mingi basakanaka lisusu te na masano oyo ekoki kokolisa mayele na bango.

Yango ezali likama?

• Makambo oyo osengeli koyeba

• Makambo oyo okoki kosala

Makambo oyo osengeli koyeba

• Masano oyo esɛngaka kokanisa esalisaka mwana akola malamu. Yango ekoki kosalisa mwana azala makasi na nzoto mpe na makanisi, lisusu ayeba kofanda ná baninga. Ekoki mpe koteya bana bázalaka motema molai, bázwaka bikateli ya malamu, báyeba kopekisa mayoki na bango, mpe báyokanaka malamu ná baninga ntango bazali kosakana. Na mokuse, masano yango ebongisaka bana mpo na avenir na bango.

• Kotika bana ntango nyonso na baaparɛyi ekoki kozala likama. Kotikela mwana baaparɛyi ntango nyonso ekoki kokómisa ye moombo na yango, mpe emonani ete yango esalaka ete bana bákóma minene mingi (obésité) mpe nkandankanda. Yango wana, baboti oyo batikelaka bana baaparɛyi mpo bango bázwa ntango ya kosala makambo mosusu basengeli kokeba mpenza.

• Kotyela mwana liste ya ba-activité ezalaka ntango nyonso malamu te. Soki baboti bazali kobongisela mwana makambo nyonso oyo asengeli kosala, mwana akozala lisusu te na ntango ya kosala makambo na ndenge na ye moko mpo akolisa makoki na ye ya kokanisa.

Makambo oyo okoki kosala

• Pesá mwana mabaku ya kosala makambo oyo ekosalisa ye akolisa mayele. Soki libaku emonani, tiká mwana asakana libándá mpo amesana na biloko oyo Nzambe akelá. Pesá ye mwa misala ya bongobongo mpe tiká ye asakana na biloko oyo ekotinda ye akanisa.a

  Omituna: Bizaleli nini ya malamu mwana na ngai akokóma na yango soki amipesi na masano oyo ekolisaka mayele? Ndenge nini yango ekoki kosalisa ye soki akómi mokóló?

  Toli ya Biblia: “Ngalasisi ya nzoto ezali na litomba.”​​—1 Timote 4:8.

• Kotala TV to kosalela baaparɛyi. Kanisá malamu liboso ya kotika mwana na yo alekisa ntango na telefone, tablɛti, to televizyo. Minganga ya bana bamonisi ete bana oyo bazali na nse ya mbula mibale basengeli te kotalaka ba-écran, mpe baoyo bazali na mbula mibale tii mitano basengeli te kotalaka ba-écran koleka ngonga moko na mokolo.

  Omituna: Ntango boni mwana na ngai asengeli kozala liboso ya ba-écran? Nasengeli kozala na ye ntango azali kotala yango? Ezali na eloko mosusu oyo akoki kosala na esika asalela baaparɛyi?

  Toli ya Biblia: “Bókeba mpenza ete ndenge na bino ya kotambola ezala te lokola bato bazangá bwanya kasi lokola bato ya bwanya, bósalela ntango na bino malamu mpenza.”​​—Baefese 5:15, 16.

• Ba-activité oyo ebongisamá eleka mingi te. Ezali solo ete yango ekoki kosala ete mwana akóma na makoki mingi na likambo moko to mpe na lisano moko boye. Nzokande, mbala mingi, ba-activité oyo ebongisamá soki eleki mingi ememaka mitungisi, kaka epai ya mwana te, kasi mpe epai ya baboti oyo basengeli komemaka ye na bisika ya ba-activité yango. Na ntembe te, toli ya Baefese 5:15, 16 oyo elobeli kosalela ntango malamu eyokani mpe na likambo yango.

  Omituna: Natondiselá mwana na ngai ba-activité mingi oyo ebongisamá? Soki ezali bongo, makambo nini tokoki kobongisa?

  Toli ya Biblia: “Bóluka mpenza koyeba makambo oyo eleki ntina.”​—Bafilipi 1:10.